viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...

2 BLOK A: ELEKTROMAGNETISCHE VELDEN: BRONNEN
17
In dit onderdeel worden de verschillende bronnen onderverdeeld en wordt de
penetratie van deze bronnen in de huishoudens besproken. We verdelen de bronnen
van niet-ioniserende velden naargelang hun locatie t.o.v. het huis en bekomen dan
drie categorieën: bronnen enkel binnen huis (b.v. huishoudapparatuur), bronnen
binnen en buiten huis (b.v. mobilofoon), en bronnen buiten het huis (b.v.
hoogspanningsleidingen die naar binnen stralen). Deze drie categorieën bespreken
we hierna grondig. De grootte van de velden en de blootstelling wordt in blok B
besproken. Tabel 33 maakt een vergelijking van de blootstelling van de bronnen die
in dit onderdeel worden besproken.
2.1 Het elektromagnetisch spectrum
Het elektromagnetisch (EM) frequentiespectrum is een rangschikking van
elektromagnetische velden naar frequentie (figuur 1). De frequentie van een
elektromagnetische golf is het aantal trillingen dat op een vaste plaats per
tijdseenheid voorbijkomt. Deze grootheid wordt weergegeven in het aantal trillingen
per seconde, of de eenheid hertz. De afstand tussen twee punten in de ruimte waar
de trillingen in fase gebeuren is de golflengte (in meter). De golflengte is gelijk aan
de lichtsnelheid gedeeld door de frequentie. Hoe hoger de frequentie is des te korter
de golflengte zal zijn.
Het elektromagnetisch spectrum kan in twee grote delen opgedeeld worden:
ioniserende en niet-ioniserende straling. Voor frequenties hoger dan ongeveer 3 PHz
bevat de straling voldoende energie (conventioneel wordt de grens gelegd voor een
energie van fotonen groter dan 12,4 elektronvolt (eV)) om verbindingen tussen
atomen en molecules te verbreken en ionisaties te veroorzaken. We spreken dan
van ioniserende straling. Deze ioniserende straling kan dus b.v. het DNA
(DeoxyriboNucleic Acid of desoxyribonucleïnezuur) aantasten wat schadelijk is voor
de mens. Voorbeelden hiervan zijn g-straling of de X-stralen die in ziekenhuizen
gebruikt worden. Wanneer de energie van de straling te laag is om ionisaties te
veroorzaken spreken we van niet-ioniserende straling. Niet-ioniserende straling is
dus dat deel van het elektromagnetisch spectrum dat frequenties kleiner dan
ongeveer 3 PHz bezit en waar het dikwijls gaat om door de mens-geproduceerde
ELF-velden (extreem lage frequentie), golven met intermediaire frequenties, RFgolven
(radiofrequentie) en microgolven, infrarood, licht en een deel van de UVstraling.
De energie van deze elektromagnetische velden is te zwak om de atomen in
de absorberende massa te ioniseren. Dit betekent dat dergelijke straling te weinig
energie bevat om biologisch materiaal aan te tasten. Met straling bedoelen we dus in
dit document niet-ioniserende elektromagnetische velden.