Innstilling til ny rettskriving for det nynorske skriftmålet - Språkrådet

Det ser ut til at dei samandregne komparativformene står sterkast. Det same kan ein
seia om dei samandregne superlativformene inst og ytst.
Talemålsgrunnlag
Det er ikkje undersøkt.
Vurdering
Nemnda meiner det må gå an å redusera talet på dobbeltformer i komparativ og
superlativ og nokre stadadverb. Også Sandøy-nemnda meinte det: «Kortformene inst,
ytst og undst samsvarar med andre kortformer me har av tilsvarande adverb, som nedst
og øvst, dei er allereie eineformer i skrift.» (2002-innstillinga, s. 144)
Når det gjeld formene undst og underst, er det få treff og vanskeleg å vita kva for former
språkbrukarane oppfattar som umarkerte. Det som talar for underst, er at den forma har
vore eineform frå Aasens tid til ca. 1980. Nemnda har likevel gått inn for undst, sidan dei
fleste andre nærskylde ord har samandregne former. Slik prøver me å etablera eit mest
mogleg tydeleg mønster.
Komparativformene attare, bakare, bortare og hitare får svært få treff og ser ikkje ut til å
vera aktuelle val for språkbrukarane.
Nemnda har vurdert å ta ut formene nørdre og syndre, men har fått innspel på at me bør
behalda dei, både fordi dei har god dialektforankring i delar av landet, og på grunn av
parallellen med nørdst og synst. Slike topografiske ord(former) har dessutan ein lokal
identifiseringsfunksjon fordi dei ofte utgjer ledd i namn.
3.2.3 Skrivemåten av ein del preposisjonar og adverb
Status i dag
Retningsadverba har valfritt -a- eller -an- i samansetningar bortsett frå når sisteleddet
byrjar på vokal, altså utafor/utanfor, utapå/utanpå, utatil/utantil, men utanom, utanåt.
Når retningsadverbet er eit ord for ei himmelretning, skal samansetjingsfuga -a- brukast
framfor konsonant og -an- framfor vokal. Framfor -til er det likevel valfritt, altså:
austafor, austapå, og austanetter og austanom, men austatil/austantil.
Adverb som har -mellom som sisteledd, har valfritt -e- eller -i- som samansetjingsfuge.
135