Kommentar til klage innlevert av advokatfirma Haver på oppføring av ...

Kommentar til klage innlevert av advokatfirma Haver på oppføring av grishus på g 31 br 21
Me har lest ankebrevet ang saka vår og finn det naturleg at me får kommentera brevet då
det er fullt av feil og anklagar retta mot oss som me ikkje kan la gå upåakta hen. Me hevdar tvert
imot at Klepp kommune har vurdert saka grundig og fått alle fakta på bordet.
Det vert registrert at advokat til klager starter med å oppsummere sakens faktiske forhold.
Det er sant at underteikna driv smågrisproduksjon, men søker har aldri solgt biler. Dette er far av
søker som har hatt dette som tilleggsnæring i snart 30 år. Dette har far til søker fått tillatelse av både
Statens Vegvesen og lensmann i klepp kommune til å drive med sal av bruktbil frå garden. Det bør
nemnast at dette er ein sak som vert behandla av Klepp kommune og ingenting med saka om
oppføring av nytt grishus. Far til søker er over 50 år og bilsalet er ikkje på auke som klager hevder,
men heller mot nedtrapping og avtalen slutter når far til søker ikkje vil meir.
Det er anført at det har kome mange søknader til klepp kommune frå søker, ein kort
kommentar på desse er at me aldri søkte om at grishuset skulle brenne og det er direkte frekt og
hevde dette frå ein seriøs advokat. Det er også angitt varsel om påbygg av bustad. Dette gjorde me i
2009 då me renoverte loftet og har heller ingen ting med denne saka og gjera. Det vert også hevda at
det er søkt om bilverkstad, noko det aldri er gjort eller kjem til og gjera.
Etter brannen kom det fram etter en stund i planlegginga at den gamle plasseringa av
grishuset ikkje var ein gunstig plassering av den nye grishuset. Nye krav og ynskjer gjer at storleiken
ikkje passa inn der det gamle grishuset låg. Me hadde heller ikkje fått bygd opp at her grunna ein
umuleg oppgåve å lage rømmingsveg mot syd på grunn av 3 meter høge murer. Det vert difor sett på
kva etterbruken på grunnmuren på det gamle grishuset kunne vera. Det som sto igjen av det gamle
grishuset var elementa som var til dels skada og ikkje til bruk hjå dyr på grunn av isolasjonsevna.
Desse elementa fekk me gratis av forsikringsselskapet og det ville vore unaturleg og ikkje nytta desse
til noko fornuftig. Det at gardsverkstaden var det einaste som var intakt i bygget gjorde at me fann ut
at me kunne nytta det gamle grishuset som reidskapshus. Dette passa og svært bra sidan det gamle
reiskapshuset me nytta var for lite og byrja å gå sundt. Mange av våre reiskapar måtte stå ute om
vinteren. Me fekk samtidig til ein avtale med forsikringselskapet at dei skulle betale rivinga av den
gamle løa som stod att etter brannen. I denne løa hadde me mykje lagerkapasitet, som me kom til å
miste. Denne løa kunne fortsatt nyttast til grisehald, men drifta her var svært tungvindt og det var på
kant med brannforskrifter som er gjeldane. Kostnaden på rivinga vart sett til 1,2 mill., og det ville
vera lite framtidsretta og ikkje takka ja til dette gode tilbodet.
Grude Bygg som har bygd reiskapshuset (ikkje bilhall som klager gjentatt gangar prøver å få
det til) har hatt kontakt med Klepp kommune i forkant av oppstart av bygginga. Det var ikkje behov
for søknad då dette fortsatt var eit landbruksbygg, og det var gjennoppbygging av ein nedbrent
bygning. Søker var i forkant av bygginga til naboar og opplyste kva som skulle byggast. Klager ringte
under besøket til sin samboar og spurte om hun var einig om å skrive under på oppføring av
reidskapshus. Det var under same møte gjeve beskjed om at den mest sannsynlege plasseringa av
nytt grishus vart på søkte plassering, men planleggingsfasen var ikkje ferdig. Det har aldri vore noko
intensjon om og halde tilbake noko informasjon. Me vart gjort oppmerksam av kommunen 2 mnd
etter at reidskapshuset var oppe, etter tips frå klager, at søknad om bruksendring nå var naudsynt.

Dette kan ikkje lastast søker når ein har ein avtale frå før av. Denne saka er under behandling hjå
klepp kommune og ingen ting med oppføri ng av nytt grishus då det ikkje kan plasserast grishus her
uansett.
