337 Gaularvassdraget, Nystølen-Sværefjorden-Hårklau-Gjerland ...

Vassdragsrapport 

Sogn og Fjordane fylke 

Førde kommune 

Gaular kommune 

Balestrand kommune 

Gaular 

11W9 W9,55jq 

Saml a p lan 

va»dra 

337 Gaularvassdraget 

Nystølen 

Sværefjorden 

Hårklau 

Gjerland p. 

Lauavatn 

Vikja 

Osen 

Videreforingsprosjekt 

for 

33701 Gaulamassdraget 

forvassdrag

Siktemålet med Samla plan for vassdrag 

(Samla Plan) er å få ei meir sam1a, 

nasjonal forvalting av vassdraga. 

Samla Plan gir framlegg til ei 

gruppevis prioritert rekkjefølgje av 

vasskraftprosjekt for seinare 

konsesjonshandsaming. Prioritering av 

prosjekta skjer etter ei vurdering av 

kraftverksøkonomisk lannsemd og grad 

av konflikt med andre brukarinteresser 

som ei eventuell utbygging. vil føre 

med seg. 

Samla Plan gir vidare eit grunniag for 

å ta stilling til kva for vassdrag som 

ikkje bør byggjast ut, men disponerast 

til andre faremål. 

I alt omfattar Samla Plan vasskraftprosjekt 

tilsvarande omlag 40 TWh 

midlare årsproduksjon. 

Miljaverndepartementet har ansvaret 

for arbeidet, i samarbeid med Olje- og 

energidepartementet, Norges vassdragsog 

elektrisitetsvesen og andre 

instansar. 

Regjeringa la våren 1985 fram 

stortingsmelding om Samla plan for 

vassdrag, St.meld. nr. 63 (1984-85). 

Samla Plan vil bli ajourført, første 

gong i ei stortingsmelding 1 1987. 

Denne stortingsmeldinga vil omtale ein 

del mindre prosjekt, som ikkje kom med 

i St. meld. nr. 63. Ho vil og ta for 

Umila Plan 

for vassdrag 

seg reviderte utbyggingsplanar for ein 

del av prosjekta sorn alt er vurderte, 

såkalla videreføringsprosjekt. 

Arbeidet med dei ulike fagområda skjer 

dels sentralt, dels på fylkesnivå der 

fagfolk frå fylkeskommunen, 

miljøvernavdelinga hjå Fylkesmannen og 

andre etater er trekte inn. I kvart 

fylke er det oppretta ei rådgjevande 

kontaktgruppe for arbeidet med Samla 

Plan. Som koordinator for arbeidet med 

prosjekta i fylka, er det engasjert 

eigne medarbeidarar. 

Utgreiingane om vasskraftprosjekt og 

konsekvensar vert for kvart prosjekt 

sette saman i vassdragsrapportar. Ved 

sidan av utgrelingane om 

vasskraftprosjekta, vert følgjande 

brukarinteresser/tilhøve handsama: 

naturvern, friluftsliv, vilt, fisk, 

vern mot ureining, vassforsyning, 

kulturminnevern, jord- og skogbruk, 

reindrift, sikring mot flaum og 

erosjon, transport, istilhøve og 

vasstemperatur og klima. Dessutan vert 

regionaløkonomiske verknader vurderte. 

Vassdragsrapportane vert fortløpande 

sende til høyring i vedkommande 

kommunar, lokale interesseorganisasjonar 

m.m. Vassdragsrapportane, 

saman med høyringsfråsegnene, 

dannar grunnlaget for den 

gruppevise prioriteringa i Samla Plan.

Fylkesmannen i Sogn og Fjordane 

— Miljavernavdelinga — 

5840 Hennansverk 

FOR VASSDRAG 

FJORDANE 

ISBN—NUMMER: 82-7243-676-0 

337 GAULARVASSDRAGET 

SEPTENBER 1986

INNHALD 

FØREORD Side 

BRUKSFORMER OG INTERESSER I VASSDRAGET 

2.1 Naturvern 

2.2 Friluftsliv 

Oversiktskart 

VASSKRAFTPROSJEKT VIDAREFØRINGSPROSJEKT 

Tidlegare vurderte alternativ i Samla plan 4 

3.0 Gaula Vidareføringsprosjekt 5 

3.1.1 Utbyggingsplanar Gaularfjell - Sværefjordprosjektet 6 

3.1.2 Hydrologi og magasin 6 

3.1.3 Driftsvassvegar 9 

3.1.4 Kraftstasjonar 9 

3.1.5 Anleggsvegar, anleggskraft, tippar og massetak 10 

3.1.6 Kompenserande tiltak 12 

3.1.7 Innpassing i produksjonssystemet. Linjetilknyting 12 

3.1.8 Kostnader 12 

3.1.9 Anleggsperiode 13 

3.2.1 Utbyggingsplanar i Haukedalen 18 


3.2.3 Vassvegar 20 

3.2.4 Pumpe- og kraftstasjon 20 

3.2.5 Anleggsvegar. Anleggskraft. Tippar 24 


3.2.7 InnPassing i produksjonssystemet. Linjetilknyting 25 


3.2.9 Anleggsperioden 26 

3.3.1 Samla utbygging av Gaularvassdraget 30 


3.3.3 Vassvegar 31 

3.3.4 Kraftstasjonar 32 

3.3.5 Anleggsvegar. Anleggskraft. Tippar 34 


3.3.7 Innpassing i produksjonssystemet. Linjetilknyting 34 


3.3.9 Anleggsperioden 35 

3.3.10 Samla utbygging 35 

VERKNADER AV UTBYGGINGA 

4.0 Verknader på naturmiljø 40 

4-0.1 Arealkonsekvensar 40 

4.0.2 Is og vasstemperatur 40 

4.0.3 Lokale klimaendringar 42 

4.1 Naturvern 43 

4.2 Friluftsliv 45 

4.3 Vilt 48 

4.4 Fisk 51 

2 

2 

3

4.5 Vassforsyning 53 

4.6 Vern mot ureining 56 

4.7 Kulturminnevern 58 

4.8 Jordbruk og skogbruk 60 

4.9 Reindrift 63 

4.10 Flaum-og erosjonsikring 63 

4.11 Transport 64 

OPPSUMMERING 

5.1 Sværefjordprosjektet 64 

5.1.0 Kraftprosjekt 

64 

5.1.1 Konsekvensar 64 

5.2 Utbygging i Haukedalen 69 

5.2.0 Kraftprosjekt 

69 


5.3 Samla utbygging av Gaularvassdraget 73 

5.3.0 Kraftprosjektet 

73 


Oversikt over fagrapportar 77

FØREORD 

Regjeringa vedtok 22. mars 1985 St.meld. nr.63 (1984-85) om Samla 

plan for vassdrag. Siktemålet med Samla plan er å få ei samla 

nasjonal forvaltning av vassdraga. Planen er derfor verken ein 

utbyggingsplan eller ein verneplan. 

Samla plan er det vurdert 540 prosjektalternativ i 310 vasskraftprosjekt. 

Det tilsvarar 40 TWh midlere årsproduksjon. Prosjektalternativ 

som gjev best kraftverksøkonomi og får minst 

negative følgjer for andre brukarinteresser er plassert først i dengruppevise 

prioriteringa. Alternativa er fordelt på 3 kategoriar i 

15 grupper: 

Kategori I 

Omfattar prosjekt på i alt 11 TWh som straks kan konsesjonshandsamast 

for å hjelpe på kraftoppdekkinga i åra framover. I den 

første tida er det berre prosjekt i kategori I (gruppe 1-5) som kan 

konsesjonshandsamast. 

Kategori II 

omfattar prosjekt som kan nyttast til kraftutbygging eller andre 

føremål, 7 TWh (gruppe 6-8). 

Kategori III 

Omfattar prosjekt der dei tekniske løysingane som til no er 

vurdert, ikkje er aktuelle for kraftutbygging p.g.a. store 

konflikter med andre brukarinteresser og /eller høg utbyggingsptis 

(gruppe 9-15). 

Denne vassdragsrapporten er utarbeidd som del av Samla plan - 

arbeidet i Sogn og Fjordane. I forrige vassdragsrapport vart det 

konsesjonssøkte utbyggingsalternativet i Gaula plassert i kategori 

gruppe 11. Dei nye alternatiVa er ei vidareføring som tek 

sikte på å redusere dei negative konsekvensane samanlikna meci 

tidlegare utbyggingsplanar. Resultatet av vidareføringa vil inngå i 

ei ajourføring av Samla plan i 1987. 

Denne rapporten er eit supplement til vassdragsrapporten 337 

GAULARVASSDRAGET (mai 1984), og disposisjonen er i samsvar med 

tidlegare form. For å unngå alt for mykje gjentaking vil vi for 

fleire kapittel vise til forrige vassdragsrapport. Oppbygginga av 

vassdragsrapporten for vidareføringsprosjektet er: 

Kap.1 Når det gjeld NATURGRUNNLAG OG SAMFUNN viser vi til kap.1 

i forrige vassdragsrapport (mai 1984). 

Kap. 2 Vi har ikkje skrive nytt kap.2 BRUKSFORMER OG INTERESSER I 

VASSDRAGET, bortsett frå nokre små merkanader til 

naturvern og friluftsliv også her viser vi til forrige 

vassdragsrapport (mai 1984).

Kap.3 I og med at den konsesjonssøkte utbyggingsplanen er delt 

opp i tre alternativ, og særleg av di det er planar om 

overføringar til Sværefjorden, har vi tatt med heile det 

nYe kaP.3. Først i kap. 3 er det ei kort omtale av alternativet 

som tidlegare er vurdert i Samla plan (St.meld. 

nt. 63), -og kva som skil det frå vidareføringsplanane. 

Kap. 4 

Kap. 5 

Kap. 6 

Vi har laga nytt kap.4 VERKNADER AV UTBYGGINGA, bortsett 

frå 4.12 Regional økonomi der vi viser til forrige rapport. 

Heile kap.5 OPPSUMMERING er utarbeidd på nytt. 

Når det gjeld tidlegare handsaming av Gaularvassdraget_c_ 

viser vi til kap.6 i forrige vassdragsrapport. Innleingsvis 

i kap. 3 er forrige SP handsaming av Gaula omtala. 

Det er ikkje laga nye temakart for vidareføringsprosjekta. Einaste 

kartmateriell er utbyggingsskissene i kap. 3 og oversiktskartet i 

kap.2. 

Fagrapportane som vassdragsrapporten byggjer på er laga av medarbeidarar 

(sjå liste etter kaP. 5 OPPSUMMERING) innan fagsystemet. 

Koordinering av arbeidet og redigering er gjort av fylkesmedarbeidaren. 

Hermansverk 12.09.86 

AsmUnd Tysse

BRWSFORMER OG INTERESSER I VASSORAGET 

2 . 1 NATURVERN 

Når det gjeld nedslagsfeltet til Gaularvassdraget, viser vi i hovudsak 

til tidlegare vassdragsrapport basert på konsesjonssøkt utbyggingsplan. 

Universitetet i Bergen har på oppdrag frå Sogn og Fjordane fylkeskommune 

føreteke samanliknande undersøkingar og vurderingar av 7 

vassdrag i Sunnfjord og delvis Nordfjord ("Sunnfjordpakka") ihnan 

fagområda ferskvassbiologi (Raddum og Fjellheim) og botanikk 

(Skogen og Aarrestad).Førebels rapportar/samandrag ligg føre. 

Raddum og Fjellheim har samanlikna Gaular, Jølstra og Breimsvassdraget, 

og finn Gaular mest interessant av desse ut frå 7 av 8 kriterium. 

Berre når det gjeld forsuring kjem Gaular dårlegast ut. 

Dette gjeld særleg Eldalen, medan det ikkje er forsuringsproblem på 

strekninga Haukedalen Osen. 

Også Skogen og Aarrestad har forsøkt å verdikvantifisere dei same 

vassdraga ut frå botaniske kriterium. Gaular, Jølstra og Breim kjem 

i sum nokså likt ut, men Gaular er vurdert høgast ut frå kriterium 

som "spesielt verdifulle forhold", "klarhet, sammenheng" og "uberørthet". 

Når det gjeld representativitet (typeverdi), er Gaular 

vurdert eitt hakk lågare enn Jølstra og Breimsvassdraget. Dette 

skuldast først og fremst fattig fjellflora og ein gjennomgåande 

mangel på rike skogtypar. 

Når det gjeld v er vegetasjonen i følgje Skogen 

og Aarrestad artsfattig og triviell. Det er - med atterhald om mangelfulle 

undersøkingar særleg av mose og lav - ikkje påvist særleg 

rike eller interessante forekomstar. 

Ein kjenner ikkje til andre naturvitskaplege undersøkingar i området, 

men vassdraget er truleg for lite og fOr lite variert til å 

ha interesse som type- og/eller referansevassdrag. 

Innan nedslagsfeltet til Sværefjordvassdraget, er området kring 

Skardvatn mykje brukt til friluftsliv, med utgangspunkt frå Gaularfjellsvegen. 

Sjølve Sværadalen er kort, bratt og V-forma. Langs elva går ein fin 

sti (del av gamal ferdselsveg til Eldal og Haukedalen) som er noko 

brukt særleg som nedgangsrute frå Gaularfjellet.

c3g1lA 

1 

/ 

... 

I ‘, -- -- -. \ 

/ 

1 

1 

‘..... ,..., \ .... l 

\ J i 

VIKSDAISVN 

_ I 

L 

t 

lAUVMN. 

HAIJKEDALSVN. 

MYRA 

\ ... ...„ . -... — ..--. — .1 I ) 

\ 

\ 

... 

\ 

.. 

\ 

\ j 

\ 

1

3 VASSKRAFTPROSJEKT VIDAREFORINGSPROSJEKT 

TIDLEGARE VURDERT ALTERNATIV I SAMLA PLAN 

4 

Ved forrige handsaming av Samla plan vart eit utbyggingsalternativ 

tilnærma lik det konsesjonsøkte (med justering) vurdert. Det vart 

plassert i kategori III (gruppe 11), dvs, prosjekt basert på tekniske 

løysingar som ikkje er vurdert aktuelle for kraftutbygging 

p.g.a. svært stor konfliktgrad med andre brukarinteresser og/eller 

høge utbyggingskostnader. Verdien for området er svært høg når det 

gjeld naturvern, friluftsliv, vilt, fisk og kulturminne, og det 

var for desse bruksinteressene konfliktane var størst. For naturvern, 

vilt og fisk er - bortsett frå reint konkrete skadeverknader 

- den store type- og referanseverdien for vassdraget svært viktig. 

Dei viktigaste skilnadane mellom forrige samla planprosjekt og 

vidareføringa er ei oppdeling i tre alternativ og: 

Overføring av eit 80.7 km2 felt på Gaularfjell til Sværefjorden 

kraftverk. 

Utnytting av fallet mellom Steinbotsvatna/Skarvedalsvatnet og 

Nystølsvatnet til kraftproduksjon. 

- Overføring til Sværefjorden gjer at Arskog og Myravatn kraftverk 

går ut av planen. Det gjer også Vallestadfossen kraftverk (sjøl 

om den delvis vert erstatta av Lauvavatn kraftverk). 

Også ved Sværefjordprosjektet og utbygging i Haukedalen er type-og 

referanseverdi for heile vassdraget med i konsekvensvurderingane. 

Når det gjeld det konsesjonssøkte alternativet (forrige Sp-alt.) 

samanlikna med samla utbygging av Gaularvassdraget (vidareføringsprosjektet) 

er konsekvensvurderingane svært så like. Ved full utbygging 

er konsekvensane dei same om feltet frå Gaularfjellet vert 

ført til Sværefjorden eller utnytta mot/i hovudvassdraget.

3 D FAUIA YIDAREHRINGSPROSJEKT 

I Saala Plan er handsama ei utbygging av Gaularvassdraget som er 

identisk med det prosjektet som det er søkt konsesjon på i 1972 med 

endringar i 1977 og avtale med Gaular kommune i 1982 om vasslepping og 

andre ytelser. 

Dette prosjektet vart plassert i kategori III i Samla Plan, vesentleg 

grunna vassdragetsinstore type- oq referanseverdi. Dette er 

konsekvensar som går på sjølve vassdraget og ikkje på 

prosjektutforminga med avbøtande tiltak. 

Det vert no fremja nye utbyggingsplanar i vassdraget. Dette er planar 

som ikkje heng så mykje saman som dei tidlegare.Dei nyeplanane vert 

lagt fram i tre deler: 

Sværefjordprosjektet 

Utbygging i Haukedalen 

Samla utbygging av Gaularvassdraget 

Utbyggingane omfattar dei tre kommunane: Førde, Gaular og Balestrand

1 

Vasskraftressursane på Gaularfjellet kan nyttast i ei kraftutbygging 

mot Balestrand. Dei mange vatna høgt til fjells gjev gode 

magasintilhøve. Det er fleire moglege kombinasjonar, men i 

hovudprinsipp finn ein at plassering av ein kraftstasjon 3. Sværefjorden 

er kraftverksøkonomisk svert gunstig. I tillegg er det sett på ein 

mindre kraftstasjon ved Nystølsvatnet. Driftstilhøva for denne 

stasjonen kan verte noko vanskelege, då ein er avhengig av at vegen 

over Gaularfjellet er open om vinteren. 

Sverefjorden kraftverk nyttar fallet mellom Risbotnvatn/Nystølsvatn og 

fjorden, eit fall noko over 700 m. Nystølen kraftverk nyttar fallet 

frå Steinbottenvatna/Skarvedalsvatnet og ned til Nystølsvatnet, eit 

fall på vel 200 a. I alt vert 8 vatn regulert. Det vil bli bygd ca. 

10 km anleggsveg på Gaularfjellet. 

Samla installasjon 99 MW 

Rraftproduksjon medel år 437,5 GWh 

Fordeling vinter/sommar 78/22 

Rostnad pr. 01.01.1982 508,0 mill.kr 

Utbyggingspris 1,16 kr/kWh 

Det er tre vassmerker i Eldalen, mellom Viksdalsvatnet og 

Gaularfjellet. 

VM 900 Eldal oppretta 1936 - nedlagt 1956 

VM 1414 Gjermundstad 1963 

VM 1504 Byttevatn 1965 

Vassmerka gjev gode data for avrenninga frå det aktuelle fjellområdet. 

Nedanfor er gjeve eit oversyn over nytta felt og restfelt ned til 

Viksdalsvatnet i Gaularvassdraget og ned til Sverefjorden. 

6

Felt 

Arel 

ka 

Spesifikt 

avløp 

l/s km 

Nidlere avløp 

3 

/smill.m3/år 

Norddalsvatn 4,6 100 0,46 14,5 

Steinbotnvatna 14,8 90 1,33 42,0 

Skarvedalsvatn 9,0 90 0,81 25,5 

Nystølen kraftverk 28,4 92 2,60 82,0 

Nystølsvatn 13,0 90 1,17 36,9 

Risbotnvatn 10,5 85 0,89 28,1 

Skålebotn 6,8 90 0,61 19,2 

Trollabotnvatna 22,0 90 1,98 62,4 

Nytta felt Gaulafjell 80,7 90 7,25 228,6 

Skardvatnet m.m. til 5,5 90 0,50 15,6 


Sværefjorden kraftverk 86,2 90 7,75 244,2 

Restfelt Sværefjord 10,5 70 0,74 23,2 

Restfelt Nyravatn 46,5 80 3,72 117,3 

Restfelt Nyravatn - 53,6 70 3,75 118,3 

Viksdalsvatn 

Totalt restfelt til 100,1 75 7,47 235,6 

Viksdalsvatn 

Ved ei utbygging vert vassføringa redusert til 3,7 m3/s ved Nyravatn 

i snitt over året. Ein reduksjon på 66%. ,Der elva frå Eldalen kjem 

ut Viksdalsvatnet vert vassføringa 7,5 m4/s. Ein reduksjon på 49%. 

