Innstilling til ny rettskriving for det nynorske skriftmålet - Språkrådet

Form (ykkr), og fordi de øvrige Vokal-Overgange (paa een Side til ’i’ og ’e’, og paa en anden
til ’ø’ og ’o’) kunne lettest forklares af en Form med ’y’. (sst. s. 179)
I norma har de – dykk stått uendra heilt sidan Aasens tid.
Skriftspråkleg tradisjon og praksis
Han – han/honom
Eit søk i nynorskkorpuset på honom gir over 700 tilslag. Det er for tidkrevjande å søkja
på han som objektsform, fordi forma fell saman med subjektsforma. Men bortsett frå
nokre treff i Dag og Tid frå 2000-talet er det svært få døme på honom i tekstar etter
1971.
Ho – ho/henne
Det er ikkje granska i detalj, men inntrykket er at ho blir brukt stadig meir som
objektsform, sjølv om henne heilt klart er den dominerande forma.
Me/vi – oss
Dei som brukte den såkalla midlandsnormalen, skreiv me. Det same gjorde
landsmålsforfattarane på 1800- og fyrstninga av 1900-talet. Me er brukt både av dei som
vil skriva ein tradisjonell nynorsk, og av mange som har den forma i talemålet.
Rettskrivingsundersøkinga av nynorskforfattarar viser at seks av dei ti forfattarane frå
1930-åra valde vi. Vikør peikar på at tre av dei (Kvåle, Mælandsmo og Rongen) har me i
talemålet, «så vi ser ut til å ha vore ekspansiv i skriftspråket alt på denne tida, før me
vart degradert til klammeform» (Vikør 1995b:21). I 1950-åra valde seks forfattarar vi, to
valde me, og ein vakla, men hadde mest me. Alle dei ti forfattarane frå 1970-åra valde vi.
Obrestad og Sagen brukte begge delar, men mest vi.
Me har stått relativt sterkt i pressa i område der det er talemålsforma. Sjølv om me var
klammeform frå 1938 til 1983, og såleis ikkje brukt i lærebøker, har forma halde seg
godt i skrift.
De – dykk
Når det gjeld andre person fleirtal, har dei fleste skribentar vore lojale mot norma, og
skrive de/dykk. Men etter som talemåla endrar seg, og stadig fleire dialektar har same
form i subjekt og objekt, er det mange nynorskbrukarar som ikkje meistrar skiljet
mellom desse formene i skrift. Objektsforma dykk er stadig meir i bruk som subjekt.
Dette kjem mest til uttrykk i upublisert tekst, men tendensen slår også så smått inn i
nyare avistekst.
Eigedomspronomenet dykkar blir òg brukt at dei fleste nynorskskribentar, sjølv om dei
som synest dykk er framandt, truleg òg reagerer på dykkar.
147