Vil organisera dei masterutdanna - Tidsskrift for Norsk ...

Ny kompetanse
– Dette er eit veldig stort spørsmål for
Psykologforeningen, seier Ingunn Skre
når vi kjem inn på det som har å gjera
med dei nye masterane si organisasjonstilknyting.
Alternativa er fleire. Skal Psykologforeningen
opne opp for nye medlemsgrupper?
Og skal dei eventuelt opne
for alle, eller bare nokre? Kan det vera
aktuelt med ein paraplyorganisasjon
som organiserar både psykologar og
masterutdanna?
– Vi kan velja å leggja oss på ei proteksjonistisk
linje, men det er mange
omsyn å ta. Når det gjeld det faglege, så
representerer dei nye psykologvitarane
ei høgt utdanna gruppe som kan tilføre
faget mykje. Eg kan vanskeleg sjå at det
er eit problem at vi får så mykje god
psykologisk kompetanse i Noreg. Så er
det konkurranseperspektivet. Nokon vil
seia: Burde vi ikkje stå nær kvarandre
for å arbeida saman for løn, i staden
for å koma i ein situasjon der den
eine gruppa kan underby den andre på
arbeidsmarknaden?
Avsporing
Men det er ei problemstilling Skre ikkje
vil ta stilling til.
– Debatten om psykologtittelen er
rein avsporing. Tittelen er regulert av
helselova, og er ikkje i vår myndigheit
å avgjera. Denne ballen er rett og slett
komen i feil gard. Vi kan gjerne gje råd,
men det er politikarane som vedtek
lover.
– Samstundes er det vanskeleg å sjå
at andre enn helsepersonell, og kan
henda dei som jobbar med born, kan ha
lovbeskytta tittel som psykolog i Noreg.
Kvalitetsreforma ved universitet og
høgskular har gjeve oss ei rekkje nye
yrkesgrupper. Kvifor skal nye grupper
ha gamle namn? seier Ingunn Skre, og
avsluttar slik med eit spørsmål. Det
kjem altså ikkje på tale å konkludera
med noko enno. Inne i tankesmia har
arbeidsgruppa så vidt fått varme i essa.
Men det er visst heller ingen grunn til
engsting for at elden skal døy ut. Til det
er tematikken altfor brennbar. ◆
524
psykologiutdanning
Vil organisera dei
masterutdanna
I over 10 år har Norsk forening for Psykologiske Sam-
funnsvitere (NPS) vore ein samlingsstad for personar med
hovudfag i psykologi. No tek dei nye steg for å koma dei
masterutdanna i møte.
Tekst: Arne Olav L. Hageberg
Foto: FAME fotografene
Tidleg på 90-talet vaks NPS fram som
eit tilbod til dei som studerte hovudfag
i psykologi ved Universitetet i Trondheim.
I dag tilbyr dei eit fagleg nettverk
og kurs for personar med hovudfag eller
mastergrad i psykologi. Dei lyser òg
ut ledige stillingar som er aktuelle for
medlemene. Nokon fagorganisasjon er
dette likevel ikkje; dei kan i dag ikkje
forhandla om løn og rammevilkår. Men
situasjonen kan fort bli ein annan dersom
NPS i framtida skal organisera alle
dei nye masterane som i desse dagar
kjem ut frå universiteta.
Kjem masterane i møte
– Spørsmålet om ei eventuell utvikling
til fagorganisasjon var eit viktig tema på
årsmøtet vårt no i mars, fortel nestleiar
i NPS Jonas Vaag.
– Det kan bli aktuelt å setja i gang
ein prosess der vi byggjer opp organisasjonen
med tanke på å bli fagorganisasjon.
NTNU har til no vore den einaste
utdanningsinstitusjonen som har gjeve
tilbod om ei hovudfagsutdanning i psykologi
retta mot forsking og næringsliv.
No er det derimot i ferd med å opnast
masterstudium i psykologi ved alle dei
norske universiteta. For å visa at vi er
eit reelt alternativ for desse, har årsmøtet
vedteke at NPS etter sommaren
endrar namn og profil. Norsk forening
NESTLEIAR: Jonas Vaag,
Psykologiske Samfunnsvitere.
tidsskrift for norsk psykologforening 2006 • 43 • 524–525
for Mastere i Psykologi er framsett som
eit alternativt namn, fortel Vaag.
NPS er òg i gang med å knyta til seg
ressurspersonar ved dei ulike utdanningsinstitusjonane.
Målet å etablera
lokallag ved alle universiteta, men dette
er enda i startgropen, understrekar
Vaag. – Styret opplever ei aukande inter-

esse for NPS. Fleire og fleire melder seg
inn, fortel nestleiaren.
– Har NPS planar om å bli ein fagorganisasjon?
– Årsmøtet vedtok at vi foreløpig vil
halda fram som nettverksorganisasjon.
Men den dagen vi ser det nødvendig å
gå politisk inn i saker, kjem vi til å gjera
det. EuroPsy er derimot ei sak vi gjerne
kunne engasjert oss i allereie no, men så
langt har vi ikkje høyrt eit einaste ord
frå dei andre partane. Blir vi invitert,
stiller vi gjerne med ein representant,
frir Jonas Vaag.