Den vert under neste punkt anført at det drives bilsal i underetasjen i ein del av
gjødsellageret til det gamle grishuset. Dette medfører riktighet og er en sak mellom søker og
kommunen om disponering. Søker finn det merkeleg at klager som også driv næringsvirksomhet i eit
LNF område kaster stein i glashus og klager på noko som klager aldri har nemnt eit ord om tidlegare.
Klager har opplyst til felles kjente at dersom søker plasserer grishuset sitt ved omsøkt plassering skal
en “få vekk bilsal “ som hevn. Me minnar om at saka skal behandlast hjå Klepp kommune og at dette
ikkje har noko med søknaden om nytt grishus. Salet av bilar frå garden har aldri vore noko ulempe for
drifta snarare styrka driftsgrunnnlaget på garden, og det vil ikkje vere slik at det nemnte bilsalet vert
lengre vekk frå grishus som klager hevder. Me finn det merkeleg at ein først nå etter søknad om nytt
grishus skal klaga over ei verksemd som har drevet i 30 år og ikkje ein gong har motteke klage på.
Siste gong søker undersøkte var det ikkje naudsynt og laga en fullstendig reguleringsplan
over garden som advokaten fint ynskjer om ein plan for garden. Klepp kommune får opplysningar og
søknader av søker og en treng ikkje legge fram 12 årsplan for å drive gard i dag. Me har heile tida
spela med opne kort til Klepp kommune om kva som skjer og kva planane er. Det er krenkande av
advokat og hevda at søker bevisst tilbakeheld informasjon. Klepp kommune får heile tida den
informasjonen som vert etterspurt.
Grunnen til at slutninga om å bygge reiskapshus vart teken før grishuset var at den gamle
plasseringa var total uaktuell, og for å sleppe ein ny byggerunde etter at eit nytt grishus var ferdig
gjorde me de samstundes med planleggingsfasen av nytt grishus. Dette arbeidet måtte også gjerast
før andre bygningar kunne sanerast då det vart behov for lagerkapasitet.
Nabo Salte har vore aktiv og tenkt ut alte rnative plasseringar av vårt grishus ut frå si ynskje
om plassering. Søker har litt fleire hensyn å ta. Dette er vår arbeidsplass dei næraste 20 åra og eit
grishus til over 10 mill. på tenkast på som ei langsiktig investering i ein arbeidsplass og ikkje kun å ta
hensyn til kva naboar trur ei drift inneber. Klager har framsett ein rekkje alternative plasseringar og
teke seg bry med og finna ut korleis me skal løysa drifta vår. Alle desse alternativa på kartet er
uaktuelle på grunnlag av bygningsforskrifter som tek hensyn til rømingsveger som er umogleg å få til
mot syd. Nabo Salte har også prestert og utarbeide eit alternativ 4 som med den storleiken som
trengst verkeleg vil ta utsyn frå han. Den søkte plasseringa vil kun hindre innsyn til søkars gardstun og
det kan knapt kallast utsikt. Når den nemnte plasseringa er 95 meter frå nabo skal en ikkje ha stor
fantasi for å forstå at sola forsett kan skina på den flotte eigedomen hans. Det vert også anført at det
er ein stor produksjon og at søknaden vil innebere ein stor auke i produksjonen. Dette er snakk om
gjenreising etter ein brann og ein driv ein konsesjonsbelagt produksjon der ein ikkje har rom for
utvidelse slik at dyretalet og lukta vert lik som ho var før brannen. Det vert vidare anført at denne
store produksjonen vil gjev store luktproblem til naboars hage . Kommuneoverlege i Klepp kommune
har på oppfordring av lokal utvikling gitt tilbakemelding på at avstanden til grishus er heilt
akseptabel og argumentet om lukt kan difor ikkje nyttast. Klagarar har valt og busetja seg med ein
stor griseprodusent som nabo og har drevet med det i fleire ti år før klagarar flytta hit. Denne
bygningen vil innehalda smågrisproduksjon der griselukt vil vera minimal. Dette nye grishuset vil

også avgjer mykje mindre lukt enn dei gamle bygningane, og nabo har sjølv sagt at det ikkje har vore
noko særleg lukt frå tidlegare bygningar.
Når det gjeld utvidelsemoglegheit er det svært vanskeleg og veta kva som vil skje i framtida
med tanke på politikk og konsesjon. Dette vert ein svært hypotetisk tenkemåte, og kva som kan skje
om 10-20 år veit ingen på det nåverande tidspunkt. Ei eventuell utviding må behandlast i framtida på
eige grunnlag. Rammevilkåra for landbruk endrar seg stadig, og ein kan ikkje ta høgde for dette no.