Dersom ein ser på heile vassdraget finn ein at vatnet som vert ført ut 

av Gaularvassdraget og nytta til kraftproduksjon i Sværefjorden utgjer 

15% av den totale vassmengda. Den vassmengda som i dette prosjektet 

vert ført frå Gaularfjellet til Sværefjorden, vart i det tidlegare 

konsesjonssøkte prosjektet ført gjennom tunnel frå Risbotnvatn til 

Dalsfjorden. 

Vassføringa i elva til Sværefjorden vert redusert med omlag 1/3.

Magasin 

Regulert vatn ArT N.V. H.R.V. L.R.V. Magasinwlum 

ka mill. m' 

Norddalsvatn 0,8 1094,0 1094,0 1079,0 9,5 

ø. Steinbotnv. 0,2 914,2 931,0 912,6 6,5 

N. Steinbotnv. 0,4 912,6 931,0 906.6 12,5 

Skarvedalsvn. 1,6 931,0 931,0 886,0 37,5 

Nystøl kr.v. 66,0 

ø. Trollabotnv. 0,8 962,0 965,0 937,0 13,2 

N. Trollabotnv. 0,7 866,0 870,0 854,0 9,9 

Nystølsvatn 1,3 713,6 713,5 703,0 10,4 

Risbotnvatn 0,9 690,0 713,5 675,0 55,0 

Sværefjord kr.v. 154,5 

Dei gode magasintilhøva vil dempe flaumane i Eldalen og vil gje stor 

overvekt av vinterkraft. 

Magasinprosenten for Nystøl kraftverk vert 80 og for Sværefjorden 

kraftverk 63. 

Norddalsvatnet vert seqa 15 m ved ein 500 m lang tunnel. 

Magasinvolum 9,5 mill.m All transport til anleggsstaden må utførast 

med helikopter. 

øvre Steinbotnvatn vert senka 1,6 m ved ein kort kanal. øvre og Nedre 

Steinbotnvatn vert dezt opp til k. 931, slik at dei kommuniserar med 

Skarvedalsvatnet. Damstaden ved utløpet av Nedre Steinbotnvatn er på 

fjell og det er planlagt ein platedam med max. høgde 20 m og lengda på 

damkrofa vert 212 m. Nedre Steinbotnvatn vert senka 6 m. Totalt 19 

mill.m magasin. 

Skarvedalsvatnet Vert fenka 45 m og kOmmuniserer med Steinbotnvatna. 

Magasin på 37,5 mill.m . 

øvre Trollabotnvatn senkes 25 m ved ein kort tunfel og heves 3 m ved 

to korte betongdammer. Magasinvolum 13,2 mill.m . 

Nedre Trollabotnvatn senkes 12 m ved ein tunnfl og heves 4 m ved ein 

84 m lang betongdai. Magasinvolum 919 mill.m . 

Nystølsvatnet vert senka 10,5 m ved ein tunnel der ilisbotnvatn og 

Nystølsvatn kommuniserar. - Magasin på 10,4 

Køyring av kraftverket vert lagt opp slik at vasstanden i 

Nystølsvatnet kan haldast oppe heile sommaren. 

Risbotnvatnet vert heva 23,5 m ved ein fyllingsdam plassert i Lona 

nedanfor utløpet av vatnet. Max. høgde på fyllingsdammef vert 55 m og 

lengda av damkrona 340 a. Totalt daavolum ca. 450 090 a . Vatnet 

vert i tillegg senka 15 a. Totalt magasin 55 mill.m . Det må lagast 

ein kort tunnel mellom vatnet og Lona for å kunne utnytte magasinet 

fullt ut. Omløpstunnel vert laga i samband med tunnel til Skålebotn 

for å halde vatnet borte frå damstaden i byggetida. Overløpet vert

laga i samband med ein sekunderdam av betong på 60 m lengde og max. 

høgde ca. 5 a. 

Vatn frå eit 6,8 km2 stort felt i Skålebotn vert ført over til 

Risbotnvatnet ved to tunnelar 1,2 km og 0,6 km lange. 

Nystølen kraftverk 

Frå ein kraftstasjon i dagen ved Nystølsvatnet fører ein driftstunnel 

ca. 1000a lang med stigning 1 : 6 fram til tunnelen mellom 

Steinbotnvatn og Skarvedalsvatn. Det må leggjast ca. 100m røyrgate 

frå stasjonen og inn i driftstunnelen. Tunnelen vert å utføre ved 

hjuldrift og tverrpnittet vert av den grunn større enn behovet 

tilseier, ca. 15 ni. 

Sværefjorden kraftverk 

Tunnelen mellom Risbotnvatn og Nystølsvatn vert driven frå eit 

tverrslag ved Torsnesstølen. Vatn frå Vetle Eikjadalen kan takast inn 

på tunnelen i eit bekkjeinntak. Frå tunnelen mellom Risbotnvatn og 

Nystølsvatn vert driven ein tunnel mot Sværefjorden og toppen av 

trykksjakta. I driftstunnelen vert laga eit tverrslag øvst i 

Sværeskardet for plassering av tippaasser og ventilasjon av tunnelen. 

TrYkksjakta på 1000 m vert råsprengt. Kraftstasjonen må leggjast 500 

- 600 m inn i fjell og med avlaupstunnel til fjorden. 

NystØlen kraftstasjon 

Kraftstasjonen vert liggande i dagen ved Nystølsvatnet. Kraftverket 

nyttar fallet mellom Skarvedalsvatnet/Steinbotnvatna og Nystølsvatnet. 

Midlere brutto fallhøgde 206 m 

Effektiv fallhøgde 

Energiekvivalent 

Installasjon Francisturbin 

Max. slukeevne 

200 a , 

0,47 kWh/m' 

9 my 

5,2 m /s 

Brukstid - 

Midlere tillaup 

Tillaåpsenergi 

4280 timar 

3 

82,0 mill.a 

38,6 GWh 

Ved produksjonsberekningane er rekna med 15% vintertilsig og 90% 

utnytting av magasina. 

'on 

Vinter 33,7 GWh 

Wh 

Det er rekna med 7 månader vinter og 5 månader sommar.

Sværefjorden kraftstasjon 

Kraftstasjonen vert lagt i fjell nede ved Sverefjorden. P.g.a. 

råsprengt trykksjakt må stasjcmen ha god fjelloverdekning. Det er 

mogeleg å få til dykka utlaup i. fjorden dersomd ette er ynskjeleg. 

Fallhøgda vert omlag 700 m og installasjonen 1 stk. vertikal 

Peltonturbin. 

Midlere brutto fallhøgde 


EnergiekviValent 

Installasjon Peitonturbin 

Max, slukeevne 

Brukstid 

Midlere'tillaUp 

Tillaupsenergi 

Ved produksjonsberekningane er reknwmed 20% vintertilsig og 90% 

utnytting av magasina.. 

e 1 

Vinter309,0 GWh 

0'" 

702a 

695 z 

1,65 kWh/m4 

90 MW 

15,0 a3/s 

4430 timar 

244,2 

402,9 GWh 

Det er tekna med 7 månader vinter og 5 månader sommar. 

Frå Rv. 5 over Gaularfjellet vert det bygd anleggsveg fram til damstad 

Steinbotnvatn, påhogg Skarvedalsvatn, påhogg Torsnesstølen og til 

damstad Risbotnvatn med massetak. Totalt 10 ka anleggsveg. 

Det må byggjast 20 kV kraftlinje frå eksisterande linje ved Myravatn 

og fram til alle dei ovafor neade anleggsstadane. Til saman ca. 20 km 

linje. 

Til fyllingsdammen ved Risbotnvatn vert nytta morene, grus og stein. 

Materialane vert å hente frå området i narleiken av damstaden, samt 

tippmassar frå tunnelane. 

Dei totale tippmassane for anlegget vert i storleik 200 000 m3 fordelt 

på fleire plassar. Ca halvparten av massane 100.000m vil ein få 

ved tunnelpåhogget ved Torsnesstølen. Ein del av tippmassane må kunne 

nyttast til dambygging ved Risbotnvatn og til vegbygging. Ved 3 

kraftstasjon i Sværefjorden vil ein få tippaassar i strleik 40.000 m . 

Tippaassane-ved Nystølsvatnet vert i storleik 20.000 m og må 

plasserast i terrenget og såast til, dersom ikkje massane kan nyttast 

til tenelege føremål.

Data for kraftverk 

1. TILLØPSDATA 

Kraftverk 

Nystølen Sverefj. 

Nedbørsfelt()m2) 28,4 86,2 

Midlere tillaup 82,0 244,2 

Tillaupsenergi IGWh) 38,6 402,9 

Magasin (mill.m )(%) 66,0/80 154,5/63 

Midlere hr.fallh. Im) 206 702 

Energiekvi.(kWh/m ) 0,47 1,65 

Installasjon (MW) , 9,0 90,0 

Maks. slukeevne (mj/s) 5,2 15,0 

Brukstid (timar) 4280 4430 

3. PRODUKSJON 

Vinterprod.(GWh/år) 33,7 209,0 

Sommarprod.(GWh/år) 4,8 9010 

Total prod.(GWh/år) 38,5 399,0 

Utbyggingskostn. inkl. 

7% rente i byggetida 

Kostn. pr. 01.01.82 

(mill.kr) 508,0 

Utbyggingskostn. (kr/kWh) 1,16 

Kostnadsklasse 

Byggetid år 4 

V 

Midlerf energiekv. 

(kWh/m ) 

Auka prod. (GWh/år)

Dei store tippaassane må plasserast og prøvd nyttast best mogleg. 

Steinzassane ved kraftstasjonane bør i størst mogleg grad nyttast til 

samfunntenlege føremål. Noko av tippmassane i fjellet kan nyttast i 

fyllingsdammen ved Risbotnvatn og til vegbygging. Dei masSane som ein 

ikkje kan nytta vert plassert i terrenget og tilsådd. Massetaka til 

fyllingsdammen må ordnast slik at dei ikkje vert som store sår i 

landskapet. 

Det er ikkje rekna med vasslepping. 

Det er mogleg med uttak av vatn frå kraftstasjonen i Sverefjorden til 

ev. vassforsyning eller vatning. 

Magasinet i Nystølsvatnet er det mogeleg å halde i nærleiken av normal 

vasstand heile sommaren. 

1 

Anleggskraftlinja frå Myravatn, over Gaularfjellet fram til 

Nystølsvatnet bør byggjast slik at linja vert permanent. Nystølen 

kraftverk kan da knytast til denne 20 kV linja. Det er mogeleg linja 

bør fortsette ned i Vetlefjorden og knytast saman med 20 kV 

linjenettet der. 

Sverefjorden må knytast til samkøyringsnettet ved ei 132 kV linje. 

Linje tilknytinga kan skje inn på linja frå kraftverket i 

Vetlefjorden. 

Nystølen og Sverefjorden kraftverk 

Prisnivå 01.01.1982 

Reguleringsanlegg 

Senking Norddalsvatnet 

Dam Steinbotnvatn 

Regulering Trollebotnvatna 

Senking og tunnel Skarvedalsvatn 

Dam Risbotnvatn 

Overføringsanlegg 

Overføring Skålebotn 

Driftsvassvegar 

Driftstunnel Nystølen kr.v. innk.røyrgate 

Driftsvassveg Sværefjorden kr.v. 

Kraftstasjoner Bygningszessig 

Nystølen kraftstasjon 

Sverefjorden kraftstasjon 

Kraftstasjoner Maskin, Elektro 

Nystølen kraftstasjon 

Sværefjorden kraftstasjon 

Mill.kr 

4,0 

11,0 

7,0 

17,0 

63,0 

8,0 

10,0 

89,0 

3,0 

33,0 

17,0 

53,0

13 - 

Vegar.Anleggskraft 17,0 

Bustader.Verkstad 3,0 

Kompenserande tiltak 2,0 

Uforutsett 34,0 

10.Investeringsavgift 31,0 

11.Planlegging.Administrasjon 28,0 

12.Erstatninger 12,0 

13.Finansieringskostnad 66.0 

Sum 508,0 mill.kr 

Samla produksjon i GWh i dei to kraftverka vert som følger: 

Nystølen Sverefjorden 

kraftverk kraftverk Totalt 

Vinterkraft 33,7 309,0 342,7 GWh 

Sommarkraft 4,8 90,0 94,8" 

Sue 38,5 399,0 437,5 GWh 

Prosjektet gir 78% vinterkraft. 

Utbyggingspris:508.0 mill.kr = 1,16 kr/kWh 

437,5 mill.kWh 

Byggetid 4 år. 

Bemanning ca. 200 mann. 

Nystølen kraftverk bør byggast samtidig med Sværefjorden kraftverk. Det 

vert variasjonar i arbeidsstyrken då mykje av arbeidet vert å utføre høgt 

til fjells. Dambygging kan berre utførast om sommaren. Arbeide elles på 

Gaularfjellet om vinteren er avhengig av at ein kan halde vegen over 

fjellet open.

V.U. - SKJEMA 

- 14 

SVÆREFJORDEN KRAFTVERK OG NYSTØLEN KRAFTVERK 

23.1 

Trollebotnv. 65,2 

Skålebotn 

0 

19,2 

0 

31,7 

0 

12,8 

0 

21,1 

Skardvatn 

38.1 

107,6 

9 5 

14 5 

20 ,1 

30,7 

19 0 37,5 

S e nbotnv. 42 0 

25, 5 

55 0 

28,1 

Risbotn- 

90,7 vatn 

46,4 

40,3 79,5 

89,0 54,0 

66 0 82,0 

9 0 0 47 

5,2 

2 12 

10,4 

36,9 

17,2 

60;9 

154,5 244,2 Sværefjorden 

90 0 1,65 Kraftverk 

15,0 1,65 

Norddalsv. 

Skarvedalsv. 


Nystølsvatn 

Kraftverk

VIKSDAISVAI Nt 1 

16 S 

LENGDEPROF1L VÆREFJORDEN KRAFTVERK 

friffigssaN 

I 116 

0 ;5 

111doudyennfor 

UNGMPROFIL Et OAtEN 

61011 

1100 

100 

600 

500 

600 

XIO 

100 

100 

f rå sjøen 

0106101/A1 

1110/ 416 

.Skardvatn 

K. 740 

Gyttevotft 

6,161, 

isslwisselve 

LENGDEPROF I L SVÆRADALEN 

Elv frå Steinbotn 

lissiesevatis 

5111 

lasmots 


shormadietwe 

insInt SVAIN INRV 1116 

vOssa 

55 I. lie sissen 

11011 

1100 

600 

SOO 

601 

300 

100 

1011

~. 

UTBYGGINGSN16A-N SVÆREFJORDEN 

55,0 

713,5 675 

- 

wilå Risbotnvatn 

/ 

Tro11abotnvatna 23,1 

870 - 854 

965 - 937 

Steinbotnvatn 19,0 

931 - 906 ' 

28,4/82,0 

I 

— 

thberddalsvatn 9,5 

1094 - 1079 

Skarvedalsvatn 37,5 

931 - 886 

_ 

Nystølen^krv. 9 

57,8/162,2- 

- 

1 

kAh 'I 

Nystølsvatn 10,4 

.1 

713,5 - 703 

Sverefjorden kr.v. 90 

Te nforklarin : 

Tidl. reg. vatn . 

cfall>Regulert vatn 

Uregulert vatn 

[11 Kraftstasjon 

.Grense nedslagsfelt

. 

UTBYGG I NGSPLAN 'SVÆREFJORDEN 

- 

Risbotnvatn 55,0 

713,5 675 

/ 

9 

Trollabotnvatna 23,1 

870 - 854 

965 - 937 

Steinbotnva 19,0 

931 - 906 

28,4/82,0 

/ 

NOrddalsvatn 9,5 

; 1094 - 1079 

'N 

Skarvedalsvatn 37,5 

Jf 931 - 886 

Nys;ø1in-krv. 9 

57,8/162,2 ; 

- 

. . 

Nystolsvatn 10,4 

y 713,5 - 703 

I. 

Sværefjorden kr.v. 90 


Eksisterande veg 

Anleggsveg 

-a----3FKraft1inje 

-- 4-41- -.Taubane 

Tipp 

"' 

ø

1 U s r ukeda e . 

Planane omfattar ein pumpestasjon og to kraftstasjonar. Gjerland 

pumpeverk og Hårklau kraftverk nyttar vatnet frå eit høgtliggande 

fjellområde mellom Haukedalen og Jølster. Vatnet vert samla i 

eit 13 km langt takrenneprosjekt og pumpa opp i hovudmagasinet i 

Gjerlandsisvatnet. Hårklau kraftverknyttarfallet på 675 z mellom 

Gjerlandsisvztnet og Haukedalsvatntt. Xraftstasjonen er plassert inne 

i. Hårklaufjellet og adkomsten til stasjonen vert laga i samband med 

ein 1100 m lang vegtunnel. Frå utløpet av Haukedalsvatnet blir vatnet 

ført i tunnel til ein kraftstasjon ved Lauvavatnet. Brutto fallhøgde 

mellom Haukedalsvatnet og Lauvavatnet er 117 m. I elva mellom 

Haukedalsvatnet og Lauvavatnet ligg Vallestadfossen. Det er 

rekna med vasslepping i elva slik som avtalt mellom Gaular kommune og 

Sogn og Fjordane fylke. 

ovu a f tb Ha len au va n. 

Samla installasjon ink. pumpe 

Samla produksjon med frådrag for pumping 

Fordeling vinter/sommar 

Utbyggingskostnad pår. 01.01.1982 

Utbyggingspris 

3. 2 dr lo i a i. 

145 MW 

360 GWh 

87/13 

685 mill.kr 

1,90 kr/kWh, 

I det aktuelle område er det to vassmerker som er nytta som grunnlag 

for dei hydrologiske data: 

V.M. 616 Haukedalsvatnet oppretta 1936 

V.M. 1525 Grønengstølsvatnet 1965 

Vassmerka gjev gode data for avrenninga i Haukedalen. . Nedafor er. . 

gjeve eit oversyn over nytta felt og restfelt i Haukedalen.

Felt InntaktskoteAreal 

ca.m.o.h. 

1 9 - 

2 

km 

Spesifikt 

avløp 2 

1/s km 

Tredjevatn - 28,9 121,5 

Bekk til Mevatn 790 1,3 121,5 

Breelva 770 12,6 121,5 

Vatn k. 1048 780 1,3 121,5 

Dalevatn 778 7,1 95 

Tverrgrovvatn 910 3,0 95 

Skryklingen 800 3,9 95 

Gyrva 820 1,8 95 

GJERLAND PUMPE 59,9 

Gjerlandsisvatn 8,7 90 

Nesisvatn 980 1,2 90 

HARKLAU KRAFTVERR 69,8 

Restfelt Haukedalen. 137,1 75,5 

LAUVAVATN KRAFTVERK 206,9 

Magasin 

Regulert vatn Arel 

ka 

Midlere avløp 

3 /s 

mill.m /år 

3,51 110,7 

0,16 5,0 

1,53 48,3 

0,16 5,0 

0,67 21,3 

0,28 9,0 

0,37 11,1 

0,17 5,4 

6,85 

0,78 

0,11 

7,74 

216,4 

24,7 

3,4 

244,5 

10,34 326,1 

18,08 570,6 

N.V. H.R.V. L.R.V. Magasinvolum 

mill.m 

Tredjevatn 0,9 778,0 782,0 768,0 12,5 

Gjerlandsisv. 2,0 936,0 971,0 886,0 146,5 

Haukelandsvatn 9,6 296,4 296,4 294,4 18,0 

Gjerland pumpeverk nytter Tredjevatnet sommagasin. Hårklau kraftverk 

nytter3magasina i Tredjevatnet og Gjerlandsisvatnet, tilsaman 159, 

mill.m . Lauevatn kraftverk får totalt eit magasin på 177 mill.mJ. 

Tredjevatnet. 

