viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...

viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ... viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...

samenlevingentechnologie.be
from samenlevingentechnologie.be More from this publisher
08.02.2013 Views

32 100 kW. Verkeersradars gebruiken de frequenties 10 tot 30 GHz en hebben vermogens rond de 10 mW. De blootstelling van personen aan radarvelden gebeurt vooral beroepsmatig maar ook huishoudens (b.v. woningen in de buurt van een radar, paragraaf 3.4.4.7) kunnen dagelijks aan radar blootgesteld worden. 2.5.3.6 Satelliet Aangezien vrij hoge vermogens worden gebruikt voor satelliet-verbindingen kunnen de veldsterktes hoog zijn in de nabijheid van de antennes. Door de enorme afstand tot de aarde van satellieten zullen de velden op menshoogte merkelijk kleiner zijn. Er bestaan verschillende systemen: Low Earth Orbit (LEO), Medium Earth Orbit (MEO) en Geostationary Earth Orbit (GEO). In het kader van de aardobservatie, scant de ERSS (European Remote Sensing Satellite; frequentie 5 GHz) van op een hoogte van 800 km eenzelfde plek van de aarde om de 24 uur af. Ook voor GPS (Global Positioning System) worden satellieten gebruikt. Door de enorme afstand tot de aarde en de vele verliezen werken GPS ontvangers enkel buiten huis en geraken de velden dus nauwelijks binnen in huis. Voor communicatie van grondstations naar satelliet worden grote vermogens gebruikt. Deze grondstations zijn echter afgeschremd en niet bereikbaar voor het publiek. 2.6 Technische normering 2.6.1 Basisrestricties en referentienieveaus In de frequentieband 0 Hz tot 300 GHz zijn er verschillende blootstellingsparameters. Het is zo dat voor lage frequenties er andere effecten in het lichaam optreden dan bij hogere frequenties. Daarom bestaan er ook verschillende blootstellingsparameters. De stroomdichtheid, de SAR (Specific Absorption Rate) en de vermogendichtheid zijn de basisgrootheden in verschillende frequentiegebieden. Ze zijn rechtstreeks gebaseerd op biologische effecten. Voor deze basisgrootheden zijn er basisrestricties gedefinieerd. In de frequentieband 1 Hz – 10 MHz is de grootheid die de effecten op het zenuwsysteem karakteriseert de stroomdichtheid in het lichaam (alhoewel stroomdichtheid nog steeds de grootheid is die in de ICNIRP standaard voorkomt groeit er meer en meer de overtuiging dat het interne elektrisch veld de basisgrootheid is die biologische effecten op het zenuwsysteem karakteriseert [NRPB (2004)]). In de frequentieband 100 kHz – 10 GHz is de grootheid die de thermische effecten karakteriseert de SAR (Specific Absorption Rate) waarde. In de frequentieband 100 kHz – 10 MHz worden de basisrestricties door zowel de stroomdichtheid als door de SAR gekarakteriseerd. Tussen 10 GHz en 300 GHz is de grootheid die de opwarming in het weefsel of aan het oppervlak van het lichaam karakteriseert de vermogendichtheid. Algemeen wordt aangenomen dat, indien de basisrestricties voor de basisgrootheden worden gerespecteerd, er zich geen effecten op het zenuwstelsel en geen temperatuursstijgingen voordoen bij de mens, noch algemeen, noch gelokaliseerd zelfs niet bij ongunstige omgevingsfactoren [ICNIRP (1998)]. In het algemeen is het moeilijk of onmogelijk om de basisgrootheden te meten. Daarom zijn er van deze basisgrootheden referentieniveaus afgeleid die eenvoudiger kunnen gemeten worden. De referentieniveaus voor de elektromagnetische velden zijn zodanig berekend, dat bij blootstelling aan vlakke golven de basisrestricties niet worden overschreden. Als de referentieniveaus voor

