Årsmelding 2011 Hardanger og Voss museum

ÅRSMELDING 

Hardanger og Voss museum 

2011

HARDANGER OG VOSS MUSEUM 

Hardanger og Voss museum er eit konsolidert museum som i tillegg til kulturhistoriske 

museum omfattar eit av dei få reine skulpturmusea i landet, eit kunsthus for moderne 

visuell kunst og kammermusikk, eit freda mellomaldertun av nasjonal verdi og 

eit nasjonalt fartøyvernsenter som også driv ein barnevernsinstitusjon. Museet er 

regionsmuseum for Hardangerkommunane og Voss kommune. 

FØREMÅL 

Museet skal driva innsamling, bevaring, forsking og formidling tufta på kulturuttrykk 

frå fortid og samtid. Gjennom dokumentasjon av variasjon og fellestrekk, skal museet 

vera med å synleggjera Hardanger og Voss lokalt, nasjonalt og internasjonalt. Med 

utgangspunkt i rolla som samfunnsminne skal museet vera ein open møtestad der 

publikum kan studera, oppleva og finna utfordringar. Museet yt fagleg hjelp i museumsog 

kulturminnespørsmål til kommunar og frivillige i regionen. Hardanger og Voss 

museum skal driva eit nasjonalt senter for fartøyvern, og ein barnevernsinstitusjon. 

Lars R. Djupevåg har vore styreleiar i 

museet i perioden 2006-2011. Han har 

vore ein svært god styreleiar gjennom 

heile konsolideringsprosessen, og me 

vil takka han for innsatsen. 

ORGANISASJON 

Styret 

Lars Ragnvald Djupevåg har vore styreleiar. 

Styret har i 2011 hatt fylgjande samansetning: 

Frå utstillinga Voss Idrottslag 125 år 

på Voss folkemuseum. 

Forside: Dansekompaniet Frikar under 

opningsarrangementet til 100 års 

jubileet på Hardanger folkemuseum. 

Styremedlem Vara Oppnemnt av 

Lars R. Djupevåg Astrid Selsvold Kvam bm/ Ingebrigt Vik museum 

Torunn L. Ringheim Kristian Østrem Voss folkemuseum 

Knut Nes Kari Vambheim Hardanger folkemuseum 

Toralv Mikkelsen Lars Helge Ljone Hordaland fylkeskommune 

Jan Gunnar Strand Astrid Dale Vindal Agatunet/ Granvin bygdemuseum 

Torbjørn Kaarbø Klaus Rasmussen Hardanger fartøyvernsenter 

Torleiv Ljones Borghild Storaas Ones Hardanger fartøyvernsenter 

Anders Geertsen 

Anne Lise B. Eriksen 

Ingunn Undrum 

Sigvor Mølster Hansen 

Birgit Eiken 

Dei tilsette 

Heidi Richardson 

Vally Karlstrøm 

Oddvar Soldal 

Dei tilsette

Heidi Richardson og Michael Riley unner seg 

ein pust i bakken under Hfs museumsavdelinga 

sin studietur til Danmark. 

Rådet 

Rådet har hatt eitt møte. Ordførar Solfrid Borge blei valt til rådsleiar. 

Rådsmedlem Vara Oppnemnt av 

Personale 

I 2011 har det vore utført 65 årsverk 

totalt. 178 personar tok imot løn frå 

Hardanger og Voss museum i 2011. Det 

er ei jamn fordeling mellom kvinner og 

menn, men dei er ulikt fordelt mellom 

yrkesgruppene. Kvinnene i museet er tilsett 

i akademiske og merkantile stillingar, 

medan det berre er tilsett ein kvinneleg 

handverkar. Direktøren og fire av i alt åtte 

avdelingsleiarar er kvinner, medan det 

berre er tre kvinner i styret. 

Helse, miljø og tryggleik 

Johan Anved Tveit Aslak Lægreid Ordførar i Eidfjord 

Ingebjørg Winjum Lars Bjarte Røynestrand Ordførar i Granvin 

Jon Larsgard Angunn Handegard Trå Ordførar i Jondal 

Asbjørn Tolo Atle Naterstad Ordførar i Kvam 

John Opdal 

Elisabeth Wesenlund Hauge Ordførar i Odda 

Solfrid Borge Gard Hjørnevik Risan Ordførar i Ullensvang 

Hans Petter Thorbjørnsen Gunnbjørg Øyre Ordførar i Ulvik 

Hans Erik Ringkøb Sigbjørn Hauge Ordførar på Voss 

Rigmor Skeie Petersen Kristin Lilletun Voss folkemuseum 

Astrid Soldal Lirhus Guri Bonsaker Voss folkemuseum 

Erling Aga Vally Karlstrøm Agatunet 

Lars Brekke Svein Medås Granvin Bygdemuseum 

Sjur K. Jaastad Margrethe Langfeldt Hardanger Folkemuseum 

Martha Rykkje Inger Lægreid Hardanger Folkemuseum 

Martin Vik 

Ingebrigt Vik Museum 

Dagfinn Vik 

Kvam Bygdemuseum 

John Opdal Ola Johan Settem Tusenårsstaden Hordaland 

Ågot Valle Borghild Storaas Ones Hardanger fartøyvernsenter 

Arne Julsrud Berg Signe Aarhus Hardanger fartøyvernsenter 

Museet si HMT målsetting er at museet skal ha eit helsefremmande og inkluderande 

arbeidsmiljø der ingen blir skada eller sjuke som følgje av arbeid eller arbeidsmiljø. 

