viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...

viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ... viWTA Blootstelling aan niet-ioniserende straling in huis - Instituut ...

samenlevingentechnologie.be
from samenlevingentechnologie.be More from this publisher
08.02.2013 Views

98 4.1.1.5 Gezondheid.be Gezondheid.be is een initiatief van Gezondheid N.V. met als doel kwalitatieve en nuttige informatie rond gezondheid te verstrekken. Op deze site (www.gezondheid.be) kan interessante informatie teruggevonden worden. Artikels en dossiers “de bestraalde mens” en “zon en psoriasis“ zijn interessant in de context van dit rapport. De informatie op deze site wordt voornamelijk geleverd door medici en free-lance journalisten. De hoofdredacteur is P. Geerts, voormalig uitgever van de UZ-Gezondheidsbrief en directeur van De Huisarts en momenteel directeur van de vzw Omtrent Gezondheid. 4.1.1.6 Verbruikersverenigingen Een voorbeeld van een verbruikersvereniging of consumentenorganisatie is Test- Aankoop in België. Ook in Nederland b.v. bestaat een dergelijke organisatie: de Consumentenbond. Dergelijke organisaties stellen zich tot doel de consumentenbelangen te behartigen. Ze publiceren in hun tijdschriften regelmatig resultaten van vergelijkend warenonderzoek en duiden een “beste koop” aan die de beste prijs/kwaliteit verhouding garandeert. In juni 2004 verscheen het artikel “GSM en elektromagnetische straling: geen gevaar voor de hersenen” in Testaankoop nr: 477 [Deltenre en Vanmaele (2004)]. In dit artikel werd de SAR van verschillende mobilofoons opgemeten door Testaankoop zelf. De waarden bleven voor de geteste GSM’s onder de Europese norm van 2 W/kg [Directive 1999/5/EC (1999)]. Bij een maximaal vermogen werd als hoogste waarde 0,93 W/kg opgemeten. De conclusie was dat de resultaten veeleer geruststellend waren en niet één van de geteste GSM-toestellen “slecht” of af te raden was volgens [Deltenre en Vanmaele (2004)]. De SAR waarden van draadloze telefoons (DECT) werden niet opgemeten omdat de SAR waarden zo laag zijn dat ze nauwelijks meetbaar zijn volgens [Deltenre en Vanmaele (2004)]. 4.1.1.7 Media: kranten, TV, radio Het is zeer moeilijk om informatie van de media samen te vatten door de grote verscheidenheid aan artikels en uitzendingen. Omdat kijkcijfers en “leescijfers” van belang zijn wordt er dikwijls slechts aandacht besteed aan niet-ioniserende elektromagnetische velden en gezondheid als er een effect ontdekt wordt. Wanneer studies geen effecten vinden wordt er weinig of geen aandacht aan besteed in de media. Een uitgebreide opsomming van verschenen artikels is niet relevant voor de inhoud van dit document. Daarom worden hier enkele voorbeelden aangehaald. Het is hier dus niet de bedoeling een volledig overzicht te geven van wat er in kranten, TV en radio verschenen is i.v.m. niet ioniserende straling en gezondheid. Als voorbeeld kunnen we een artikel van september 2005 in Le Monde Diplomatique (“Sonnerie d’alarme sur le téléphone portable”) geven. Dit artikel is meer dan anderhalve pagina lang en vermeldt negatieve effecten voor de gezondheid. Dit artikel werd net als vele andere artikels geschreven na het verschijnen van het TNO-rapport [Zwamborn et al. (2003)]. Dit onderzoek heeft nogal wat stof doen opwaaien door de conclusie dat blootstelling aan een UMTS-signaal een invloed had op het welzijn. De TNO-studie heeft als kritiek gekregen dat de onderzochte groep mensen nogal beperkt is. Deze studie wordt momenteel gerepliceerd in Zwitserland (Dr. Peter Achermann (Institute of Pharmacology and Toxicology, University of Zürich), Prof. Niels Kuster (IT’IS en ETH Zürich) and Dr. Martin Röösli (Institute of Social and Preventive Medicine, University of Bern) [Achermann et al. (2004)]. Een ander voorbeeld is het artikel “dossier GSM-masten en gezondheid” dat op 11 april 2006 in het tijdschrift Humo verscheen. Wat in dit artikel beschreven wordt is gebaseerd op wat de actiegroep Teslabel beweert (zie paragraaf 4.1.2.1).

