viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...

130
voorwaarden waaraan maatregelen die zijn gebaseerd op het voorzorgsbeginsel
volgens de mededeling van de Europese Commissie moeten voldoen). Aanverwante
maatregelen zoals Prudent Avoidance zouden echter nog wel gerechtvaardigd
kunnen worden.
Een belangrijke eis [WHO (2000)] is dat zo’n beleid alleen aangenomen wordt onder
de voorwaarde dat de wetenschappelijke beoordeling van risico’s en de op
wetenschappelijk onderzoek gebaseerde blootstellingslimieten niet worden
ondermijnd door het invoeren van willekeurige maatregelen. Dat zou bijvoorbeeld het
geval zijn als de limietwaarden worden verlaagd tot niveaus die geen verband
houden met de wetenschappelijk vastgestelde gevaren of wanneer de limietwaarden
op een verkeerde manier willekeurig worden aangepast om rekening te houden met
de mate van wetenschappelijke onzekerheid.
Het is wel degelijk mogelijk om een beleid te voeren zonder de op wetenschappelijke
informatie gebaseerde normen te ondermijnen. In 1999 stelde de regering van
Nieuw-Zeeland RF-blootstellingsnormen vast die gebaseerd zijn op de richtlijnen van
[ICNIRP (1998)]. De ministeries van gezondheid en milieu merkten op dat ze in hun
normen de basisbeperkingen en referentieniveaus beschouwden als "voldoende
bescherming te bieden". De ministeries merkten echter ook op dat aan bezorgdheid
in de maatschappij tegemoet gekomen kan worden door "...zover als mogelijk is RFblootstelling
die voor het realiseren van diensten of processen onnodig is, te
verminderen, als dit gemakkelijk kan worden bereikt en tegen matige kosten". Deze
nadruk op vermindering van de blootstelling tegen matige kosten, zonder dat het
duidelijk is dat dit voordelen voor de gezondheid oplevert, en zonder een kostenbaten
analyse, geeft deze aanpak de kenmerken van Prudent Avoidance, en niet van
een toepassing van het voorzorgsbeginsel zoals geschetst door de Europese
Commissie.
Andere maatregelen, die niets met voorzorg van doen hebben, kunnen helpen om te
gaan met bezorgdheid bij de bevolking, zoals die kan ontstaan als er plannen zijn
voor het installeren van nieuwe elektrische installaties. Hierbij kan men denken aan
inspraak of deelname aan de besluitvorming met betrekking tot het bouwen van
hoogspanningslijnen, elektrische verdeelstations of RF-zenders. Daarnaast kunnen
mensen zelf kiezen om welke maatregelen dan ook te nemen in hun privé-situatie.
Dat kan bijvoorbeeld zijn het verplaatsen van elektrische apparaten in de buurt van
het bed, zoals klokradio's, of het verplaatsen van een bed van een kind naar een
plaats in de kamer waar een lager magnetisch veld aanwezig is. Uitschakelen van de
elektrische deken voor het naar bed gaan is ook een mogelijkheid. Mensen die
langdurige gesprekken met een mobiele telefoon voeren kunnen een handsfree set
gebruiken en de mobiele telefoon van het lichaam weg houden. Zulke maatregelen
moeten niet door nationale overheden worden aanbevolen vanwege
gezondheidsredenen, maar zij kunnen wel voor individuele personen geschikt zijn,
afhankelijk van hoe zij persoonlijk de risico's inschatten.
5.1.3 Huidig overheidsbeleid in België en Vlaanderen
Een structureel beleid voor elektromagnetische blootstelling is er niet in België en
Vlaanderen. Er worden evenwel beleidsmaatregelen uitgevaardigd wanneer dit nodig
geacht wordt. Een beleid voor binnenshuis elektromagnetische blootstelling is er
helemaal niet.
Voor het 50 Hz elektrisch veld legt het [AREI (1981)] in België dezelfde richtlijn op
i.v.m. het elektrisch veld als ICNIRP [ICNIRP (1998)] en [Raad van de Europese
Unie (1999)]. Voor wat het magnetisch veld betreft bestaat er geen Belgische
regelgeving. De Vlaamse regering heeft in 2004 een kwaliteitsnorm voor het