HVM er ei IA-verksemd og medlem av bedriftshelsetenesta Grend. Museet er delt i 

to verneområde med eigne verneombod men felles AMU (arbeidsmiljøutval). AMU 

hadde fire møte og handsama 35 saker i 2011. Gjennom våren hadde utvalet stort 

fokus på personalet i høve permitteringsvarslar på ungdomsavdelinga. Bakgrunnen 

for dette var økonomisk uvisse grunna få ungdomsplasseringar i barnevernstiltaket. 

Fartøyvernavdelinga har utført eit stort vedlikehaldsarbeid på anlegget til Hardanger 

fartøyvernsenter. Ein del av oppgåvene var prioritert i HMT-planen. 

Personaltur til Skåro. 

Det har ikkje vore større ulukker men to mindre skadar som er handtert etter gjeldane 

interne prosedyrar, og meldt til arbeidstilsynet, NAV og forsikringsselskap. 

Sjukefråværet er redusert frå 7,2 % i 2010 til 5,7 % i 2011. Hardanger og Voss museum 

har ikkje skada eller påverka det ytre miljøet negativt i 2011. 

Alle tiltak og planar blir vurdert ut frå prinsippet om universell utforming.

Miljøfyrtårn 

Museet har som målsetting å vera eit miljøvenleg museum, og har gjennom eit par 

år brukt tid og ressursar på å bli godkjent som miljøfyrtårnverksmed. Dette har vore 

vellukka, og gav godkjenning våren 2011. Som del av sertifiseringa har me forplikta 

oss til å få ned energiforbruket generelt og særleg knytt til driftsbygningane våre. I den 

samanheng fekk me gjort energigjennomgang av alle dei største bygga våre med sikte 

på energimerking. 

Økonomi 

Hardanger og Voss museum driv ei allsidig verksemd og inntektene til museet speglar 

dette mangfaldet. I 2011 selde museet tenester til Bufetat for 11,6 millionar kroner, 

restaureringsoppdrag for 10 millionar og fellestenester til Riksantikvaren for 2 millionar. 

Andre eigeninntekter inkludert sponsorgåver låg på vel kr. 4 millionar. Hardanger og 

Voss museum tok imot kr. 20,5 millionar i ordinært offentlig driftstilskot. Av dette er 

Hordaland fylkeskommune den største bidragsytaren. Den kommunale delen av det 

offentlege tilskotet var nær 7,9 %. 

2011 var eit tungt år for Hardanger og Voss museum fordi NAV kutta støtte til 

arbeidstreningsplassane på barnevernsavdelinga. Det medførte oppseiingar av 

personale knytt til denne avdelinga. Manglande institusjonsplasseringar av ungdomar 

førte også til at me måtte sende ut permitteringsvarsel til store delar av staben på 

barnevernsavdelinga. Etter ekstraordinært marknadsarbeid slapp me å effektuera varsla 

då me etter kvart fekk sikra plasseringar i tiltaket. 

Omsetnaden gjekk ned med 0,1 % i forhold til 2010. Dette skuldast noko færre 

restaureringsprosjekt på bygningsvern og mindre inntekter på barnevernsavdelinga. På 

Hardanger folkemuseum blei den nye loftsetasjen innvia. Arbeidet er finansiert gjennom 

lån, eksterne tilskot, bruk av eigenkapital og eigne investeringsmidlar. I staden for at 

avdelinga Hardanger folkemuseum måtte dekka siste del av investeringa med auka lån, 

har ein nytta Hardanger og Voss Museum sin gode likviditet. Både på småbåtverkstaden 

og på reiparbana har omsetnaden vore over budsjettert på grunn av god ordretilgang. 

I 2011 blei Hardanger og Voss museum 

miljøfyrtårnverksemd. Diplomet til 

Fartøyvernsenteret vart overrekt av 

ordførar Astrid F. Selsvold. 

Museet har i 2011 gjort kartlegging og grunnarbeid knytt til ny ferjekai og nybygg på 

nabotomta til Hardanger fartøyvernsenter i Norheimsund. Beløpet er ca kr. 160.000. 

Museet sitt styre forhandlar med styret i Stiftinga Hardanger fartøysenter om 

eigedomsretten til den nye ferjekaia og nybygget. Eigedomsretten har innverknad både 

for aktivering som eigedel i museet sin balanse, og for retten til frådrag for meirverdiavgift. 

Saka vil bli avklara før sommaren. Dersom avtale ikkje kjem på plass med Stiftinga 

Hardanger fartøysenter vil det ikkje kunna bli gitt frådrag for meirverdiavgift, og allereie 

fråtrekt mva. på dette prosjektet må då tilbakeførast i 2012. Problemstillinga har 

prinsipiell tyding og vil påverka dei fleste investeringar som Hardanger og Voss museum 

gjer på eigedommane til eigarstyra. 

På grunn av forskotsbetalte tilskot har me ein akseptabel likviditet. Økonomien var 

jamnt over god, og me gjekk ut av året med kr. 1,5 millionar i overskot.

Hardanger maritime leirskole 

på seiljakta Mathilde. 

MUSEUMSFAGLEG 

Forvalting 

Hardanger og Voss museum er blant landets største aktørar innan immateriell kulturarv 

knytt til handverk. Gjennom oppdragsaktivitet og anna utøving av tradisjonelle 

handverk, driv Hardanger og Voss museum samlingsforvalting av immateriell kulturarv/ 

handlingsboren kunnskap. Me har profesjonelle utøvarar i fylgjande fag: fartøyvern, 

bygningsvern, reipslagar, småbåtbyggjar, smed og bestmann. Gjennom eigne tilsette 

og samarbeid med andre utøvarar, legg me til rette for bevaring av fleire bunads- og 

tekstilfag, og me samarbeider med Hordaland fylkeskommune om utøvande musikarar 

innan folkemusikk. 