Vatnet vert heva 4 m ved ein betongdam, og senka 10 m ved 

overføringstunnel. Dammen vert lang, men gjennomsnittleg berre eit 

par meter høg. Magasinvolum 12,5 mill.mJ. Tredjevatnet ermagasin 

for Gjerland.pumpeverk. 

Gjerlandsisvatnet 

vatnet vert sterkt regulert og får eit magasinvolum på 146,5 mill.m3. 

Magasinet forutsettes fylt ved pumping i sommarhalvåret. Det er 

planlagt ein 40 m høg fyllingsdam med morepjerne. Damkrona vert 160 

m lang og dammen får eit volum på 250.000 a masse. Overløpet vert i 

fjell ved sida av dammen. Senking av vatnet skjer gjennom

- 2 0 - 

tillaupstunnelen til Hårklau kraftverk. Dammen bør bygges etter at 

anlegget er satt i drift for å unngå problemer med vatn i byggetida. 

Haukedalsvatnet 

Haukedalsvatnet vert inntaksmagasin for Lauvavatn kraftvfrk. Vatnet 

vert senka 2 m. Dette gir eit magasinvolum på 18 mill,m . 

Flaumvasstanden i Haukedalsvatnet vil etter regulering verte noko. 

Lågare enn i dag. Senking av vasstanden i vatnet vil medføre noko 

sikrings- og forbygningsarbeider i strandkanten rundt vatnet. 

Fylket har inngått avtale med Gaular kommune om vasslepping frå 3 

utløpet av Haukedalsvatnet. Vassleppinga utgjer totalt 106 mill.m 

vatn over året. 15% av vassleppinga vert i vinterhalvåret. 

.3 V 

Gjerland pumpe 

Tunnel Tredjevatn - Gjerland pumpe 

Tunnel Gjerland pumpe - Sjakt 

Skråsjakt til Gjerlandsisvatnet 

Hårklau kraftverk 

13020m - 10 m2 

1000 m - 10 m2, 

200 m - 3 ra- 

Tunnel Gjerlandsisvatn - topp trykksjakt 3640 m - 12 m2 , 

Pansra trykksjakt 810 m - 3,4,m' 

Avløpstunnel 460 m - 15 m' 

Lauvevatn kraftverk 

Trykktunnel Haukedalsv. - Kraftstasjon 

Avløpstunnel 

um e- 

Gjerland pumpestasjon 

3000m - 25 m2 

500 m 25 m2 

Tredjevatnet og den 13 km lange tunnelen med 7 bekkeinntak ligg omlag 

200 m lågare enn Gjerlandsisvatnet ved fullt magasin. Gjerland 

pumpestasjon er plassert inne i fjellet på ca. kote 760 og stasjonen 

pumper vatnet frå takrennetunnelen og Tredjevatnet OPP i 

Gjerlandsisvatnet gjennom ein ca. 1000 m lang tunnel som sluttar med 

ei sjakt. Det er planlagt installert to like pumper i stasjonen. 

Effektiv pumpehøgde 185 m , 

energiekvivalent 0,59 kWh/m4 

Installasjon (2 x 15) 30 My 

Kapasitet 14 m /s 

Brukstid 4270 timar 

Midlere tillaup 216,4 mill.m3

Vinter 37 GWh 

Hårklau kraftstasjon 

Kraftstasjonen er plassert inne i fjellet på nordsida av 

Haukedalsvatnet. Adkomsten til stasjonen er tenkt laga i samband med 

ein vegtunnel gjennom Hårklaufjellet. Kraftverket nyttar fallet 

mellom Gjerlandsisvatnet og Haukedalsvatnet der ein pansra trykksjakt 

fører vatnet ned i kraftstasjonen med avløpstunnel ut i 

Haukedalsvatnet. 

Midlere brutto fallhøgde 



Installasjon Peltonturbin 


Brukstid 

Midlere tillaup . 

Tillaupsenergi 

Lauvavatn kraftstasjon 

647 m 

642 m 

1,54 kWh/mj 

85 my 

16 m /s 

4250 timar 

244 5 mill.mj 

376,5 GWh 

Kraftstasjonen er plassert i fjellet på nordsida av Lauvavatnet. 

Inntaket til kraftverket vert i utløpet av Haukedalsvatnet som er 

planlagt regulert 2 m ved senking. Det vert bygd ein inntaksdam av 

betong med ei stor klappeluke i elveløpet ved inntaket. Ein 3 km lang 

trykktunnel fører vatnet ned i kraftstasjonen, Herifrå vert vatnet 

ført ut i Lauvavatnet gjennom avløpstunnelen. Fallet mellom 

Haukedalsvatnet og Lauvavatnet er på 117 m. Det er rekna med 

vasslepping i elva mellom Haukedalsvatnet og Lauvavatnet som fastlagt 

i avtala mellom Gaular kommune og Sogn og Fjordane fylke. 

Midlere brutto fallhøgde 117 m 

Effektiv fallhøgde 111 m 

Energiekvivalent 0,265 kWh/m3 

Installasjon Francis turbin 30 MW 

Max. slukeevne 31,5 m3/s 

Brukstid 4100 timar 

Midlere tillaup 570,6 mill.a: 

VasslePPing Pr. år 106,0 mill.mj 

Tillaup minus vasslepping 464,6 mill.m3 

Tillaupsenergi totalt 151,2 GWh

- 22 

Tillaupsenergi minus vasslepping 123,1 GWh 


1. 

Gjerland pumpe vil vere i drift vesentleS om sommaren, medan Hårklau 

og Lauvavatnet kraftverk vil produsere h.h.v. 79% og 51% av krafta som 

vinterkraft. 

Gjerland Hårklau Lauvavatn Sum 

Vinter - 37,0 28-6,5 62,7 312,2 GWh 

Sommar - 86,0 74,4 59,4 47,8" 

Sum -123,0 360,9 122,1 360,0 GWh 

Ked frådraq for pumpekraft vert fordeiinga 87% vinterkraft og 13% 

sommarkraft.


Kraftverk : Haukedalen 

Gjerland Hårklau Lauvavatn 

Pumpe 

Nedbørsfelt (km2) 59,9 69,8 206,9 

Midlere tillaup (mill.m3 216,4 244,5 570,6 

Tillaupsenergi IGWh) -128,0 376,5 151,2 

Magasin (mill.a )(%) 12,5/6 159/65 177/31 

Midlere br.fallh. 4m) - 185 647 117 

Energiekvi. (kWh/m4) - 0,59 1,54 0,265 

Installasjon (NW) , 30,0 85 

30 

Maks. slukeevne (mj/s) 14,0 16 

31,5 

Brukstid (timar) 4270 4250 4100 

3. PRODUKSJON 

Vinterprod. (GWh/år) - 37,0 

Sommarprod. (GWh/år) - 86,0 

Total prod. (GWh/år) - 123,0 



Kostn. pr. 01.01.82 

(mill.kr) 285,0 

Utbyggingskostn. (kr/kWh) 


Byggetid år 

Midler energiekv. 

(kWh/m ) 

Auka prod. (GVh/år) 

286,5 62,7 

74,4 59,4 

360,9 122,1 

260,0 140,0 

3

Anleggsvegar 

I samband med kraftutbygginga i Haukedalen vil det bli bygd følgjande 

vegar: 

Utbetring av vegen langs Haukedalsvatnet ink. ca. 1 ka tunnel 

gjennom Hårklaufjellet. 

Veg frå Gjerland til pumpestasjon, tverrslag saat damsted ved 

Gjerlandsisvatnet ... 6 km. 

Avgreining til tverrslag ved Dalevatnet .. 4 km. 

Opprusting av ca. 2 km veg frå Grøning til Grønengstølsvatnet. 

Veg frå Grønengstølsvatnet til tverrslag ved Storegavlen og vidare 

til Tredjevatnet 8 ka. 

Totalt 18 kM.ny veg: 

Til arbeidene ved nOkre av bekkeinntaka må ein rekne med 

helikoptertransport. 

Anleggskraftlinjer 

Det må byggast 20 kV anleggslinjer fram til alle dei viktige 

anleggsplassane i fjellet. Det er rekna med ca. 20 km 

anleggskraftlinjer. 

Tippar 

Ved alle dei tre stasjonane vil det verte store tippaassar 

Gjerland pumpe ca. 50.000 a3 

Hårklau kraftstasjon ca. 100.000 a4 

Lauvavatn kraftstasjon ca. 100.000 mj 

Ved dei tre tverrslaga mellom 4rklau og Tredjevatnet vil tippmassene 

totalt bli i storleik 200.000 m . Dersom dei lange 

overføtingstunnelane vert utført med fullprofilboring vil tippmassene 

verte vesentleg redusert. Noko av tunnelmassen kan nyttast til vegog 

dambygging. Dei massene som vert tilgjengelege i sentrale 

deler av vassdraget, slik som ved stasjonsområda vil kunne nyttast til 

samfunnstenelege formål. 

Vegar og tippar vert å plassere i terrenget på best mogleg måte etter 

avtale med kommune og grunneigarar. Massetak og tippar må ikkje verke 

skjemmande. Tippane kan såast til dersom dette er ynskjeleg.

- 25 - 

Haukedalsvatnet skal ikkje senkast meir enn 0,5 a om sommaren og 2 a 

om vinteren. Vasslepping i Vallestadfossen vert som avtalt med Gaular 

kommune. 

as 

Alle dei tre stasjonane; Lauvavatn, Hårklau og Gjerland ligg i 

nærleiken av ei ny 132 kV trace frå Mel i. Vetlefjorden til Skei i 

Jølster. Det vert i så fall naturleg å knyte dei tre stasjonane til 

ei slik linje. 


Gjerland Pumpe 

Dam Tredjevatn 

Tunnel med bekkeinntak 

Trykktunnel med sjakt 

Pumpestasjon. Bygningsmessig 

Pumpestasjon. Maskin og elektro 

Vegar. Anleggskraft 

Bustader. Verkstad 

Kompenserande tiltak 

Uforutsett 

Investeringsavgift 

Planlegging. Administrasjon 

Erstatninger 

Finansieringskostnad 

Sum 

Hårklau kraftverk 

Dam Gjerlandsisvatn 

Overføringar 


Driftstunnel 

Trykksjakt 

Avløpstunnel 

Kraftstasjon 

Bygningsmessig ink.vegtunnel 

Kraftstasjon. Maskin og elektro 

Vegar. Anleggskraft 

Bustader. Verkstad 


Uforutsett 


Planlegging. Administrasjon 

Erstatningar 

3,0 

103,0 

14,0 

15,0 

51,5 

12,5 

1,0 

0,5 

20,0 

19,0 

15,0 

2,5 

28.0 

285.0 mill.kr 

35,0 

0,0 

34,0 

18,0 

3,0 

19,5 

68,0 

1,0 

2,0 

0,5 

18,0 

17,0 

15,0 

3,0

13. Finansieringskostnad 

Sum 

- 2 6 - 

26_.0 

260.0 mill.kr 

Dam og inntak Haukedalsvatn 

inksikring av strandsone 4,5 

Overføringsanlegg 0,0 

Driftstunnel 32,0 

Kraftstasjon.Bygningsmessig 16,5 

Kraftstasjon.Naskin og elektro 40,5 

Vegar.Anleggskraft 1,0 

Bustader.Verkstad 1,0 

8- Koffenserande tiltak 

0,5 

Uforutsett 9,5 

Investeringsavgift 9,0 

Planlegging.Administrasjon 10,0 

Erstatningar 2,0 

Finansieringskostnad 13.5 

Sum 140.0 mill.kr 

Kostnadene for dei tre anlegga er her førtopp kvar forseg, medan 

dei i røynda heng saman. 

Samla kostnad for utbygginga = 685 milljer 

Saala produksjon for utbygginga= 360 GWh 

Utbyggingspris: fifl = 1.90 krn(Whkostnadsklasse II B 

360 

Byggetida for dei tre stasjonane kvar for seg er sett til tre år. 

Gjerland Pumpe og Hårklau kraftverk heng saman og må byggast samtidig, 

medan Lauvavatn kraftverk kan byggast meir uavhengig av dei to andre. 

Dammen ved Gjerlandsisvatn bør byggast etter at Hårklau kraftstasjon 

er sett i drift. Dersom alt skal byggast samtidig vil ein ha bruk for 

ein arbeidsstyrke på omlag 300 mann.

Dolreiva 

HAU1(E1301SVAINE 1 i 

L...p.44..y. /964. 

46 50 

Sygneelvo 

8olneelvo 

Gronningslolsvoln 

Ii 521 

ss 

Breelva 

i 

tie valn 

li 121 

IREORVAIN 

IIRV 727 

Re lerl vann Retirserl vanntor t a k5 % 0 — Iden vonntorm Re vonn Uberort ov kroltulb 

VIKSOALSVAIN 

HRV 11.5 

NG PRO I AU E - RO AL 

ItykIevanelvo 

I toi tfin 

. ,.4..k 

Volleslod. 

lossen 

vann Reduser 1 voienforim_ min I -8 dis Re 

35 

ENGOE OI tÅl EIMSDA 

HAUKE OAL SVAI HE I 

1113V 2964 

39 kee ko spen 

fjerdevoln 

k 119? 

11011 

300 

100 

100 

frodevoltr 

11 928 

65 

HesIedalen 

behre tro spen 

1111>t 

14.00 

1300 

1/00 

111e, 

POO 

900 

800 

700 

600 

500 

400 

300 

200 

100

..„ 

Lauvavatn 30 

HAUKEDAL-E21\? /LAUVAVATN 

- 

Gjerlandsisvatnet 14 6 5 

. % 

971 - 886 

Gjerland 

pumpe 3o 


85 

1 

Haukedalsvatnet 18,0 

296,4 - 294,4 

137,1/326,1 

4IP 

69,8 / 244,5 

- 


Tidl. reg. vatn. 

qn›Regulert vatn 


Kraftstasjon 

— 

Tred.jevatnet 12,5 

782 - 768/// 

-Grense nedslagsfelt

Lauvavatn 30 

deneI 

- 29 - 

HAUKEDALEN/LAUVAVATN 

Gjerlandsisvatnet 14 6,5 % 

". ,sej 

971 - 886 

Gjerlemd 

I. 

pumpe 

)ts 

I. 

Hrk1au 85 

1 

1 1 

Haukedalsyatnet 1 ,0 

296 4 294,4 

å 

* 

es 

ø 

137,1/326,1 

.1r 


Eksisterande veg 

. . Anleggsveg 

tlinje 

Taubane 

Tipp

Dei to enkelt ståande prosjekta i Sværefjorden og i Haukedalen oatalt 

i kap. 3.1 og 3.2 kan utvidast med ei utbygging i nedre del av 

vassdraget til ei samla utbygging. Det som vil gje mest kraft i nedre 

del av vassdraget er ei utbygging frå Viksdalsvatnet til Osen. Ei 

anna løysing vil vere utbygging frå Viksdalsvatnet til Alverfossen og 

eit separat kraftverk i. Osfossen. Fallet mellom Lauvavatnet og 

Viksdalsvatnet kan også byggast ut i. eit lite kraftverk. Det er her 

valt å sjå på den største utbygginga med vasslepping i elva som svarar 

til avtalen aellom Gaular kommune og Sogn og Fjordane Fylke. 

tillegg til dei kraftstasjonane som er omtala i kap. 3.1 og 3.2 får 

ein to nye stasjonar 

kraftstasjon i. Vikja som nytter fallet aellom Lauvavatnet og 

Viksdalsvatnet 

kraftstasjon i Osen som nyttar fallet mellom Viksdalsvatnet og 

fjorden. 

Samla installasjon 

303,0 MW 

Samla produksjon 

1042,5 GWh 

Fordeling vinter/sommar 78/22 

Utbyggingskostnad pr. 01.01.1982 

1587,0 Mill.kr 

Utbyggingspris 

1,52 kr/kWh 

Som grunnlag for hydrologien i nedre del av v ssdraget er nytta 

vassmerke nr. 615 Viksvatnet oppretta i 1902. 

Felt 

Areld 

km 

Spesifikt 

avlø? 

lis km 

Midlere avløp 

3.3 

m /smill.m /år 

Hårklau kraftverk 69,8 110 7,74 244,5 

Restfelt Haukedalen 137,1 75 10,34 326,1 

Lauvavatn kraftverk 206,9 87 18,08 570,6 

Restfelt Lauvavatn 29,5 74 2,18 68,8 

Vikja kraftverk236,4 85 20,26 639,4 

Restfelt Eldalen/Viksd.v 192,8 66 12,79 403,4 

Osen kraftverk 429,2 77 33,05 1042,8 

Restfelt Osen 123,5 65 8,00 252,5 

Overført til Høyanger 1,1 90 0,10 3,1 

Gaularfjell til Sverefj. 80,7 90 7,25 228,6 

Totalt 634,5 76 48,40 1527,0

Regulert vatn 

Tredjevatn 

Gjerlandsisv. 

Haukedalsv. 

Vikja kr.v. 

Viksdalsv. 

31 

Are#1 

ka' N.V. H.R.V. L.R.V. 

0,9 778,0 782,0 768,0 

2,0 936,0 971 0 886,0 

9,6 296,4 296,4 294,4 

12,0 144,8 145,0 143,0 

Magasinvolym 

mill. m 

12,5 

146,5 

18,0 

177,0 

22,0 

Osen kr .v. 199,0 

Tredjevatn, Gjerlandsisvatn og Haukedalsvatn er regulert i samband med 

utbygging av Hårkalu og Lauvavatn kraftverk. 

Viksdalsvatnet vert inntaksmagasin for Osen kraftverk. Vatnet.vert 

heva 0,2 a og senka 1,8 a. Dette gir eit magasin på 22 mill m Max. 

flaumvasstand i vatnet vil etter regulering verte noko lågare enn før 

regulering.. Vatnet vert regulert inntil 2 a om vinteren men berre 0,5 m 

om sommaren. Senkingsreguleringa av vatnet vil medføre sikrings- og 

forbygningsarbeid nokre stader i strandkanten rundt vatnet. 

I produksjonsberekningane for Vikja kraftverk er det teke omsyn til 

avtala tellom fylket og Gaular kommune om vasslepping ut frå 

Haukedalsvatnet og det er rekna med same vasslepfinga i elva mellom 

Lauvavatnet og Viksdalsvatnet nemleg 106 mill. a pr. år. 

I produksjonsberekningane for Osen kraftverk er avtalen om vasslepping 

mellom3fylket og Gaular kommune laat til grunn. Dette utgjer 395 

. . . 

mill.m vatn i. året ink. 10 mill.m vatn som lokkeflaumar. 

Overføringa av vatn på Gaularfjellet til Sværefjorden utgjer 15% av 

den totale vassføringa i Osen i eit normalår. 

Vikja kraftverk 

Tunnel Lauvavatnet - topp røyrgate 450 a - 26 a 

Røyrgate 500 a - D = 3,0 m 

Osen kraftverk 

Viksdalsvatn svingekammer 

Svingekammer kraftstasjon 

Kraftstasjon - Dalsfjorden 

9400 m - 36 m 2 

2 x 200 a D = ?,3 m 

2600 m - 36 m 

2

s a . 

Vikja kraftstasjon 

- 32 - 

Vikja kraftstasjon nyttar fallet mellom Lauvavatnet og Viksdalsvatnet, 

ei fallhøgde på 34 m. Vatnet vert ført gjennom ein kort tunnel og ei 

kort røyrgate i dagen fram til kraftstasjonen som også ligg i dagen. 

I stasjonen vert installert ein 9 t4W Kaplanturbin. Det er rekna 

med vasslepping i elva som fastlagt i avtalen mellom Gaular kommune og 

Sogn og Fjordane fylke. 

Brutto fallhøgde 

34 a 


31 m 


Installasjon Kaplanturbin 

0,074 kWh/mj 

9,0mw, 


34,0 mj/s 

Brukstid 

4220 timar 


639,4 mill.mj 

Vasslepping pr. år 

106,0" 

Nytta tillaup 

Tillaupsenergi totalt 

533,4 

47,3 GWh 

Tillaupsenergi med restriksjonar39,5 

" 

ksVivmd 


ar 5 

pet er rekna med 7 månader vinter og 5 månader sommar i 

produksjonsberekningane. 

Osen kraftstasjon 

Osen kraftstasjon nyttar fallet frå Viksdalsvatnet og ned til 

fjorden, eit fall på 144a. Vatnet vert ført gjennom ein 12 km lang 

tunnel frå Viksdalsvatnet til fjorden og kraftstasjonen er plassert 

inne i fjellet med to 25 myFrancisturbinar kvar med ei 

driftsvassføring på 21,7a Is. I produksjonsberekningane er det 

rekna med vasslepping og bortf.rt vatn på Gaularfjellet. 

Brutto fallhøgde 


Installasjon (2x25) 


144m 

0,32 kWh/M3 

50 MW m3 43,4 

/s 

Brukstid 


4100 timar 

3 

1042,8 mill.m 

Vasslepping 

395,0 

Nytta tillaup 

647,8 

Tillaupsenergi totalt 

333,7 GWh 

Tillaupsenergi med restriksjonar207,3 

GWh


Det er rekna med 7 månader vinter og 5 månader sommar i 

produksjonsberekningane. 


Nedbørsfelt (km2) 

Midlere tillaup (mill.m3 

Tillaupsenergi 4GWh) 

Magasin (mill.m4)(%) 

Midlere hr.fallh. jm) 

Energiekvi. (kWh/m ) 

Installasjon (MW) 

Maks. slukeevne (mj/s) 

Brukstid (timar) 

3. PRODUKSJON 

Vinterprod. (GWh/år) 

SoMmarprod. (GWhhir) 

Total prod. (GWh/år) 

Midler energiekv. 

(kWh/m ) 

Auka prod. (GWh/år) 

Kraftverk 

Vikja 

Nedre del av Gaula 

Osen 

236,4 429,2 

639,4 1042,8 

177/28 199/19 

34,0 144,0 

0,074 0,32 

9,0 50,0 

34,0 43,3 

4220 4100. 

23,0 140,0 

15,0 67,0 

38,0 207,0 



Kostn. pr. 01.01.82 

(mill.kr) 

60,0 341,0 

Utbyggingskostn. (kr/kWh) 


1,58 

II B 

1,65 

II B 

Byggetid år 2 3 

N 0

Det er rekna med berre korte vegstubbar fram til tverrslag og 

kraftstasjonsområdet. Det er heller ikje langt frå eksisterande 20 kV 

linjer og fram til dei yase arbeidsstadene i nedre del av Gaula. 

Tippmassene for Osen kraftverk vert i storleik 500 000 m3. Massene må 

nyttast til samfunnstenelege føremål. Det kan verte aktuelt å fylle 

opp eit område i Dalsfjorden ved Bygstad. Avtale oa utnytting av 

tippmassene må gjerast mellom utbyggar, grunneigarar og kommune. 

Viksdalsvatnet vert ikkje senka meir enn 0,5 a under H.R.V. om 

sommaren. Vassleppinga i nedre del av Gaula frå Viksdalsvatnet til 

Osen vert som avtalt mellom fylke og Gaular kommune. For å 

oppretthalde vasspeglet på strekningar av elva mellom Osfossen og 

Fossfossen er det planar om bygging av opptil 11 tersklar.Pynting og 

tilsåing av tippar og vegskjeringar vert gjort i den grad dette passar 

inn i landskapsbiletet. 

Kraftverka forutsettes samkjørt med landets øvrige produksjonssystem. 

Det må byggast 132 kV linje frå Osen og nordover mot Førde. 

Vikja kraftverk knytast til 20 kV nettet i Viksdalen. 

Vikja kraftverk 



Overføringar 

Driftsvassveg 

Mill.kr 

450 m tunnel med inntak 6,0 

500 a røyrgate 12,5 

Kraftstasjon bygningsmessig 

Kraftstasjon.Maskin. Elektro 

Vegar.Anleggskraft 

Bustader.Verkstad 


Uforutsett 


Planlegging.Administrasjon 

Erstatningar 


3,0 

20,0 

0,5 

0,5 

0,5 

4,3 

4,2 

3,5 

1,0 


Ei utbygging av Vikja kraftverk med restriksjonar i vassføringa, men 

0 

0

- 35 - 

utan tillegg i kostnadene for magasina i Haukedalen vil gje følgjande 

utbyggingspris = 1.58 kr/kWh 

38 

Osen kraftverk 


Mill.kr 


Dam Viksdalsvatn ink. sikring av 

strandsone 4,0 

Overføringsanlegg 


Kraftstasjon bygningsmessig 

0 

153,0 

17,5 

Kraftstasjon. Maskin. Elektro 

Vegar og anleggskraft0 

Bustader.Verkstad 

58,0 

2,0 

2,5 

Kompenserande tiltak 1,0 

Uforutsett 

Investeringsavgift . 

Planlegging.Administrasjon 

23,8 

22,2 

18,0 

Erstatninger 


5,5 


Kostnadene for Vikja og Osen kraftverk er rekna uten andel av magasina 

i Haukedalen som dei nyter godt av. Ei utbygging av Osen kraftverk 

utan oasyn til kostnadene av magasina lenger oppe i vassdraget, men 

medrekna vasslepping og overføring av vatn til Sverefjorden gir 

følgjande utbyggingspris: 

341 mill.kr = 1.65 kr/kWh 

207 mill.kWh 

Vikja kraftverk er eit typisk småkraftverk som krev ein liten 

arbeidsstyrke og ei byggetid på to år. Dei lange tunnelane til Osen 

kraftverk vil krevje ein stor innsats av mannskap og utstyr for å bli 

ferdig i løpet av tre år. Dei to kraftverka kan byggast uavhengig av 

kvarandre. Arbeidet vil heile tida gå føre seg i låglandet i sentrale 

deler av vassdraget. Totalt må ein rekne med ein arbeidsstyrke på 

omlag 200 mann. 

10 

Ei samla utbygging av Gaularvassdraget vil omfatte i alt 6 

kraftstasjonar og ein pumpestasjon. Utbygginga vll strekke seg over 

fleire år og kan delast opp i uavhengige einingar. Ved ei 

kontinuerleg utbygging er det naturleg å rekne med ei byggetid på 

10-12 år. 

I ein tabell nedafor er synt dei viktigaste data for dei tre 

hovuddelane av ei samla utbygging.


Sverefj . 

NårklauVikja 

LauvavatnOsen Sum 

Installasjon NW 99,0 145,059,0 303,0 

Vinterkraft GWh 342,7 312,2163,0 817,9 

Sommarkraft GWh 94,8 47,882,0 224,6 

Totalproduksjon GWh 437,5 360,0245,0 1042,5 

Rostnad N.kr 1982 508,0 585,0401,0 1587,0 

Utbyggingspris samla utb. 1587.0 =1,52 kr/kWh 

1042,5 

Rostnadsklasse IIA.

- 37 - 

V.U. SKJEMA HAUKEDALEN - OSEN 

300 

216 4 

27,5 Tredjevatn 

475,9 

14 6, 

Gjerland 

Pumpeverk 

322,2 Gjerlandsisvatn 

61,8 

850 154 

16 2 

11,9 

214,9 

31,50,659 

0 

27,1 

0 265 

177 0 639,4 

9.0 0 074 

34,0 0,394 

22,0 

-4-637,"Tr 

7.0 

129,1 

1 9,0 1042,8 

sn,n ft, 12 


Kraftverk 

HaukedalRvatnet 

Lauvavatn 

Kraftverk 

Lauvavatn 

Vikja Kraftvetk 

Viksdalsvatn 

Osen 

Kraftverk

vIsoAisvAliff 

NiavlS 

011 Sf lOROf 

Ost 

fyiingsvoita 

176 

Ålnasehr 

NYRAVAIN I 

INNvosa Ifuvlat 

14 (04 

Ihåbelnelve 

ay11~Ia 1 

Ult 

Pedused wffinforms, — 311- ah 0— hten 

LEMGDEPROFR. ELDALEN 

famatsi tåttand.090, 

h us1111 

lialsere10 

å sol 

14esta"wdes 

Redusert Wannformsnell 30%, 10u — IS Requtert von0 

ENGDEPROF11 GAUE A EDR 

1 NYS101 

Ile lie N. gisdallow i Shar00410100d0 

lanevein 

NIESOAl. svat Nt 

hav its 

SVAIN FIRY /1111 

MON 

100 

100 

SS I. frie sinew 

Mort 

100 

100 

000 

SO0 

t00 

100 

/00 

105

, — 

/ 

- ( 

. 

r-H (" 

L="; VC Ofl R flr-- 

,_) J.) 

__--__-- 

% 

,,,,, 

7 

usen 

- 

kr.,,. 

1 ,fki 

1111 iax inm 

. 

\K, 

r / \ 

/ 

f- 

'..:"--- ,-'' - 

I 

123,5/252.5 

.1" 

1 

„ 

N x 

I 

r - 

Viksdalsvatnet 22,0 

145 - 143 

/ 

... .".. 

...- 

x. 

I / . 

‘ / vLkja kry. 9 

..., 

) 29;5/63,6 

1~1 Lauv:.vtr. 30 

192,8/=.3,4 

k 

Gjerlandsisvatnet, 146,5 

971 

- 856 

Firklau krv. 85 Wm 

. ' 

Gjeriand 

purpe 30 

111111,. 

137,1/32,1 

Haukedaisvatnet 1E, 

- 294,4 

25,4/82,0 

- 

x 

N.,.,1 

4k,/-1;;;1«::: 

9 

,-41P-L 57,8/162,2 , 

8 

Tredjevatnet 

12,5 

69,8/244,5 782 - 768 

Sværefjorden kr.v. 90 

Tecinforklarin : 

1C3) Tidl. reg. vatn. 

figliGUNflegulert vatn 


Tunnel 

Kraftstasjon 

Crense nedslagsfelt 

„/ 

.

4 VERKNADER AV UTBYGGINGA 

4.0 VERKNADER PA NATURMILJØET 

4.0.1 

Neddemt areal 

TiPPar 

Anleggsvegar 

: Fjell og utmark ca 1750 daa 

"50 " 

50 

ca 1850 daa 

I tillegg kan omlag 35 dekar i Sværedalen få dårlegare veksevilkår 

p.g.a. lågare grunnvasstand. Omlag 250 daa i Eldalen reknar ein med 

får mindre plager med flaum. 

Neddemt areal : Fjell og utmark ca 760 daa 

Tippar 110 " 

Anleggsvegar 

ca 960 daa 

Kraftliner vil også ta ein del skog, og dessutan kan omlag 80 daa 

verta påverka av lågare grunnvasstand. 300 daa dyrka og dyrkbar 

jord vil bli mindre utsett for flaum. 

1 tb 

Sværefjordprosjektet 

Haukedalsprosjektet 

Tillegg: 

Neddemt areal : Fjell, skog og jordbr. 

Tippar : Utmark 

Kr.st.område : Skog 

ca 1850 daa 

960 " 

25 

120 

10 

ca 2965 daa 

Ut over dette vil kraftliner ta ein del skog av bra bonitet. Omlag 

300 daa dyrka og dyrkbar jord kan få dårlegare veksevilkår p.g.a 

senka grunnvasstand. Ca 700 daa dyrka og dyrkbar jord vil få mindre 

plager med flaum. 

4.0.2 vasstem eratur. 

Konsekvensar for vasstem eraturen. 

Sværef ord ros ektet. 

Elva i Eldalen vil miste det meste av smeltevannet fra høyfje11-og 

brefeltene. Temperaturen i sommermånedene kan derfor ventes å stige 

noe, spesielt i varme somre. Døgnvariasjonene ventes også å bli 

II

større. Nedenfor Myravatn blir disse endringene små. Når det tappes 

ut vann fra Trollabotnvatna og Nordalsvatn omnvinteren vil temperaturen 

i elvene nedenfor disse vatna stige 1-2uC . 

a e 

Sommertemperaturen i elva mellom Tredjevatn og Haukedalsvatn vil 

stige flere grader fordi det meste av smeltevannet føres bort. I 

Grøningstølsvatn vil også overflatelaget bli varmere om sommeren. 

I Haukedalsvatn og Lauvavatn vil økt gjennomstrømning om vinteren 

gi et tykkere topplag med homogen temperatur under isdekket.Utenfor 

kraftstasjonene vil det bli et område med lavere sommertemperaturer 

når stasjonen kjøres. I Gaula nedenfor Hestadfjorden vil den økte 

vintervannføringen føre til noe saktere avkjøling nedover langs 

elva. Nedenfor Sande kan det derfor ventes litt høyere vintertemperatur. 

I Gaula nedenfor Hestadfjorden blir vintertemperaturen omtrent som 

i dag, mens sommertemperaturen kan stige noe, spesielt i nedre 

deler. Dette kommer av både mindre vassføring og bygging av i alt 

11 terskler som vil forlenge vannets oPPboldStid vesentlig. Ellers 

vassdraget blir endringene som beskrevet i de to andre prosjektene. 

fl 

Nedtappingen av magasinene utover vinteren vil føre til oppsprekking 

av isen i strandsonen og kan vanskeliggjøre ferdsel til og fra 

vatna. Dette vil avhenge igjen av topografi og snømengder. Erfåring 

viser at de store snømengdene i høyfjellet ofte dekker til- dise 

sprekkene i strandsonen. Ved tunnelåpningene vil det bli partier 

med svekket is og tidvis åPne råker. Når det tappes ut fra Nordalsvatn 

og Trollabotnvatna vil elvene nedenfor disse vatna gå helt 

eller delvis åpne.På Nystølvatn kan det bli en råk tvers over 

vatnet. Ferskvannstilførselen til Sværefjorden vil øke betraktelig 

om vinteren. I tillegg ventes utbyggingen av Vetlefjordelya og 

ville øke ferksvannstilførselen til Vetlefiorden med ca 5 m /s om 

vinteren. Når værlaget er gunstig for islegging, må en regne med at 

det i ytre deler av SværefjOrden og Vetlefjorden kan legge seg is 

hyppigere enn i dag og at isperiodene kan bli langvarige. Utenfor 

Menes-ventes ingen merkbare endringer. I indre del av Sværefjorden, 

utenfor kraftstasjonen, vil det holde seg et åpnet område når 

kraftverket kjøres. 

Nedtappingen av Gjerlandsisvatnet vil gjøre eventuell ferdsel over 

dette vatnet meget vanskelig. Også på Tredjevatn vil isforholdene 

kunne bli vanskelige dersom det pumPes midtvinters. På Haukedalsvatnet 

vil det bli en råk på tvers av vatnet utenfor Hårklau kraftverk 

og et område med svekket is utenfor denne råka. Isforholdene 

ellers på Haukedalsvatn blir nePpe særlig forandret. På Lauvavatnet 

vil det bli åpent vann eller usikker is over det meste av vatnet.

På Viksdalsvatnet blir isforholdene neppe endret der hvor vannet er 

dypt. Over grunne områder og over terskler kan likevel ventes 

svekket is og periodevis åpent vann. Nedenfor Hestadfjorden vil 

elva gå åpen helt til fjorden. I kalde vinterperioder kan en regne 

med at de uregulerte feltet til Dalsfjorden gir en avrenning på ca 

3 - 5 m /s. I tillegg kommer vannføringen fra Lauvavatn kraftverk 

som vil ligge rundt 25 m ‹s. Vannføringen ut Dalsfjorden vil 

derfor øke fra rundt 5-8m /s i dag til 25 - 30 m /s i kalde vinterperioder. 

Dette gir muligheter for et mer stabilt overflatelag i 

Dalsfjorden og mer omfattende og varig islegging mellom Svesundet 

og Dale. 

Samla utb in av Gaularvassdra et. 

1\1denfor Hestadfjorden vil vintervassføringen reduseres til 4 - 5 

m /s i kalde perioder. Kombinert med terskelbyggingen i elva vil 

dette gi muligheter for mer islegging av elva enn i dag. På 

terskelbassengene kan en regne med et forholdsvis stabilt isdekke i 

vintermånedesie. Ferskvannstilførselen til Dalstjoidn Vil ligge på 

30 - 35 m /s i kuldeperioden, mot rundet 5 - 8 m'Is i dag. Dette 

gir muligheter for et mer stabilt overflatelag i Dalsfjorden og mer 

bmfattende og varig islegging mellom Svesundet og Dale. Fordi 

avløpsvannet fra Osen kraftverk vil holde 1-3 grader C om vinteren, 

må en regne med at selve Osbukta vil få mindre islegging enn i dag. 

Kom enserende tiltak. 

Ved å installere et passende bobleanlegg i Svesundet kan faren for 

islegging i Dalsfjorden redusexes, muligens elimineres. Eventuell 

økning av isdekket i Sværefjorden/Vetlefjorden antas å være av 

mindre betydning for båttrafikken og kompenserende tiltak i form av 

bobleanlegg eller dykking av avløpstunnelen burde ikke være nødvendig. 

4.0.3 

v e 

Dette prosjektet vil føre til meir islegging i Sværefjorden. I 

Eldalen kan lufttemperaturen bli litt høgare langs elva på stille, 

klare sommardagar. Ved åpen råk i Sværefjorden vert lufta fuktigare 

om vinteren. Utover Sværefjorden og Vetlefjorden vil meir islegging 

gje lågare lufttemperatur. 

Utb in i Haukedalen. 

Dette prosjektet fører til mindre is i nedre del av vassdraget og 

meir islegging av Dalsfjorden. Langs elva frå Tredjevatnet til Haukedalsvatnet 

vil lufttemperaturen om sommaren bli litt høgare på 

dagar med stille, klart v"er. Ved råkene i Haukedalsvatnet, Lauvavatnet 

og elva nedanfor er det venta høgare lufttemperatur og litt 

fuktigare lUft (frostrøyk) om vinteren. Utover Dalsfjorden vil auka 

islegging gje lågare vintertemperatur. 


I tillegg til det som er nemnt for dei to andre prosjekta vil auka

islegging av elva nedanfor Hestadfjorden gje noko tørrare luft. Ved 

den åpne råka i Osen vil lufta bli fuktigare (meir frostrøyk). Auka 

islegging utover Dalsfjorden vil føre til lågare vintertemperatur. 

4.1 NATURVERN 

Utbygginga inneber m.a. at ca. 15 % av avrenninga til Gaularvassdraget/Dalsfjorden 

vert ført over til Sognefjorden. 

Reguleringa av Risbotsvatn vil føre til at den mest produktive 

relativt artsrike delen av ei subalpin bjørkeli går tapt. 

Prosjektet synest elles ikkje kome i direkte konflikt med særleg 

rike, sjeldne eller på andre måtar interessante naturvitskaplege 

einskildområde eller forekomstar korkje i Eldalen/Gaularfjell eller 

Sværefjordvassdraget. Ein har då lagt til grunn at bortføring av 

vatn frå nedslagsfeltet ikkje vil føre til vesentlege skadeverknader 

på ferskvassøkologiske, botaniske, ornitologiske eller geologiske 

tilhøve nedanfor samlaupet med Haukedalsgreina i Viksdalsvatn. 

Vi har ikkje vurdert ev. verknader av overføring på det 

marine miljøet i Sværefjorden. 

Landskapsestetiske skadeverknader er omtala under friluftsliv. 

Tørrlegging av Breelva og elva frå vatn kote 1048 vil føre til at 

drivkrafta i det dynamiske deltaet ved Grøningstølsvatn forsvinn og 

særpreget i vegetasjonen vil bli redusert. Bortføring av vatn vil 

også ha negative konsekvensar for den frodige lauvskogslia ved Grøningstølsvatn. 

Redusert vassføring nedanfor Grøningstølsvatn vil føre til reduksjon/ 

bortfall av frodig kantskog og endra hydrologi i myrar og 

sumpar. Eit interessant delta og verneverdig myrområde ved austenden 

av Haukedalsvatn vil mist sin verdi. 

Prosjektet vil kome i konflikt med våtmarksområde av lokal verdi 

for fuglelivet i og omkring Grøningstølsvatn og Haukedalsvatn. 

Reduksjon av vassføringa i Vallestadfossen (minstevassføring) vil 

føre til heil eller delvis øydelegging av interessante fossesprutog 

fuktavhengige plantesamfunn. 

Landskapsmessige skadeverknader er omtala under friluftsliv. 

I. 

Prosjektet inneber at 15% av avrenninga til Gaularvassdraget vert 

ført over til Sognefjorden.

I Eldalen/Gaularfjell og i Haukedalen er verknaden den same som 

omtalt under dei to føregåande prosjekta. 

Regulering av Viksdalsvatn - Hestadfjorden kan føre til erosjon og 

utvasking av_masse frå breranda i Hestad landskapsvernområde. Det 

kan bli naudsynt med plastring, og den vitskaplege og landskapsestetiske 

verdien av området kan bli forringa. 

Endra avlaupsrytme i Gaula vil føre til endra is-, temperatur- og 

salinitetsforhold i Osen. Dette vil truleg føre til store endringar 

i det svært følsame og interessante økosystemet der. Det er stor 

fare for at dei fleste plantegeografisk interessante artene vil 

forsvinne. Verdien som våtmarksområde for fugl vil truleg bli 

sterkt redusert. Området er i framlegg til våtmarksplan for fylket 

foreslått verna som våtmarksreservat. 

Regulering av vatna og redusert vassføring i elvane vil verke inn 

på kantvegetasjonen langs store deler av vassdraget. Mangfald og 

produktivitet-vil bli redusert og vilkår for m.a. fuglelivet dårlegare: 

Positive verknader 

Sværef'ord ros'ektet 

Bortleiing av surt vatn frå Gaularfjellsgreina har vore halde fram 

som ein føremon, men ferskvassbiologiske undersøkingar i samband 

med "Sunnfjordpakka" tyder ikkje på alvorlege forsuringsproblem i 

resten av vassdraget. 

U b 

Ingen. 

Ingen, jamfør likevel merknad under Sværefjordprosjektet. 

Kom enserande tiltak 


Eit produktivt og relativt artsrikt område av verdi også for viltet 

ville -kunne sparast dersom ein utelet eller sterkt reduserer reguleringa 

av Risbotsvatn. 

Utbvgging i Haukedalen 

Det er mogeleg at ein ved kompensasjonstiltak knytta til vassføring, 

reguleringshøgder o.l. kan redusere skadeverknadene på ver-

neverdige våtmarksområde noko. Konkrete forslag krev likevel nærare 

granskingar. 

Brerandavsdetninga i Hestad landskapsvernområde må sikrast mot erosjon. 

Eventuelt bør det vurderast å ta reguleringa av Viksdalsvatn 

ut av planane. 

Elles som peikt på under dei to føregånde prosjekta. 

Verdiendrin av vassdra et 


Utbygginga synest ikkje kome i direkte konflikt med spesielt rike, 

sjeldne eller på andre måtar naturfagleg interessante einskildområde 

eller forekomstar. 

Størst verneverdi knyter det seg til Gaularvassdraget som heilskap 

som type- og referanse(forsknings-)vassdrag. Sjølve vassdraget er 

lite påverka av inngrep, og høgareliggjande deler av nedslagsfeltet 

er urørt naturområde. Blandinga av surt og næringsfattig vatn frå 

Gaularfjell og meir næringsrikt og mindre surt, brepåverka vatn frå 

Haukedalsvatn har stor forskningsinteresse. Vassdraget er med i det 

norske overvakingsprogrammet for sur nedbør, med måleseriar attende 

til førstninga av 70-talet. 

Gaularvassdraget sin aktualitet som type- og referansevassdrag er 

ytterlegare auka ved at Jølstravassdraget er teke ut or verneplan 

III og tilrådd konsesjonshandsama. 

Ved utbygging av Sværefjordprosjektet vil Gaularvassdraget misse 

sin verdi som type- og referansevassdrag. 

4.2. FRILUFTSLIV 

e' 

Utrygg is på regulerte vatn kan vanskeleggjere fortsatt bruk av 

viktige skiruter. Dette gjeld i første rekkje Nystølsvatn, Skarvedalsvatn 

og Risbotsvatn. Dei topografiske tilhøva gjer det truleg 

vanskeleg eller uråd å finne rastrygge alternativ til desse rutene. 

Reguleringa av Nystølsvatn kan i verste fall føre til at det vert 

uråd å nytte Gaularfjellet til skiutfart frå Balestrandsida før 

vegen er gjennombrøyta om våren, dei siste åra i første halvdel av 

mai. 

Dei mange sterkt regulerte og ofte seint oppfylte vatna vil verke 

negativt på landskapsbiletet, og redusere opplevingsverdien i 

samband med fotturar. Det same gjeld anleggsvegar og eller delvis 

turrlagde elyar. Inngrepa vil i stor gtad kome i heilt urørde 

område.

46 

Den særmerkte fossen "Kviteforkledet", som er godt synleg frå 

vegen, vil bli borte som landskapselement. 

Nystølen kraftverk i dagen med røyrgate og kraftliner 

vil verke skjemmande i landskapet og redusere opplevingsverdiane 

langs den viktige turistvegen over Gaularfjell. Sjølve vegen 

ligg "mjukare" i terrenget enn tilfellet ofte er med nyare vegar. 

Han følgjer vassdraget på nært hald langs storparten av strekninga, 

men likevel i god avstand frå sjølve strandsona dei fleste stader. 

Med utbygging i Stryn, vil dette vere einaste fjellovergangen i 

fylket utan kraftliner og/eller kraftutbyggingsinngrep. 

Anleggsveg, turrlagde elvar og dam/magasin i Tredjevatn vil redusere 

opplevingsverdiane i eit omlag urørt og mykje nytta turdalføre 

frå Grønengstølsvatn og austover: Området vert også noko brukt som 

tilkomst til'Jostedalsbreen og småbreane vest for denne øvre deler 

av dalføret vil ikkje lenger oppfylle krava til "kvalifisert villmark". 

Sideelvar på nordsida av Haukedalen vil bli omlag turrlagde, og hovudelva 

aust for vatnet vil få sterkt redusert vassføring. 

Avtala minstevassføring vil sikre vatn i Vallestadfossen, men 

verdien som dynamisk landskapselement vil bli redusert. 

la b 

Verknadene på Gaularfjell og i Haukedalen vert som peikt på ovanfor. 

0Sfossen, Fossfossen og andre fossar og strykstrekningar vil få 

mindre vassføring og verdien som dynamiske landskapselement vil bli 

redusert. 

Reguleringa av Viksdalsvatn/Hestadfjorden vil truleg ikkje ha så 

stor verknad på landskapsbiletet, men eventuell erosjon i og plastring 

av sand- og grusavsetningane i Hestad landskapsvernområde vil 

ha negativ landskapsverknad og kan reduserer funksjonen som badeog 

utfartsbmråde. 

Positive verknader 

Alle alternativ 

Det er lett tilgjenge til aktuelle turterreng i området. Ulempene 

for friluftslivet av anleggsvegar (inngrep, oppstykking av urørt 

natur, biltraffikk m.v:) vert difor vurdert som større enn føremonene 

med lettare tilkomst til enkelte område.

t t 

Av omsyn til landskap og fiske bør det byggjast tersklar på flate 

elvestrekningar med redusert vassføring. 

Det bør vurderast å leggje Nystølen kraftstasjon i fjell. Det bØr 

nyttast SF-6-anlegg i staden for koplingsanlegg i dagen. 

Vidare bør det vurderast om ein gjennom redusert regulering eller 

manøvreringsreglement kan hindre utrygg is og såleis sikre fortsatt 

bruk av viktige skiturruter der reelle alternativ manglar (først og 

fremst Nystølsvatn, Skarvedalsvatn og Risbotsvatn). Konkrete 

forslag krev eventuelt nærare utgreiing. 

Utb in i Haukedalen 

Tersklar kan sikre vasspegel og betre fisketilhøve på flate elveparti 

med redusert vassføring. 

Når det gjeld Gaularfjell og Haukedalen, viser ein til ovanståande. 

Det kan bli naudsynt med "plastring" for å hindre utrasing i Hestad 

landskapsvernområde. 

Minstevassføring vil redusere dei landskapsmessige ulempene ved regulering 

i nedre del av vassdraget. 

Svæ 

Reguleringsmagasina på Gaularfjell kan føre til utrygg is og vanskeleggjere 

bruken av fleire viktige skiløyper. Det kan verte vanskeleg 

å finne alternative, rassikre ruter. Reguleringa av Nystølsvatn 

kan i verste fall føre til at Gaularfjellet ikkje kan nyttast 

til skiutfart frå Balestrand-sida før etter at vegen er gjennombrøyta 

om våren. 

Inngrepa i samband med kraftutbygginga vil bli spreidde over store 

deler av Gaularfjell. Nedtappa magasin, demningar, turrlagde elvar, 

tippar, anleggsvegar og kraftliner vil føre til sterkt redusert 

naturoppleving i samband med friluftsliv. 

Sjølve reguleringsmagasina vil bli lite'synlege frå Gaularfjellsvegen, 

sidan Nystølsvatnet skal haldast fylt i sommarhalvåret. Nystølen 

kraftstasjon i dagen med røyrgate og koplingsanlegg, saman 

med kraftliner, anleggsvegar og heilt eller delvis turrlagde fossar

og strykstrekningar, vil likevel føre til at opplevingsverdiane 

langs denne viktige turistvegen vert betydeleg reduserte. 

Dersom det vert utbygging i. Stryn og på Gaularfjell, vil alle fjellovergangane 

i fylket vere påverka av kraftutbyggingsinngrep og/ 

eller kraftlinet. 

Både dei fysiske vilkåra for og opplevingsverdiane i samband med 

friluftsliv vil såleis bli sterkt reduserte ved utbygging, og naturlandskapet 

langs den viktige turistvegen over Gaularfjellet vil 

bli prega av tekniske inngrep. 

Ut 

Anleggsveg og tørrlagd elv vil verke skjemmande i det nokså mykje 

brukte turdalføret innover til Tredjevatn øvre deler av dalføret 

vil ikkje lenger fylle krava til "kvalifisert villmark". 

Med heilt eller delvis turrlagde elvar, vil viktige landskapselement 

bli reduserte eller borte; 

Vallestadfossen skal oppretthaldast ved minstevassføring, men 

verdien som dynamisk landskapselement vil bli redusert. 

Utbygginga fører ikkje til direkte fysiske hindringar for frilufts- 

1 

Verdiendring på Gaularfjell og i Haukedalen vert som peikt på ovanfor. 

Resten av vassdraget vil også få redusert vassføring, men det er i 

sommarhalvåret føresett relativt stor minstevassføring av omsyn til 

fiskeinteressene. Verdien av elva som dynamisk landskapselement med 

vekslande vassføring i høve til årstider, snøsmelting og nedbør vil 

likevel bli redUsert. 

4.3 VILT 

Anleggsaktiviteten på Gaularfjellet med bygging av 10 km veg, 

dammar, tippar og kraftliner vil medføre dei største ulempene for 

dyre- og fuglelivet. Særleg vil dette påverke dei regionalt 

viktige hjortetrekka mellom Gaular og Balestrand/ Fjærland som går 

forbi Nystølsvatnet. Hjortetrekka nordover mot Haukedalen mellom 

Skarvedalsvatnet og Steibotsvatna kan også bli uroa. Langs Ris-

otsvatnet (austsida) og Trollabotsvotni (vestsida) går ei viktig 

trekkrute over til Balestrand og Sværefjorden. Her kan damMen ved 

Risbotsvatnet, trafikk i anleggstida og tippen i austenden av 

vatnet verke som stengsel. Ut frå dei feltopplysningane vi har, er 

det mogeleg at ei demming av Risbotsvatnet på mindre enn 5-10 m 

kan tolereast av hjorten. Men med ei planlagt heving på 21.5 m 

vert trekket øydelagt, og det er usikkert om hjorten kan leggje om 

dei gamle trekkvanane. 

Bortsett frå dette siste hjortetrekket der stengslene er mange 

og permanent, er det vanskeleg å vite om dyra berre vil reagere i 

anleggstida, eller om skadeverknadene vert langvarige. 

Når det gjeld hønsefuglar vil dei gode lirype- og orrfuglbiotopane 

frå Nystølsvatnet ned mot Myravatnet bli mykje uroa av anleggstrafikk 

og kraftliner særleg vil låge kraftliner vere uheldig for 

orrfugl. Redusert vassføring i elvane vil gje vegetasjonsendring i 

gode beiteområde for lirype, men det er uvisst kva innverknad det 

vil få. 

Når det gjeld våtmarksfugl er Fyllingsvatnet av stor regional 

verdi. I sørenden av vatnet er det godt utvikla strandvegetasjon, 

og område har spesielt stor verdi for hekkande ender. Heile 

sommaren er det mykje kvinender i vatnet, noko som tyder på ein 

rik botndyrfauna. Fyllingsvatnet vil få knapt 50 % redusert 

gjennomstrøyming over året og det kan påverke vegetasjon og næringsprodusjon 

- noko som igjen kan gå ut over verdien som våtmarksområde. 

Ut 

Framføring av veg og kraftline til Tredjevatn, samt bygging av ein 

lang betongdam og mykje anleggsaktivitet kan kome i konflikt med 

viktige hjortetrekk til Jølster og Fjærland. Problema er knytta til 

anleggsperioden, og hjorten vil truleg vere i stand til å tilpasse 

trekket til den nye situasjonen. 

Området nord for Haukedalsvatnet høyrer med til Sunnfjord' villreinområde. 

Reinstamma her vil bli påverka av anleggsaktivitet og 

den svært sterke reguleringa av Gjerlandsisvatnet. Villreinen i 

dette fjellområdet er sårbar p.g.a. terreng, snøforhold og beitetilhøve, 

og uroing kan få store negative følgjer. Det er antyda ein 

trekkveg over Gjerlandsisvatnet, og med ei så sterk nedtapping og 

usikre istilhøve er dette ei farleg felle for dyra. 

Endra vegetasjon langs elvar med redusert vassføring vil påverke 

orrfuglbiotopane nord for Gjerland. I tillegg vil sterkt trafikerte 

vegar og anleggkraftliner verke negativt. 

To våtmarker av stor regional verdi, deltaområda ved innlaupet til 

Haukedalsvatnet og Grøningstølsvatnet, vert påverka ved dette alternativet. 

Det vil særleg gå ut over hekking av andefugl og fossekall. 

Desse to deltaene som er lite påverka av menneskeleg aktivitet 

vil få redusert verdi som type- og referanseområde. Våtmarkene 

yed Frøysland og Myra har stor lokal verdi som trekk- og hekkelokalitet 

for ender. Den godt utvikla strandvegetasjonene og vierkrat-

tet kan bli endra ved redusert vassføring. Bygging av Lauvevatn 

kraftverk vil redusere vassføringa inn i Lauvavatnet, og det kan 

påverke dei gode tilhøva for ender og vadarar. 

Samla utb in av Gaularvassdra et 

I tillegg til det som er nemt under dei to føregåande avsnitta kan 

føljande viltinteresser bli påverka: 

Osen kraftverk er plassert i eit viktig vinterbeiteområde for 

hjort, og det er truleg at han vil trekke bort herifrå i anleggstida. 

Ei utbygging i nedre del av vassdraget vil få størst konsekvensar 

for våtmarkstilknytta fugl. Området ved Osen kan få redusert verdi 

som overvintringslokalitet. 

Redusert vassføring frå Hestadfjorden til Osen vil gje meir islegging, 

og dermed bli ein dArlegare vinterlokalitet for laksand og 

fossekall. Redusert sommarvassføring vil gje dårlegare tilhøve 

for hekkande andefugl. 

I den gode ande- og vadefuglbiotopen Vågsvatnet - Viksdalsvatnet 

kan senking av vasstanden få følger for kanalen som bind saman 

vatna og for den godt utvikla strandvegetasjonen. I dei næringsrike 

mudderbankane ved utlaupet av Vågsvatnet kan produksjonen avta. Som 

nemnt i kap. 3 Vil senking av Viksdalsvatnet medføre forbyggingsarbeid 

enkelte stadar, og det i tillegg til lågare vasstand vil gje 

ein strandsone mindre eigna for hekkande andefugl. Det må også 

nemnast at det fins ein bestand av oter i nedre del av vassdraget. 

Arten er også observert oppover mot Eldal. 

Verdiendrin 

Sværef ord ros'ektet 

Regionalt viktige hjortetrekk vil bli sterkt påverka i anleggstida, 

enkelte kanskje også-permanent. Fyllingsvatnet Vil få mindre verdi 

for hekkande og beitande ender. 


P.g.a. overføringane til Gjerlandsisvatnet vil Gaula miste verdi 

som våtmarksområde frå Haukedalen til Tredjevatnet. Villreinjakta 

nord for Haukedalen er i dag fullt utnytta, og stor anleggsaktivitet 

og sterk regulering kan trenge den frå før sårbare stamma ut 

av området. Dermed vil både ein jaktressurs og eit viktig faunaelement 

bli borte. 

I tillegg til det som før er nemnt vil ei regulering nede i vassdraget 

redusere verdien til fleire viktige våtmarksområde. Regulering 

av Viksdalsvatnet vil generelt gje dårlegare tilhøve for ender 

og vadefugl. I tillegg til desse reint konkrete verdiendringa-

ne vil Gaularvassdraget miste den store type- og referanseverdien, 

det store artsmangfaldet, den urørte karakteren og mykje av rekreasjonsverdien 

når det gjeld jakt. Når det gjeld desse måla for verdisetjing 

vil alle utbyggingsalternativa føre til store konsekvensar 

for Gaularvassdraget. 

4.4 FISK 

åv r 

Nordalsvatn, Skarvedalsvatn, Nystølsvatn, Risbotnvatn, øvre/Nedre 

Steinbotnvatn og øvre/Nedre Trollavatn vil verte reguleringsmagasin 

ved utbygging av Gaularfjell med overføring til Sværefjorden. Sværefjordprosjektet 

vil såleis føra til vesentleg mindre vassføring i 

Eldalsgreina. 

Dei planlagde magasina er næringsfattige fjellvatn med sur vasskvalitet. 

Fiskebestandene i vatna varierer frå tynn til god, og fisken 

er av god kvalitet. 

I Norddalsvatn og Trollabotsvotni har prøvefiske ikkje gjeve resultat, 

og ein har grUnn til å tru at desse er fisketomme. 

Dei store reguleringshøgdene vil føra til vesentleg tap av fiskeproduksjon 

i fleire magasin. I Risbotsvatn, som har ein god bestand 

av aure, vil nærmare 40 m regulering øydelegga fisketilhøva. Tilsvarende 

reduksjon er venta i Skarvedalsvatn og øvre/Nedre Steinbotsvatn. 

Redusert vassføring i Eldalen vil i fyrste rekkje redusere produksjon- 

og oppvekstareal i elveavsnittet frå Byttevatn til Viksdalsvatn. 

Desse vassdragsavsnitta har lett tilgjenge og gode fisketilhøve. 

I Byttevatn, Myravatn og Fyllingsvatn vil redusert gjennomstrømming 

av middels surt vatn kunne ha positive verknad for fiskebestandane. 

Overføring til Sværefjorden vil redusera vassføringa 

lakseførande del av Gaular, og det fører til mindre gyte- og 

oppvekst areal. Redusert vår- og sommarvassføring vil kunne gje 

dårlegare tilhøve for oppgang av laks og sjøaure. 

e a 

I høgfjellsmagasina kan skader på gyte- og oppvekstområde 

kompenserast ved utsetjing av fisk. 

