Ein av få - Noregs Mållag

– Eg har litt dårleg samvit, seier
Yngve Hallén.
Vellukka NM i Byrkjelo
I mIdten av august skipa Breimsbygda
IL til noregsmeisterskapen i friidrett
på Byrkjelo stadion. alt som vart
skrive og sendt ut av tilskiparane,
var skrive på nynorsk: på nett-
– Å?
– Ja, det er eit brev eg ikkje har svara på. alversund
mållag skreiv tidleg, dei hadde lagt merke til at
eg nytta nynorsk og dei fortalde om at far har vore
medlem hjå dei. men eg har ikkje svara enno.
– Har du vore medlem i eit mållag sjølv?
– nei, eg har valt å engasjere meg i andre ting.
Hallén overdriv ikkje. det er eit engasjement
som har vore prega av studentpolitikk, og seinare
lokalpolitikk, men fyrst og fremst fotball. Han vart
knytt til Fotballklubben Sogndal i 1995, og arbeidde
der til han i fjor vart president i noregs Fotballforbund.
det er ikkje kvardagskost å finne nynorsk på
øvste nivå i idretten. no kan ein lese programblad
på landskampar og verte møtt med «velkomen til
kamp». Årsmeldinga frå Fotballforbundet opnar
med ei nynorsk helsing frå Hallén.
– det er mange som spør etter ei helsing frå meg
som president i forbundet, og då må eg ha hjelp av
informasjonsavdelinga for å greie alt. då endar ofte
teksten på bokmål. men det eg sjølv byrjar på, det
vert alltid på nynorsk. nynorsken er jo meg, og det
er viktig å vere seg sjølv. det er ikkje så mange som
kommenterer språket mitt, oftast når dei er uvane
med nynorsk i tekstmeldingar. eg er ikkje så flink
med sms-språk, så eg skriv orda fullt ut og avsluttar
stundom med «Stao no pao». det vert lagt merke
til.
Sogndal
– Sidan du er medviten om å halde på språket
ditt, så kjenner vel klubbane ute i distrikta at dei
har fått ein representant i Oslo?
– alle spør om eg har flytta til Oslo, men det har
eg ikkje. eg bur framleis i Sogn og Fjordane. Å vere
president er på linje med det å vere stortingspolitikar,
så eg har ikkje meldt flytting. eg kjem jo frå
Sogndal, og der er det berre eitt skriftspråk. når det
gjeld sentraliseringa, så ser eg mange fordelar med å
ha Oslo som eit nav i noreg. men det er no ein gong
slik at verdiskapinga er spreidd ut over heile landet.
Fotball-noreg er heller ikkje berre Oslo, og det er
klart at eg representerer noko anna enn om eg til
dømes hadde kome frå ein Oslo-klubb.
sidene, i avisa og i brevkontakten med
omverda.
– det har aldri vore noko ordskifte
om det. nynorskbrukarane er i fleirtal i
hovudkomiteen, eg bruker nynorsk og
Det er ikkje kvardagskost å finne
nynorsk på øvste nivå i idretten.
– Det er påfallande kor mange frå Sogndal som
markerer seg, alt i frå Lerum til Tone Damli og Liv
Signe Navarsete. Og dei har alle ein medviten språkbruk.
Har det oppstått ei slags samhandling i Sogndal,
der språk har vorte ein viktig del av det å kome
frå Sogndal?
– det er ikkje noka samhandling mellom oss, utover
at me kjem frå ein liten plass. men det er større
medvit rundt språk no enn kva det var berre for
tjue-tretti år sidan. når det gjeld Lerum så har vel
dei vore gjennom heile prosessen, med å gå frå juice
til å skrive jus. dei må jo kjempe mot dei store aktørane
innan næringsmiddelindustrien, og har greidd
seg godt ved å fokusere på det som skil dei ut. For
fotballklubben Sogndal har språk òg vorte ein slik
ting. «Stao no pao» er vorte eit slagord i tillegg til
å vere eit heiarop, og nynorsk skapar ein identitet.