Fornying, mangfald og internasjonalt arbeid 

Hardanger og Voss museum fekk ny felles nettside og arbeider med å gjera den til 

eit aktivt medium. For å møta publikum på dei sosial media er det oppretta fleire 

Facebookprofilar knytt til ulike delar og aktivitetar på museet. Me har også hatt ei 

særleg satsing på digital publisering av samlingane og var fyrst ute i Hordaland med 

publisering på Digitalt museum. På musikkfeltet er store delar av folkemusikkarkivet lagt 

inn i Fiol, som er eit digitalt arkivsystem for audiovisuelle media. 

Hardanger og Voss museum er opptatt av å driva ei mangfaldig verksemd i tråd med 

UNESCO konvensjonen om kulturelt mangfald. Me prøver å visa breidda i norsk 

kulturhistorie gjennom eit generelt fokus på ulike historiske tema, og lyfta fram 

kulturutrykk som ikkje har fått sin rettmessige plass fram til no. I tillegg vil me gjerne 

skapa tilbod til ei brei gruppe av folk. Formidlinga ved museet rettar seg slik til både 

unge, gamle, kvinner og menn. 

Hardanger og Voss museum er ei mangfaldig verksemd då me har tilsette frå 8 ulike 

nasjonar. Dette er hovudsakleg tilsette frå andre vesteuropeiske land. Hausten 2011 

hadde me eit samarbeid med det europeiske Leonardo-programmet for hospitering av 

tyske lærlingar innan trearbeid. Dei var ved museet i åtte veker til saman. Museet er 

godkjent som Volontør-verksemd og har gjennom året hatt fleire ungdomar frå Europa 

i arbeid. Det er også lagt til rette for kulturmøte i museet. Mellom anna har det vore 

internasjonal bakedag på bygdemuseet på Storeteigen arrangert av internasjonal 

kvinnegruppe og Grannehjelpa. På det same anlegget har me hatt ei elevverksemd med 

to innvandrarelevar som har utført vedlikehald og hjelpt til med arrangement. 

Museet har i alt 47 000 kulturhistoriske gjenstandar, 2600 kunsthistoriske gjenstandar 

og 34 600 fotografi. Museumssenteret i Hordaland hadde ein gjennomgang av samlinga 

på Bu museum, som medført at me av klimatiske- og tryggleiksmessige omsyn starta 

flyttinga av samlinga til fellesmagasinet i Salhus. Museet overtok elles ei fotosamling av 

fotografane Halldor og Vegard Vik (1945 – 2010), og ei brevsamling av Jon Bleie. Denne 

samlinga inneheld brev frå mellom anna Olav H. Hauge, Jakob Sande og Harald Kihle. 

Dette er spennande samlingar som kastar lys over Hardanger si nære historie. 

Hardanger og Voss museum har store forvaltingsoppgåver knytt til restaurering og 

vedlikehald av bygg og fartøy. Museet har 137 verneverdige og freda bygg og anlegg 

og 5 større museumsfartøy. Museet valde å avhenda MS Paddy etter ein prosess med 

riksantikvaren der dei fjerna vernestatusen til fartøyet. Riksantikvaren og Hordaland 

fylkeskommune har vore velvillig med å løyva midlar til restaurering av dei freda husa 

i Agatunet også i 2011 og til fleire av dei verneverdige fartøya våre. Museet har mange 

museumsbygg som ikkje er freda. Når det gjeld desse bygga er det ei stor utfordring å 

finna nok midlar til naudsynt restaurering. 

Den omfattande brannsikringa i Agatunet kom eit stort skritt vidare med sikringsmidlar 

frå Norsk Kulturråd. 

Frå restaurering av 

vedhuset på Mølster. 

Eksperimentell arkeologi. Fra 

utgraving av tau på Barcode i Oslo.

Forsking 

Kurs i rundholdt blei arrangert i forbindelse 

med Trebåtfestivalen i juni. 

Navigering på Hardanger 

maritime leirskule. 

Hardanger og Voss museum vedtok sin forskingsplan i 2011. Planen syner at museet 

har forskingssatsingar innafor ei rekkje viktige tema. Spesielt sentralt står forsking og 

kunnskapsutvikling innan handlingsboren kunnskap. Det er gjort fleire dokumentasjonog 

kunnskapsutviklingsprosjekt knytt til handlingsboren kunnskap gjennom året. 

Kunsthistorikar og dekormålar Johild Meland har forska på kroting frå Hardanger og 

har samarbeidd med museet om rekonstruksjon av mønster, teknikkar og materiale. 

Me har hatt eit prosjekt knytt til jentehovudbunader og brurehattar frå Voss. Her er 

det gjort både dokumentasjonsarbeid og reproduksjonar. Me har hatt fleire prosjekt 

der handverkarar har fylgd eldre tradisjonsberarar, både ein til ein, og i form av seminar 

og kurs. Eit av desse prosjekta er knytt til småbåtbygging i Strandebarm der det er 

samla store mengder materiale. Hardanger folkemuseum arrangert kurs i neverlosting 

med Steinar Mølster som kurslærar. Årets nettverkssamling for Handverksnettverket 

blei halde i Agatunet, på Hardanger folkemuseum og Herand sag. Hardanger 

fartøyvernsenter arrangerte maritimt verktøyseminar med tema måle- og merkereiskap 

i fartøy- og småbåtbygging, og senteret arbeider for å etablera opne handverkskurs. 

Museet har dei siste åra jobba med to samtidsprosjekt som har motteke stønad mellom 

anna frå Kulturrådet. Prosjektet Hardangerbrua - allereie på museum er knytt til 

bygginga av Hardangerbrua. Mykje samtidsmateriale har vorte samla inn og analysert. 