Me har stort behov for og knyta desse to grishusa i lag på nordsida for eksisterande
slaktegrishus for å få til rett rømmingsveg ut frå bakkenivå frå kvar avdeling. Bygg sør for
slaktegrishuset (alternativ4) vil få høge murar og det vil vera umogleg å få til rasjonelle
rømmingsvegar. Dette alternativet vil også ta mest av klagers utsikt, og vindretninga er mest ugunstig
for klager. Klager meiner at me bør ha to bygg for å minske smitten. Her må me henvisa til vedlegg
frå veterinærkonsulent hjå Nortura som har redegjort for naudsynet med og minimera smittefaren
ved flytting mellom bygg. Det vil verta vanskeleg i praksis med to smittesluser i ein SPF besetning der
utanforståande skal dusja seg inn i besetninga to gonger i to bygg. For at syste met skal fungera i ein
travel kvardag må ein nytta fornuft og ikkje laga det meir tungvint enn ein treng. Dette er vår
arbeidsplass som me skal bruka heile dagen vår i, og difor må driftsmessige hensyn vektleggast
sterkt.
Når det gjeld alternativ 1, anser me denne plasseringa som ikkje gjennomførbar av hensyn til
byggets storleik på området, og med omsyn til rømmingsvegar mor syd og vest. Då dette er i 2 etasje,
og difor ulovleg etter nye krav. Me har difor valgt og sanera det gamle reiskapshuset å trekke det nye
grishuset inn på området som ikkje er dyrka og lengst ned mot eige hus. Dette gjer me av di me
ynskjer å ikkje å ta meir jord enn naudsynt. Eit alternativ der ein hadde bygga eit nytt grishus sør for
gamalt grishus, ville kun teke dyrka jord. Her har ein i tillegg ikkje moglegheit for og kopla saman med
slaktegrishuset, og dei fordelane det ville hatt. Det vert hevda at omsøkt plassering har den beste
jorda, dette medfører ikkje riktigheit, då det er her ein alltid får minst avling.
Når Nabo Salte tilbyr oss å grave ut tomta gratis, er ikkje dette noko poeng, då dette ikkje har
noko med plasseringa og gjera. Me har vår fulle rett til og nytta kva entreprenør me sjølv ynskjer. Ut
frå tidlegare erfaringer kunne ein ikkje ha nytta nabo til å grava ut på grunn av tidspress og storleiken
på bygget. Det er anført av advokat til klager at kommunen under en kvar omstendighet, at
hensynet til naboane må være avgjerande for plasseringa. Me finn det særs urimeleg at me ikkje sjølv
skal kunne bestemma korleis arbeidsplassen vår skal vera. Me har teke mange hensyn til naboar og
trekt det nye grishuset så langt frå naboar på den omsøkte plasseringa. Me vil minna om at det er 95
meter til klager mens det er 25 meter til kårboligen. Bygget er også senka i terrenget slik at høgda
vert om lag den same som eksisterande bygningar. Dette hadde me ikkje hatt behov for, men har
gjort det for å skåne klager jamvel om utgravinga vert meir kostbar. Til og med ein anna nabo som
bur 70 meter frå, har samtykka til plasseringa.
Det er anført av klager at trafikk frå det nye grishuset skal gå utanfor huset hans. Me vil få
minne om at dette er søkars veg og at klager ikkje eig noko veg nokon plass, men kun har vegrett til
denne strekninga. Det er difor merkeleg at ein skal nytta dette som eit argument og det er heller
ikkje blitt opplyst at denne vegstrekninga skal nyttast korkje meir eller mindre.

Høgdeforskjellen mellom det gamle grishuset og det nye er kun f allhøgda på gjødsla og det er
10 -20 cm og ikkje 4 meter som klager hevdar. Det vert heller ikkje etablert gjødselkjellar under det
nye grishuset, men nytta eksisterande gjødselkjellar og difor vert det ikkje noko skilnad på høgda.
Søker har sanert gamal driftsbygning frå 1960 som var i 2 etasjar og var veldig dominerande for
klager.
Det er anført frå klager at en ikkje kan vera utandørs henholdsvis 95 meter og 120 meter frå eit
grishus. Me finn det merkeleg med denne påstanden då det har vore den same besetningstorleiken
som før og ein har då ikkje klaga. Det er også den same vindretninga som vil vera gjeldande som
bygningen som brann. Ettersom dette oppfattas som et veldig stort problem er det merkeleg at
klager ikkje valde og flytte huset sitt lenger bak på tomten sin for og kome bort frå garden vår da han
totalrenoverte huset sitt og nærast bygde nytt hus i fjor. I eit moderne grishus skal det ikkje
forekoma noko særleg med fluer slik at dette vert ein hypotetisk framstilling. Skadedyr vert dessutan
teken hand om av eige firma slik at ein skal sleppa og sjå små mus.