33 de elektromagnetische velden niet worden overschreden, zal aan de basisbeperkingen voldaan zijn. Het omgekeerde geldt echter niet: het is mogelijk dat aan de basisbeperkingen voldaan wordt, maar dat de referentieniveaus toch overschreden worden (b.v. sterkte van de velden van een mobiele telefoon in de buurt van het hoofd van de gebruiker). De referentiegrootheden zijn de contactstroom, de elektrische veldsterkte en de magnetische veldsterkte. [ICNIRP (1998)] maakt een onderscheid tussen referentieniveaus voor de algemene bevolking en de beroepsbevolking. De referentieniveaus zijn lager (dus strenger) voor de algemene bevolking dan voor de beroepsbevolking. Met de beroepsbevolking bedoelt [ICNIRP (1998)] die groep van mensen die beroepshalve in aanraking komen met elektromagnetische velden. Dit zal steeds onder gecontroleerde omstandigheden moeten gebeuren. De Belgische arbeidswetgeving betreffende veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk is van toepassing op werkgevers en werknemers. Wie hier onder valt is geregeld door de basiswet, de wet welzijn op het werk [Wet welzijn werknemers (1996)]. Deze Belgische wetgeving verschilt van de interpretatie van ICNIRP wat betreft beroepsbevolking. In de uitvoeringsbesluiten van de wet welzijn zijn evenwel twee hoofdstukken over meer gevoelige groepen (jongeren en zwangeren) die strengere normen opleggen. 2.6.2 Normeringsorganen Er zijn verschillende organisaties die voor normering van niet-ioniserende velden zorgen. We bespreken enkele organisaties kort hieronder. Het beleid wordt uitgebreid besproken in blok D. 2.6.2.1 ICNIRP De “International Commission on Non-Ionising Radiation Protection” of kortweg ICNIRP is een organisatie bestaande uit onafhankelijke wetenschappelijke experten. Het bestaat uit een hoofdcommissie van 14 leden, 4 wetenschappelijke comités en een aantal consulteerbare experten. De wetenschappelijke expertise wordt gebruikt om mogelijke effecten van niet-ioniserende velden op de gezondheid van de mens na te gaan en om normeren op te stellen. ICNIRP heeft richtlijnen uitgevaardigd voor niet-ioniserende elektromagnetische velden van 0 tot 300 GHz [ICNIRP (1998)]. De richtlijnen ICNIRP zijn gebaseerd op zekerheden [ICNIRP (1998)]. ICNIRP heeft eveneens richtlijnen voor blootstelling aan UV-straling tussen 180 nm en 400 nm opgesteld [ICNIRP (2004)]. De richtlijnen geven de maximale blootstellingslimiet waarvan wordt verwacht dat praktisch alle individuen er herhaaldelijk aan mogen worden blootgesteld zonder er nadeel van te ondervinden (het meest gevoelige huidtype wordt als referentietype genomen). De richtlijnen gelden zowel voor gepulseerde als voor continue UV-bronnen [ICNIRP (2004)]. De richtlijnen van ICNIRP [ICNIRP (1998)] zijn internationaal aanvaard. 2.6.2.2 WHO De Wereldgezondheidsorganisatie (World Health Organisation, WHO) is een organisatie gevestigd in Genève met als doel wereldwijde aspecten van de gezondheidszorg in kaart te brengen, activiteiten op het gebied van de gezondheidszorg te coördineren en de gezondheid van de wereldbevolking te bevorderen. De WHO is op 7 april 1948 opgericht door de Verenigde Naties. De wereldgezondheidsorganisatie (WHO) streeft naar de ontwikkeling van “universele” normen die gericht zijn op het beperken van de blootstelling aan nietioniserende elektromagnetische velden. Via www.who.int wordt informatie gegeven

33<br />

de elektromagnetische velden <strong>niet</strong> worden overschreden, zal <strong>aan</strong> de<br />

basisbeperk<strong>in</strong>gen vold<strong>aan</strong> zijn. Het omgekeerde geldt echter <strong>niet</strong>: het is mogelijk dat<br />

<strong>aan</strong> de basisbeperk<strong>in</strong>gen vold<strong>aan</strong> wordt, maar dat de referentieniveaus toch<br />

overschreden worden (b.v. sterkte van de velden van een mobiele telefoon <strong>in</strong> de<br />

buurt van het hoofd van de gebruiker). De referentiegrootheden zijn de<br />

contactstroom, de elektrische veldsterkte en de magnetische veldsterkte.<br />

[ICNIRP (1998)] maakt een onderscheid tussen referentieniveaus voor de algemene<br />

bevolk<strong>in</strong>g en de beroepsbevolk<strong>in</strong>g. De referentieniveaus zijn lager (dus strenger)<br />

voor de algemene bevolk<strong>in</strong>g dan voor de beroepsbevolk<strong>in</strong>g. Met de<br />

beroepsbevolk<strong>in</strong>g bedoelt [ICNIRP (1998)] die groep van mensen die beroepshalve<br />

