Feiten om te delen - Considerati

constateren op de legale verkopen en onderzoeken die
een positief effect of een niet significant effect constateren
op de legale verkopen.
De door ons bestudeerde onderzoeken geven geen
definitief antwoord op de vraag wat de effecten van
het downloaden uit illegale bron zijn op de legale
verkopen. Nagenoeg alle economische studies kampen
met het probleem van endogeniteit, waardoor het vaststellen
van causale verbanden tussen het downloaden
uit illegale bron en de legale verkopen bemoeilijkt
wordt. Methodologische bezwaren en verschillende
interpretaties van onderzoeksresultaten leiden ertoe
dat nagenoeg geen van de wetenschappelijke studies
op dit gebied onomstreden is. Er is dan ook geen
enkele studie die het definitieve, exacte antwoord
kan geven op de vraag wat de economische effecten
zijn die het downloaden uit illegale bron heeft op de
legale verkopen. Toch ontstaat op basis van de literatuurstudie
wel het algemene beeld dat downloaden uit
illegale bron een negatieve invloed heeft op de legale
verkopen en dat dit effect niet wordt gecompenseerd
door de positieve effecten zoals het netwerk effect en
het sampling effect.
Het merendeel van de in onze literatuurstudie be-
sproken studies constateert een duidelijk negatief
effect van het downloaden uit illegale bron op de
legale verkopen (zie het overzicht van de belangrijkste
conclusies uit de besproken studies in appendix I). Dit
negatieve effect is het gevolg van substitutie van het
legaal aangeboden product door het illegaal aangeboden
product. Een beperkt aantal studies constateert
geen significante invloed op de verkopen en enkele
studies constateren een positief effect.
Wanneer wij de verschillende studies overzien, dan
zien wij dat de studies die een substitutie effect consta-
7 invloed illegaal aanbod op de legale markt
teren, subsitutieratios noemen van tussen de 5% en
30%. De meeste studies vinden een substitutieratio
van rond de 20%. Voor films en games ligt het substitutiepercentage
gezien de specifieke eigenschappen van
films en games mogelijk hoger, maar meer onderzoek
is nodig om hier definitief uitsluitsel over te geven.
De twee studies die het effect van het downloaden
uit illegale bron op de legale muziekverkopen specifiek
voor Nederland berekenen (Huygen et al. 2009
en Forrester Research 2009) komen tot vergelijkbare
conclusies: de omzetderving van de Nederlandse
muziekindustrie wordt geschat tussen de 76 miljoen
en 100 miljoen euro op jaarbasis inclusief BTW. In hun
berekeningen gaan Huygen et al. (2009) er vanuit dat
maximaal 20% van de omzetderving van de industrie
toegeschreven kan worden aan file sharing, hetgeen
overeenkomt met een substitutieratio van rond de 5%
tot 7% voor Nederland. 213
De studies die geen significante invloed vinden of
juist een positief effect op de legale verkopen constateren,
wijzen op de positieve invloed van het sampling
effect en het netwerk effect op de legale verkopen.
Voor de omzetdaling van de entertainmentindustrie
wijzen zij op externe factoren zoals concurrentie door
andere entertainmentproducten en slechtere macroeconomische
omstandigheden. 214 Verder wijzen zij op
de segmentatie van consumenten: veel consumenten
zijn of niet kapitaalkrachtig, of niet koopbereid. Hun
downloadgedrag beïnvloedt – in economische termen –
daarom niet direct de omzet van de entertainmentindustrie.
215
Wanneer wij nader naar de positieve effecten van
downloaden uit illegale bron kijken, dan lijkt het
erop dat onbekende entertainmentproducten sterker
profiteren van sampling- en netwerkeffecten dan
bekende(re) entertainmentproducten, hoewel er ook
213 Huygen, A., Poort, J., Van Eijk, N. (2009), �����������������������������������������������������������������������������������
,
����������������������������������������������������������������������������������������������
illegale bron op de legale verkopen wordt becijferd. Naast deze economische analyse wordt ook een maatschappelijke kosten-en-baten
analyse gemaakt. De uitkomsten van dit deel van het onderzoek zullen in het volgende hoofdstuk worden besproken.
214 Zie bijvoorbeeld ook: Cammaerts, B., Meng, B. (2011), Creative Destruction and Copyright Protection: Regulatory Responses to File-sharing,
Media Policy Brief 1, London School of Economics.
215 ���������������������������������������������������������������������������������������������
77