99 Een Panaroma uitzending (zondag 24 september 2000) ging over de bekende en niet bekende aspecten van GSM-velden. “Uit onderzoek is gebleken dat een GSM invloed heeft op hersenfuncties. Of dit negatief is, is niet bekend, maar een aantal wetenschappers denkt van wel.“ In januari 2006 verscheen in de Standaard een artikel “Geen verband tussen gsm en hersentumor.” Dit artikel was ongeveer 10 regels lang. Hierin werd vermeld dat er geen verband kon worden aangetoond tussen het gebruik van een GSM-toestel en het risico op een hersentumor (British Medical Journal, [Hepworth et al. (2006)]). Dit is een voorbeeld van een, alhoewel zeer korte, vermelding van een studie die geen effecten vindt. Hoe mensen een bepaalde soort informatie ervaren en hoe de invloed op hun perceptie is wordt besproken in paragraaf 4.2.2. 4.1.1.8 Industrie Met industrie bedoelen we de private sector b.v. de elektriciteitsleveranciers, de fabrikanten van mobilofoons, huishoudtoestellen en andere bronnen van elektromagnetische velden, de operatoren... Vanuit de private sector wordt er eveneens informatie gegeven aan de bevolking. De operatoren (b.v. voor België: Proximus, Mobistar en Base) zijn dikwijls aanwezig op infovergaderingen (georganiseerd door gemeentes) omtrent niet-ioniserende straling en gezondheid. Soms organiseren de operatoren zelf een infovergadering. De operatoren verklaren hun standpunten en redenen waarom een antenne geïnstalleerd wordt. Onderzoek naar mogelijke gezondheidseffecten van elektromagnetische velden wordt eveneens gesponsord vanuit de industrie. Voor b.v. de gezondheidsaspecten van mobilofoons en basisstations gebeurt de sponsoring dikwijls via het MMF (Mobile Manufacturers' Forum) en de GSM Associatie. Sponsoring vanuit de private sector kan nadelige gevolgen heben voor de geloofwaardigheid van het onderzoek (zie paragraaf 5.2.2, blok D). Het MMF en GSM Europe (GSM Associatie) verspreiden ook folders over de elektromagnetische velden van mobilofoons en basisstations en de invloed van deze velden op de mens. Meestal is het de tendens dat de industrie niet teveel de aandacht vestigt op mogelijke gezondheidsaspecten van niet-ioniserende straling. Op b.v. de websites van de operatoren is niet direct informatie hierover te vinden. Op de website van Elia (beheerder Belgisch hoogspanningsnet) is er evenwel informatie over veiligheid en milieu (in de buurt van hoogspanningslijnen) beschikbaar. Op b.v. de website van Nokia kunnen de SAR waarden van mobiloons van Nokia opgezocht worden (http://sar.nokia.com/sar/index.jsp). 4.1.2 Andere In deze paragraaf worden allerlei organisaties beschreven die informatie geven over elektromagnetische velden en gezondheid. Voorzichtigheid is aanbevolen bij de interpretatie van de informatie die deze organisaties geven. Veel van de aangehaalde studies zijn niet gerepliceerd. 4.1.2.1 Teslabel Teslabel is een Waalse organisatie die strijdt tegen “elektromagnetische vervuiling” en hoogspanningsmasten. J-M. Danze is één van de drijvende krachten achter deze organisatie. Deze organisatie is gekant tegen alles wat te maken heeft met bronnen van elektromagnetische straling en eist lagere normen. Neutrale informatie (Teslabel strijdt immers tegen elektromagnetische velden) is niet op deze site te vinden. Via de webpagina www.teslabel.be is er meer informatie over deze organisatie te vinden. De wetenschappelijke basis voor hun argumentatie wordt gegeven door henzelf

99<br />

Een Panaroma uitzend<strong>in</strong>g (zondag 24 september 2000) g<strong>in</strong>g over de bekende en<br />

<strong>niet</strong> bekende aspecten van GSM-velden. “Uit onderzoek is gebleken dat een GSM<br />

<strong>in</strong>vloed heeft op hersenfuncties. Of dit negatief is, is <strong>niet</strong> bekend, maar een <strong>aan</strong>tal<br />

wetenschappers denkt van wel.“<br />

In januari 2006 verscheen <strong>in</strong> de Standaard een artikel “Geen verband tussen gsm en<br />

hersentumor.” Dit artikel was ongeveer 10 regels lang. Hier<strong>in</strong> werd vermeld dat er<br />

geen verband kon worden <strong>aan</strong>getoond tussen het gebruik van een GSM-toestel en<br />

het risico op een hersentumor (British Medical Journal, [Hepworth et al. (2006)]). Dit<br />

is een voorbeeld van een, alhoewel zeer korte, vermeld<strong>in</strong>g van een studie die geen<br />

