viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...
viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ... viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...
146 beweren dat financiering vanuit de overheid een illusie is en stellen zich bovendien de vraag of de overheid geloofwaardig genoeg is. Sponsoring via private sector is een belangrijk argument van actiegroepen, die zeggen dat de huidige studies ongeloofwaardig zijn omwille van de financiering. Actiegroepen uitnodigen bij het ontwerp van een studie kan een remedie zijn om de geloofwaardigheid te vergroten. Onrechtstreekse sponsoring waarbij private partijen een onafhankelijk overheidsfonds sponseren is al beter voor de objectiviteit dan zuiver private financiering. Enkele belangrijke projecten en hun financierig worden hieronder beschreven. 5.2.2.1 Interphone studie Op grond van aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) werd een internationaal onderzoeksprogramma gestart waarin in veertien verschillende landen een op dezelfde wijze opgezet patiënt-controleonderzoek wordt uitgevoerd naar mogelijke relaties tussen het gebruik van een mobiele telefoon en het optreden van hersentumoren (gliomen en meningeomen), acousticus-neurinomen en speekselkliertumoren. Dit onderzoeksprogramma, Interphone, staat onder supervisie van het International Agency for Research on Cancer (IARC) van de WHO. De resultaten van de individuele onderzoeken worden afzonderlijk gepubliceerd, maar het IARC zal ook een gecombineerde analyse van alle gegevens uitvoeren en publiceren. Deze studie is gefinancierd door de Europese Unie (Quality of Life Programme onder contract nummer QLK4-1999-01563) en de International Union against Cancer (UICC). Financiering voor de onderzoekers werd ook bekomen via nationale en lokale organisaties en overheden. Het UICC ontvangt fondsen via het MMF (Mobile Manufacturers' Forum) en de GSM Associatie. Er werd via overeenkomsten gegarandeerd dat er voor deze fondsen via het UICC volledige onafhankelijkheid van het wetenschappelijk onderzoek was. 5.2.2.2 EMF project Het EMF project (gestart in 1996, http://www.who.int/peh-emf/project/en/) van het WHO heeft als bedoeling gezondheids- en omgevingseffecten te bepalen die veroorzaakt worden door blootstelling aan statische en tijdvariërende elektrische en magnetische velden tussen 0 en 300 GHz. Het EMF project is open voor elke WHO lidstaat. Dit zijn de gezondheidsdepartementen of vertegenwoordigers van andere nationale instellingen die verantwoordelijk zijn voor bescherming tegen elektromagnetische velden. Het project wordt volledig gefinancierd door de deelnemende landen en instellingen. 5.2.2.3 INTERSUN programma Het INTERSUN programma (http://www.who.int/uv/intersunprogramme/en/) werd gestart in 1993 en is een samenwerkingsproject tussen de WHO, het “Environment Programme” van de Verenigde Naties, de World Meteorological Organization, IARC (International Agency Research on Cancer) en ICNIRP. De financiering gebeurt via deze organisaties. De doelstelling is de vermindering van ziektes door blootstelling aan UV straling. INTERSUN wil ook een leidraad geven aan overheden en instellingen om preventie en bewustzijnsprogramma’s te starten. Zowel mensen die beroepsmatig worden blootgesteld, kinderen als het algemene publiek zijn doelgroepen van dit programma.
147 5.2.2.4 REFLEX project Van februari 2000 tot mei 2004 is het project Risk Evaluation of Potential Environmental Hazards from Low Energy Electromagnetic Field Exposure Using Sensitive in vitro Methods (REFLEX) uitgevoerd. In december 2004 werd het eindrapport gepubliceerd. Het doel van dit project was om de effecten van laag en hoogfrequente velden op in vitro gekweekte cellen te onderzoeken, bij blootstelling onder de huidige blootstellingslimieten. Schade aan DNA is onderzocht. Twaalf onderzoeksgroepen uit zeven Europese landen participeerden in het REFLEX project. Dit project kostte 3 miljoen euro (2.059.450 euro van de EU, 506.774 euro van de Zwitserse overheid, 191.265 euro van de Finse overheid, en 522.629 euro van de Verum Foundation in Duitsland, dit is een non-profit organisatie geïntegreerd onder de burgerlijke wet). 