Nynorskrettskrivinga - Språkrådet
Nynorskrettskrivinga - Språkrådet
Nynorskrettskrivinga - Språkrådet
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
117<br />
Konklusjon<br />
Ut frå den skriftspråkspraksisen me ser, er -a-forma i ubunde eintal av svake hokjønnsord<br />
etter innføringa av [-a] på ny så lite brukt at det er grunn til å ta ho ut or nynorsknorma.<br />
3.2.1.b [-or] og [-one] i fleirtal av svake hokjønnsord<br />
Status i dag<br />
Hittil har svake hokjønnsord (sjå forklåring i punktet ovanfor) hatt klammeform på [-or]<br />
og<br />
[-one] ([visor – visone]) i fleirtal attåt vanleg hokjønnsbøying.<br />
Framlegg<br />
Fleirtalsform av svake hokjønnsord på [-or] og [-one] fell ut or rettskrivinga.<br />
Normhistorikk<br />
I rettskrivinga frå 1917 (s. 12) står det: “[Linne hokynsord kann enda på -er i fleirtal:<br />
viser ved sida av visor]”. Men -er/-ene-formene hadde framgang, og i førearbeida til<br />
1938-rettskrivinga (Tilleggstilråding om ny rettskrivning, s. 10) meinte Bergsgård at -or<br />
og -one-formene i svake hokjønnsord skulle kunna brukast i skuleslag som ikkje<br />
førebudde for offentleg teneste. Såleis førte 1938-rettskrivinga til at -or- og -one-formene<br />
vart klammeformer, og det har dei vore sidan. Måldyrkingslaget tok i 1982 (i eit<br />
framlegg som galdt heile i-målskomplekset) opp at svake hokjønnsord burde få<br />
jamstilling mellom -or- og -one- og -er- og -ene-formene. Men dette vann ikkje fram i<br />
nynorskdelen av fagnemnda i <strong>Språkrådet</strong>.<br />
Talemålsgrunnlag<br />
I mange målføre har den opphavleg svake fleirtalsbøyinga i hokjønnsorda halde seg<br />
som ein eigen type, slik at det heiter visu(r), viso eller viså(r). Dette finn me først og<br />
fremst i fjellbygdene på Austlandet, i delar av Trøndelag, Sør-Helgeland, på Nordmøre,<br />
i Romsdal, delar av Voss og Indre Hardanger. Dialektgrunnlaget for -or og -one (gatorgatone)<br />
er ikkje heilt det same som for -i i bunde eintal av sterke hokjønnsord (jf. soli).<br />
Skriftmålsgrunnlag<br />
I skjønnlitteratur frå 1930-åra har både Hilleren, Vesaas og Vaage brukt -or og -one i<br />
fleirtal av dei svake hokjønnsorda. Dei andre sju forfattarane i Vikørs undersøking har<br />
valt dei nyinnførte klammeformene på -er frå 1917. Forfattarane frå 1950-åra går vidare<br />
i den leia, her er det berre Olav Berkaak (Sør-Trøndelag) som held på -or og -one. Når<br />
det gjeld dei ti forfattarane frå 1970-åra, er biletet heilt eintydig: Alle har teke i bruk -er<br />
og -ene i fleirtal av svake hokjønnsord.
Change language