Innstilling til ny rettskriving for det nynorske skriftmålet - Språkrådet

Skriftspråkleg tradisjon og praksis
Wetås (2001b) fann ein god del innslag av passiv- og refleksivformer med [-s] i det
upubliserte materialet ho granska, mens forma -st vart brukt nesten gjennomført i
refleksiv og passiv i det publiserte materialet (2001a).
Blant forfattarane som Vikør (1995b) undersøkte, brukte fem av forfattarane frå 1930-
åra passiv-/refleksivformer på -ast, to brukte [-as], ein [-es] og ein kløyvd ([-as/-es]). Alle
dei ni forfattarane frå 1950-åra brukte -ast-forma, og det same gjorde dei ti 1970-
talsforfattarane.
Talemålsgrunnlag
2002-innstillinga seier om talemålsgrunnlaget for -st og -s: «Refleksivforma -st er først
og fremst eit vestlandsk og til dels eit midlandsk drag. Forma er òg litt brukt i trøndersk.
Nordafjells og på resten av Austlandet dominerer -s.» (s. 137)
Vurdering
Mange dialektar har former med -s, men i skrift er desse formene meir sjeldsynte. Det
gjeld i alle høve formelle nynorske tekstar. Wetås’ funn (2001b) tyder på at -as kan vera
noko meir brukt i uformelle samanhengar.
Det er ikkje vanskeleg å læra seg at refleksivforma er -st i nynorsk, og det verkar
unødvendig å halda på to variantar av refleksivbøyinga når den eine er så lite brukt.
Klammeforma på [-s] har vore tillaten i skrift sidan 1938 utan å slå gjennom, og bør
derfor takast ut or rettskrivinga.
3.4.5 Sterke og svake verb med kort og lang form i infinitiv og andre
dobbelformer
Verba som er behandla her, inneheld fleire problemstillingar, og saka er derfor delt opp i
underpunkt.
Vedlegg 4 inneheld ei oversikt over verba som blir behandla her, med dagens
rettskriving og framlegg til ny rettskriving.
3.4.5.a Kort eller lang form i infinitiv av ein del sterke og svake verb
Status i dag
Nynorsk har i dag kort- og langformer som jamstilte hovudformer i ei lang rekkje verb:
160