Feiten om te delen - Considerati

kunnen richting de toekomst de uitkomsten van
de maatschappelijke kosten-en-baten analyse beïnvloeden.
Met andere woorden de huidige berekeningen
zijn momentopnamen die met name gelding
hebben op de korte en eventueel middellange termijn.
De kosten-en-baten analyse kan op de langere termijn
dus anders uitvallen.
In de discussie over digitale contentdistributie en het
downloaden uit illegale bron speelt de langere termijn
vanzelfsprekend ook een rol. Het is daarom van belang
om mogelijke dynamische effecten die spelen bij digitale
contentdistributie te verkennen. Hierbij benadrukken
wij wel dat het hier gaat om mogelijke effecten
en dat voor toekomstige ontwikkelingen slechts in
beperkte mate wetenschappelijke onderbouwing is.
8.5.1 veranderend
consumentengedrag
De economische studies naar de welvaartseffecten
van het downloaden uit illegale bron worden berekend
over een historische periode en er wordt niet, of
slechts in beperkte mate, gecorrigeerd voor veranderd
gedrag van consumenten. Een dynamisch effect dat
nu reeds lijkt op te treden als gevolg van het downloaden
uit illegale bron is dat een deel van de consumenten
niet langer bereid is om te betalen voor een
entertainment-product, of een prijspeil hanteert dat
niet in overeenstemming is met prijs die de aanbieders
vragen. Dit effect kan richting de toekomst mogelijk
sterker worden.
Het is de vraag in hoeverre mensen in de toekomst
bereid zullen blijven te betalen voor digitale content
wanneer het downloaden uit illegale bron als de norm
wordt gezien. Uit onderzoek van Harris Interactive
(2010) blijkt dat een belangrijke reden voor consumenten
om te downloaden is dat zij het inmiddels
simpelweg gewend zijn. 251 Daarnaast lijkt het downloaden
uit illegale bron, ook in landen waar dit illegaal
is, steeds meer ‘mainstream’ te worden. Uit onderzoek
8 maatschappelijke effecten van het downloaden uit illegale bron
van PWC (2011) onder downloaders blijkt dat meer
dan 50% denkt dat “iedereen het doet”. Ook de invloed
van familie en vrienden is van belang: 57% van de
respondenten downloadt uit illegale bron op aanraden
van familie of vrienden. 252 Jain (2008) wijst in dit
kader op de mogelijkheid dat de motivatie voor kopers
minder wordt wanneer het downloaden uit illegale
bron verder maatschappelijk geaccepteerd raakt. 253
Dit geldt niet alleen voor de downloaders, maar ook
voor de groep consumenten die nu nog betaalt voor
(digitale) content. Wanneer deze groep ziet dat er een
steeds grotere groep is die niet betaalt voor entertainmentproducten,
dan neemt de motivatie om wel te
betalen bij deze groep waarschijnlijk ook af.
Omdat de consument een beperkt budget heeft moet
deze kiezen tussen verschillende waardeproposities.
De aanwezigheid van het gratis illegale aanbod kan de
besluitvorming van de consument bij de keuze tussen
verschillende producten beïnvloeden. Door het illegale
aanbod kan de consument namelijk kiezen voor
én het gratis illegaal aanbod en een ander product.
Verder kan het illegaal aanbod de waardeperceptie van
de consument beïnvloeden. Doordat de consument in
aanraking komt met illegaal gratis aanbod, verandert
mogelijk de perceptie die de consument heeft van een
redelijke prijs.
Consumenten kunnen nu muziek, films en games
op allerlei manieren consumeren. Dit gegeven heeft
invloed gehad op de verwachtingen van de consument
met betrekking tot het legale aanbod en de prijsstelling
daarvan. Het effect van deze veranderingen is des te
groter nu door het non-exclusieve en non-rivale karakter
van entertainmentproducten consumenten in de
praktijk toegang hebben gekregen tot een enorm digitaal
aanbod van entertainmentproducten zonder daarvoor
te hoeven betalen. Dit verhoogt de verwachtingen
van de consument met betrekking tot het legale aan-
bod, terwijl het tegelijkertijd de betalingsbereidheid
van de consument lijkt te verlagen. 254 Overigens staat
251 Harris Interactive (2010), in: BPI (2010), Digital Music Nation 2010, The UK’s legal and illegal digital music landscape, p. 31.
252 PWC (2011), Discovering relations and attitudes related to pirating content, PWC speed of life consumer intelligence series.
253 Jain, S. (2008), Digital piracy: A competitive analysis, in: Marketing Science, Vol. 27, No. 4, pp. 610 – 626, juli – augustus 2008, p. 622.
254 Zie bijvoorbeeld: PWC (2011), Discovering relations and attitudes related to pirating content, PWC speed of life consumer intelligence series.
93