viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...
viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ... viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...
36 frequentie maximum contactstroom [mA] tot 2,5 kHz 0,5 2,5 - 100 kHz 0,2f 100 kHz – 110 MHz 20 f = frequentie in kHz Bron: [ICNIRP (1998)] Tabel 8: ICNIRP-referentieniveaus voor contactstroom tussen 0 en 110 MHz (omvat ELF en intermediaire frequenties). 2.6.3.3 Bronspecifieke regelgeving 2.6.3.3.1 Elektrische installaties / hoogspanningslijnen (50 Hz) Om de algemene en ook de beroepsbevolking te beschermen tegen verhoogde blootstellingen aan elektrische en magnetische velden beveelt de richtlijn van ICNIRP [ICNIRP (1998)] een blootstellingsgrens (bij 50 Hz) aan van 5 kV/m voor het elektrisch veld en 100 µT voor het magnetisch veld voor de algemene bevolking. Dit houdt een gehele lichaamsblootstelling in waaraan de algemene bevolking gedurende 24 uur per dag mag blootgesteld worden. Voor de beroepsbevolking is de richtlijn vijfmaal toleranter. Voor het elektrisch veld legt het “Algemeen Reglement op Elektrische Installaties [AREI (1981)]” in België dezelfde richtlijn op i.v.m. het elektrisch veld als ICNIRP [ICNIRP (1998)] en [Raad van de Europese Unie (1999)]. Voor wat het magnetisch veld betreft bestaat er geen Belgische regelgeving. De Belgische wetgeving beperkt de waarden van het elektrisch veld dat wordt opgewekt door de elektrische installaties voor transport en verdeling van elektrische energie en maakt de aarding verplicht van de metalen stukken die aan een sterk elektrisch veld zijn blootgesteld. Een ministerieel besluit van 7 mei 1987 (Belgisch Staatsblad van 14.05.1987) gewijzigd door het ministerieel besluit van 20 april 1988, werd aangenomen op basis van artikel 139 van het AREI. De waarde van het ongestoord elektrisch veld, in ongestoord bedrijf, opgewekt door een transport- of verdeelinstallatie van elektrische energie moet lager blijven dan de volgende waarden gemeten op 1,5 meter van de grond of van woningen: maximaal 5 kV/m in de woonzones of daartoe bestemde zones en 7 kV/m boven de wegen en 10 kV/m op andere plaatsen. Artikel 139 van het Algemeen reglement op de elektrische installaties werd vervolledigd in het koninklijk besluit van 20 juni 1991 (Belgisch Staatsblad van 06.09.1991) en gewijzigd door de koninklijke besluiten van 22 december 1994 (Belgisch Staatsblad 09.02.1995) en van 15 november 1991 (Belgisch Staatsblad 12.12.1991). Verder heeft de Vlaamse regering in 2004 een kwaliteitsnorm voor het binnenmilieu i.v.m. het ELF magnetisch veld gepubliceerd [Vlaamse Regering (2004)]. Deze kwaliteitsnorm bevat kwalitatieve aanbevelingen en probeert te voorkomen dat mensen ziek worden door een vervuild binnenmilieu van hun woning of van een publiek toegankelijk gebouw. 2.6.3.3.2 PC scherm In 1992 vaardigde de Zweedse Professionele Federatie een standaard uit om de velden van computerschermen te beperken. Deze zouden niet meer dan 0,2 µT (2 mG) mogen uitstralen op een afstand van 30 cm. Deze TCO standaard (hernieuwde versie in 1999) werd wereldwijd overgenomen [TCO99 (1999)].
