Ottar Ødegård: Sjukdommar og helsestell i ... - Romsdal Sogelag
Ottar Ødegård: Sjukdommar og helsestell i ... - Romsdal Sogelag Ottar Ødegård: Sjukdommar og helsestell i ... - Romsdal Sogelag
Dødelighet pr. 1000 av infeksjonssykdommer i USA 1900–1973 (Mekiniay 1977). Farlege farsotter i gamal tid 29
Var det desse oppdagingane som stoppa epidemiane? Det hjelpte mykje. Ein kunne no kome med tiltak for å hindra smitte (vatn, mjølk, fødevarer, kontakt). Ein kunne avgrensa, isolera. Men likevel var det langt att til ein kunne førebyggja og behandle desse sjukdomane. Dette kom først med dei ulike antibiotika, som kunne tyna bakteriane, serum med antistoff mot dei, eller vaksine til å førebyggja med. Dette vart ein ny æra i kampen mot epidemiane. Men kanskje er ikkje dette heller heile forklåringa. Den siste figuren viser boterådene mot ei rad infeksjonssjukdomar, ulike antibiotika, serum og vaksiner. Den viktigaste årsaka, ja visst, men mange andre ting kjem inn og spelar ei rolle: Betre sosiale kår, meir skjøn på hygiene og reinsemd, betre kosthald, meir helseopplysning, ulike former for helsekontroll. Kanskje kan også somme av sjukdomane ha endra karakter. Kva har mest å seia? Det er neppe nokon som kan svara. Det er vanskeleg å vega det som ikkje står på vekta. Nye tider, nye sjukdomar Dette var soga om sjukdomar som vart borte – eller nesten borte i Fræna og andre stader i landet vårt. «Hur farsoterna ingripit i människornas øden», har svensken Matts Bergmark (3) brukt som undertitel på si bok «Från pest till polio» –. Noko av dette har vi prøvd å gje eit oversyn over frå våre eigne bygder. Menneska har slite hardt gjennom tidene med lagnad og liding, med sotter og saknad. I vår tid er levemåten betre, helsetilhøva også. Vi har rydda vekk nokre epidemiar, men folk er sjuke framleies. Og folk døyr framleies, av «nye» sjukdomar. Får vi bukt med noko, kjem andre ting til. Av dei knapt 42 000 som døyr årleg i vårt land, døyr 47% av hjarte- og karsjukdomar, 22% døyr av kreft, og 6% av valdeleg død. Vi har også fått nye infeksjonssjukdomar, til dømes AIDS og legionærsjuke. Natur og menneskekropp lir under gifter av mange slag. Somme tyner seg sjølv og andre med narkotika. Det er nye sjukdomar å kjempe mot, nye utfordringar for dei som har kampmot. 30 Gammalt frå Fræna 1984
- Page 1 and 2: Ottar Ødeård Sjukdomar og helsest
- Page 4 and 5: Ottar Ødegård Sjukdomar og helses
- Page 6 and 7: Innhald Forord frå forfattaren....
- Page 8 and 9: Forord frå forfattaren Dei fleste
- Page 10 and 11: Helsearbeid i 400 år - et forord f
- Page 12 and 13: Farlege farsotter i gamal tid Sjukd
- Page 14 and 15: lysningar i lokale kjelder, men vi
- Page 16 and 17: Svartedauen. Tegning av Theodor Kit
- Page 18 and 19: ville forlade Huus og Hiem; men oms
- Page 20 and 21: ste tida. Ved hundreårsskiftet dø
- Page 22 and 23: Sygdom under Kvælningsfænomener,
- Page 24 and 25: I 1906 var det i Romsdals Amt meldt
- Page 26 and 27: mot. Behandlinga er no kurant og is
- Page 28 and 29: for desse to sjukehusa, tel «sykdo
- Page 32 and 33: Kjelder: 1) Opteikningar av lærar
- Page 34 and 35: Samstundes hadde han lækjaransvare
- Page 36 and 37: medisinalmeldinga for Ytre Romsdal
- Page 38 and 39: Jordmødrene i Fræna, Bud og Husta
- Page 40 and 41: hos oss var det mest av denne sjukd
- Page 42 and 43: «Den kvite pesten» Litt om tuberk
- Page 44 and 45: Hans Frederik Smith (1826-1903). Di
- Page 46 and 47: ikke blot paa en men paa flere Læg
- Page 48 and 49: 1900: Det står om influenzaen at
- Page 50 and 51: årsakene. Vi får også høyra ei
- Page 52 and 53: Margrethe Folkestad. Ho var ein myn
- Page 54 and 55: Biletet er henta frå ein tuberkulo
- Page 56 and 57: Vestnes helseheim Overlege Kaurin v
- Page 58 and 59: syge store mængder tuberkelbacille
- Page 60 and 61: Dei økonomiske tilhøva Tuberkulø
- Page 62 and 63: hed. Lungetuberkulosen er i en aarr
- Page 64 and 65: Plansje frå skulemuseet på Eide,
- Page 66 and 67: Då Søren Jaabæk ville ta distrik
- Page 68 and 69: Beslutning: Regjeringen anmodes om
- Page 70 and 71: Distriktslege Hans Christian Pareli
- Page 72 and 73: Sykepleien Det er vanskelig å skri
- Page 74 and 75: Romsdals Amtssykehus omkr. 1915. Sy
- Page 76 and 77: I ein artikkel «Iakttagelser under
- Page 78 and 79: vanleg influensa var det dei unge s
Dødelighet pr. 1000 av infeksjonssykdommer i USA 1900–1973<br />
(Mekiniay 1977).<br />
Farlege farsotter i gamal tid 29
Change language