Sterna, bind 14 nr 3 (PDF-fil) - Museum Stavanger

3 mala i begge. Det kan her nemnast at ein unge fr% reir A same hr blei
kontrollert som overvintrande i SØr-Jylland, Danmark.
Rigamitil felle 1974:
Observasjonane er gjorde i Herdal, 1-yngdal, Vest-Agder, av Lars Bergersen,
Per O. Grimshy, Torry Hrcgeland og Kurt Jerstad. Eg vil her gjengi hovuddraga
av det sistnemnde har skrive i brev:
Reir I blei funne 7. april med 4 egg, og alt foregjekk normalt. Den 13. mai
blei 8 fanga ved reiret, som no inneheldt store ungar. Desse forlot reiret
seinast 3 dagar etter.
Reir 2 var plassert ved same elva, ca. 700 meter lenger oppe. Si seint som
12. april blei reirplassen undersqikt, og det var dji ikkje gjort nok0 med reiret,
som var i bruk ogsi i 1973. - Den 8. mai blei reiret kontrollert p8 ny, og
der var då 4 egg. 13. mai var 2 ungar klekte. - 18. mai blei det gjort forsok
pji å fange dei vaksne fuglane ved reir 2. 8 viste seg ikkje i 1Øpet av 2 h ar,
mens Q varma ungane om lag heile tida. - Det kan tenkast at 8 heldt lag
med dci nyleg utflogne ungine fr8 reir I og mala dei. - Dagen etter blei
fangst prØvd igjen, og 8 kom med mat etter ein time og gjekk i nettet. Det
viste seg då at det var den same fuglen som hadde mala ungane i reir I seks
dagar tidlegarc.
Si vidt ein kan demme, blei reir 2 seinare plyndra.
Aldersforskjellen pi desse to kulla er litt usikker, men om ein reknar reirtida
til ca. 22 dagar og ruging i ca. 18 dagar, skulle den vere nesten 3 veker.
Med andre ord skulle ungane i reir 1 vere nyklekte, eller like for klekking,
mens der var egglegging i reir 2.
Det er forsl og fremst aldersforskjellen p% kulla som ski1 desse to refererte
higarnitilfella frå kvarandre. - Og& i Lyngdal blei obsewatØrane for seint
klar over bigamitilfellet, slik at årsakssamanhengen er usikker.
8 i Lyngdal var piivisleg I år. Den var ringmerkt som unge 10. mai 1973,
i eit kull på 4, på Skoland, 4,s km ESE for Herdal. av Ottar Osaland. - Forgvrig
liar enkelte fuglar i rugetida framleis så lite slitne fjØr at dei kan
aldershestemmast. Utfri dette er det sannsynleg at ogsi 8 på SunnmØre
var 1 hr. Det same gjeld 9 ved reir B same stad.
Bigami forekjem tydelegvis sjeldan hos fossekall. Ein av grunnane til det
er kanskje at det er eit tydeleg overskot av 8 8 i populasjonen (Creutz 1966
og eigne erfaringar). FØlgeleg blir det vanskeleg for ein 8 i halde to
territorier.
To kiill i sesongen:
At norske fossekallar kan lia 2 kull i I~pet av ein sesong, er ikkje tidlegare
nemnt i litteraturen. Derimot er dette kjent lenger sØr i Europa, vel ;i merke
for andre riiser. Withcrby (1948) nemner at hos rasen Cinclus cinclus gularis,
som rugar i England og Skottland, kan muligens tre kull unntaksvis forekome.
Eg vil her omtale 7 tilfelle av kuli nr. 2, aile piviste på SunnmØre: