viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...

More documents

Recommendations

Info

58 (2004)] toont voor de eerste maal resultaten van gebruikers van een mobilofoon die 10 jaar of meer blootgesteld zijn. Er werden geen significante effecten gevonden maar de effecten (acoustisch neuroom) werden “waarneembaar” genoemd. Bijkomende data van deze studie tonen aan dat er geen relatie is tussen hersentumoren en het mobilofoongebruik. 3.3.4.3 In vivo onderzoek (proefdieren) Door het gebruik van de GSM-telefoons ter hoogte van het hoofd is er veel aandacht voor mogelijke effecten op het centraal zenuwstelsel. De mogelijkheid dat GSMvelden het zenuwstelsel beïnvloedt, is in verschillende experimentele systemen (proefdieren) onderzocht. Er is consistent bewijs dat wijzigingen in zenuwactiviteit en gedrag optreden bij proefdieren wanneer de velden aanleiding geeft tot een opwarming van 1°C of meer [Hermann and Hossman (1997)]. Bewijzen dat deze effecten optreden bij lagere intensiteiten, zijn meestal niet consistent en overtuigend. Sommige studies bij proefdieren suggereren echter dat lagere stralingsintensiteiten bij specifieke energieniveaus en frequenties van amplitudemodulatie membraanproteïnes, de calciumionflux door de membranen van de neuronen en EEG-ritmes kunnen wijzigen [Repacholi M.H. (1997)]. De relevantie van deze onderzoeksresultaten voor de mobiele telefonie en menselijke gezondheid is nog onduidelijk. De ooglens is een potentieel gevoelig orgaan, aangezien het een beperkte doorbloeding heeft en daardoor ingestraalde warmte minder goed kan afvoeren dan andere weefsels. In experimenteel onderzoek met konijnen veroorzaakten hoge stralingsintensiteiten cataract. Uit studies met acute blootstelling blijkt hiervoor een veilige drempel te bestaan die rond de 1500 W/m² gedurende 1 uur ligt. Dergelijke vermogendichtheid is meer dan honderd maal groter dan de normen voor GSMvelden. Bij primaten werd met lage stralingsintensiteiten geen oculair effect gevonden. De langetermijnstudies van kankerinductie bij proefdieren die epigenetische effecten (verstoring van cellulaire processen die een rol spelen in het ontstaan van kanker) bestuderen, zijn dubbelzinnig. Sommige studies vinden een effect, andere niet [Independent Expert Group on Mobile Phones (2000)]. Verder onderzoek is lopende. Thermische niveaus van radiofrequente velden veroorzaken tijdelijke en reversibele wijzigingen in het immuunsysteem bij proefdieren. Lagere blootstellingsniveaus geven tegenstrijdige resultaten waarbij het moeilijk is de effecten toe te schrijven aan de blootstelling. Er werden geen effecten op het bloedvormend systeem gevonden bij proefdieren. In studies bij knaagdieren werden bij veldsterktes vergelijkbaar bij deze gebruikt in de mobiele telefonie, geen effecten gevonden op voortplanting en mannelijke fertiliteit. Bij intra-uteriene (binnen de uterus of baarmoeder) blootstelling aan vrij hoge veldsterktes werden geen morfologische en orgaanafwijkingen vastgesteld bij proefdieren. Hoge stralingsintensiteiten die een stijging van de lichaamstemperatuur veroorzaken, hebben bij proefdieren een invloed op het cardiovasculair systeem, vergelijkbaar met temperatuurverhogingen ten gevolge van andere oorzaken. Normale GSM-velden veroorzaken geen wijzigingen in hartritme en bloeddruk. Studies naar het effect van radiofrequente velden op de levensduur van knaagdieren tonen meestal geen effect [Independent Expert Group on Mobile Phones (2000)]. Tabel 18 [Wiedemann P. (2004)] toont relevante experimentele studies met dieren en mogelijke effecten van carcinogeniteit sinds 2000. Deze experimentele studies bij proefdieren gaan na of radiofrequente velden effecten van gekende carcinogenen
59 versterken of de groei van (getransplanteerde) tumoren doen toenemen. In de studie [Jauchem et al. (2001)] werden hoog energetische UWB-pulsen (Ultra WideBand) onderzocht. De andere studies gebruiken signalen voor mobilofooncommunicatie. De stralingsintensiteit in de (oudere) studies is vaak voldoende om thermische effecten te veroorzaken. De conclusie van experten is dat er geen indicatie is dat RF velden van mobilofoons kankers initiëren of promoten. auteurs diersoort Adey et al. (2000) ratten Anane et al. (2003) ratten Bartsch et al. (2002) ratten Heikkinen et al. (2003) muizen Heikkinen et al. (2001) muizen Imaida et al. (2001) muizen Jauchem et al. (2001) muizen La Regina et al. (2003) ratten Utteridge et al. (2002) muizen Zook & Simmens (2001) ratten Bron: [Wiedemann P. (2004)]. Tabel 18: Meest relevante experimentele studies met dieren in verband met carcinogeniteit sinds 2000. 3.3.4.4 Genotoxische effecten (in vitro) De focus van dergelijke effecten ligt op de mogelijke schade op het DNA. We kunnen de studies rond genotoxische effecten onderverdelen in drie groepen: (1) studies waarbij menselijke cellen gebruikt worden en de proliferatie (uitbreiding) van cellen wordt onderzocht, (2) studies van menselijke cellen zonder onderzoek van de celproliferatie en (3) studies waarbij cellen in dieren worden onderzocht. We zullen hier studies sinds 2000 bespreken. Tabel 19 toont de studies die we beschouwen. studies groep (1) studies groep (2) studies groep (3) D'Ambrosio et al. (2002) Maes et al. (2000) Bisht et al. (2002) Hook et al. (2004) Maes et al. (2001) Koyama et al. (2003) McNamee et al. (2003) Mashevich et al. (2003) Lagroye et al. (2004) Miyakoshi et al. (2002) McNamee et al. (2002) Li et al. (2001) REFLEX (2004) McNamee et al. (2002) Park & Kim (2002) Tice et al. (2002) Miyakoshi et al. (2002) Vijayalaxmi et al. (2001a) Rüdiger et al. (2003) Vijayalaxmi et al. (2001b) Unknown (WHO 2001) Zeni et al. (2003) Vijayalaxmi et al. (2000) Zhang et al. (2002) Zotti-Martelli et al. (2000) Bron: [Wiedemann P. (2004)]. Tabel 19: Studies over genotoxische effecten. Globaal gezien kan op basis van de studies geconcludeerd worden dat zowel acute als chronische blootstelling aan radiofrequente velden geen toename van mutaties of chromosoom-wijzigingen veroorzaken als de temperatuurstijging binnen fysiologische grenzen gehouden wordt (zie ook [Verschaeve L. (1998)], [Repacholi M.H. (1997)]). In de REFLEX-studie [REFLEX (2004)] werden er evenwel voor radiofrequente velden biologische effecten vastgesteld. Menselijke fibroblasten en granulosa cellen van ratten werden gedurende 4, 16 en 24 uren blootgesteld aan 1800 MHz (GSM-
Page 1:
viWTA Blootstelling aan niet-ionise
Page 5 and 6:
Samenvatting: “Blootstelling aan
Page 7 and 8:
WOORD VOORAF 3 Dit document beschij
Page 9 and 10:
5 Hoe hoger de frequentie is des te
Page 11 and 12:
2 7
Page 13 and 14:
9 gebeurt evenwel intensief onderzo
Page 15 and 16:
11 In het geval van continue bloots
Page 17 and 18:
13 aanvaardbaar vinden. Veel oudere
Page 19 and 20:
15 De symptomen zijn afhankelijk va
Page 21 and 22:
17 België heeft geen bijzondere we
Page 23 and 24:
19 Ultraviolette straling (UV) Een
Page 25 and 26:
21 gestart die de effecten van GSM
Page 27 and 28:
UV en infrarood 23 Radio, TV Weinig
Page 29 and 30:
Eindrapport: “Blootstelling aan n
Page 31 and 32:
2.6.1 Basisrestricties en referenti
Page 33 and 34:
4.1.2.9 Nederlands Instituut voor B
Page 35 and 36: AFKORTINGEN AC: alternating current
Page 37 and 38: TNO: Organisatie voor Toegepast Nat
Page 39 and 40: LIJST VAN TABELLEN Tabel 1: Overzic
Page 41 and 42: EENHEDEN Tabel 1 toont de verschill
Page 43 and 44: doeleinden informatie ter beschikki
Page 45 and 46: 2 BLOK A: ELEKTROMAGNETISCHE VELDEN
Page 47 and 48: 19 grens met het microgolvengebied
Page 49 and 50: 21 het Nationaal Instituut voor de
Page 51 and 52: Bron: [NIS (2005)], Vakgroep Inform
Page 54 and 55: 26 van een cellulair netwerk en geb