Delprosjektet om debatten om brua blei presentert i miniutstillinga (hotspot) When 

the bridge troubles the water. Det andre prosjektet Fartøyvern på museum, er eit 

forskingsarbeid gjennom kystkultur nettverket. Prosjektet er eit samarbeid mellom 

Musea i Sogn og Fjordane, Nordmøre museum og Hardanger og Voss museum. 

Forskingsarbeidet om jordskifte i Hardanger er utført av historikar Mads Langnes og 

resulterte i utgiving av boka Lovene som endra kulturlandskapet. I tidsskriftet Kysten har 

me bidrege med fleire artiklar, om dei verna fartøy: Arnafjord, Hindholmen, Mathilde og 

Tysso, og ein artikkel om bruk av selreip i rigg. 

Også på kunstfeltet er me opptatt av kunnskapsproduksjon i utstillingsarbeidet. 

Ny samansetting av kunst og kontekstualisering av utstillingane gjennom 

utstillingskatalogane, skapar nye opplevingar og ny kunnskap. Eit mindre forskingsarbeid 

resulterte i ein eigenprodusert katalog til utstillinga om Matisse-elevar. 

Hardanger og Voss museum har stor tematisk breidd og er derfor med i fleire nasjonale 

museumsnettverk, og er aktive i fylgjande: Handverksnettverket, Kystkulturnettverket, 

Nettverk for musikk og musikkinstrument, og Nasjonalt nettverk for drakt og tekstil. 

Magasinet Fartøyvern 

blir gitt ut årleg. 

Kurs i neverlosting på 

Håstabba, Granvin. 

Hardanger historielag via årboka 

til Hardanger folkemuseum sitt 

100 års jubileum.

Maria Parr var årets 

forfattar under Poesidagen. 

Formidling 

Frå utstillings Sjekk det håret 

på Voss folkemuseum. 

Undervisningsopplegget, Jul på garden 

engasjerte born fra heile Hardanger. 

Museet opna til saman 26 utstillingar i løpet av året, og hadde til saman 44 konsertar. 

Over halvparten av konsertane var i kammermusikksalen i Kabuso. Den nye satsinga 

med tradisjonsmusikalske intimkonsertar på Loftet på Hardanger folkemuseum har 

vore særs vellukka og har trekt nytt publikum. 

Avdelingane i Hardanger og Voss museum har tydelege faglege profilar og det 

museumsfageleg arbeidet konsentrerer seg rundt dei ulike prioriterte områda. Både 

samlingane, forskingsprosjekt, undervisningsopplegg og anna formidling byggjer opp 

rundt desse satsingane. På folkemusea er det ei satsing på bunad og tekstil, hardingfele/ 

folkemusikk og bygningsvern. På Hardanger folkemuseum blei det opne ei ny fast 

utstilling om folkemusikk med fokus på hardingfela. Her kombinerer ein tradisjonelle 

og nye formidlingsmetodar gjennom ei framvising av museet si samling av hardingfeler 

og eit mediatek der publikum kan lesa om og høyra musikk. I samband med aksjonane 

rundt monstermastene i Hardanger blei det sett opp ein Hotspot om bunad som politisk 

aksjonsplagg. Det har vore interessant å sjå på korleis bunad opp gjennom tidene har 

vore nytta av både ja-side i ein aksjon (hardangerbrua) og nei-side (monstermastane). 

På Hardanger fartøyvernsenter er fokuset den maritime kulturarven. Det er i alle 

hovudsak den kystnære, fjordrelatert historia det blir jobba med gjennom utstillingar og 

dei maritime handverksfaga i verkstadane. Samferdsle- og kommunikasjonshistoria har 

også fått ein plass gjennom arbeidet med MF Folgefonn. I samarbeid med Sunnhordland 

museum er det utarbeidd ei utstilling om HSD og ferjehistoria som blir vist om bord i 

MF Folgefonn. Segljakta Mathilde utgjer ein viktig basis i formidlingstilbodet med sine 

12 vekers leirskuletokt og 8 veker med museumstokt retta mot barn og unge. 

Dei faste undervisningsopplegga på museet er knytt til dei museumsfagelge satsingane. 

Det er utvikla opplegg både i høve byggeskikk, hardingfele, materiallære og verktøylære, 

roing mm. I tillegg blir det utarbeida undervisningsopplegg til dei temporære utstillingane 

både i Kabuso og til dei ulike kunst- og kulturhistoriske utstillingane. 

Frå den nye 

folkemusikkutstillinga. 

Frå fotoutstillinga Americano av 

Knut Stian Lothe i Agatunet.

Operaførestilling med Susanne 

Sundfør på Kabuso. 

Hardanger folkemuseum 100 år 

Hardanger folkemuseum var 100 år i 2011, og dette blei feira gjennom heile året. Jubileet 

vart opna med ei førestilling av dansekompaniet Frikar. Under sesongopninga 7. mai 

blei det vist ei stor festframsyning som var produsert i samarbeid med Hordaland 

fylkeskommune. Samtidig opne me jubileumsutstillinga Hardanger i 100. Utstillinga 

var eit samarbeid med Hardingpuls og viste kunst frå Hardanger dei siste 100 – 150 

åra. Hardanger historielag som i si tid tok initiativ til oppretting av museet, ga ut 

jubileumsboka til Hardanger folkemuseum. Den nye loftsetasjen med utstillingsrom og 

kafè blei innvia til sesongopninga. 

KUNST 

Frå 100-års jubileumskonserten 

På Hardanger folkemuseum. 

Trondheimssolistane hadde 

konsert på Kabuso. 