5.2.2.5 TNO studie In 2003 werden de resultaten van de TNO studie [Zwamborn et al. (2003)] gepubliceerd. De Nederlandse Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek (TNO) kreeg van de overheid de onderzoeksvraag om de subjectieve klachten die aan GSM-en UMTS-basistations worden toegeschreven nader te onderzoeken. TNO heeft voor dit onderzoek opdracht gekregen van het directoraat-generaal Telecommunicatie en Post DGTP van het Ministerie van Economische Zaken (voorheen van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat), het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. Het ministerie van Economische Zaken coördineerde namens de opdrachtgevende Ministeries. Het onderzoek is uitgevoerd op basis van een vooraf door de Medisch Ethische Toetsingscommissie (METC) goedgekeurd onderzoeksprotocol. Er werd gekeken naar welzijn en cognitie. Dit onderzoek heeft nogal wat stof doen opwaaien, met name vanwege de conclusie dat blootstelling aan een UMTS-signaal een invloed had op het welzijn [Gezondheidsraad Ned. (2005)]. TNO maakt geen deel uit van de Nederlandse overheid. TNO is een zelfstandige instelling met onder meer een eigen financieel beleid, personeelsbeleid, en commercieel beleid. TNO heeft wel een nauwe relatie met de Nederlandse overheid. TNO vervult een aantal taken van maatschappelijk belang en ontvangt overheidsfinanciering om op verscheidene gebieden te kunnen investeren in nieuwe kennis en bij te dragen aan de oplossing van maatschappelijke problemen. De overheidsfinanciering bedraagt circa 30% van de totale omzet. 5.2.2.6 Projecten via EMF-NET EMF-NET (financiering via 6th framework programme European Commission Coordination Action) is een coördinatieactie met als doelstelling een structuur te leveren voor de resultaten van de onderzoeksactiviteiten gerelateerd aan de biologische effecten van elektromagnetische velden. Men houdt ook rekening met mogelijke risico’s gerelateerd aan beroepsblootstelling. EMF-NET stelt volgende onderzoeksgebieden als prioritair voor: onderzoek naar ELF velden voor de replicatie en uitbreiding van in vitro studies [REFLEX (2004)] en onderzoek naar een mogelijk verband tussen ELF blootstelling en leukemie bij kinderen, epidemiologische RF studies, onderzoek naar blootstelling van kinderen door RF en onderzoek naar mogelijke langetermijneffecten van RF en beroepsblootstelling.
- Page 123 and 124: 95 besproken: elektromagnetisch hyp
- Page 125 and 126: 97 Het BIPT (Belgisch Instituut voo
- Page 127 and 128: 99 Een Panaroma uitzending (zondag
- Page 129 and 130: 101 van adviezen ter voorkoming en
- Page 131 and 132: 1 2 3 4 5 103 effecten evaluatie au
- Page 133 and 134: 105 studie proefpersonen veldpercep
- Page 135 and 136: 107 waarschuwingen Als de overheid
- Page 137 and 138: 109 risicoperceptie van de bevolkin
- Page 139 and 140: 111 bevolkingscentra dan de eigen w
- Page 141 and 142: 113 frequentiegebied voorbeelden va
- Page 143 and 144: 115 kunnen vermijden en er op lette
- Page 145 and 146: 117 4.3.2.1 Wanneer communiceren? D
- Page 147 and 148: 119 Voor de ontwikkeling van een do
- Page 149 and 150: 121 ·Zorg voor een informatielijn
- Page 151 and 152: 123 en hun besluiten zouden moeten
- Page 153 and 154: 125 5 BLOK D: HET BELEID IN VLAANDE
- Page 155 and 156: 127 York, Ohio, Texas en Winconsin)
- Page 157 and 158: 129 telefoons zou verminderen, terw
- Page 159 and 160: 131 binnenmilieu i.v.m. het ELF mag
- Page 161 and 162: 133 land richtlijn grootheden comme
- Page 163 and 164: 135 Zwitserland aanvullende regels
- Page 165 and 166: 137 een verdubbeling van het risico
- Page 167 and 168: 139 Elektromagnetische velden kan i
- Page 169 and 170: 141 informatie over de elektromagne
- Page 171 and 172: 143 Het invoeren van productnormen
- Page 173: 145 in Naila werden statistische si
- Page 177 and 178: 149 5.2.3.2 Intermediaire frequenti
- Page 179 and 180: 151 • Klassieke gestandaardiseerd
- Page 181 and 182: 153 Onderzoek in verband met kinder
- Page 183 and 184: frequentiegebied bronnen Blootstell
- Page 185 and 186: 1 2 3 4 5 6 UV en infrarood Radar D
- Page 187 and 188: 159 VOORSTELLING ONDERZOEKSGROEP WI
- Page 189 and 190: 161 [Baumgardt-Elms et al. (2002)]
- Page 191 and 192: 163 [De Bont en Van Larebeke (2006)
- Page 193 and 194: 165 [Gezondheidsraad Ned. (2005)] G
- Page 195 and 196: 167 [Hutter et al. (2002)] Hutter,
- Page 197 and 198: 169 [Laszlo et al. (2005)] Laszlo A
- Page 199 and 200: 171 [Muscat et al. (2002)] Muscat,
- Page 201 and 202: 173 stations: I/Incidence according
- Page 203 and 204: 175 [Verschaeve L. (1998)] Mobile t
- Page 205: Vlaams Instituut voor Wetenschappel
147<br />
5.2.2.4 REFLEX project<br />