Page 56: 28 opmeten. De frequentie waarbij d
Page 60 and 61: 32 100 kW. Verkeersradars gebruiken
Page 62 and 63: 34 over gezondheidsaspecten. De doc
Page 64 and 65: 36 frequentie maximum contactstroom
Page 66 and 67: 38 individuen onder gemiddelde omge
Page 69 and 70: 41 2.6.5.3 Microgolfoven De emissie
Page 71 and 72: 43 2.6.8 Lasers De actuele normen [
Page 73 and 74: 45 De nieuwe laserveiligheidsklasse
Page 75 and 76: 3 BLOK B: IMPACT 47 In dit onderdee
Page 77 and 78: 49 in het verleden een verschil in
Page 79 and 80: 51 mens die wel geaard is, een ontl
Page 81 and 82: 53 men zeggen dat er geen verbanden
Page 84 and 85: 56 van mobiele telefonie. De Nederl
Page 88 and 89: 60 frequentie), intermitterend (5 m
Page 90 and 91: 62 3.3.4.6.2 Algemeen welzijn Studi
Page 92 and 93: 64 3.3.5 UV en infrarood Ultraviole
Page 94: 66 Thermische effecten kunnen optre
Page 97 and 98: 69 lijntype registratieperiode mini
Page 99 and 100: 71 gedurende een grote periode van
Page 101 and 102: 73 Kopieerapparaat 1 tot 1,2 30 Fax
Page 103 and 104: 75 (1996)]. Wanneer leerlingen in h
Page 105 and 106: 3.4.4 Radiofrequente velden 77 3.4.
Page 107: 79 Plaats Frequentie-band Egem Hgem
Page 110 and 111: locaties basisstations karakteristi
Page 113 and 114: Bron: http://www.who.int/uv/intersu
Page 115 and 116: SAR: ND volgens [Deltenre en Vanmae
Page 117 and 118: 89 In de meeste studies werd leukem
Page 119 and 120: 91 b.v. de omtrek van het hoofd van
Page 121 and 122: Bron: http://www.helenacardiology.c
Page 123 and 124: 95 besproken: elektromagnetisch hyp
Page 125 and 126: 97 Het BIPT (Belgisch Instituut voo
Page 127 and 128: 99 Een Panaroma uitzending (zondag
Page 129 and 130: 101 van adviezen ter voorkoming en
Page 131 and 132: 1 2 3 4 5 103 effecten evaluatie au
Page 133 and 134: 105 studie proefpersonen veldpercep
Page 135 and 136: 107 waarschuwingen Als de overheid
Page 137 and 138:
109 risicoperceptie van de bevolkin
Page 139 and 140:
111 bevolkingscentra dan de eigen w
Page 141 and 142:
113 frequentiegebied voorbeelden va
Page 143 and 144:
115 kunnen vermijden en er op lette
Page 145 and 146:
117 4.3.2.1 Wanneer communiceren? D
Page 147 and 148:
119 Voor de ontwikkeling van een do
Page 149 and 150:
121 ·Zorg voor een informatielijn
Page 151 and 152:
123 en hun besluiten zouden moeten
Page 153 and 154:
125 5 BLOK D: HET BELEID IN VLAANDE
Page 155 and 156:
127 York, Ohio, Texas en Winconsin)
Page 157 and 158:
129 telefoons zou verminderen, terw
Page 159 and 160:
131 binnenmilieu i.v.m. het ELF mag
Page 161 and 162:
133 land richtlijn grootheden comme
Page 163 and 164:
135 Zwitserland aanvullende regels
Page 165 and 166:
137 een verdubbeling van het risico
Page 167 and 168:
139 Elektromagnetische velden kan i
Page 169 and 170:
141 informatie over de elektromagne
Page 171 and 172:
143 Het invoeren van productnormen
Page 173 and 174:
145 in Naila werden statistische si
Page 175 and 176:
147 5.2.2.4 REFLEX project Van febr
Page 177 and 178:
149 5.2.3.2 Intermediaire frequenti
Page 179 and 180:
151 • Klassieke gestandaardiseerd
Page 181 and 182:
153 Onderzoek in verband met kinder
Page 183 and 184:
frequentiegebied bronnen Blootstell
Page 185 and 186:
1 2 3 4 5 6 UV en infrarood Radar D
Page 187 and 188:
159 VOORSTELLING ONDERZOEKSGROEP WI
Page 189 and 190:
161 [Baumgardt-Elms et al. (2002)]
Page 191 and 192:
163 [De Bont en Van Larebeke (2006)
Page 193 and 194:
165 [Gezondheidsraad Ned. (2005)] G
Page 195 and 196:
167 [Hutter et al. (2002)] Hutter,
Page 197 and 198:
169 [Laszlo et al. (2005)] Laszlo A
Page 199 and 200:
171 [Muscat et al. (2002)] Muscat,
Page 201 and 202:
173 stations: I/Incidence according
Page 203 and 204:
175 [Verschaeve L. (1998)] Mobile t
Page 205:
Vlaams Instituut voor Wetenschappel
show all

viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?