Les anmeldelsen av Bjørn Davidsen i Bergensposten, s ... - NORDIKI
Les anmeldelsen av Bjørn Davidsen i Bergensposten, s ... - NORDIKI
Les anmeldelsen av Bjørn Davidsen i Bergensposten, s ... - NORDIKI
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
I tillegg til inntektene frå garden, kan<br />
me også spørja oss korleis Christie<br />
brukte garden sjølv.<br />
Jakt og fiske<br />
Om det var med tanke på å reisa ein<br />
praktfull lystgard Christie kjøpte Straume,<br />
var dette i alle høve noko han aldri<br />
realiserte. Kva som var Christie sin<br />
intensjon med kjøpet <strong>av</strong> gard er ikkje<br />
godt å seia, men lokaliseringa ved<br />
Nordåsvatnet, midt i området der dei<br />
kondisjonerte borgarane hadde sine<br />
sommarresidensar, gjer det ikkje urimeleg<br />
å gå ut frå at dette var ein <strong>av</strong><br />
føremåla til Christie. I åra som følgde<br />
kjøpet i 1811 – med gallopperande<br />
inflasjon og pengenedskriving – var<br />
det likevel neppe reising <strong>av</strong> herskapshus<br />
som sto høgst på lista over gjeremål.<br />
Opplysningar om verdien på huset<br />
i 1858 tyder på at det var eit middels<br />
verdifullt gardshus, og ikkje nokon<br />
lystgard i nokon meiningsfull forstand<br />
<strong>av</strong> ordet.<br />
Likevel heiter det seg altså at Christie<br />
var aktivt tilstade på garden. Om ein<br />
skal tru Hjellestad var dette knytt til at<br />
han var «ein svært interessert sportsfiskar»<br />
. 57 Trass i at omgrepet «sportsfiskar»<br />
nok meir reflekterer ordforrådet<br />
på Hjellestad si tid enn hundre år<br />
før, er det slett ikkje umogleg at det er<br />
noko i dette. Det me veit frå andre kjelder<br />
er i alle høve at Christie dreiv med<br />
både jakt og fiske. I stordomstida til<br />
lystgardane på midten <strong>av</strong> 1700-talet<br />
nøyde ein seg helst med elegante og<br />
symmetriske hageanlegg og den «ville<br />
naturen» dugde i høgda som kulissar<br />
til det meir regulerte og inngjerda forfina<br />
selskapslivet. Vendinga mot den<br />
ville naturen som objekt for fritidsaktivitetar<br />
og estetisk nyting blir gjerne<br />
mest forbunden med 1800-talet då romantikken<br />
slo gjennom i Noreg (og<br />
ikkje minst nasjonalromantikken på<br />
midten <strong>av</strong> hundreåret), men ein kan òg<br />
sjå ei slik dyrking <strong>av</strong> naturen,<br />
«natursvermeri» , blant opplysningstenkarane<br />
på 1700-talet. 58<br />
Følgjande utdrag frå ein tale Christie<br />
heldt for Quodlibet-krinsen i 1813 fortel<br />
litt om synet hans på jakt:<br />
Af alle de Tilbøjeligheder til Forlystelser<br />
hvoraf Adams Børn plages,<br />
forekommer mig Nimrods 59<br />
Sønners at være den uforklarligste.<br />
– Musik ryster Nervene, Commedier<br />
forlyster Øjet og beskjeftiger<br />
Indbildningskraften, Kortspil<br />
sa<strong>av</strong>elsom de fleste Spil, føder Dovenskab<br />
og nærer Haab om Vinding.<br />
– Hvad der gjør Elskov og<br />
Drik saa saare tillokkende veed<br />
enhver Mesterlectianer. – Men<br />
hvad er det egentlig som gjør Jagten<br />
saa behagelig? Ikke er det Profiten,<br />
thi den egte Jæger bryder sig<br />
kun lidet om det skudte, blot han<br />
har h<strong>av</strong>t den Fornøjelse at skyde<br />
det. Jagtens Forlystelse torde<br />
maaskee grunde sig i en, Mennesket<br />
medfødt Lyst at gjøre ondt. 60<br />
Den «ekte jeger» Christie her talar om<br />
jakta blott til lyst, var ein form for jakt<br />
som var knytt til dei høgare samfunnslaga<br />
og som skilde seg klårt frå bøndene<br />
si innstilling. For dei sistnemnde var<br />
<strong>Bergensposten</strong> 3 / 2012 31
Change language