Kunsthuset Kabuso er Hordaland fylke sin tusenårsstad og skal arrangera utstillingar 

og konserter på eit høgt faglig nivå. Kunsthuset rettar seg mot eit breitt nasjonalt 

kunstinteressert publikum, og utfordrar samtidig det lokale publikummet med nye/ 

moderne utstillingar. I 2011 gjennomførte Kabuso fem hovudutstillingar og fire 

foajéutstillingar. Desse var Vestlandsutstillinga, ei eigenprodusert utstilling av Arne 

Ingvaldsen og Suvi Nieminen og sommarutstillinga Gjenforteljingar og Myter med 

tekstilar av Inger Johanne Rasmussen og tekstar av Terje Nordby. I samarbeid med 

Nasjonalmuseet viste me utstilling Port Maputo, samtidskunst frå Mosambik. Den 

siste hovudutstillinga var Matisse-elevar som var lagt opp som eit forskingsstudium 

over Matisse sin innverknad på norske kunstnarar som gjekk på akademiet hans i 

Paris mellom 1909 og 1911. Dei parallelle mindre utstillingane i foajeen har gjeve meir 

dynamikk til utstillingsverksemda ved kunsthuset. 

Frå utstillinga med Suvi Nieminen 

og Arne Ingvaldsen på Kabuso. 

Gjennom sommarsesongen blei det halde seks matinékonsertar i samarbeid med EGM 

Troldhaugen, blant anna Trondhjemsolistane. Konsert med Hallgrim Hansegård og 

Ragnhild Hemsing ga publikumsrekord i konsertsalen. Elles er det etablert samarbeid 

med jazzmiljøet på Vestlandet, både med Vestnorsk Jazzsenter og John Andrew Taylor 

som har gitt oss konsertar med mellom andre Tord Gustavsen kvartett. Gjennom 

Rikskonsertane har me hatt Kim André Rysstad, og elles andre konsertar i ulike 

sjangrar. Kabuso har halde fram og samarbeidet med musikkfestivalen Bygdalarm med 

litteraturprosjektet Littlarm. 

Frå kunstutstillinga 

i Agatunet.

DS Stord 1 har vore ein fast 

kunde på Fartøyvernsenteret. 

FARTØYVERN 

Det er utført større oppdrag på i alt 12 fartøy, i tillegg er det utført ein del mindre 

oppdrag. Dei største oppdraga var knytt til D/S Stord 1, D/S Hestmanden, M/S 

Stangfjord, M/Y Fyk: M/S Arnafjord, L/S Rakel, slepebåten Trysilknut og M/S Sandnes. 

Det er også gjort større arbeid på S/J Mathilde og M/F Folgefonn1. 

Dei to fartøyvernkonsulentstillingane er finansiert av Riksantikvaren til utøving av 

”fellestenester” ved fartøyvernsentra. Konsulentane sin kapasitet har for det meste vore 

brukt til oppfølging av istandsettingsprosjekta på verftet, og til førebuing av kommande 

prosjekt. I tillegg kjem avslutting av oppdrag i form av sluttrapportar for ferdige oppdrag. 

Konsulentane på alle dei tre fartøyvernsentra har hatt fagleg samarbeid om faktaark, 

delebanken.no, mal for dokumentasjon og tilstandsvurdering. Desse oppgåvene ligg i 

mandatet til fellestenestene frå Riksantikvaren. Arbeidet med å utarbeida ein mal for 

dokumentasjon blei starta i 2011 og vert ført vidare i 2012. Rapportar etter prosjekt 

og månadsrapportar som vert skrivne undervegs, blir lagt ut på nettstaden. Det same 

gjelder informasjonsarka (faktaark). 

På oppdrag frå Tromsø museum har me dokumentert styrehuset på M/S Polstjerna. 

Fartøyet står på land og museet ynskjer å få rekonstruksjonsteikningar av det originale 

styrehuset. Arbeidet er starta og vil bli ført vidare i 2012. 

Hordaland fylkeskommune har engasjert oss til å utarbeida ein rapport der ein skal 

gå gjennom forholda kring materialtilgang i kulturminnevernet i Hordaland. Utan å 

konkludera er målet å kartlegge korleis trematerial blir skaffa til ulike prosjekt, og korleis 

ein kan forbetra dette. Arbeidet er starta og vil bli ført vidare i 2012. 

Restaureringa av MS 

Stongfjord er i full gang.

BARNEVERN 

Institusjonen har hatt 11 plasseringar i løpet av 2011. 3 av plasseringane varte heile året. 

Me hadde 3 nye inntak, og fem blei avslutta. To av plasseringane våre vart avslutta med 

flytting til andre sterkare barnevernstiltak. 

På grunn av dei omtala endringane i NAV sitt ATP system, har me måtte omorganisera 

dagtilbodet til ungdomane våre. Det blei tilsett ein dagtilbodskoordinator som fekk 

i oppdrag å finna og følgja opp individuelle dagtilbod både innanfor og utanfor 

institusjonen. Hovudfokus er at ungdommane skal gjennomføra skulegangen, men ein 

må også arbeida for alternative opplegg for mange av ungdommane. Me er spent på 

korleis den nye organiseringa vil fungera for ungdommane. 

Våren 2011 lyste Bufdir ut anbod om fosterheimstenester. Me la inn tilbod i denne 

konkurransen, blei prekvalifiserte og var i forhandlingar med Bufdir i oktober 2011 . Me 

fekk gode tilbakemeldingar på opplegget vårt, og har fått tilbod om å inngå kontrakt med 

Bufdir. Me trur at dette kan vera med på å sikra drifta ved ungdomsavdelinga. Hardanger 

fartøyvernsenter kan med dette levera tenester både innan institusjonsplasseringar og 

fosterheimstenester. 

