Norsk Tidend 2-09 - Noregs Mållag

More documents

Recommendations

Info

ESSAY Kjartan Helleve har oppsøkt ein situasjon der absolutt ingenting skjer, for kan hende aller siste gong. Det skjer ikkje så mykje på kontoret til Agnes Ravatn. Stillstand Det er roleg på kontoret til Agnes Ravatn. Det er roleg på heile Dag og Tid. Eg har vore på vitjing i redaksjonen til VG Nett. Der sat det meir eller mindre oppå kvarandre, skriveborda var ein halv kvadratmeter og var sette opp i grupper på fi re. Difor var eg ikkje på vitjing hjå kompisen min, eg vitja heile redaksjonen. Dei snudde seg og såg litt skeptisk på meg. Eg berre lata som om eg var ein eff ektiviseringskonsulent. Det stoppa blikka. Snart kjem ei samling av Stillstand-artiklane frå Dag og Tid i bokform. Der skriv ho mellom anna om tingretten, klosteret og kjøpesenteret. «Agnes Ravatn har oppsøkt ein situasjon der ingenting skjer» stod det i avisa under artiklane. Dette er ei sanning med modifi kasjonar. Det skjer jo ein del dei stadene ho vitjar. Men eg skal like å helse på den journalisten frå VG Nett som går inn til redaktøren sin og presenterer ein slik ide. Det er annleis å arbeide i ei vekeavis enn i ei nettavis. Det er noko anna å sitje å høyre på politiradioen for å vere fyrst framme ved eit ran, enn å sitje å vente på svar på ein e-post frå Olaug Nilssen. Den tida eg er på kontoret hennar, ringjer telefonen ein gong. «Oi», seier ho. Det er redaktøren som ringjer, han er heime med noko sjukdom og lurer på korleis ho ligg an med sakene sine. Jo då, det verkar å vere kontroll. Det er 8. mars til helga, og det blir både petit og artikkel. Eller det blir vel meir ein kommentar basert på eigen erfaringar. Ravatn har nemleg kome i skotlinja til hard- barka feministar. Dei har fanga opp at ho har snakka stygt om ein type damer i ein Stillstandartikkel frå Rorbua. Desse nyskilde damene i førtiåra om pyntar og dollar seg opp for å syne at det framleis er liv i dei, men som tek litt for hardt i. «Vent til du sjølv er 40!» var ein av kommentarane. Det verka ikkje som om nokon faktisk hadde lese artikkelen, dette handla meir om prinsipp. Så no skal dei få igjen. Det er det som er skummelt med å leggje seg ut med journalistar. Og i alle fall journalistar som arbeider i ei vekeavis og kan skrive artiklar/kommentarar om lag som dei vil. Ravatn er i gang, men Olaug har enno ikkje svara. Ho som alltid er på nettet. – Kven tykkjer du er den viktigaste feministen i Noreg?, spør ho meg brått. Nei, nei, nei. Det var ikkje slik dette skulle vera. Eg skulle jo berre sitje her å oppservere, vere like på utsida som Ravatn er i sine artiklar. Eg noterer intenst på blokka, freistar å sjå ein annan veg. Men det er heilt stille på kontoret, ingen politiradio som skurrar. Det er ingenting som hastar, det er måndag og artikkelen treng ikkje å vere ferdig før på torsdag. – Siv Jensen, prøver eg meg. – Ho tviheld på formannstittelen og det tyder vel på at ho ikkje er så opphengd i symbolsaker? Men det er heilt stille på kontoret, ingen politiradio som skurrar. Det er ingenting som hastar, det er måndag og artikkelen treng ikkje å vere ferdig før på torsdag. – Ja, he-he, seier Ravatn. Ho snur seg til skjermen igjen. Så blir det stillstand igjen. Berre svak musikk frå datamaskina. Nei, her skjedde det