28.10.2014 Views

Innstilling til ny rettskriving for det nynorske skriftmålet - Språkrådet

Innstilling til ny rettskriving for det nynorske skriftmålet - Språkrådet

Innstilling til ny rettskriving for det nynorske skriftmålet - Språkrådet

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Normhistorikk<br />

Hjå Aasen hadde suffikset -skap hankjønnsbøying. Han skriv om or<strong>det</strong>:<br />

Kun i Sammensætning og som en Endelse <strong>for</strong> afledede Ord, f. Ex. Blidskap, Truskap,<br />

Skyldskap; Fiendskap, Daarskap, Gledskap, Rekneskap, Vinneskap o. s. v. I nogle Ord har<br />

<strong>det</strong> Begrebet af en Hob eller Samling, saasom: Buskap, Reidskap, Veideskap. I nogle her<strong>til</strong><br />

hørende <strong>ny</strong>ere Ord er Kjønnet sædvanlig Neutrum; saaledes i Borgarskap, Formannskap,<br />

Sellskap og fl. (Norsk Ordbog s. 661)<br />

Gradvis fleire ord har fått valfri bøying, eller berre inkjekjønnsbøying.<br />

Aasen 1917 1938 1959 1983<br />

Skap m. -skap m.<br />

(bror-, lik-)<br />

Vinskap m.<br />

venskap ven(n)skap m.<br />

[vennskap] m.<br />

Borgarskap<br />

borgarskap n. borgarskap m.<br />

m. (n.)<br />

Formannskap<br />

m. (n.)<br />

<strong>for</strong>mannskap<br />

n.<br />

el. n.<br />

Skriftspråkleg tradisjon og praksis<br />

Mange av orda som <strong>det</strong> her er føreslått skal få valfri bøying, får ofte inkjekjønnsbøying i<br />

staden <strong>for</strong> hankjønnsbøying i <strong>ny</strong>norsk. Det gjeld dei orda som er danna av substantiv,<br />

mens ord som har adjektiv som fyrsteledd, blir bøygde som hankjønnsord.<br />

Eit søk i <strong>ny</strong>norskkorpuset på materialet etter 1938 gir desse resultata:<br />

medlemskapen<br />

*medlemskapet<br />

230 treff<br />

44 treff<br />

rekneskapen 990 treff<br />

*rekneskapet 27 treff<br />

meisterskapen<br />

*meisterskapet<br />

400 treff<br />

47 treff<br />

vennskapen<br />

*vennskapet<br />

120 treff<br />

50 treff<br />

Talemålsgrunnlag<br />

Det er ikkje undersøkt.<br />

Vurdering<br />

Prinsippet om at ord på -skap med substantiv som fyrsteledd skal ha valfri hankjønnseller<br />

inkjekjønnsbøying, omfattar ganske mange ord. Dei fleste orda er rett nok lite<br />

frekvente, og framlegget vil fyrst og fremst koma <strong>til</strong> syne ved orda bodskap,<br />

<strong>for</strong>fattarskap, kameratskap, leiarskap, medlemskap, meisterskap, partnarskap, slektskap<br />

og ven(n)skap.<br />

127

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!