Det har vore ei god fagleg drift på avdelinga. Me har gjennomført to seminar med eit 

godt fagleg innhald. Eit av seminara hadde over 20 eksterne deltakarar. Dette vitnar 

om at seminara til ungdomsavdelinga er attraktive for heile barnevernsfeltet. Sjølv med 

store utfordringa når det gjeld rammevilkår og usikre tider for personalgruppa, har 

avdelinga klart å levera tenester til Bufetat med høg kvalitet. Dette er me stolte av. 

Olav Bolstad, internseminar 

på ungdomsavdelinga. 

Frå ungdomsavdelinga sin 

nyttårsfeiring. 

Frå nyttårsturen.

SÆRLEGE PROSJEKT 

Over bekken 

Freding av M/F Folgefonn 1 

Utviklingsprosjektet har som mål å synleggjera Hardanger fartøyvernsenter sine 

utviklingsplanar og skaffe finansiering for desse. Prosjektet har til no medført 

investeringar for kr. 7 til 8 millionar. Prosjektet har sikra kommunal medverknad 

med vedtak om innløysing av tomta til vel kr. 12 millionar. Sjøsida av tomta inngår i 

strandvegen som vert kopla til den prosjekterte ferjestøa for MF Folgefonn I. 

I april 2011 blei MF Folgefonn I slept til Hardanger fartøyvernsenter i Norheimsund og 

klargjort for formidling. 15. mai vart ferja offisielt freda og opna for publikum med ei 

utstilling om HSD si historie om bord. Fredingsdokumenta blei seremonielt overrekt 

av representantar frå Riksantikvaren. Folgefonn er ei av fem freda ferjer, og med dette 

er HVM eit kulturminne rikare og i stand til å ta vare på og formidla ein viktig del av 

samferdselshistoria i regionen. Det er samla inn mykje dokumentasjon frå livet om bord 

gjennom intervju og foto. Parallelt med dette vart det arbeidd med restaureringsplan 

for fartøyet som legg opp til ei stegvis restaurering over mange år. 

Hardingfelesentret 

Utdelinga av fredingsdiplom for MF Folgefonn 1. 

Alexander Ytterborg frå Riksantikvaren og 

direktør Trude Letnes. 

Jordskifteprosjektet 

Boka Lovene som endra landskapet av historikar Mads Langnes vart lansert 

på sesongopninga i Agatunet 14. mai, saman med forprosjektrapporten til 

Jordskifteprosjektet knytt til Agatunet. Rapporten er sendt på høyring til aktuelle 

samarbeidspartar. Det er komen inn fleire høyringssvar, men me ventar framleis på svar 

frå sentrale aktørar som UiB og Høgskulen i Bergen. Me har hatt møte med Ullensvang 

herad om løa på nabobruket som er planlagt som del av jordskiftesenteret. 

Forprosjektet knytt til etablering av hardingfelesenter i Hardanger fekk kr. 425.000,- av 

Hordaland fylkeskommune frå Kulturelt utviklingsprogram og kr. 150.000 frå Regionalt 

næringsfond i Hardanger. Midlane blei nytta til å tilsetta ein prosjektleiar for om lag eit 

år. Det er etablert ei styringsgruppe der Ole Bull akademiet, Hardangerrådet, Hardanger 

spelemannslag og Hardanger og Voss museum er representert. Ein har og hatt møte med 

fylkesvaraordførar, med styret i Norsk hardingfelesenter AS og med Telemark museum. 

Forprosjektet 

”Hardanger - den kulturelle fjorden” 

Hardanger og Voss museum sin strategi om å vera ein aktiv aktør innan reiseliv og 

kulturbasert næringsutvikling har materialisert sert seg i museet si etablering av 

reiselivsprosjektet ”Hardanger – den kulturelle fjorden”. Samarbeid med NCE -Tourism 

Fjord Norway om å profilera kultur som ein viktigare del av reiselivet, har gitt grunnlag 

for etablering av prosjektet og finansieringa av det. Visjonen til prosjektet er å styrke 

reiselivet og Hardanger si konkurransekraft overfor internasjonale og nasjonale reisande. 

Produktutviklinga skal ha fokus på opplevingar der kjernen er natur, fjord, historie og 

kultur. Forprosjektet har ei økonomisk ramme på kr 840.000,- og har ei tidsramme frå 

august 2011 til oktober 2012. Første halvår har vore brukt til å forma prosjektet og 

jobbe med finansiering. 

Hardanger fartøyvernsenter i blomst. 

Frivillig arbeid 

Det er fleire frivillige grupper som arbeider for ulike deler av verksemda ved Hardanger 

og Voss museum. Heile Granvin bygdemuseum blir drive av venelaget i samarbeid med 

Granvin kommune. Skredhaugens vener er eit av dei andre aktive laga. Dei arrangerte 

fleire tilstellingar gjennom sesongen og tek eit stort ansvar på Skredhaugen. I Agatunet 

er det fleire grupper i arbeid. Kunstgruppa arrangerer årlege sommarutstillingar. I 2011 

var hovudutstillinga Søt, saftig og sommarskrud møte med eit kunsthanverksfellesskap 

frå Drammen. Venelaget i Agatunet er etablert og arbeider for å finna si form. MF 

Folgefonn 1 har også eit eige venelag som deltok i noko av arbeidet på fartøyet. På 

Storeteigen er eit venelag under etablering. Også fleire bygdekvinnelag, kvinnegrupper 

og sanitetslag bidreg med aktivitet i musea. 

Venene til Hardanger og Voss museum gjer ein stor og viktig jobb for museet, og me er 

svært takksamme for dette engasjementet. Me vonar å utvikla dette vidare i åra som 

kjem. 

Dugnad på Skredhaugen, hyggeleg og sosialt.