I elveavsnitt på strekninga Viksdalsvatn - Myravatn vil tersklar 

redusere skadeverknadene ved lita vassføring ved at mest mogeleg 

elvebotn framleis er i produksjon. Om rekrutteringa sviktar, må det 

setjast ut fisk. 

I den lakseførande del av Gaula er det aktuelt med utsetjing av 

laks- og sjøauresmolt for å dekke tap av produksjonsareal. Dersom

avtala om minstevassføring ikkje godt nok ivaretek fiskeinteressene, 

må minstevassføringsavtala vurderast på nytt. 

t a 

cæ S 

Overføring frå Tredjevatn til Gjerlandsisvatnet med ei rekkje bekkeinntak 

reduserer vassføringa i innløpselva i austenden av Haukedalsvatnet. 

Likeeins vil overføring frå Haukedalsvatnet til Lauvatnet 

via tunnel redusere vassmengda i elva ovanfor Lauvavatn. 

Med unnatak av Gjerlandsisvatnet er det gode bestandar av aure i 

alle Vatna som inngår i denne reguleringa. Haukedalsvatn skil seg 

ut og er idag eit av dei betre aurevatna i fylke med hurtigveksande 

fisk av usedvanleg god kvalitet. Innsjøen synes å vere inne i ein 

tiltakande forsuringsprosess. Tredjevatn har ein middels tett 

bestand av aure av god kvalitet, medan Gjerlandsisvatnet truleg er 

fisketomt. 

Regulering av Tredjevatn vil føra til utarming av fiskebestanden. 

Innløpselva til Haukedalsvatn har gc)de gytetilhøva. Tross for dette 

har nye granskingar vist at rekrutteringa i innsjøen ikkje er god 

nok. Redusert va3smengde i innløpselva skader tilhøva for 

gyting/oppvekst av Haukedalsaure og vil ytterlegare setje ned 

rekrutteringa. Også ei 2 m senking om vinteren kan verke inn på den 

innsjøgytande delen av aurepopulasjonen i Haukedalsvatnet. I 

jøistravatnet er det 1.1vist gyting frå 1/2 m og ned til 10 m djup, 

Problematikken kring gyting på stille vatn er elles lite kjend. 

Kom enserande iltak 

I Tredjevatnmagasinet vil det vere aktuelt med fiskeutsetjingar for 

å minske tapet av gyte/oppvekstareal. Utsetjing vil vera eit 

aktuelt tiltak i Haukedalsvatn som følge av tapte gyte/opp vekstareal 

i austenden av vatnet. I dette særeigne vatnet bør det krevjast 

at setjefisken vert produsert frå Haukedalsstamma. 

Samla utb in av Gaularvassdraget 

Særskilt Averka område 

Gaula er ei av dei betre lakseelvane i fylket. Elva er næringsrik 

samanlikna med andre tilsvarande Vestlandselvar. Oppgang av fisk er 

svært avhengig av rett temperatur og vassføring. Også for fiske er 

daglege variasjonar i vassføring av stor verdi. Det er bygt tre 

laksetrapper i vassdraget og det vert drive aktivt kultiveringsarbeid. 

Redusext vassføring i Gaula vil ha store negative konsekvensar for 

utøving av fiske- og bestandane av laks, sjøaure og innlandsaure. 

Dette på grunn av forverra tilhøve for oppgang av fisk og reduserte 

gyte/oppvekstareal oppover vassdraget.

For å minske skadeverknadene ved redusert produksjon må det setjast 

ut lakse- og sjøauresmolt. Denne smolten må vere av eiga stamme og 

alen fram i eige klekkeri. Minstevassføringa må takast opp til revurdering 

etter ei stund. Lågare vassføring vil krevje justering av 

laksetrapper og ev. bygging av nye. 

4.5 VASSFORSYNING 

Generelt: 

Det meste av registreringane er gjort så tidleg som i 1976. Registreringane 

gjev heller ikkje noko fullstendig oversikt over alle 

vassforsyningsinteressene i vassdraget som kan bli råka ved ei 

eventuell utbygging. Det er likevel grunn til å tru at det materiale 

som ligg føre i hovedsak samsvarar med dei faktiske tilhøva. 

Haukedalen - Neselva Isaelva Skr klin selva Daleelva o Tverrelva 

frå E evatn : 

Neselva forsyner i dag 3 gardsbruk og 2 hytter. Isaelva, Skryklingselva 

og Daleelva forsyner tilsaman 16 gardsbruk og 9 andre bustadhus. 

Tverrelva forsyner 1 gardsbruk. 

Både Neselva, Isaelva, Skryklingselva, Daleelva og Tverrelva vil 

ved ei utbygging heilt misse innsjøarealet. Dette vil særleg få 

fylgje for vassforsyninga i frostperiodar om vinteren avdi det er 

lite lausmasse i feltet og dermed lita avrenning frå grunnvassmagasinet. 

Som fylgje av at dei høgastliggande nedslagsfelta, inkl. brefelta, 

vert overførte, må ein rekne med høgare temperatur og endra vasskvalitet 

i sommarmånadane. 

Under anleggsperioden kan elvane verte tilførde ein del ureining. 

onse ven ar: 

Neselva, Isaelva, Skryklingselva, Daleelva og Tverrelva vil ikkje 

gje sikker vassforsyning etter ei utbygging. Det må ordnast med ny 

vassforsyning for ca. 230 pe. 

Alternativ vassforsyning kan vere grunnvassboring og/eller uttak 

frå overføringstunnel. Korleis ny vassforsyning skal ordnast for 

dei einskilde områda må avklarast nærare både teknisk og økonomisk. 

Nedslagsfeltet il Gaula vd utlaupet til Haukedalsvatnet vert redusert 

frå 96 km til 50 km . Det er ingen som nyttar elva som 

einaste drikkevasskjelde, men nokre bruk har henta vatn her i einskilde 

frost- og turkeperiodar. Elva vert og nytta som drikkevatn 

for beitande dyr.

vensar- 

Den redusert vassføringa kan føre til noko dårlegare vasskvalitet i 

periodar. 

Ved dei nye planane vert det vassgjennomstrøyming i Lauvavatn i 

motsetnad til tidlegare planer der vatnet skulle leiast utanom via 

Vallestadfossen kraftverk. Dette har likevel ikkje verknad for 

vassforsyningssituasjonen då vassføringa i elva vert sterkt redusert. 

Minstevassføringa er regulert av avtale mellom Gaular kommune 

og Sogn og Fjordane fylkeskommune. 

fylgje registreringane vert vassforsyninga til 16 gardsbruk og 

ein campingplass i Råheimsdalen råka av ei eVt. utbygging. Av desse 

er det 4 bruk og camingplassen som tek drikkevatnet direkte frå 

elva. Dei andre har brønnar som får tilsig frå elva, eller dei 

nyttar elvevatnet som reservevasskjelde i frost- og/eller turkeperiodar. 

Den avtalte minstevassføringa er i mengde tilstrekkeleg til vassforsyning 

i området, men pga sterkt redusert vassføring i elva vil 

vatnet neppe halde drikkevasskvalitet. Brønnar som har tilsig frå 

elva vil og kunne få redusert kapasitet. 

Det vert naudsynt med ny vassforsyning for alle som får vatn frå 

Gaula. Det mest aktuelle alternativ er grunnvassbrønnar som kan infiltrerast 

av elvevatn, eller evt vassuttak frå Lauvavatn kraftverk. 

Det er tilsaman 3 bustadhus på Nyheim og i Vikja som hyttar 

Gaula som drikkevasskjelde. I tillegg er det fleire som hentar 

vatn her i frost- og/eller turkeperiodar. 

Vassføringa på denne strekninga vert regulert i samsvar med avtale 

mellom Gaular kommune og Sogn og Fjordane fylke. Saman med avrenninga 

frå restfeltet vil dette gje ei restvassføring over året på 

ca. 30%. 

Omlag ein tredjedel av busetnaden på nordsida av Viksdalsvatnet 

hentar drikkevatn frå Viksdalsvatnet i. frost- og turkeperiodar. 

På grunn av sterkt redusert vassføring i Gaula vil vatnet ikkje 

tilftedsstille drikkevasskvalitet etter ei evt. utbygging. Det må 

ordnast med ny vassforsyning for dei oppsitjarane på Nyheim og i 

vikja som i dag hentar vatn frå elva.

Alternativ vassforsyning kan vere grunnvassbrønnar eller tilknyting 

til nytt kommunalt vassverk. 

Vasskvaliteten i Viksdalsvatnet vert venteleg ikkje påverka av ei 

utbygging i den grad at dette får fylgjer for dei som nyttar Viksdalsvatnet 

som vasskjelde. 

Elva mellom N st lvatnet o M ravatnet. 

2 

Den planlagde utbygginga føreset overføring av vatn frå eit 80.7 m 

stort nedslagsfelt (som no renn mot Viksdalsvatnet) til 3Sværefjorden 

kraftverk. Restvassføringa ved Myravatn vert 3.7 m /s i snitt 

over året Dvs, ein reduksjon på 66 %. 

Vassforsyningsinteressene avgrensar seg til 3 gardsbruk/stølsbruk 

med elva som einaste vasskjelde. 

Konsekvensar: 

Restvassføringa vil verte stor nok til å dekke vassforsyningsinteressene. 

Dersom tilførselen av ureining til vassdraget ikkje 

aukar, vil vasskvaliteten ikkje endre seg i avgjerande grad etter 

ei regulering. 

Restvassføringa ved utløpet til Viksdalsvatnet vert 7.5 m3 s i 

snitt over året. Dette utgjer ein reduksjon på 49 %. 

I fylgje tidlegare innhenta opplysningar er det 2 bruk ved LYngstad 

som har elva som einaste drikkevasskjelde. (Eit av desSe har brønn 

i lausmasser som får tilsig frå elva). I tillegg er det 2 bruk som 

har elva som reservevasskjelde i frost- og turkeperiodar. 

Ved Eldalsosen er det eit bruk som tek vatn direkte frå elva medan 

eit bruk har brønn like ved vatnet. 

Konsekvensar: 

Langs denne delen av vassdraget er det ein del kjelder til ureining, 

så som ein campingplass, jordbruksdrift og spreidd busetnad. 

Ein må rekne med at redusert vassføring vil føre til dårlagare vasskvalitet. 

Dei bruka som hentar vatn direkte frå elva må venteleg skaffast ny 

vassforsyning. Brønnar som nyttar infiltrert elvevatn kan og få redusert 

kapasitet. 

Gaula mellom Herstadf'orden o Dalsf'orden: 

På grunn av overføring til Sværefjorden vert den samla vassmengda 

ved utlaupet til Dalsfjorden redusert med 15 %. Dette får likevel 

mindre verknad for drikkevassinteressene langs Gaula. Det avgjerande 

vert minstevassføringa i elva nedanfor det planlagde inntaket 

i Hestadfjorden.

Det knyter seg omfattande vassforsyningsinteresser t 1 denne delen 

av Gaula. 

Sande vassverk, som forsyner Sande tettstad, ialt omlag 800 pe., 

har inntak i Fossvatnet på ca. 17 m djup. Vassverket har inga form 

for reinsing/behandling av vatnet. I tillegg til Sande vassverk 

vert det opplyst at eit gardsbruk på denne strekninga nyttar elva 

som einaSte drikkevasskjelde, medan eit bruk har brønn som er avhengig 

av vasstanden i Gaula. Eit bruk nyttar elva som reservevassforsyning 

turke- og frostperiodar 

Drikkevatnet i Sande har ikkje tilfredsstillande baktexiologisk 

kvalitet. Uavhengig av ei utbygging er det naudsynt med reinsing 

(min desinfisering) for Sande vassverk. 

e v n 

På grunn av sterkt redusert vassføring i Gaula må det ventast dårlagare 

vasskvalitet ved ei eventuell utbygging. Då det neppe finst 

aktuelle alternative vasskjelder for Sande tettstad vil ei utbygging 

kome i kOnflikt med drikkevassinteressene. Det vert truleg 

naudsynt med meir omfattande reinsing (fullreinsing). Det kan og 

verte aktuelt å flytte vassinntaket frå Fossvatnet til Hestadfjorden/Viksdalsvatnet. 

Sværef'orden. 

Vassføringa i elva til Sværefjorden vert redusert med 1/3 i snitt 

over året. På grunn av at elva misser magasinet (Skardvatn) vil 

vassføringa i deler av året verte vesentleg mindre. 

På Sværen er det to gardsbruk som tek vatn frå brønnar som vert infiltrert 

av elvevatnet. 

Konsekvensar: 

På grunn av redusert vassføring i elva kan brønnane få redusert kapasitet. 

Ein må rekne med at gardsbruka som nyttar desse må skaffast 

ny vassforsyning. Dette kan venteleg ordnast med nye grunnvassbrønnar 

eller med vassuttak frå kraftverket. 

4.6 VERN MOT UREINING 

Generelt: 

Vassdraget er resipient for all busetnad og jordbruksaktivitet i 

området. Det finst ikkje ureinande industri med utslepp til vassdraget. 

Det bur omlag 2240 personar i nedslagsfeltet. Av desse er 

omlag 400 knytt til kommunalt reinseanlegg (Sande). Resten er å sjå 

på som spreidd busetnad. 

Det er omlag 350 gardsbruk med ca. 3400 storfeeiningar i nedslagsfeltet. 

Jordbruket et klart største kjelda for fosfortilførsel til 

vassdraget.

Haukedalen. 

Jordbruk og spreidd busetnad er dei einaste kjeldene til ureining. 

Det er påvist punktutslepp til vassdraget. 

Gaula ovanfor Haukedalsvatnet, er berre i liten eller moderat grad 

påverka av ureining. 

o e 

Vassdraget vil ha tilfredsstillande resipientkapasitet også etter 

ei utbygging dersom gjeldande forskrifter om avlaup frå spreidd busetnad 

og silopressaft mv. vert etterlevd. Elva vert likevel meir 

sårbar for tilfeldig ureining. 

å ei. sa 

Det er jordbruk og spreidd busetnad som er dei einaste kjeldene til 

ureining. Både elva og Lauvavatn viser klare tegn til ureining. Det 

er påvist punktutslepp i området. 

Konsekvensar ved utb in : 

Redusert vassføring i elva mellom Haukedalsvatnet og Viksdalsvatnet 

vil føre til dårlegare vasskvalitet. Lauvavatn vil ved desse utbyggingsalternativa 

få same gjennomstrøyming. Sjølv om fordelinga 

over året vert endra, vil dette gje mindre endring av ureiningssituasjonen 

i Lauvavatnet enn i elvestrekningane. 

Eldalen. 

Ovanfor Myravatn er det få eller ingen resipientinteresser i vassdraget. 

Mellom Myravatn og Viksdalsvatnet er det noko tilførsel av 

ureining frå spreidd busetnad, jordbruk og ein campingplass. 

Vasskvaliteten er i dag relativt god i heile strekninga, men det er 

spor av ureining i nedre del av elva. 

Konsekvensar ved utb in : 

Med noverande tilførsel av ureining til vassdraget vil ei utbygging 

ikkje få neg fylgje for vasskvaliteten ovanfor Myravatn. For den 

nedre delen av elva kan ein vente liten til moderat forverring 

av ureiningssituasjonen. 

Denne delen av vassdraget er resipient for tettstaden Sande, 

spreidd busetnad og jordbruk. Det kommunale avlaupet frå Sande passerer 

eit biologisk reinseanlegg. Tilknytinga er omlag 400 personar. 

Gaula mellom Hestadfjorden og Dalsfjorden syner i dag klar på-

verknad av ureining. Målte og utrekna verdiar av tilført fosfor til 

vassdraget syner likevel at resipientkapasiteten er tilfredsstillande. 

Ved utbygging mot vil vassføringa i Gaula ved utløpet 

til Dalsfjorden bli redusert med 15 %. Dette åleine vil venteleg ha 

lita verknad på resipienttilhøva. Som pos effekt kan mindre tilførsel 

av surt vatn med låg bufferevne frå høgtliggjande område av 

Gaularfjellet, nemnast. 

Utbygging av Haukedalenåleine vil ikkje få merkbar fylgje for resipienttilhøva 

i denne delen av vassdraget. 

Ved ei samla utb in vert det sterk reduksjon i vassføringa 

mellom Hestadfjorden og Osen. Sjølv ved den avtalte minstevassføringa 

må det ventast dårlegare vasskvalitet med noverande tilførsel 

av ureining. Særleg gjeld dette nedstraums Sande tettstad. Ein 

vesentleg grunn til dette, er at ein misser dei store og årvisse 

utspylingsflaumane. 

Det vert naudsynt med utbetring/sanering av private avlaupsanlegg, 

betre kontroll med ureining frå landbruket og betre reinsing av avlauPsvatnet 

frå Sande tettstad, Vassdraget vert likevel meir 

sårbart for tilfeldig ureining. 

Den pos. verknad på forsuringssituasjonen vert den same som ved 

SVærefjordprosjektet. 

Det er små resipientinteresser knytt til elva i Sværefjorden. 

Konsekvensar av utb in : 

Den reduserte vassføringa vil ikkje gje merkbar verknad for 

vassskvaliteten i elva. 

4.7 KULTURMINNEVERN. 

Sværef'ord ros'ektet. 

Regulering av Risbotsvatnet vil sette gamle stølshus og andre kulturminner 

under vann og bygging av dam i Lona vil også kunne berøre 

kulturminner. Senking av Nystølsvatn med 10,6 m samt bygging av 

rørgate og kraftstasjon i dagen vil totalt ødelegge den interessante 

stølsgrenda Nystølen. 

Senking av Norddalsvatnet (- 15m), regulering av Øvre Steinbotnvatn 

(+ 16,8m/-1,6m), Nedre Steinbotnvatn ( +18,4m/-6 m), senking av 

Skarvedalsvatnet (- 45m), regulering av øvre Trollabotnvatn (+ 

3m/-25M) og Nedre Trollabotnvatn (+4m/ - 12m) vil berøre 

kulturminner, spesielt av arkeologisk art og virke forringdene på 

kulturlandskapet.

Anleggsarbeid i. samband med dambygging, tverrslag m.v. vil kUnne 

skade kulturminner. Tverrslag ved Torsnesstølen, vil virke ødeleggende 

for stølen og kulturlandskapet her, og tverrslag samt plassering 

av tippmasser øverst i Sværaskardet vil bl.a. skade minner fra 

den gamle ferdselvegen over fjellet mellom Sunnfjord og Sogn. 

Deponering av tippmasser ved Torsnesstølen, ved Nystølsvatnet og i 

Sværefjorden vil virke sterkt forringende på kulturlandskapet og 

kan også ødelegge kulturminner. Utnytting av løsmasser fra damsted 

ved Risbotsvatn kan berøre kulturminner i området. 

Anlegg av kraftstasjon i Sværefjorden vil kunne berøre interessante 

kulturminner i gammelt gardsmiljø her. 

Bygging av 10 km anleggsveg og tilsammen ca. 20 km kraftlinje vil 

også kunne skade kulturminner, spesielt i Sværadalen. 

Redusert vassføring ned til Viksdalsvatnet og i Sværadalen vil 

virke negativt på verdifulle kulturlandskap og spesielt 

vanntilknyttede kulturminner, som det er mange av i området. 

Utb v H u ed n 

Senking av Haukedalsvatnet med 2 m berører sentrale, gamle bosetningsområder 

med mange kulturminner. Anlegging av HArklau kraftverk 

med utbedring av vegen langs Haukedalen vil også kunne berøre kulturminner. 

Regulering av Tredjevatnet (+4/-10 m) og Gjerlandsisvatnet (+35/-50 

m) kan også tenkes å berøre kulturminner av arkeologisk art. 

I alt 18 km ny veg til damsteder, tverrslag og tipper, bl.a. fra 

Grøning til Tredjevatn, der f. eks Grøningsstølane blir berørt, fra 

Haukedalen til Dalevatnet og fra Gjerland til Gjerland pumpestasjon, 

tverrslag og damsted vil være til skade for kulturminner og 

landskap. Det samme gjelder 20 km anleggskraftlinjer. 