ikkje mykje. Så det er slik det er å skrive essay. Eg sit på ein stol rett innafor døra. Ein stol som eg måtte hente sjølv. Det kjem visst ikkje så ofte folk innom for å slå av ein prat. Ikkje så lenge at dei må setje seg ned i ein stol, i alle fall. – Du får ikkje mykje besøk?, spør eg. Ho svarar ikkje. Her får eg ingenting gratis. Ho skal vel la meg prøve korleis det er der ute. Det er sikkert mange som trur at det berre er å gå ein stad og notere og vips har du ein tekst, og så ein til og vips ringjer Samlaget og vil lage ei bok ut av det. Eg byrjar å notere ned det eg ser: ei fl aske med White Spirit, ein perm der det står «NJ – Faglig grunnkurs», ein daff plante, nokre sesongar med Sopranos og ei usannsynleg stor boskorg full med papir. Tolke, tolke. Dette må no seie noko om henne. Det må seie noko om meg. «Essay er eit møte mellom forfattaren og saksforholdet ho refl ekterer over» seier Marit Eikemo. Refl ekter, refl ekter. Eg blir redda av Ravatn. –Har du sett dette? spør ho. Så syner ho meg ei gamal utgåve av Dag og Tid, den er frå 1969. Over halve framsida står det: «Einar Økland dekkjer cupfi nalen for Dag og Tid». Ja,
det skulle ha teke seg ut om han hadde dekt fi - nalen for nokon andre. Inne i bladet er sjølve artikkelen illustrert med eit bilete av Økland og familien. Biletteksten seier at han kviler ut etter den harde innsatsen. – Det er skrive nett som mine Stillstandartiklar, seier ho. Dette er altså ikkje nokon ny sjanger i avisa. Forfattaren som blir sendt ut på eit oppdrag der han eller ho skal skrive frekt og med skråblikk på noko som eigentleg kunne ha vore skrive om på ein heilt vanleg måte. For Dag og Tid anno 1969 kunne ha sjølvsagt hatt ei overskrift som handla om sjølve cupfi nalen, resultatet eller dramatikken i sluttminutta. Det er derimot Einar Økland som er det sentrale her. Og av ein eller annan grunn Dag og Tid. På same måte kan ein stussa over at Stillstand-artiklane til Ravatn er i avisa signert med «Agnes Ravatn er journalist i Dag og Tid og forfattar». Det er jo ein uvanleg måte å kreditere journalistane sine på. Kunne det ikkje ha greidd seg med namnet? Må ein absolutt nemne at ho er forfattar? Eg kan ikkje heilt sjå for meg at det er så mange som les Dag og Tid, som ikkje veit at ho arbeider i avisa. Og at ho dessutan er forfattar. Vel, eg skal no ikkje gni det inn. Kast den fyrste steinen, som dei seier i Bibelen. For denne spesielle krediteringa har ein funksjon: å seie at dette er noko anna. Dette er ikkje vanleg journalistikk. Dette er essay. Eg blir sendt ut for å hente kaffi , eller det er vel rettare å seie at eg tilbyd meg å gjere det. Noko må jo skje snart. Ravatn gjev meg kruset sitt, eit P4-krus. Det er eit slikt du får om du er på debatt hjå dei. Jens Kihl var litt snurt for at han ikkje hadde fått det ein gong, så neste gong Fine lokale dei har har hjå Dag og Tid. Ikkje heilt nyoppussa, men likevel mykje betre enn heime på Mållaget. Eg registrerer likevel at golvet er i ferd med å losne frå veggen. han var der, bad han om to. Kva har Ravatn gjort der? Eg anar ikkje, og eg drøymer meg attende til vanleg journalistikk, medan eg gjev henne kaffi i koppen og set meg ned igjen. Kan hende det er lov med eit lite spørsmål? Kunne ikkje Olaug ha svara? Roald Helgheim kjem innom. Så ho