Ottar Ødegård: Sjukdommar og helsestell i ... - Romsdal Sogelag

Helseteneste i utvikling
Gjennom lange tider var sjukdom og vanhelse menneska sin lott og lagnad
utan at noko særleg kunne gjerast frå eller til. På 150 år har mykje
hendt, også i helsevesenet. Mykje av denne perioden har lite vore gjort
av det offentlege. I stor mon måtte ein stole på slekta og gode grannar.
Folk hadde omsut for dei som stod ein nær. Etter kvart kom også friviljuge
organisasjonar med hjelp til sjuke og fattige.
I dette oversynet er det liten plass til rådvelde, og utanom litt omtale
av sjukdom og helsetilstand skal vi ta opp dei eldste av dei offentlege
helsefunksjonar, nemleg distriktslækjartenesta og jordmortenesta i distriktet.
Lækjardistrikt og distriktslækjarar
Distriktslækjarane har vore ryggraden i den offentlege helsetenesta. For
100 år sidan prøvde rett nok sparemannen Søren Jaabæk å få bort distriktslækjarane
fordi ordninga var for dyr – og heller ikkje naudsynt!
Det har gått andre vegen: Mindre distrikt, fleire lækjarar. I 1836 vart
vårt fylke, som då heitte Romsdals amt, delt inn i 4 lækjardistrikt:
1) Søndre Søndmøre Lægedistrikt
2) Nordre « «
3) Romsdals «
4) Nordmøre «
For 150 år sidan var det altså berre ein distriktslækjar for heile Romsdal.
Det var Jacob Ludvig Hoffmann (1795–1869) som hadde stillinga.
32 Fræna kommune 150 år (1837–1987). Jubileumsskrift