For klubben Sogndal er det veldig viktig. Om ein
ikkje skulle halde på det, kva skulle ein då halde på?
difor var det veldig kjekt då klubben fekk heider frå
Landssamanslutninga av nynorskkommunar.
Samstundes skal ein vere varsam. Sogndal er ein
flott stad der det vert gjort mykje godt, men ein skal
passe seg så dette ikkje bikkar over til sjølvskryt. det
er noko eg ser når eg no reiser rundt i andre bygder,
og ser ting dei er gode på. Løysingar som bygda mi
kunne ha lærd mykje av.
Idretten lagar møteplassar
– Kva er det med fotballen som er tiltrekkjande?
– ta no med heile idretten. Helsemessig har
idretten sjølvsagt mykje å seie for folkehelsa, både
for vaksne og for unge. men i tillegg er idretten god
på å lage gode møteplassar. Idretten som møteplass
vert viktigare og viktigare sidan me fjernar dei andre
møteplassane. ein treffer ikkje folk på postkontoret
lenger. Så idretten og kjøpesentra er dei store møteplassane
no.
me er midt i nynorskland, seier Eva Marie
Felde, som var presseansvarleg.
– Og ingen reaksjonar, reknar eg med?
– nei, ingen reagerte på språket. det
var folk som reagerte på ting me skreiv,
President Hallén
Yngve Hallén
◆ President i Noregs Fotballforbund
◆ Var tidlegare dagleg leiar i Sogndal Fotball
men det g
bruke cen
fererte res
tilskip
knallvêr,
– eg var for ei stund sidan på altaturneringa,
som samlar lag frå heile Finnmark og store delar
av troms. tenk kor ein fantastisk møteplass det
er, kor identitetsskapande det er. Born frå sju år,
ungdomar på tjue, foreldre og lagleiarar møtest og
snakkar om kvardagane. dei kjem i lag og føler på
ein felles identitet som dei er stolte av. turneringa er
kan hende eit av dei viktigaste tiltaka i Finnmark for
å skape samkjensle i fylket. Og slikt gjer jo idretten
kva einaste dag over heile landet.
– Så når son min skal på Hamar Cup, så har eg
lyst til å vere med for å kjenne på eit slikt felleskap.
det er jo nokre fotballkampar inn i mellom der, som
er viktige for ungane og nokre av foreldra. men det
er fyrst og fremst for å vere i lag.
Vellukka integrering
– Fotball har òg lukkast godt med integreringa?
– Integreringa i fotball har gått veldig bra. det
har noko med idretten å gjere, at han er stor i verda
og at han er stor i noreg. det har gjort det enkelt å
kome til oss. men så vil eg gje heider til mange leiarar
i idrettslag som har gjort ein god jobb her. me
har vore flinke, og det syner seg heilt frå dei minste
laga til moa på sin posisjon på landslaget.
– men me har me meir å gjere. me må få med
oss fleire innvandrarjenter og engasjere foreldra.
Inkludere dei i det frivillige arbeidet. det vert stundom
sagt at innvandrarforeldre ikkje ynskjer å vere
med, men eg trur det heller handlar om usikkerheit.
det handlar om å vere konkret og praktisk, og
forklare direkte kva det går ut på. eg veit om fleire
døme der ein har lukkast med dette, t.d. ein stad der
nokre innvandrarmødrer fekk ansvaret for matsalet
under kampane. det vart ikkje pølse i brød, men det
vart mykje god mat likevel. Og på det måten greidde
ein å få dei med.
– Kan me nokon gong få sjå ein norsk landslagsspelar
springe ut på Ullevål med «Noreg» på ryggen?
– det har eg ikkje tenkt, og det har heller ikkje
vore oppe i forbundsstyret. men om det kjem som
sak, så skal eg love å vere open for det. Haken er
sjølvsagt at landslaget speler ein del utanlands, og
då er jo ein fare for at dei trur at det er ein skrivefeil,
spøkjer Hallén.
Kjartan Helleve
kjartan.helleve@nm.no