Innstilling til ny rettskriving for det nynorske skriftmålet - Språkrådet

[drømma]
døma døma [dømma] dømma [døma]
skyna skjøna skjøna el.
skjønna
Vin ven ven el. venn ven [venn] ven el. venn
visen visen visen el. vissen
Skot skot el. skott skot [skott] skot el. skott
Net net el. nett nett [net]
Skriftspråkleg tradisjon og praksis
Forfattarar frå 1970-åra brukte hovudformene med dobbel m, viser Vikørs (1995b)
undersøking, bortsett frå ved koma. Halvparten hadde valt den forma, som var jamstilt
med komma etter 1959. Men i lokalavisene Wetås (2001a) undersøkte, var det dobbelt
så mange førekomstar av [gamal] som av gammal.
Søk i nynorskkorpuset viser at både enkel og dobbel m står ganske sterkt. Det er ein klar
dominans av dobbel m i suffikset -døme/-dømme. Søk på suffikset -dom i bunden form,
dvs. -domen/-dommen, viser at det er om lag like mykje av kvar form.
Når det gjeld enkel og dobbel n, varierer det meir. Der står forma med enkel n stundom
sterkare, eller dei to formene er nokså jamsterke.
I dei andre konsonantgruppene er det for nokre ord forma med enkel konsonant som er
rådande, t.d. brot, skot, kopar, mens det for andre er forma med dobbel konsonant, t.d.
nett, nøtt, møkk, pappa. Ein ting er klart: Det lèt seg ikkje gjera å laga ein allmenn regel
om bruk av enkel eller dobbel konsonant for orda ovanfor.
Talemålsgrunnlag
Når det gjeld m/mm, er dialektgrunnlaget klart sterkast for skrivemåtar med mm, men m
har òg eit bra grunnlag.
Ordgruppene k/kk, n/nn og t/tt høyrer med til ei gruppe einstavingsord som hadde kort
staving i stammen, dvs. at både vokalen og konsonanten bak var korte. Hovudmønsteret
for utviklinga i desse orda er at vestlandsk og midlandsk (utanom Gudbrandsdalen) har
forlengt vokalen, mens resten av landet har fått forlengt konsonanten.
Vurdering
m/mm
Gjennomgåande er det formene med dobbel m som er mest i bruk i skrift. Eit viktig
unntak er det frekvente verbet koma, der forma med enkel m klart er den mest brukte.
57