Van februari 2000 tot mei 2004 is het project Risk Evaluation of Potential<br />
Environmental Hazards from Low Energy Electromagnetic Field Exposure Us<strong>in</strong>g<br />
Sensitive <strong>in</strong> vitro Methods (REFLEX) uitgevoerd. In december 2004 werd het<br />
e<strong>in</strong>drapport gepubliceerd. Het doel van dit project was om de effecten van laag en<br />
hoogfrequente velden op <strong>in</strong> vitro gekweekte cellen te onderzoeken, bij blootstell<strong>in</strong>g<br />
onder de huidige blootstell<strong>in</strong>gslimieten. Schade <strong>aan</strong> DNA is onderzocht. Twaalf<br />
onderzoeksgroepen uit zeven Europese landen participeerden <strong>in</strong> het<br />
REFLEX project.<br />
Dit project kostte 3 miljoen euro (2.059.450 euro van de EU, 506.774 euro van de<br />
Zwitserse overheid, 191.265 euro van de F<strong>in</strong>se overheid, en 522.629 euro van de<br />
Verum Foundation <strong>in</strong> Duitsland, dit is een non-profit organisatie geïntegreerd onder<br />
de burgerlijke wet).<br />
5.2.2.5 TNO studie<br />
In 2003 werden de resultaten van de TNO studie [Zwamborn et al. (2003)]<br />
gepubliceerd. De Nederlandse Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk<br />
Onderzoek (TNO) kreeg van de overheid de onderzoeksvraag om de subjectieve<br />
klachten die <strong>aan</strong> GSM-en UMTS-basistations worden toegeschreven nader te<br />
onderzoeken.<br />
TNO heeft voor dit onderzoek opdracht gekregen van het directoraat-generaal<br />
Telecommunicatie en Post DGTP van het M<strong>in</strong>isterie van Economische Zaken<br />
(voorheen van het M<strong>in</strong>isterie van Verkeer en Waterstaat), het M<strong>in</strong>isterie van<br />
Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het M<strong>in</strong>isterie van Volks<strong>huis</strong>vest<strong>in</strong>g,<br />
Ruimtelijke Orden<strong>in</strong>g en Milieubeheer. Het m<strong>in</strong>isterie van Economische Zaken<br />
coörd<strong>in</strong>eerde namens de opdrachtgevende M<strong>in</strong>isteries. Het onderzoek is uitgevoerd<br />
op basis van een vooraf door de Medisch Ethische Toets<strong>in</strong>gscommissie (METC)<br />
goedgekeurd onderzoeksprotocol.<br />
Er werd gekeken naar welzijn en cognitie. Dit onderzoek heeft nogal wat stof doen<br />
opwaaien, met name vanwege de conclusie dat blootstell<strong>in</strong>g <strong>aan</strong> een UMTS-signaal<br />
een <strong>in</strong>vloed had op het welzijn [Gezondheidsraad Ned. (2005)].<br />
TNO maakt geen deel uit van de Nederlandse overheid. TNO is een zelfstandige<br />
<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g met onder meer een eigen f<strong>in</strong>ancieel beleid, personeelsbeleid, en<br />
commercieel beleid. TNO heeft wel een nauwe relatie met de Nederlandse overheid.<br />
TNO vervult een <strong>aan</strong>tal taken van maatschappelijk belang en ontvangt<br />
overheidsf<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g om op verscheidene gebieden te kunnen <strong>in</strong>vesteren <strong>in</strong> nieuwe<br />
kennis en bij te dragen <strong>aan</strong> de oploss<strong>in</strong>g van maatschappelijke problemen. De<br />
overheidsf<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g bedraagt circa 30% van de totale omzet.<br />
5.2.2.6 Projecten via EMF-NET<br />
EMF-NET (f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g via 6th framework programme European Commission<br />
Coord<strong>in</strong>ation Action) is een coörd<strong>in</strong>atieactie met als doelstell<strong>in</strong>g een structuur te<br />
leveren voor de resultaten van de onderzoeksactiviteiten gerelateerd <strong>aan</strong> de<br />
biologische effecten van elektromagnetische velden. Men houdt ook reken<strong>in</strong>g met<br />
mogelijke risico’s gerelateerd <strong>aan</strong> beroepsblootstell<strong>in</strong>g.<br />
EMF-NET stelt volgende onderzoeksgebieden als prioritair voor: onderzoek naar ELF<br />
velden voor de replicatie en uitbreid<strong>in</strong>g van <strong>in</strong> vitro studies [REFLEX (2004)] en<br />
onderzoek naar een mogelijk verband tussen ELF blootstell<strong>in</strong>g en leukemie bij<br />
k<strong>in</strong>deren, epidemiologische RF studies, onderzoek naar blootstell<strong>in</strong>g van k<strong>in</strong>deren<br />
door RF en onderzoek naar mogelijke langetermijneffecten van RF en<br />
beroepsblootstell<strong>in</strong>g.