Resultatrekneskap 

STIFTINGA HARDANGER OG VOSS MUSEUM 

Balanse 


Resultatrekneskap 


Note 2011 2010 

Driftsinntekter og driftskostnadar 

Eigeninntekter 27 993 782 27 941 612 

Offentlege tilskot 27 252 417 27 329 881 

55 246 198 55 271 493 

Varekostnad 2 214 208 2 417 064 

Lønskostnad 2 33 470 174 33 321 618 

Avskrivingar 3 186 337 111 072 

Andre driftskostnadar 17 810 064 18 696 981 

53 680 784 54 546 735 

Driftsresultat 1 565 415 724 758 

Finansinntekter og finanskostnadar 

Andre finansinntekter 279 080 218 341 

Andre finanskostnadar -199 904 -216 656 

Resultat av finanspostar 79 176 1 685 

Årsresultat 1 644 590 726 443

Notar til årsrekneskap for 2011 


Note 1 

Rekneskapsprinsipp 

Årsrekneskapet er sett opp i samsvar med rekneskapslova og god rekneskapsskikk i Norge for små føretak, og forutset vidare drift. 

Inntekter 

Inntektene er resultatført når dei er opptent, det vil sei på leveringstidspunktet. Eventuelle rabattar er trekt frå. 

Klassifisering 

Eigendelar til varig eige eller bruk og krav med forfall seinare enn eit år frå utgang av rekneskapsåret er oppført som anleggsmidlar. Andre 

eigendelar er klassifisert som omløpsmidlar, vurdert til det lågaste av kostpris og verkeleg verdi. Gjeld som forfell til betaling seinare enn eit år etter 

balansedagen er klassifisert som langsiktig gjeld. Anna gjeld er klassifisert som kortsiktig. Neste års avdrag er likevel bokført som langsiktig gjeld. 

Varige driftsmidlar 

Varige driftsmidlar er ført opp i balansen til historisk anskaffelseskost fråtrekt lineære avskrivingar basert på ei bedriftsøkonomisk 

vurdering av driftsmidlane si økonomiske og tekniske levetid. Det vert føreteke nedskriving til verkeleg verdi dersom eit eventuelt verdifall 

ikkje forventas å vera forbigåande. Det er brukt følgjande avskrivingssatsar: 

Maskiner og inventar 15 – 20 % 

Datautstyr 25 % 

Bilar 20 % 

Varelager 

Varelager er vurdert til det lågaste av anskaffelseskost og antatt salspris etter frådrag for salskostnadar. Eigenproduserte varer er verdsett 

til full tilvirkingskost. Det er gjort frådrag for eventuell ukurans. 

Fordringar 

Kundefordringar og andre fordringar er oppført i balansen til pålydande etter frådrag for avsetning til forventa tap. Avsetning til tap vert 

gjort på grunnlag av individuelle vurderingar av dei enkelte fordringane. I tillegg vert det gjort uspesifiert avsetning for å dekka antatt 

tap på kundefordringar. 

Pensjonar 

Pensjonskostnader er bokført i samsvar med betalt premie og til gode på premiefond. I 2011 er likevel medtatt som gjeld den AFPforpliktinga 

etter gamal ordning som skal utbetalast i åra 2012 – 2015 

Skattar 

Føretaket er ikkje skattepliktig for si verksemd. 

Offentlege tilskot 

Føretaket mottek driftstilskot frå det offentlege. Tilskota vert inntektsført i samsvar med løyvingane. Mottekne tilskot som ikkje er brukt 

ved årsskiftet vert avsett på konto for forskotsbetalte tilskot. 

Einingar 

Pr. 31. desember 2011 er Hardanger og Voss museum samansett av følgjande avdelingar i tillegg til fellesavdelinga: Hardanger 

Fartøyvernsenter, Hardanger folkemuseum, Agatunet, Voss Folkemuseum og Kunsthuset Kabuso. I avdelinga Kunsthuset Kabuso inngår 

drift av Ingebrigt Vik Museet og Kvam Bygdetun. 

Tilskot frå Kulturdepartementet og Hordaland fylkeskommune til Granvin Bygdemuseum, har også gått gjennom Hardanger og Voss museum i 2011. 

Note 2 

Lønskostnadar 2011 2010 2009 

Løn og honorar 28 292 950 28 370 472 26.237.745 

Arbeidsgjevaravgift 3 377 970 3 335 971 3.133.191 

Pensjonskostnader 2 685 701 2 875 678 2.135.190 

Refusjonar løn - 886 446 - 1 260 503 - 813.026 

___________________________________________________________________________ 

33 470 174 33 321 618 30.693.100 

Tal på tilsette gjennom året har vore om lag 90 personar, og dette utgjer om lag 65 årsverk. 

Godtgjersle Dagleg leiar Styret 

Lønn 639.506 161.928 

Hardanger og Voss Museum har kollektiv pensjonsavtale for alle tilsette. Årleg pensjonspremie vert rekna som årets pensjonskostnad. 

Honorar til revisor 

Kostnadsført honorar til revisor er fordelt på følgjande tenester: 

Lovpålagt revisjon kr 97.563 

Andre tenester kr 22.472 

____________________________________________________________________________ 

Samla honorar kr 120.035 

Summane er inkl. revisjon av eigarselskapa Stiftinga Hardanger Fartøyvernsenter, Stiftinga Agatunet og Voss folkemuseum. 