får faktisk besøk. Han lurer på om eg er den nye livvakta hennar. Nei, det er eg nok ikkje. Me helsar. – Helleve? Du kjenner ikkje Dag, vel?, spør han. – Jau, eg har no helsa på han, seier eg. – Mmm, seier han og går vidare. Det byrjar å bli vanskeleg. Eg forstår no kvifor det er forfattarar som skriv essay. Dei har orda i si makt, dei treng berre å sjå på ein stein som ligg i grøfta og vips så blir det ei novellesamling av det. Og Ravatn har frivillig gått stader der det i utgangspunktet ikkje skjer noko, og greier å lage tekstar av det likevel. Ein cupfi - nale, kor vanskeleg kan det vera? Eg går på do. Fine lokale dei har her hjå Dag og Tid. Ikkje heilt nyoppussa, men likevel mykje betre enn heime på Mållaget. Eg registrerer likevel at golvet er i ferd med å losne frå veggen, så her er det nok nokon som har juksa litt i svingane. Nei, då er det nok mykje betre på Teatret. Eller Aasen-tunet! Det er jo heilt nytt, Sverre Fehn og greier. Men Samlaget er jo endå nyare, men manglar vel særpreget. Eg trur eg vil rangere lokala til Målrørsla på denne måten: 1 Aasen-tunet 2 Teatret 3 Samlaget 4 Dag og Tid/Norsk Barneblad 6 Mållaget Lurer på korleis det er hjå NPK? Kan hende eg må stikke bortom ein dag. Kontora til Dag og Tid ligg på loftet. Difor har Ravatn berre eit takvindauge. Snøen glir sakte nedover i mildveret. Då eg byrja i Mållaget hadde eg fl ott utsikt; Ekeberg til venstre, operaen til høgre og Nesodden midt i mot. I løpet av dei to åra eg har sete her, har Skatteetaten bygd eit hus på om lag tjue tusen kvadratmeter. Dermed var det berre å seie «på gjensyn» til fj ordgløtten. I staden har eg fått kjempeutsikt til eit fi re etasjar høgt hus med møterom. Der er det alltid nokon som sit og fylgjer halvveges med på det møteleiaren seier. Dei kikkar over til meg og eg kikkar på dei. Kva kviler Ravatn augo sine på? Snø som smeltar? Føler ho i det heile at ho er ein del av eit samfunn når ho ikkje ser andre enn dei som ho arbeider med? «Sivilisasjonskritikk på lågt nivå» er undertittelen på boka hennar. Hm, skal tru om det er ei fi nte her. Kan det vere slik at denne artikkelsamlinga ikkje handlar om samfunnet, men Ravatn sin plass i det? Eit slags forsøk på å fi nne ut kvar det gjekk gale? No ja, no skal det bli refl eksjonar. Eg blir avbroten. – Oi, svar frå Olaug. Ho seier Siv Jensen, ho òg, seier Ravatn og ser på klokka. – Og var det ikkje ein time me sa? Boka Stillstand. Sivilisasjonskritikk på lågt nivå kjem i mai. Kjartan Helleve er redaktør i Norsk Tidend og var med i novellesamlinga Signaler 97. KJARTAN HELLEVE
Page 1 and 2: Framhald av Fedraheimen og Den 17de
Page 3 and 4: intervjuet - NTB er bra for NPK Det
Page 5 and 6: Song for barnet i magen I Gjemnes b
Page 7 and 8: Foto: Samlaget orskland Emil Lewe,
Page 9 and 10: høyre tekstar på minst 14 språk
Page 11 and 12: Suksess for godnattbok Barneboka Go
Page 13: Atlas over truga språk Unesco har
Page 17 and 18: NORSK TIDEND NR. 2 - 2009 17
Page 19 and 20: Inger Lise Stulien har gjeve ut ei
Page 21 and 22: ORTINGET enn det arbeidet som blir
Page 23 and 24: På Snøfugl forlag er diktsamlinga
Page 25 and 26: Får hjelp til å lesa bøker Mange
Page 27 and 28: sagt sidan sist Når Jung Tjønn sk

Norsk Tidend 2-09 - Noregs Mållag

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?