Denne våren blir dei første kulla
ferdige masterar i psykologi uteksaminerte
frå BI, NTNU og UiO. Allereie
no er det snakk om meir enn 150 nye
personar med psykologisk kompetanse,
og dette talet vil veksa år for år. Til
hausten startar Universitetet i Bergen
opp med mastergrad i psykologi. Ingen
av dei andre universiteta har per i dag
konkrete planar om å utvida tilbodet
med fleire plassar og spesialiseringar
innan psykologifeltet, men Tidsskriftet
har fått signal som tyder på at dette kan
endra seg.
psykologiutdanning
Vil ikkje bli klinikarar
Nestleiaren i NPS erkjenner at det
eksisterer ein identitetskrise blant dei
psykologiske samfunnsvitarane.
– Nokre meiner vi burde ha rett til
psykologtittelen, medan andre heller vil
jobba for å utvikla ein eigen fagidentitet,
fortel Jonas Vaag, men han legg til
at det ikkje er mange av medlemene som
ønskjer å bli klinikarar.
NPS har jamleg gjort undersøkingar
blant psykologiske samfunnsvitarar for
å kartleggja kva arbeid dei går inn i
etter enda studium, lønsnivået i gruppa
etc. Bare nokre få av dei om lag 450 personane
som svara i 2005, var opptekne
av at NPS burde jobba for lik «rett» til
psykologtittelen.
Vaag understrekar at det høge karaktersnittet
ved inntak til master er eit
prov på at dei som vel studiet, gjer det
fordi dei vil bli psykologisk samfunnsvitar,
og ikkje som ein bakveg til klinisk
psykologi. Den nemnte undersøkjinga
frå 2005 syner at langt dei fleste psyko-
Kollegastøtte i Akershus
Siden 1993 har Akershus
lokalavdeling av Norsk
Psykologforening hatt en
kollegastøttegruppe for sine
medlemmer.
I år har kollegastøttegruppen fått ny
besetning: Trond Melgård, Inger Jakobsen
og Rolf Wirth. De tre jobber som
selvstendig praktiserende psykologer i
hvert sitt distrikt av Akershus fylke.
Medlemmer i Akershus lokalavdeling
som på grunn av sin jobb som psykolog
havner i en faglig eller personlig belastende
situasjon, kan ta kontakt med den
de vil av disse for råd og støtte.
Lokalavdelingen mener at det er viktig
å tilby en mulighet for å kunne støtte
kolleger som havner i en vanskelig situasjon.
Å jobbe som psykolog innebærer
TIL TJENESTE: Akershus lokalavdelings
kollegastøttegruppe består
av Trond Melgård, Inger Jakobsen og
Rolf Wirth.
mange slags utfordringer. Det kan oppstå
situasjoner som er svært belastende,
hvor man ikke vet hva man bør gjøre,
eller hvor en selv eller andre mener at
man har gjort feil.
Norsk Psykologforening tar i en del
saker ansvar for å påse at psykologer føl-
logiske samfunnsvitarane er tilsette ved
universitet, høgskular og forskingsstiftingar.
67 prosent av dei spurte hadde
teke vidareutdanning, halvparten av
desse i form av ein doktorgrad. Andre
viktige arbeidsgjevarar er PP-tenesta og
statleg forvalting.
Tal frå Norsk Psykologforening sitt
medlemsregister viser ei heilt anna
røynd. Kring halvparten av alle psykologar
arbeider i helsesektoren. Nær ein
av åtte jobbar som privatpraktiserande,
medan staten sysselset kring ein av ti.
– Medan dei kliniske psykologane har
kunne gå rett inn i skreddarsydde stillingar,
har dei psykologiske samfunnsvitarane
vore nøydde til å ta med psykologisk
kunnskap ut på andre arenaer.
Ivar Bjørgen, som er grunnleggjaren av
Psykologisk institutt i Trondheim, kallar
dei fyrste hovudfagsstudentane for
pionerar og gode ambassadørar for psykologien.
Ein påstand om at dei gamle
cand.polit.-ane har eit underliggjande
ønske om å bli kliniske psykologar, trur
eg stikk desse langt inn i hjarterota,
seier Jonas Vaag. ◆
ger de fagetiske retningslinjene. Lokalavdelingene
har derimot mulighet til å gi
medlemmene støtte i en vanskelig situasjon.
Gruppens medlemmer har taushetsplikt,
og de rapporterer generelt om
sin virksomhet en gang per år til styret i
Akershus lokalavdeling.
Informasjon om kollegastøttegruppen
finnes til enhver tid på lokalavdelingens
hjemmesider: www.akershuspf.net/.
Trond Melgård
tlf 63 97 72 62, tmelgaar@online.no
Romerike
Inger Jakobsen
tlf 66 90 70 32, ija@portalenhelse.no
Asker og Bærum
Rolf Wirth
tlf 970 38 508, rowir@online.no
Follo
tidsskrift for norsk psykologforening 2006 • 43 525