effecten v<strong>in</strong>dt. Hoe mensen een bepaalde soort <strong>in</strong>formatie ervaren en hoe de <strong>in</strong>vloed<br />

op hun perceptie is wordt besproken <strong>in</strong> paragraaf 4.2.2.<br />

4.1.1.8 Industrie<br />

Met <strong>in</strong>dustrie bedoelen we de private sector b.v. de elektriciteitsleveranciers, de<br />

fabrikanten van mobilofoons, <strong>huis</strong>houdtoestellen en andere bronnen van<br />

elektromagnetische velden, de operatoren... Vanuit de private sector wordt er<br />

eveneens <strong>in</strong>formatie gegeven <strong>aan</strong> de bevolk<strong>in</strong>g.<br />

De operatoren (b.v. voor België: Proximus, Mobistar en Base) zijn dikwijls <strong>aan</strong>wezig<br />

op <strong>in</strong>fovergader<strong>in</strong>gen (georganiseerd door gemeentes) omtrent <strong>niet</strong>-<strong>ioniserende</strong><br />

<strong>stral<strong>in</strong>g</strong> en gezondheid. Soms organiseren de operatoren zelf een <strong>in</strong>fovergader<strong>in</strong>g.<br />

De operatoren verklaren hun standpunten en redenen waarom een antenne<br />

geïnstalleerd wordt.<br />

Onderzoek naar mogelijke gezondheidseffecten van elektromagnetische velden<br />

wordt eveneens gesponsord vanuit de <strong>in</strong>dustrie. Voor b.v. de gezondheidsaspecten<br />

van mobilofoons en basisstations gebeurt de sponsor<strong>in</strong>g dikwijls via het MMF (Mobile<br />

Manufacturers' Forum) en de GSM Associatie. Sponsor<strong>in</strong>g vanuit de private sector<br />

kan nadelige gevolgen heben voor de geloofwaardigheid van het onderzoek (zie<br />

paragraaf 5.2.2, blok D).<br />

Het MMF en GSM Europe (GSM Associatie) verspreiden ook folders over de<br />

elektromagnetische velden van mobilofoons en basisstations en de <strong>in</strong>vloed van deze<br />

velden op de mens.<br />

Meestal is het de tendens dat de <strong>in</strong>dustrie <strong>niet</strong> teveel de <strong>aan</strong>dacht vestigt op<br />

mogelijke gezondheidsaspecten van <strong>niet</strong>-<strong>ioniserende</strong> <strong>stral<strong>in</strong>g</strong>. Op b.v. de websites<br />

van de operatoren is <strong>niet</strong> direct <strong>in</strong>formatie hierover te v<strong>in</strong>den. Op de website van Elia<br />

(beheerder Belgisch hoogspann<strong>in</strong>gsnet) is er evenwel <strong>in</strong>formatie over veiligheid en<br />

milieu (<strong>in</strong> de buurt van hoogspann<strong>in</strong>gslijnen) beschikbaar. Op b.v. de website van<br />

Nokia kunnen de SAR waarden van mobiloons van Nokia opgezocht worden<br />

(http://sar.nokia.com/sar/<strong>in</strong>dex.jsp).<br />

4.1.2 Andere<br />

In deze paragraaf worden allerlei organisaties beschreven die <strong>in</strong>formatie geven over<br />

elektromagnetische velden en gezondheid. Voorzichtigheid is <strong>aan</strong>bevolen bij de<br />

<strong>in</strong>terpretatie van de <strong>in</strong>formatie die deze organisaties geven. Veel van de<br />

<strong>aan</strong>gehaalde studies zijn <strong>niet</strong> gerepliceerd.<br />

4.1.2.1 Teslabel<br />

Teslabel is een Waalse organisatie die strijdt tegen “elektromagnetische vervuil<strong>in</strong>g”<br />

en hoogspann<strong>in</strong>gsmasten. J-M. Danze is één van de drijvende krachten achter deze<br />

organisatie.<br />

Deze organisatie is gekant tegen alles wat te maken heeft met bronnen van<br />

elektromagnetische <strong>stral<strong>in</strong>g</strong> en eist lagere normen. Neutrale <strong>in</strong>formatie (Teslabel<br />

strijdt immers tegen elektromagnetische velden) is <strong>niet</strong> op deze site te v<strong>in</strong>den. Via de<br />

webpag<strong>in</strong>a www.teslabel.be is er meer <strong>in</strong>formatie over deze organisatie te v<strong>in</strong>den.<br />

De wetenschappelijke basis voor hun argumentatie wordt gegeven door henzelf

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!