viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...

isicoperceptie
5
4
3
2
1
0
controlegroep
mimimalisatie
van
blootstelling
110
geen masten
in gevoelige
gebieden
strengere
limieten
(Zwitserland)
zekerheid
onzekerheid
Bron: [Wiedemann P. (2004)], [Wiedemann and Schütz (2005)]
Figuur 19: Impact van onzekerheid en voorzorgsbeginsel op de risicoperceptie.
Deze tweede studie geeft als inzichten dat onzekerheden geen significante
invloed hebben op de risicoperceptie. Bovendien kunnen voorzorgsmaatregelen
de risicoperceptie versterken en tegenovergestelde effecten hebben. In plaats van
de bevolking gerust te stellen kan het voorzorgsbeginsel het wantrouwen versterken
t.o.v. bestaande limieten.
4.2.3 Karakteristieken die perceptie beïnvloeden
4.2.3.1 “Niet in mijn buurt” principe
Het aspect “niet in mijn buurt” speelt een grote rol bij de beleving of perceptie van de
risico’s. Waar men de antennes of hoogspanningslijnen niet kan zien zou er minder
weerstand van de bevolking kunnen zijn (b.v. TV- en radio-antennes staan heel ver
weg). Bij GSM-basisstations kan men de antennes wel zien en is er veel meer
weerstand. Het verstoppen van antennes (b.v. masten in de vorm van bomen) heeft
als voordeel dat er minder bezorgdheid is. Dit “verstoppen” kan echter het
vermoeden opwekken dat er iets aan de hand is met de masten. Over het algemeen
is het zo dat hoe beter de communicatie verloopt, hoe juister de perceptie is.
4.2.3.2 Onvrijwillige blootstelling
De factor onvrijwillige blootstelling speelt een belangrijke rol bij de beleving van het
risico verbonden met bronnen van elektromagnetische velden. Waar men vrijheid
van keuze (meent) te hebben zoals bij mobilofoongebruik zal er minder weerstand
zijn dan waar men het niet heeft (basisstations). Mensen die geen mobilofoon
gebruiken kunnen dus geneigd zijn te denken dat het risico van de radiofrequente
velden van de zenders van de basisstations hoog is. Mensen die een mobilofoon
gebruiken schatten over het algemeen het risico van de (hogere) velden van de
vrijwillig aangeschafte mobilofoons als laag in.
Mensen beschouwen blootstelling aan radiofrequente velden van basisstations van
mobiele telefonie ongewoon en onterecht (d.w.z. ze vinden het niet terecht of billijk
dat ze worden blootgesteld aan velden van basisstations [WHO (2000)], vooral als ze
zelf niet mobiel bellen). Datzelfde geldt voor blootstelling aan elektrische en
magnetische velden van hoogspanningslijnen die stroom leveren aan andere