Sterkt redusert vassføring/tørrlegging i vassdragene ovenfor 

Haukedalsvatnet vil generelt føre til at kulturlandskapet forringes 

og at mange kulturminner, særlig de vanntilknyttede, faller ut av 

sin sammenheng. 

Anlegg av Lauvavatn kraftverk vil også kunne berøre kulturminner. 


Virkningene blir som ved de to foregående alternativ. I tillegg vil 

regulering av Viksdalsvatnet (+ 0,2 m/-1,8m) berøre sentrale gamle 

bosetningsområder. 

Plassering av kraftstasjon i dagen i Vikja med inntak i Lauvavatnet 

og delvis rørgate i dagen, vil berøre bebyggelsen her med bl.a.

kirke, interessant bebyggelse, to sagbruk og en rekke gardsanlegg 

nær ved. 

Anlegg av Osen kraftverk vil også kunne berøre verdifulle kulturminner 

bl.a. ved Osen. Lokalisering av tipPmasser fra Osen vil 

kunne medføre skade. 

4.8 JORDBRUK OG SKOGBRUK. 

Når det gjeld arealkonsekvensar viser vi ti.1 kap. 4.0.1. 

Sværef'ord)ros.ektet. 

Konfliktområde. 

Storparten av neddemde og nedbygde areal ligg nokså høgt til 

fjells og er av den grunn mindry produktive landbruksmessig. Men 

omkring Risbotnvatnet vert 1 km neddemt. Av dette er ein del bra 

fjellbeite. Dessutan er det stølar ved vatnet. 

I Eldalen vil truleg ikkje redusert vassføring føre til dårlegare 

veksetilhøve. Men i Sværadalen er registrert at ca 35 dekar kan 

få dårlegare tilhøve av senka grunnvasstand. 

Elva i Sværadalen vil truleg bli så lita at ho ikkje lenger 

verkar som gjerde. 

Frå Sværefjorden kraftverk vil kraftlinja gå gjennom lauvskog av 

god bonitet opp lia. Linja tek areal og kan i tillegg føre til 

ulemper for skogsdrift. 

Kom ensas onstiltak. 

GjerdehaId der elvar ev. ikkje lenger verkar som gjerde. 

Det er vanskeleg å få til kompensasjonstiltak for neddemt og 

nedbygd areal 

Verdiendrin av området. 

Anleggsvegane vil truleg ikkje ha nokon verdi for landbruket. 

Det vil føre til redusert verdi for landbruket med neddemt 

nedbygd areal - serleg rundt Risbotnvatnet. 

Tap av gjerdeeffekt i elv samt tap av skogsareal under kraftlinje 

fører og til redusert verdi. 

Det vil vere av positiv verdi med mindre skade av flaumar 

Sværadalen og Eldalen. 

Utb in i Haukedalen.

fl r. 

Anleggsvegane ved dette prosjektet har stor interesse for 

landbruket. Ved Grønningsstølsvatnet gir vegen tilkomst til 

dyrkingsjord og betre utnytting av beiteområde. Veg oppover frå 

Gjerland opnar for betre utnytting av beiteområde. 

Viktigast for landbruk og busetnad i Haukedalen er truleg at 

tilkomsttunnel til Hårklau kraftstasjon vert kombinert med 

vegtunnel. Dermed vert vintervegen til Haukedalen vesentleg 

sikrare. 

Dei neddemde areal ligg nokså høgt og er landbruksmessig mindre 

produktive. 

Det vil gå med ein del skog av bra bonitet under kraftlinjene. 

Ved kraftstasjonane vil truleg steintippane ta ein del bra 

skogsareal. 

Takrenneprosjektet og det at avløpet frå Haukedalsvatnet vert 

ført i tunnel, gjer at mange elvar og elvestrekningar får til dels 

sterkt redusert vassføring. Dette kan føre til: 

at lett gjennomtrengeleg jord kan få dårlegare veksevilkår av 

senka grunnvasstand. 

for lite vatn til vassforsyning, vatning og resipientinteresser 

samt vatn til beitedyr 

at deler av elvene mister gjerdeeffekten. 

Kom ensas onstiltak. 

Avskjering av elvane må kompenserast med tiltak for vassforsyning 

og ev. vatning, 

Gjerdehald der elvane ikkje lenger verkar som gjerde. 

Anleggsvegane må leggast i samråd med grunneigarane, slik 

nytten for landbruket vert best mogeleg. 

Verdiendrin for området. 

Redusert verdi ved: 

Neddemming og nedbygging av areal medrekna tap av skog ved kraftlinjer. 

Areal som kan få dårlegare veksevilkår p.g.a senka grunnvasstand. 

Elvestrekningar som p.g.a redusert vassføring får problem med 

vassforsyning, vatning, vatn til beitedyr og til resipientinteresser.

Elvestrekningar som p.g.a redusert vassføring misser gjerdeeffekten. 

Anleggsvegar som gir tilkomst til dyrkingsareal og ev. betre 

utnytting av beiteområde. 

Vegtunnel ved Hårklau kraftverk som gir vesentleg sikrare vinterveg 

til Haukedalen. 

Sett under eitt, vil dei landbruksmessig positive verdier samt 

kompensasjonstiltak langt på veg vega opp for dei negative sider av 

utbygginga. 

f ' 

Dei største skadeverknadane for landbruket er neddemde og nedbygde 

areal. Til saman ca. 3000 dekar: Nokså stor del av dette ligghøgt 

til fjells og er mindre produktivt. 

I tillegg vil ca. 200 dekar skog av bra bonitet gå Med under 

kraftlinjene. 

Avskjering av sideelvar, overføringar og elvestrekningar lagt 

tunnel, gjer at mange elvar og elvestrekningar får redusert 

vassføring. Dette kan føre til: 

at lett gjennomtrengeleg jord kan få dårlegare veksevilkår av 

senka grunnvasstand. 

- for lite vatn til vassforsyning, vatnin vatn t 1 beitedyr og 

til resipientinteresset. 

at deler av elvar misser gjerdeeffekten. 

Kom ensas'onstiltak 

Avskjering av elvar må kompenserast med tiltak for vassforsyning 

og ev vatning der dette vert skadelidande. 

Gjerdehald der elvane ikkje lenger verkar som gjerde. 

Oppfylling av tippmasse med jord over for å vinne inn jordbruksareal. 

Anleggsvegane må leggast i samråd med grunneigarane slik at 

nytten for landbruket vert best mogeleg. 

Terskler skal byggast i nedre del av vassdraget. Det kan hjelpe 

til å halde oppe grunnvassnivået. Men dei må plasserast i samråd 

med landbruksinteressene slik at ikkje landbruksareal får 

dreneringsproblem.

Minstevassføring er avtalt. 

Verdiendrin for området 

Redusert verdi ved: 

Neddemming og nedbygging av areal medrekna tap av skog ved 

kraftlinjer. 

Areal som kan få dårlegare veksevilkår av senka grunnvasstand. 

Elvestrekningar som p.g.a. redusert vassføring får probleM med 

vassføring, vatning, vatn til beitedyr og til 

resipientinteresser. 

Elvestrekningar som p.g.a. redusert vassføring misser gjerdeeffekten, 

ve - 

An1eggsvegar som opnar for tilkomst til dyrkingsjord 

beiteområde. Døme er Haukedalsprosjektet. 

Vegtunnel ved Hårklau kraftverk gir vesentleg sikrare vinterveg 

for Haukedalen. 

- Store areal som er utsette for flaum kan få redusert ulemper og 

til dels heilt unngå flaumskader. Mykje av desse areala vil og få 

betre dreneringstilhøve etter regulering. 

4.9 REINDRIFT 

Ingen tamreininteresser. 

4.10 L U - RO 

I Eldalen kan ein vente vesentleg flaumdemping. 

Utan magasin i Skardavatnet vert flaum- og erosjonstilhøva i Sværafjorden 

uendra. 


For den sterkt flaum- og erosjonsutsette Gjerlandselva vil 

utbygginga ha middels positiv verknad. Verknadane for Gaula vert 

små positive.

Verknader som ved dei to separatutbyggingane. Ved dette alternativet 

får Viksdalsvatnet tilført mindre vatn. Sjølvreguleringsevna 

er stor nedanfor vqtnet sjølv utan kraftutbygging. Osen kraftverk 

med slukeevne 43.5 m /s vil gje merkbart betre flaumtilhøve nedanfor 

Viksdalsvatnet. Det er lite erosjonsskader i hovudvassdraget. 

4.11 Transøort 

Ingen transportinteresser 

5. OPPSUMMERING 

5.1. SVÆREFJORDPROSJEKTET 

5.1.0 Kraft ros'ektet 

Nystølen kraftverk skal nytte eit felt på 28.4 km2 nord for Gaularfjellvegen. 

Kraftverket vert plassert i vestenden av Nystølsvatnet. 

Nystølsvatnet og Risbotsvatnet vert inntakstyjasin for Sværefjorden 

kraftverk. Det regulerte feltet er 86.2 km og fallhøgda om 

lag 700 m. 

Installasjon 

Produksjon 

Sommar/vintersamla (%) 

Utbyggingspris pr. 1.1.1982 

5.1.1 Konsekvensar 

Nystølen kr. 

9 MW 

38.5 GWh 

Sværefj. kr. 

90, MW 

399.0 GWh 

22/78 

1.16 kr/kWh 

Ved Myravatnet vert vassføringa redusert med 66% i snitt over året, 

og ved innlaupet i Viksdalsvatnet med 49%. For heile vassdraget 'er 

vatnet som vert ført ut av Gaularvassdraget og nytta til kraftproduksjon 

i Sværefjorden 15% av den totale vassmengda. Vassføringa 

i elva til Sværefjorden vert redusert med om lag 1/3. 

Om lag.1850 daa fjell og utmark vert bandlagt. 

Sommertemperaturen vil kunne stige i elva i Eldalen, mest overfor 

MYravatn. På Nystølvatn blir det råk på tvers av vatnet, også på de 

andre regulerte vatna blir det svekket is ved tunnelåpningene. I 

Sværefjorden blir det mindre is i indre del av fjorden, men muligheter 

for noe mer is i ytre deler av Vetlefjorden. Dette vil delvis 

skyldes den pågående utbygging i Vetlefjordelva.

I Eldalen kan lufttemperaturen bli litt høgare langs elva på 

stille, klare sommardagar. Ved åpen råk i Sværefjorden vert lufta 

fuktigare om vinteren. Utover Sværefjorden og Vetlefjorden vil meir 

islegging gje lågare lufttemperatur. 

Naturvern 

Prosjektet synest ikkje kome i direkte konflikt med spesielt rike, 

sjeldne eller på andre måtar naturfagleg interessante einskildområde 

eller forekomstar. 

Den store type- og referanseverdien (forskningsverdien) knytt til 

vassdraget som heilskap vil likevel gå tapt også ved separat 

utbygging til Sværefjorden. 

Friluftsliv 

Både dei fysiske vilkåra for friluftsliv og den landskasmessige 

verdien av Gaularfjells-området vil bli sterkt redusert ved utbygging. 

Reguleringsmagasina vil i hovudsak kome i område utan tekniske 

inngrep frå før. Utrygg is på regulerte vatn kan vanskeleggjere 

bruken av viktige skiruter. I verste fall kan det verte 

uråd å bruke Gaularfjellet til skiutfart frå Balestrandsida før 

etter at vegen er gjennombrøyta om våren. 

Også naturopplevinga langs den viktige turistvegen over Gaularfjell 

vil bli prega av tekniske inngrep og redusert vassføring, og rekreasjonsverdien 

vil bli redusert. Ved sida av Strynefjell (under 

konsesjonshandsaming) er dette einaste fjellovergangen i fylket som 

ikkje er påverka av kraftutbygging og/eller kraftliner. 

Den skisserte kraftlina gjennom Sværeskardet og over det mest 

brukte utfartsområdet på Nystølshaugane, saman med konsesjonssøkt 

kraftline frå Mel til Skei og Eldal, vil føre til uvanleg sterk og 

skjemmande oppdeling av dette fjellområdet. 

Vilt 

Denne utbygging vil i første rekkje påverke fleire viktige hjortetrekk. 

Dei viktige våtmarksområda ved Fylling vert indirekte 

påverka av lågare vassføring. Kraftlinetrasear frå ein ev. kraftstasjon 

i Sværefjorden og frå Vetlefjordsutbygginga er enno ikkje 

fastlagt, men dersom dei skal førast over Gaularfjellet er det 

uheldig for viltet. 

Fisk 

Sværefjordsprosjektet har biologiske konsekvensar for høgfjellsvatn 

på Gaularfjell og vassdraget i Eldalen. Store reguleringshøgder i 

magasina og redusert vassføring i Eldalen vil redusera produksjonog 

oppvekstareal for fisk. Overføring til Sværefjorden vil endre 

tilhøva for anadrom fisk i lakseførande del av Gaula. Ei eventuell 

regulering vil i fyrste rekkje kome i konflikt med produksjons-

og bruksverdi i Eldalen og nedre del av Gaula. 

Vassfors nin 

Langs vassdraget mellom Myravatn og Viksdalsvatnet er det ein del 

kjelder til ureining. Ein må rekne med at redusert vassføring vil 

føre til dårlegare vasskvalitet her. Dei bruka som hentar vatn 

direkte frå elva må venteleg skaffast ny vassforsyning. 

Utnyttinga vil berre i liten grad få negative fylgjer for vassforsyningsinteressene 

ovanfor Myravatn dersom tilførselen av ureining 

til vassdraget vert på det same nivået som i dag. 

På grunn av redusert vassføring i elva i Sværefjorden kan brønnar 

ved elva få redusert kapasitet. 

Vern mot ureinin 

Overføring til Sværefjorden vil få små neg. konsekvensar for ureiningssituasjonen 

i nedre del av Eldalen og nedanfOr Viksdalsvatnet. 

Overføringa kan ha ein gunstig verknad på forsuringssituasjonen i 

Gaula. Dette på grunn av redusert tilførsel av surt vatn frå Gaularfjellet. 

Utbygginga vil ikkje endre ureiningstilhøva i Sværefjorden. 

Kulturminnevern 

Senking av Nystølsvatnet og bygging av kraftstasjon og røyrgate 

dagen vil øydelegge den interessante stølsgrenda Nystølen. Ved 

Torsnesstølen vert kulturlandskapet forringa p.g.a. tverrslag og 

masseplassering. Også den gamle ferdavegen mellom Sunnfjord og Sogn 

gjennom Sværaskardet vert påverka av tippmasse. Redusert vassføring 

mot Viksdalsvatnet og Sværefjorden vil verke negativt på dei mange 

vasstilknytta kulturminna. 

Jordbruk o sko bruk 

Ev. utbygging vil m.a. føre til neddemming og nedbygging av ca. 

1850 dekar fjell og fjellbeite. 

I Sværadalen kan ca. 35 dekar få dårlegare veksevilkår av lågare 

grunnvasstand. I Eldalen vil truleg ca. 235 dekar få mindre plager 

med flaum. 

Reindrift 


Utan magasin i Skardvatnet vert det uendra flaum- og erosjonstil-

høve i elva ned mot Sværefjorden, medan overførirwa vil 

positive følgjer i Eldalen. 

Transport 

Ingen transportinteressex.

Namlat plan 

— 68 — 

OmrådeklassifiseringKonsekvensvurderind 

Prosjekt: 337. GAULA AUernativ: Sværefjordprosj Vassdrag: Gaula 

Fylke(r): Sogn og Fjord. Kommune(r): Gaular, , FØrde og Balestrand 

Prosjektdata: Maks ytelse (MW) 99 

Midlere årsproduksjon (GWh/år) : 438 

Spesifikk kostnad (kr/KWh) 


1 .16 

Klassifisering av 

datapålitlighet 

1 Områdets 2 Konsekvense 3 Data- 

Tema/brukerinteresse verdi for: av evt. ut- pålitlighet Merknader 

bygging for: A — D 

Naturvem 

Friluftsliv 

Vilt 

Pisk 

Vannforsyning 

Vern mot forurensning 


Jord- og skogbruk 

Reindrift 

Flom- og erosjonssikring 

Transport 

Is og vanntemperatur 

Klima 

Regionaløkonomi 

**** vært st.ne 

**** 

vært st.ne 

iddels neg 

iddels neg 

må neg. B 4/kompensasjon: ingen 

må neg. B jeld: Myrav.-Viksdals . 

vært st.ne B/C 

må neg. 

ngen interesser 

ngen C lva til Sværefjorden 

må pos. C idalen 


må neg. 

må neg. 

1 Områdets verdi for: Angir en klassifisering av prosjektornrådets 

generelle verdi/bruk sett uavhengig av prosjektet. 

En slik prosjektuayhengig områdevurdering er for flere 

interesser, f.eks naturvern og fffluftsliv, et nødvendig 

utgangspunkt for konsekvensvurderingen. 

Sjå forrige 

vassdragsrapport 

1 Klassifiseringsnøkkel: 

2 NB: Konsekvensvurderingene er foreløpige og basert på en vurdering av prosjektet 

isolert. Konsekvensvurderingene vil/kan for flere tema/interesser endres når 

prosjektet vurderes sammen med andre i Samlet Plan. 

3 Klassifis2ring av datapålitelighet 

A Meget god datapålitelighet 

8 God datapålitelighet 

C Middels datapålitelighet 

D Dårlig datapålitelighet 

****Meget høy verdi for brukere 

*** Høy verdi for brukere 

** Middels verdi for brukere 

* Liten/ingen verdi for brukere

5.2 UTBYGGING I HAUKEDALEN 


- 69 - 

Planane omfattar ein pumpestasjon og to kraftstasjonar. Gjerland 

pumpeverk og Hårklau kraftverk nyttar vatnet frå eit høgtliggjande 

fjellområde mellom Haukedalen og Jølster. Ei 13 km lang takrenne 

samlar vatnet, og det vert pumpa opp i hovudmagasinet. Harklau 

kraftverk nyttar fallet mellom Gjerlandsisvatnet og Haukedalsvatnet. 

Lauvavatn kraftverk nyttar fallet mellom Haukedalsvatnet og 

Lauvavatnet. 

Hovuddata for utbygging Haukedalen/Lauvavatn 

Samla installasjon ink. pumpe 

Samla pruduksjon med frådrag for pumping 

Fordeling vinter/sommar 



Red e 

145 MW 

360 GWh 

87/13 

1, 90 kr /kWh 

Mellem Tredjevatnet og Haukedalsvatnet får Gaula med nordlege sidevassdrag 

redusert vassføring. Elvestrekninga mellom Haukedalsvatnet 

og Lauvavatnet får redusert vassføring, men her er det inngått 

avtale med Gaular kommune om vasslepping. 15% vert sleppt i vinterhalvåret. 

Bortimot 1000 daa fjell og utmark vert bandlagt. 

I Gaula overfor Haukedalsvatn ventes høyere sommertemperaturer, 

mens det i elva nedenfor Sande kan ventes litt høyere vintertemperaturer. 

På Haukedalsvatn blir det en råk på tvers av vatnet og på 

Lauvavatnet blir det åpent over det meste av vatnet. I Dalsfjorden 

kah ventes mer omfattende og varig islegging i området mellom Svesundet 

og Dale. 

Langs elva frå Tredjevatnet til Haukedalsvatnet vil lufttemperaturen 

om sommaren bli litt høgare på dagar med stille, klart ver. 

ved råkene i Haukedalsvatnet, Lauvavatnet og elva nedanfor er det 

venta høgare lufttemPeratur og litt fuktigare luft (frostrøyk) om 

vinteren. Utover Dalsfjorden vil auka islegging gje lågare vintertemperatur. 

Naturvern 

Redusert vassføring vil føre til reduksjon eller øydelegging av botanisk 

og ornitologisk interessante delta og myrområde ved Grønengstølsvatn 

og ved innlaupsosen i Haukedalsvatn. Frodig kantskog 

langs elva vil få endra vilkår.

