Algemeen boekhouden – deel I - Lessius

5.3.5 Het wettelijk verplicht rekeningstelsel
Wat het plan van de architect is bij de bouw van een huis, is het rekeningstelsel voor de
opbouw van de boekhouding. Zoals de aannemer niet lukraak steen op steen plaatst, zo
evenmin zal de boekhouder de ene rekening na de andere openen naar zijn
goeddunken.
Het opzetten van een onderneming met een concrete economische activiteit als
doelstelling, vereist het opzetten van een gestructureerd plan voor de boekhouding.
Hierbij wordt uitgegaan van grote "klassen" rekeningen die noodzakelijk zijn om tot een
juiste toestands- en resultaatsbepaling te komen. De boekhouding als
controlemiddel en beleidsinstrument wint voortdurend aan belang. Hiervoor is
een rekeningplan nodig dat voldoende in bijzonderheden gaat, dat zo gestructureerd is
dat elke rekening een vaste plaats heeft, zodat de bedragen altijd op dezelfde mannier
en naar dezelfde rekeningen overgeboekt worden om tot overzichtelijke totaalbeelden te
komen van afzonderlijke posten.
De opkomst van de computer heeft deze ontwikkeling niet alleen noodzakelijker
gemaakt maar ook in de hand gewerkt. Het vermenigvuldigen van het aantal
rekeningen was geen probleem meer om ze tijdig bijgewerkt te hebben. Wel noodzaakte
het invoeren van de computer het werken met een decimaal rekeningstelsel, zodat het
hergroeperen van rekeningen vergemakkelijkt wordt. Doch ook zonder
computerboekhouding is een decimale classificatie aangewezen om in een oogopslag
een rekening te kunnen situeren in het geheel boekhoudplan.
Het was Schmalenbach die in 1927, met zijn bekend werk "Der Kostenrahmen" de
ordening van de boekhoudrekeningen in een decimale classificatie lanceerde. Vrij vlug
werd de idee in verschillende Europese landen overgenomen.
Het Koninklijk besluit van 12 september 1983, dat het vroegere besluit terzake
vervangt, geeft de minimumindeling van het algemeen rekeningstelsel aan. Het
betreft een minimum dat door de ondernemingen moet gebruikt worden, doch verplicht
aan te passen en uit te breiden is naargelang de aard en de omvang van de
onderneming. In hoofdstuk 7 worden de voornaamste rekeningen die van belang zijn
voor een eenmanszaak besproken.
5. Wetgeving op de boekhouding en de jaarrekening 114