Note 3 

Varige driftsmidlar 

Inventar/mask. Bilar Eigedom Sum 

Kostpris pr 1.1.11 744.792 686.968 5.273.027 6.704.787 

Investeringstilskot - 4.464.992 - 4.464.992 

Ak.avskrivingar - 342.510 - 204.384 - 546.894 

Bokført verdi 1.1. 402.282 482.5846 808.035 1.692.901 

Investering 2011 315.751 654.053 969.804 

Invest.tilskot 2011 - 520.890 - 520.890 

Avskriving 2011 - 63.231 - 96.515 - 26.591 - 186.337 

Bokført verdi 31.12 654.802 386.069 914.607 1.955.47 

Tilbygg/nytt tak på Hardanger folkemuseum er ferdigstilt i 2011.Tilbygg Vikinghallen på Hardanger Fartøyvernsenter vart ferdigstilt i 

2010.

Note 4 

Bundne midlar 

I bankinnskot inngår bundne skattetrekksmidlar med kr 1.113.775. 

Revisors beretning 


Note 5 

Eigenkapital fordelt på avdelingane pr 31.12.2011 

Konto 2060 Hardanger Fartøyvernsenter kr 2.255.651 

Konto 2061 Hardanger folkemuseum kr 49.987 

Konto 2062 Agatunet kr 113.691 

Konto 2063 Kabuso kr 621.227 

Konto 2064 Voss folkemuseum kr 2.587.579 

Konto 2065 Felles kr 133.003 

____________________________________________________________________________ 

Opptent eigenkapital totalt kr 5.761.138 

Som fylgje av endring i 2011 av god rekneskapsskikk for bokføring av pensjonsforpliktingar (sjå note 1), er eigenkapitalen i balansen redusert 

med kr 315.000. Det er konto 2065 Felles som er belasta. Beløpet står under ”Avsetning for forpliktingar” under gjeld. 

Note 6 

Forskotsbetalte tilskot/forskot frå kundar 

Konto 2901 Forsk.betalte tilskot Fellesavdelinga kr. 1.121.324 

Konto 2902 Forsk.betalte tilskot Hardanger folkemuseum kr. 556.054 

Konto 2903 Forsk.betalte tilskot Agatunet kr. 514.060 

Konto 2904 Forsk.betalte tilskot Hardanger Fartøyvernsenter kr. 1.788.145 

Konto 2905 Forsk.betalte tilskot Kunsthuset KABUSO kr 6.000 

_____________________________________________________________________________ 

Sum kr 3.985.583 

Note 7 

Langsiktig gjeld/pantstillingar og garantiar 

Av selskapet si gjeld er kr. 322.985 sikra med pant/realkausjon i eigedom tilhøyrande eigarselskapet Hardanger Folkemuseum. Selskapet si 

gjeld som forfell meir enn fem år etter rekneskapsåret sin slutt, er kr. 187.000. 

Kassakreditt pålydande kr. 1.200.000 er sikra med pant i eigedom tilhøyrande eigarselskapet Hardanger Fartøyvernsenter.

Ved Hardanger folkemuseum kan ein oppleva hardangerkulturen i eit naturskjønt kulturlandskap. 

Museet har temautstillingar knytta til folkemusikk, drakt og hardangersaum, samt skiftande utstillingar 

heile året. I museumstunet finn ein bygningar frå perioden 1200 - 1900 talet. Kafe og servering. 

Agatunet er eit freda vestlanske klyngetun. Den unike Lagmannsstova frå 1250 er ein av dei eldste og 

best bevarte profande trebygningane i Norge. Agatunet har utstillingar, omvisingar og konsertar heile 

sommaren. Kafe og servering. 

Ingebrigt Vik Museum inneheld mest alle arbeida etter bilethoggaren Vik (1867 - 1927). Han er rekna 

som ein av dei største bilethoggarane i norsk historie. Samlinga etter Vik er utstilt i ein særmerkt og 

intim bygning, samt i parken utanfor. Visning av filmen og Ingebrigt Vik i Kabuso 

Voss folkemuseum, Mølstertunet, ligg høgt og fritt på ei slette hundreogsytti meter over Vossevangen. 

Mølstertunet er eit autentisk tun, der ingen av husa er flytta til eller frå. Museet har også rike samlingar 

av eldre bruksting og prynadsting. 

På Hardanger fartøyvernsenter kan du sjå båtbyggjarar, skipssmed og reipslagar utføra gamalt handverk. 

Du kan og ro ein tur på fjorden, slå ditt eige tau, og byggja ein leikebåt. I aktivitets løypa kan du utfordra 

og utvida dei maritime kunnskapane dine. Kafeen, biletspela og utstillingane er ope dagleg i sesongen. 

Kabuso byd på skiftande kunstutstillingar innanfor eit vidt spekter av sjangrar. Konsertar og andre 

arrangement gjennom heile året, loklisert i ein vakker kammermusikksal med framifrå akustikk. Kafeen har 

enkel servering og flott utstikt mot fjorden. Ein vakker park bind Kabuso saman med Ingebrigt Vik Museum. 

Granvin bygdetun omfattar 6 bygningar; m.a. Hovenstova og ei særprega årestove. Ved badeplassen 

på Eide ligg eit gamalt naust som og høyrer til tunet. Her finn ein m.a ei omfattande museumssamling 

med gjenstander samla inn lokalt, mellom anna samlinga etter botanikaren Johan Havaas. I Løflotstova 

er premiesamlinga etter spelemannen Anders Kjerland utstillt. 

Kvam bygdemuseum ligg på Lundanes i Øystese, og er ein idyllisk stad med gamle klyngetun, smale 

vegar og nydeleg utsyn over fjorden og Folgefonna. Borgstova i Vikøy prestegard er ei omlag 400 år 

gamal røykstove med interiør frå 1800-talet. 

Postadresse: 5778 Utne, Telefon: 53 67 00 40 

E-post: mail@hardanger.museum.no 

www.hardangerogvossmuseum.no

Årsmelding 2011 Hardanger og Voss museum

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?