Ottar Ødegård: Sjukdommar og helsestell i ... - Romsdal Sogelag

skje, og dessutan var det også andre som hadde hatt utlegg på den sjuke
jenta, som ikkje hadde vore arbeidsfør på lenge.
Bud fattigkommisjon vil ha henne på Amtsjukehuset. Ho får plass
der, men tvekar. Ho er redd for sjukehuset, og tida går. Dette vil ikkje
G. Vinje i Bud fattigkommisjon godta. Og det ligg føre brev frå overlege
Kaurin om at «– det selvfølgelig havde været bedst for omskrevne pige,
om hun strax ved Sygdommens begyndelse var kommen under
kyndig Lægebehandling». Saka vart teken opp i «Bod Herredstyrelse»
22. januar 1896.
Ordførar Ole L. Vestad er vreid, og skriv mellom anna om «det forunderlige,
at Frei Fattigkommision kunne overside Bud Fattigkommissions
beslutning af 29/5-1895 saa lenge og lod pigen ligge og
slenge hos Kari Kvernen i en tid af 5 uger efter at det var indløbet ordre
ifra Bud Fattigkommission, om hvad der skulde gjøres med angjeldende.
Til stor skade for pigen og vedkommendes distrikt».
Saka vart anka inn til departementet. Vi veit ikkje resultatet. Og
jenta? Kva feila det henne, og korleis gjekk det? Den einaste som nemner
diagnose er faren til jenta: «– da du ingen ondartet sygdom har
andet end en svulst så du behøver vist ingen sjæring med kniv». Meir
veit vi ikkje om dette. Men om Kari Kvernen skriv Frei fattigkommisjon:
«Det bemærkes at nevnte Kari Kvernen er viden kjent for sin dyktighed
til at kurere saar og udvortes beskadigelse.»
Når ein tenkjer på kor lite helsevesenet hadde å tilby på 1800-talet og
langt inn i neste hundreår, er det ikkje rart at folk tydde til folkemedisin.
Eit tankekors er det at trass i dei enorme medisinske framsteg siste
mannsalder, og alt som er satsa på helsestellet for å betra tilbodet, har
den såkalla alternative medisin florert som aldri før.
Kjelder:
1) Olav Bø: Folkemedisin og lærd medisin. Det Norske Samlaget. Oslo 1973.
2) Funn av Harald Aas i gamle papir, Fræna kommune, Elnesvågen.
106 «Folkemedisin» er ny artikkel