- 70 - 

Interessante fossesprutog fuktavhengige plantesamfunn ved VallestadfOssen 

vil bli heilt eller delvis øydelagde. TyPe- og referanseverdien 

knytt til vassdraget som heilskap vil gå tapt også ved 

separatutbygging av Haukedalsgreina. 

friluftsliv 

Anleggsveg, turrlagde elvar og dam/magasin vil redusere opplevingsverdiane 

i eit nesten urørt og mykje brukt turdalføre. øvre deler 

av dalføret vil etter dette ikkje lenger fylle krava til "kvalifisert 

villmark". 

Vallestadfossen skal oppretthaldast ved minstevassføring, men han 

vil misse sin verdi som dynamisk landskapselement. 

Vilt 

Våtmarkslokalitetane på strekninga Haukedalsvatnet til Tredjevatnet 

vil bli sterkt påverka ved dette alternativet. Dei to viktige deltaområda 

ved Haukedalsvatnet og Grøningstølsvatnet er urørte, og 

dei vil miste både type- og referanseverdi som Våtmarksområde. 

Villreinstamma nord for Haukedalen kan bli påverka av anleggsaktivitet 

ved Gjerlandsisvatnet. 

isk 

Haukedalsutbygginga har biologiske konsekvensar ved magasinregulering 

av Tredjevatn og redusert vassføring i innløpselva til Haukedalsvatn 

og Lauvavatn. Dette reduserer produksjonog oppvekstareal 

for fisk. Haukedalsvatn synes å vera inne i ein tiltakande forsuringsprosess 

med for liten rekruttering. Svikten i rekruttering 

vert forsterka ved regulering. 

as f 

Det må venteleg sikrast ny vassforsyning for dei som i dag får vatn 

frå Neselva, IsaeIva, Skryklingselva, Daleelva og Tverrelva i Haukedalen. 

Samla utgjer dette ca. 230 pe. 

Dei som har vassforsyning direkte frå Gaula mellom Haukedalsvatnet 

og Lauvavatn, eller frå brønnar som vert infiltrert av elvevatn må 

sikrast ny vassforsyning. Dette på grunn av mindre vassføring i 

elva og dårlegare vasskvalitet. 

Vern mot ureinin 

Dette alternativet vil i liten grad påverke i vassdraget ovanfor 

Haukedalsvatnet. Elva mellom Haukedalsvatnet og Lauvavatn vil få 

ein dårlegare vasskvalitet på grunn av sterkt redusert vassføring. 

Resten av Gaularvassdraget vil ikkje i merkbar grad bli påverka av 

denne utbygginga.

Kulturminne 

71 - 

Ei 2 m senking av. .Haukedalsvatnet vil påverke sentrale,-gamle-busetnader 

med mange kulturminne. Regulering av Tredjevatnet og 

Gjerl,andsisvatnet kan piVerke kulturminne av: arkeologisk -art— 

Vegar, kraftliner og anlegg av kraftstasjonar kan . skade 

kulturminner og landskap. Dessutan-vil redusert_vassføring ovnnfor, 

'-Haukedalen forringe vaSstilknytta kulturminne. 

Jordbruk o sko bruk 

Ev2 utbygging vil føre til neddemming og nedbygging av bortimot 1 

km , vesentleg fjellområde. Senka grunnvasstand kan føre til dårlegare 

veksevilkår på ca. 80 dekar. Omlag 300 dekar vil truleg få 

mindre plager med flaum. Anleggsvegane vil vere viktige for landbruket 

ved at dei gir tilkomst til dyrkings- og beiteområde. 

Reindrift 


Flaum- o eros'onssikrin 

Ei regulering i øvre delar av Haukedalen vil ha positiv innverknad, 

særleg gjeld dette den sterkt flaum- og erosjonsutsette Gjerlandselva. 

Transport 

Ingen transport nteresser.

- 72 

Namlat plan Områdeklassifisering Konsekvensvurdedng 

Prosjekt: 337 GAULA Alternativ: Utb. Haukedalen Vassdrag: 

Gaula 

Fylke(r): Sogn og Fjord. Kommune(r): Gaular, Førde og Balestrand 

Prosjektdata: Maks ytelse (MW) : 145 (inkl. Gjerland pumpeverk) 


Spesifikk kostnad (kr/KWh) 1 .90 

Kostnadsklasse II B 



1 Områdets 2 Konsekvense 3 Da ta- 

Tema/brukerinteresse verdi for: av evt. ut- pålitlighet Merknader 

*—**** bygging for: A — D 

Naturvern 

Friluftsliv 

Vilt 

Fisk 

Vannforsyning 

Vern mot forurensning 



Reindrift 


Transport 

Is og vanntemperatur 

Klima 


vært st.ne 

iddeIs ne 

tore neg. 

tore neg. 

tore neg. 

må neg. 

* * * * vært st.ne 

må neg. 

må pos. 

iddels pos 

tore neg. 

må neg. 

1 Områdets verdi for: Angir en klassifisering av prosjektområdets 

generelle verdi/bruk sett uavhengig av prosjektet. 

En slik prosjektuavhengig områdevurdering er for flere 

interesser, f.eks naturvern og friluftsliv, et nødvendig 

utgangspunkt for konsekvensvurderingen. 

B/C 

M/koMpensasjdn: ingen 

Ingen interesser 

aula 

jerlandselv 


obleanl.i Sves.:Små 

Sjå forrige 

vassdragsrapport 

1 Klassifiseringsnøkkel: 

****Meget høy verdi for brukere 

** Høy verdi for brukere 

** Middels verdi for brukere 

2 NB: Konsekvensvurderingene er foreløpige og basert på en vurdering av prosjektet 



3 Klassitisc.›ring av datapålitelighet 


B God datapålitelighet 


Dårlig datapålitelighet 

liten/ingen verdi for brukere

- 73 - 

5.3 SAMLA UTBYGGING AV GAULARVASSDRAGET 


Dei to prosjekta i Sværefjorden og Haukedalen kan utvidast med ei 

utbygging i nedre del av vassdraget. Vikja kraftverk nyttar fallet 

mellom Lauvavatnet og Viksdalsvatnet. Osen kraftverk nyttar Hestadfjorden/Viksdalsvatnet 

som magasin. Produksjonen i Vikja kraftverk 

er 38 GWh og i Osen 207 GWh. 

Hovuddata for samla utbygging: 

Samal installasjon 

Samla produksjon 

Fordeling vinter/sommar % 



tillegg til det som er nemnt under dei to føregåande prosjekta 

ver! (let redusert vassføring mellom Lauvavatnet og Viksdalsvatnet, 

og i hovudvassdraget frå Hestadfjorden til Osen. Det er gjort 

avtale med Gaular kommune om vasslepping på desse elvestrekningane. 

For utbygging i nedre del av vassdraget vert det bandlagt om lag 

160 daa (ein del av dette er jordbruksland), i tillegg til 2800 daa 

ved dei andre reguleringane. 

sommertemperaturen kan stige litt i elva nedenfor Hestadfjorden. Få 

terskelbassengene ventes et stabilt isdekke i vintermånadene. På 

selve Osbukta ventes mindre islegging enn i dag, mens det videre 

utover i Dalsfjorden kan ventes mer omfattende og varig islegging. 

Et bobleanlegg i Svesundet vil redusere faren for islegging i Dalsfjorden. 

I Sværefjorden burde det ikke være nødvendig med spesielle 

tiltak. 

I tillegg til det som er nemnt for dei to andre prosjekta vil auka 

islegging av elva nedanfor Hestadfjorden gje noko tørrare luft. Ved 

den åpne råka i Osen vil lufta bli fuktigare (meir frostrøYk). Auka 

islegging utover Dalsfjorden vil føre til lågare vintertemperatur. 

Naturvern 

Få Oaularfjell/Sværefjorden og i Haukedalen vert verknadene som 

peikt på ovanfor.

. 

- 74 - 

Utbygginga vil føre til store endringar i det svært spesielle og 

interessante økosystemet ved utlaupet av vassdraget i Osen. Området 

er sterkt verneverdig både med omsyn til plante- og fugleliv, og er 

foreslått freda som våtmarksreservat i verneplan for våtmarksområde 

i fylket. 

Regulexing av Viksdalsvatn kan føre til erosjon og gjere det naudsynt 

med plastring av brerandavsetninga i Hestad landskapsvernområde. 

Regulering av vatna og redusert vassføring vil verke inn på kantvegetasjonen 

langs store deler av vassdraget. Mangfald og produktivitet 

vil bli redusert og vilkåra for fuglelivet vil bli dArlegare. 

Friluftsliv 

området Gaularfjell/Sværefjorden og i Haukedalen vert verknadene 

som peikt på ovanfor. 

I Hestad landskapsvernområde kan erosjon og plastring av grusavsetningar 

bli skjemmande og til ulempe for bading/utfart. 

Planane føreset ei betydeleg minstevassføring, men Osfossen, Fossfossen 

og andre stryk vil få redusert vassføring og verdien som dynamiske 

landskapselement vil gå tapt. 

Vilt 

I tillegg til konsekvensane ved dei to del-prosjekta, vil ei regulering 

i nedre del av vassdraget påverke fleire viktige våtmarksområde. 

Type- og referanseverdien vert sterkt redusert ved alle alternativa. 

Gaularvassdraget stettar krava til referanseområde for 

vilt betre enn noko anna vassdrag på det nordlege Vestlandet. 

Fisk 

Ei samla utbygging av Gaularvassdraget vil føre til biologiske skadeverknader 

på Gaularfjell, i Eldalen, i Haukedal/Viksdal-området 

og i den lakseførande del av Gaula. Gaularvassdraget som type- og 

referansevassdrag vil såleis sterkt avta. Produksjons- og bruksverdi 

i Haukedalsvatn, Lauvavatn, Viksdalsvatn og lakseførande strekning 

av Gaula er høg. Ein regulering vil koma i svært stor konflikt 

med disse verdier. 

Vassfors nin 

For dei områda som kjem inn under Sværefjordprosjektet eller utbygging 

av Haukedalen viser vi til tidlegare omtale. 

Ved dette alternativet vert dei som hentar vatn frå Gaula mellom 

LaUvavatn og Viksdalsvatnet og råka. DeSse må sikrast ny vassforsyning. 

Sande vassverk som forsyner ca. 800 personar har inntak i frå

- 75 

Fossvatnet. I periodar er vasskvaliteten dårleg også i dag. Det er 

grunn til å vente endå dårlegare vasskvalitet for vassverket etter 

ei utbygging. Det er aktuelt med reinsing av vatnet og evt. flytting 

av inntaket. 

mot e 

For dei områda som kjem inn under c'v re d rosek e eller 

utb ( in av Haukedalen viser vil til omtale under desse to avsnitta. 

Ei samia utbygging vil i tillegg gje dårlegare vasskvaliteti Gaula 

mellom Lauvavatn og Viksdalsvatnet, og mellpm Hestadfjorden og 

Dalsfjorden. Det kan bli naudsynt med kompensasjonstiltak som 

bygging av kjemisk kloakkreinseanlegg for Sande tettstad. 

. Utbygginga kan få positiv verknad på forsuringssituasjonen i Gaula. 

(Jmf. Svrefjordsprosjektet). 

Yulturminne 

Verknader som veddei to delprosjekta. I tillegg vil regulering av 

viksdalsvatn påVerke gamal og sentral busetnad. Vikja kraftverk 

m/rØyrgate vert plassert i dagen og Vil dermed påverke kyrkje, 

interessante bygningar, to sagbruk og fleire gardsanlegg: 'Anlegg av 

Osen 3craftverk og plassering av tippmassen kan også skade 

kulturminner. 

ordbru 

Ev. utbygging vil føre til neddemming og nedbygging av ca. 3000 

dekar, 'vesentleg fjellområde. Vel 400 dekar dyrka og dyrkbar jord 

kan få dårlegare veksevilkår av senka grunnvasstand. Vel 1200 dekar 

reknar ein med får mindre plager med flaum. 

Reindrift 


Flaum- o eros onssikrin 

Ovanfor Viksdalsvatnet som ved dei to første alternativa. 

Flaumtilhjøva i Gaula vert mykje betra. 

Transport 

Ingen transportinteresser.

cirnlcztPlan 

Prosjekt: 337 GAULA 

— 76 — 

Områdeklassifisering Konsekvensvurderinj 

Alternativ: Samla utbyggingVassdrag: Gaula 

Fylke(r): Sogn og Fjord. Kommune(r): Gaular, FØrde og Balestrand 

Prosjektdata: Maks ytelse (MW) 303 


Spesifikk kostnad (kr/KWh) 1 .52 

Kostnadsklasse II A 

Tema/brukerinteresse 

1 Områdets 

verdi for: 

2Konsekvense 

av evt. utbygging 

for: 

3 Datapålitlighet 

A — D 

Naturvern **** vært st.ne B 

Friluftsliv **** vært st.ne B 

Vilt **** vært st.ne B 

Fisk **** vært st.ne B 



Merknader 

Vannforsyning Store neg. B /kompensasjon: ingen 

Vern mot forurensning Små neg . B 

Kulturminnevern **** vært st.ne B/C 


Reindrift 


Transport 

Små neg. 

middels po 

B 



1s og vanntemperatur Store neg. A oblean1.1 Sves.:Små n g 

Klima Små neg. 


Sjå forrige 

vassdragSrapport 

1 Områdets verdi for: Angir en klassifisering av prosjekt- 

1 klassifiseringsnøkkel: 

områdets generelle verdi/bruk sett uavhengig av prosjektet. ****Meget høy verdi for brukere 

En slik prosjektuavhengig områdevurdering er for flere *** Høy verdi for brukere 

interesser, f.eks naturvern og friluftsliv, et nødvendig ** Middels verdi for brukere 

utgangspunkt for konsekvensvurderingen. Liten/ingen verdi for brukere 

2 NB: Konsekvensvurderingene er foreløpige og basert på en vurderipg av prosjektet 



3 Klassifisering av datapålitelighet 


B God datapålitelighet 


D Dårlig datapålitelighet

- 77 - 

FAGRAPPORTAR 7 OVERSIKT FOR 337 GAULA 

FAGRAPPORT UTARBEIDD AVADRESSE 

Tor A. Wold 

KRAFTVERKSPROSJEKT SFE 6850 Sandane 

Knut Harstveit Pb. 320, Blindern 

KLIMADNMI Oslo 

Jofred Takle 

NATURVERN Fylkesmannen/MVA 

Jofred Takle 

FRILUFTSLIV Fylkesmannen/MVA 

Asmund Tysse 

VILT OG JAKT Fylkesmannen/MVA 

Leif M. Sættem 

FISK OG FISKE Fylkesmannen/MVA 

TOrgny Ueland 

JORD- OG SKOGBRUK Landbrukskontoret 

A.B.Borchgrevink 

KULTURMINNEVERN Miljøverndept. 

5840 Hermansverk 




6860 Sandane 

P.b. 8013 Dep. 

0030 Oslo 1 

VASSFORSYNING/ Bjarne Nes 

RESIPIENTTILHØVE Fylkesmannen/MVA 5840 Hermansverk 

IS- OG VASS- Arve Tvede Pb.5091 Majorstua 

TEMPERATUR NVE Oslo 3 

FLAUM- OG Helge Bydal Korsavegen 7 

EROSJONSSIKRING 6800 Førde

‘ 

v, 

a

Nokre vanleg nytta faguttrykk 

Biotop 

Levestad. Relativt vel avgrensa område med 

levetilhøve som passar visse plantar og dyr. 

Bonitet 

Evna eit jordareal har for planteproduksjon 

(i jord- eller skogbruk). 

Diversitet, mangfold 

Variasjon i samansetnad og funksjon i eit 

økosystem. 

Fornminne 

Kulturminne frå førhistorisk tid og mellomalder 

(før 1537). 

Geomorfologi 

Læra om formene på jordoverflata, deira 

danning og utvikling. 

Hydrologi 

Læra om korleis vatnet sirkulerar og fordelar 

seg, og om kjemiske og fysiske eigenskapar 

hjå vatnet. 

Isgang 

Botnis/sarr/oppbrukken is som vert førd 

nedover vassdraget. 

Kjøving 

ls som vert danna i underkjølt, straumande 

vatn. 

Kvartærgeologi 

Læra om fordelinga av landmassana og utforminga 

av jordoverflata under og etter dei siste 

istidane. 

Limnologi 

Læra om fysiske, kjemiske og biologiske 

tilhøve i innsjøar, elver og brakkvassområde. 

Kraftuttrykk 

HRV, LRV og NV 

Høgaste regulerte vasstand (HRV), lågaste 

regulerte vasstand (LRV) og naturleg vasstand 

(NV). 

Magasinprosent 

Magasinvolumet i % av midlare årleg tilløp. 

Midlare bruttofall 

Midlare fallhøgd frå magasin til turbin rekna frå 

HRV. 

Midlare nettofall 

Midlare bruttofall redusert med totalt midlare 

falltap. 

Midlare energiekvivalent 

Midlare spesifikk produksjon (kWh/m3) 

bestemd av midlare nettofall og 

verknadsgrada til kraftstasjonen. 

Midlare års-, vinter- og sommarproduksjon 

Midlare årsproduksjon er produksjonen eit 

kraftverk vil ha i eit år med normal nedbør. 

Naturgeografisk region 

Ei inndeling av landet i regionar og underregionar 

ut frå naturtilhøva, i hovedsak bygd 

på vegetasjon, men og på geologi, klima, 

jordsmonn og dyreliv. 

Referanseområde 

Naturområde som er lite påverka av inngrep 

og derfor kan nyttast for samanlikning når ein 

vil studera kva som skjer i liknande område 

som vert utsette for inngrep. 

Resipient 

Mottakar av utslepp frå hushaldning, jordbruk, 

industri m.m. Resipienten kan vera meir eller 

mindre avgrensa, t.d. ein innsjø, ei elv eller eit 

landområde. 

Sarr 

Iskrystallar eller ispartiklar danna i underkjølt, 

straurnande vatn. 

SEFRAK-registering 

Ei registrering av kulturminne frå nyare tid, så 

langt for det meste hus. 

Typeområde, representativt område 

Område som er typisk (representativt) for ein 

natur-/kultur-geografisk region, Iandsdel e.l. 

ØK-registrering 

Registrering (enno ikkje fullstendig) av kulturminne 

fra førhistorisk tid og mellomalder i 

sambandmed det økonomiske kartverket. 

Økosystem 

Samlinga av plante- og dyresamfunn og det 

uorganiske miljøet dei lever i - innan eit 

avgrensa område. 

Midlare bruttofall 

Midlare høgdeskilnad mellom vasspegla ved 

kraftverket sitt inntak og utløp. 

Er delt inn i midlare vinterproduksjon 

(1/10-30/4 og midlare sommarproduksjon 

(115-3019). 

Brukstid 

MidIare årsproduksjon (kWh) dividert med den 

maksimale effekten til kraftstasjonen (kW). 

Enheter 

Effekt: 1 MW 1000 kW 

Energi: 1 GWh 1 million kWh 

Kostnadsklasser 

Syner kostnadene ved å byggje ut kraftverk i 

øre pr. kWh midlare årsproduksjon. I Samla 

Plan nyttast tal pr. 1/11982. Prosjekta kan 

delast inn i fem kostnadsklassar. Prosjekt i 

klasse IV er ikkje med i Samla Plan. 

0-117 øre/kWh 

IIA 117-156 ørelkWh 

IlB 156-195 øre/kWh 

Ill 195-273 øre/kWh 

IV Meir enn 273 øre/kWh

VASSDRAGSRAPPORT FOR 

VIDEREFORINGEN AV GAULARVASSDRAGET 

MILJØVERNDEPARTEMENTET

337 Gaularvassdraget, Nystølen-Sværefjorden-Hårklau-Gjerland ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?