<strong>in</strong> <strong>aan</strong>rak<strong>in</strong>g komen met elektromagnetische velden. Dit zal steeds onder<br />

gecontroleerde omstandigheden moeten gebeuren.<br />

De Belgische arbeidswetgev<strong>in</strong>g betreffende veiligheid, gezondheid en welzijn op het<br />

werk is van toepass<strong>in</strong>g op werkgevers en werknemers. Wie hier onder valt is<br />

geregeld door de basiswet, de wet welzijn op het werk [Wet welzijn werknemers<br />

(1996)]. Deze Belgische wetgev<strong>in</strong>g verschilt van de <strong>in</strong>terpretatie van ICNIRP wat<br />

betreft beroepsbevolk<strong>in</strong>g. In de uitvoer<strong>in</strong>gsbesluiten van de wet welzijn zijn evenwel<br />

twee hoofdstukken over meer gevoelige groepen (jongeren en zwangeren) die<br />

strengere normen opleggen.<br />

2.6.2 Normer<strong>in</strong>gsorganen<br />

Er zijn verschillende organisaties die voor normer<strong>in</strong>g van <strong>niet</strong>-<strong>ioniserende</strong> velden<br />

zorgen. We bespreken enkele organisaties kort hieronder. Het beleid wordt<br />

uitgebreid besproken <strong>in</strong> blok D.<br />

2.6.2.1 ICNIRP<br />

De “International Commission on Non-Ionis<strong>in</strong>g Radiation Protection” of kortweg<br />

ICNIRP is een organisatie best<strong>aan</strong>de uit onafhankelijke wetenschappelijke experten.<br />

Het bestaat uit een hoofdcommissie van 14 leden, 4 wetenschappelijke comités en<br />

een <strong>aan</strong>tal consulteerbare experten. De wetenschappelijke expertise wordt gebruikt<br />

om mogelijke effecten van <strong>niet</strong>-<strong>ioniserende</strong> velden op de gezondheid van de mens<br />

na te g<strong>aan</strong> en om normeren op te stellen.<br />

ICNIRP heeft richtlijnen uitgevaardigd voor <strong>niet</strong>-<strong>ioniserende</strong> elektromagnetische<br />

velden van 0 tot 300 GHz [ICNIRP (1998)]. De richtlijnen ICNIRP zijn gebaseerd op<br />

zekerheden [ICNIRP (1998)].<br />

ICNIRP heeft eveneens richtlijnen voor blootstell<strong>in</strong>g <strong>aan</strong> UV-<strong>stral<strong>in</strong>g</strong> tussen 180 nm<br />

en 400 nm opgesteld [ICNIRP (2004)]. De richtlijnen geven de maximale<br />

blootstell<strong>in</strong>gslimiet waarvan wordt verwacht dat praktisch alle <strong>in</strong>dividuen er<br />

herhaaldelijk <strong>aan</strong> mogen worden blootgesteld zonder er nadeel van te onderv<strong>in</strong>den<br />

(het meest gevoelige huidtype wordt als referentietype genomen). De richtlijnen<br />

gelden zowel voor gepulseerde als voor cont<strong>in</strong>ue UV-bronnen [ICNIRP (2004)].<br />

De richtlijnen van ICNIRP [ICNIRP (1998)] zijn <strong>in</strong>ternationaal <strong>aan</strong>vaard.<br />

2.6.2.2 WHO<br />

De Wereldgezondheidsorganisatie (World Health Organisation, WHO) is een<br />

organisatie gevestigd <strong>in</strong> Genève met als doel wereldwijde aspecten van de<br />

gezondheidszorg <strong>in</strong> kaart te brengen, activiteiten op het gebied van de<br />

gezondheidszorg te coörd<strong>in</strong>eren en de gezondheid van de wereldbevolk<strong>in</strong>g te<br />

bevorderen. De WHO is op 7 april 1948 opgericht door de Verenigde Naties.<br />

De wereldgezondheidsorganisatie (WHO) streeft naar de ontwikkel<strong>in</strong>g van<br />

“universele” normen die gericht zijn op het beperken van de blootstell<strong>in</strong>g <strong>aan</strong> <strong>niet</strong><strong>ioniserende</strong><br />

elektromagnetische velden. Via www.who.<strong>in</strong>t wordt <strong>in</strong>formatie gegeven

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!