37 2.6.3.3.3 Lasapparaten Voor lasapparaten geldt eveneens de ICNIRP richtlijn [ICNIRP (1998)]. De blootstellingsnormen of –richtlijnen [ICNIRP (1998)] voor het algemene publiek zijn vijf keer strenger (100 µT) dan die voor de beroepsbevolking (500 µT). 2.6.4 Intermediaire frequenties 2.6.4.1 Basisrestricties Voor de intermediaire frequenties zijn de stroomdichtheid en de SAR de basisrestricties. Tabel 6 toont de basisrestricties voor de stroomdichtheden tot 10 MHz. Voor een EAS systeem dat werkzaam is rond 30 kHz is de basisrestrictie in termen van geïnduceerde stroomdichtheden in het centraal zenuwstelsel 60 mA/m 2 [ICNIRP (1998)]. Vanaf 100 kHz is de SAR eveneens de basisrestrictie voor intermediaire frequenties. Deze basisrestricites voor de SAR (100 kHz – 10 MHz) wordt getoond in tabel 9. SAR [W/kg] lokale SAR [W/kg] lokale SAR [W/kg] volledig lichaam (hoofd en romp) (ledematen) 0,08 Bron: [ICNIRP (1998)] 2 4 Tabel 9: Basisrestricties voor de voor SAR voor het algemene publiek tussen 100 kHz en 10 MHz. De ICNIRP richtlijnen zijn op zekerheden gebaseerd. Er wordt ook rekening gehouden met epidemiologisch onderzoek maar ICNIRP gebruikt enkel gekende en bewezen biologische effecten (die optreden vanaf ongeveer 4 W/kg boven 100 kHz) en voert daarop een veiligheidsmarge in door de blootstellingslimiet een factor 10 lager te stellen voor arbeiders (0,4 W/kg), en een factor 50 (0,08 W/kg) voor de algemene bevolking die per definitie ook gevoeligere personen bevat zoals kinderen, zieken en zwangere vrouwen [ICNIRP (1998)] (het gebruiken van een veiligheidsfactor is een toepassing van het voorzichtigheidsbeginsel). Zuiver wetenschappelijk bekeken is dat een correcte benadering die ook door andere commissies en organisaties wordt onderschreven. 2.6.4.2 Referentieniveaus De referentieniveaus van het elektrisch en magnetisch veld waaraan de algemene bevolking mag worden blootgesteld voor intermediaire frequenties (rms-waarden van de velden) worden eveneens getoond in Tabel 7 (zie ook figuur 9). 2.6.5 Radiofrequente velden 2.6.5.1 Basisrestricties Als de elektrische en magnetische velden of de vermogendichtheid in een gebied gekend zijn, kunnen theoretische modellen de absorptie in de mens bepalen. Maatstaf voor de depositie bij radiofrequente velden is de “Specific Absorption Rate” (SAR) of specifiek absorptietempo (SAT) [W/kg]. De absorptie is afhankelijk van de sterkte van de bron, de aard van de bron (frequentie, antennevorm ...) en de afstand tot de bron [Kuster et al. (1997)] en ook van de veldpolarisatie (een uitdrukking van de oriëntatie van de lijnen van de elektrische flux in een EM veld [W. Joseph and L. Martens (2003), (2005)]. Bevestigde biologische effecten en gezondheidseffecten in het frequentiegebied 10 MHz tot enkele GHz komen overeen met een stijging van de temperatuur van het volledig lichaam van 1 o C en meer [ICNIRP (1998)]. Deze temperatuursstijging is het resultaat van blootstelling van
- Page 13 and 14: 9 gebeurt evenwel intensief onderzo
- Page 15 and 16: 11 In het geval van continue bloots
- Page 17 and 18: 13 aanvaardbaar vinden. Veel oudere
- Page 19 and 20: 15 De symptomen zijn afhankelijk va
- Page 21 and 22: 17 België heeft geen bijzondere we
- Page 23 and 24: 19 Ultraviolette straling (UV) Een
- Page 25 and 26: 21 gestart die de effecten van GSM
- Page 27 and 28: UV en infrarood 23 Radio, TV Weinig
- Page 29 and 30: Eindrapport: “Blootstelling aan n
- Page 31 and 32: 2.6.1 Basisrestricties en referenti
- Page 33 and 34: 4.1.2.9 Nederlands Instituut voor B
- Page 35 and 36: AFKORTINGEN AC: alternating current
- Page 37 and 38: TNO: Organisatie voor Toegepast Nat
- Page 39 and 40: LIJST VAN TABELLEN Tabel 1: Overzic
- Page 41 and 42: EENHEDEN Tabel 1 toont de verschill
- Page 43 and 44: doeleinden informatie ter beschikki
- Page 45 and 46: 2 BLOK A: ELEKTROMAGNETISCHE VELDEN
- Page 47 and 48: 19 grens met het microgolvengebied
- Page 49 and 50: 21 het Nationaal Instituut voor de
- Page 51 and 52: Bron: [NIS (2005)], Vakgroep Inform
- Page 54 and 55: 26 van een cellulair netwerk en geb
- Page 56: 28 opmeten. De frequentie waarbij d
- Page 60 and 61: 32 100 kW. Verkeersradars gebruiken
- Page 62 and 63: 34 over gezondheidsaspecten. De doc
- Page 66 and 67: 38 individuen onder gemiddelde omge
- Page 69 and 70: 41 2.6.5.3 Microgolfoven De emissie
- Page 71 and 72: 43 2.6.8 Lasers De actuele normen [
- Page 73 and 74: 45 De nieuwe laserveiligheidsklasse
- Page 75 and 76: 3 BLOK B: IMPACT 47 In dit onderdee
- Page 77 and 78: 49 in het verleden een verschil in
- Page 79 and 80: 51 mens die wel geaard is, een ontl
- Page 81 and 82: 53 men zeggen dat er geen verbanden
- Page 84 and 85: 56 van mobiele telefonie. De Nederl
- Page 86 and 87: 58 (2004)] toont voor de eerste maa
- Page 88 and 89: 60 frequentie), intermitterend (5 m
- Page 90 and 91: 62 3.3.4.6.2 Algemeen welzijn Studi
- Page 92 and 93: 64 3.3.5 UV en infrarood Ultraviole
- Page 94: 66 Thermische effecten kunnen optre
- Page 97 and 98: 69 lijntype registratieperiode mini
- Page 99 and 100: 71 gedurende een grote periode van
- Page 101 and 102: 73 Kopieerapparaat 1 tot 1,2 30 Fax
- Page 103 and 104: 75 (1996)]. Wanneer leerlingen in h
- Page 105 and 106: 3.4.4 Radiofrequente velden 77 3.4.
- Page 107: 79 Plaats Frequentie-band Egem Hgem
- Page 110 and 111: locaties basisstations karakteristi
- Page 113 and 114: Bron: http://www.who.int/uv/intersu
37<br />
2.6.3.3.3 Lasapparaten<br />
Voor lasapparaten geldt eveneens de ICNIRP richtlijn [ICNIRP (1998)]. De<br />
blootstell<strong>in</strong>gsnormen of –richtlijnen [ICNIRP (1998)] voor het algemene publiek zijn<br />
vijf keer strenger (100 µT) dan die voor de beroepsbevolk<strong>in</strong>g (500 µT).<br />
2.6.4 Intermediaire frequenties<br />
2.6.4.1 Basisrestricties<br />
Voor de <strong>in</strong>termediaire frequenties zijn de stroomdichtheid en de SAR de<br />
basisrestricties. Tabel 6 toont de basisrestricties voor de stroomdichtheden tot<br />
10 MHz. Voor een EAS systeem dat werkzaam is rond 30 kHz is de basisrestrictie <strong>in</strong><br />
termen van geïnduceerde stroomdichtheden <strong>in</strong> het centraal zenuwstelsel 60 mA/m 2<br />
[ICNIRP (1998)].<br />
Vanaf 100 kHz is de SAR eveneens de basisrestrictie voor <strong>in</strong>termediaire frequenties.<br />
Deze basisrestricites voor de SAR (100 kHz – 10 MHz) wordt getoond <strong>in</strong> tabel 9.<br />
SAR [W/kg] lokale SAR [W/kg] lokale SAR [W/kg]<br />
volledig lichaam (hoofd en romp) (ledematen)<br />
0,08<br />
Bron: [ICNIRP (1998)]<br />
2 4<br />
Tabel 9: Basisrestricties voor de voor SAR voor het algemene publiek tussen<br />
100 kHz en 10 MHz.<br />
De ICNIRP richtlijnen zijn op zekerheden gebaseerd. Er wordt ook reken<strong>in</strong>g<br />
gehouden met epidemiologisch onderzoek maar ICNIRP gebruikt enkel gekende en<br />
bewezen biologische effecten (die optreden vanaf ongeveer 4 W/kg boven 100 kHz)<br />
en voert daarop een veiligheidsmarge <strong>in</strong> door de blootstell<strong>in</strong>gslimiet een factor 10<br />
lager te stellen voor arbeiders (0,4 W/kg), en een factor 50 (0,08 W/kg) voor de<br />
algemene bevolk<strong>in</strong>g die per def<strong>in</strong>itie ook gevoeligere personen bevat zoals k<strong>in</strong>deren,<br />
zieken en zwangere vrouwen [ICNIRP (1998)] (het gebruiken van een<br />
veiligheidsfactor is een toepass<strong>in</strong>g van het voorzichtigheidsbeg<strong>in</strong>sel). Zuiver<br />
wetenschappelijk bekeken is dat een correcte benader<strong>in</strong>g die ook door andere<br />
commissies en organisaties wordt onderschreven.<br />
2.6.4.2 Referentieniveaus<br />
De referentieniveaus van het elektrisch en magnetisch veld waar<strong>aan</strong> de algemene<br />
bevolk<strong>in</strong>g mag worden blootgesteld voor <strong>in</strong>termediaire frequenties (rms-waarden van<br />
de velden) worden eveneens getoond <strong>in</strong> Tabel 7 (zie ook figuur 9).<br />
2.6.5 Radiofrequente velden<br />
2.6.5.1 Basisrestricties<br />
Als de elektrische en magnetische velden of de vermogendichtheid <strong>in</strong> een gebied<br />
gekend zijn, kunnen theoretische modellen de absorptie <strong>in</strong> de mens bepalen.<br />
Maatstaf voor de depositie bij radiofrequente velden is de “Specific Absorption<br />
Rate” (SAR) of specifiek absorptietempo (SAT) [W/kg]. De absorptie is afhankelijk<br />
van de sterkte van de bron, de aard van de bron (frequentie, antennevorm ...) en de<br />
afstand tot de bron [Kuster et al. (1997)] en ook van de veldpolarisatie (een<br />
uitdrukk<strong>in</strong>g van de oriëntatie van de lijnen van de elektrische flux <strong>in</strong> een EM veld [W.<br />
Joseph and L. Martens (2003), (2005)]. Bevestigde biologische effecten en<br />
gezondheidseffecten <strong>in</strong> het frequentiegebied 10 MHz tot enkele GHz komen overeen<br />
met een stijg<strong>in</strong>g van de temperatuur van het volledig lichaam van 1 o C en meer<br />
[ICNIRP (1998)]. Deze temperatuursstijg<strong>in</strong>g is het resultaat van blootstell<strong>in</strong>g van