Markedsverdien til naboar kan ikkje vektleggast. Klepp kommune har sjølv sagt at dette ikkje er eit
reelt argument i eit LNF område. Me meina tvert imot at eigendomen vår vil verta flottare med nye
bygningar, og i staden for det som klager før kikka på.
Me kunne sjølvsagt lagt det nye grishuset på desse andre 3 sidene som klager opplyser om dersom
dette hadde vore mest hensiktsmessig for vår drift. Grunnen er som beskre ve tidlegare hensynet til
vår SPF status og arbeidssituasjon. Me brukte tidlegare ein truck til og flytta grisene våre mellom
ulike avd. ute. Dette var særs tidkrevjande og me ynskjer på ingen måte og gjera dette vidare når
ein kan sleppa. Andre fordelar med og knyta saman med slaktegrishuset er at ein vil ha eit
foringsanlegg som betener alle grisene med den fordelen dette gjer. Gjødsla er planlagt med
vakuum som fører ned i den eksisterande gjødsellageret og me treng difor ikkje pumpe det oppi
som ein måtte hatt det ved alternativ sør for alle bygningane.
Me vil til slutt minna om at det er høgsterettsdom på oppføringa av grishus betydeleg nærare enn
denne saka. Me er to unge bønder som ynskjer og satsa i denne næringa, og tykkjer at det er
merkverdig at naboar i NLF-område skal kunne setja så mange vilkår for drift. Klepp kommune har
behandla denne saka grundig med 2 befaringar og dei kunne ikkje finna noko urovekkjande med
plasseringa. Det vil vera øydeleggande for Klepp kommune som er ein jordbrukskommune at ein ikkje
kan få etablera den mest framti dstretta landbruksdrifta når ein no har moglegheit til det. På denne
bakgrunn må klagen ikkje tas til følgje.
Vedlegg: Uttale frå veterinær, Tone Runhild Skadsem
Venleg helsing
Anne Karin og Roar Grødeland

Anne Karin og Roar Grødeland
Grødelandsvegen 292
4343 Orre
Skas, 15.04.11
Kommentar til grishus bygg -SPF
Det vises til søknad om oppføring av grishus hjå Anne Karin og Roar Grødeland. Underteikna
ynskjer å kome med kommentarer til saksprosessen i kommunen, då det er behov for å
forklare faglege argument for trafikk regulering inn og ut av grishuset.
Grødeland skal bygge og drive ei moderne SPF besetning. SPF er framtidas gris ettersom
denne grisen har større tilvekst og lågare fòrforbuk.
SPF er kort for Spesifikk Patogen Fri, og er ein gris fri frå fleire sjukdomar som vanleg gris
har, dette gjeld blant anna smittsom bryst og lungehinnebetennelse, nysesjuke, spolorm og
Brachyspira pilosicoli. Alle som starter nye besetningar blir anbefalte å starte med SPF pga
betre lønsamheit og mindre helsemessige utfordringar med grisen. Dette inneber strengare
krav til besetningane med tanke på smittebeskyttelse, bygg utforming og driftsrutinar.
Dette gjeld smitte frå andre personar, bilar, reiskap, fuglar, strø osv. Særskilt ser ein effekt av
SPF grisen i slaktegrisstadiet, og difor vil underteikna anbefale å unngå å flytte gris mellom
bygg. Det er å føretrekke at all gris er under eit tak for å få ein så god smittebeskyttelse som
mogleg. Det er ikkje eit krav til SPF gris, men ei anbefaling.
For å unngå smitte inn til besetninga, bør det i så stor grad som mogleg unngå krysstrafikk av
livdyrbil og slaktebil. Vidare bør kadaverbil ikkje inn på tunet. I SPF besetningar har
helsetjeneste konsulenten ved lokale slakteriet gitt råd om korleis transport av
smågris/slaktegris, livdyr, strø, fòr, og grovfòr føregå.
Dersom ein gris eller ei purke dauder er det viktig at desse blir fjerna fort frå bingen og ut
nermaste dør. Særskilt dyr som er akutt skada eller sjuke og må avlivast, skal, dersom dei kan
flyttast utan unødvendig smerte eller lidelse, tas ut den nermaste dør og avlivast straks. Det er
ikkje forsvarleg å drive dyr med f.eks beinbrot lengre enn absolutt nødvendig. Ein kan heller
ikkje ta med seg daude dyr gjennom andre avdelingar for å unngå å dra med seg eventuell
smitte til andre aldersgrupper.

For spørsmål kontakt underteikna.
Helsing
Tone Runhild O. Skadsem
Spesialveterinær gris
Nortura region Vest
Mob: 91550159
tone.skadsem@nortura.no