Feiten om te delen - Considerati

feiten om te delen digitale contentdistributie in nederland
Omdat filmconsumptie anders van aard is dan muziekconsumptie,
zijn de effecten van het onbetaald consumeren
van illegaal aangeboden films op de legale
verkoop naar alle waarschijnlijkheid ook verschillend.
Als zodanig zijn de resultaten die gevonden zijn
in empirische studies over het downloaden uit illegale
bron en muziek consumptie niet één-op-één van
toepassing op de filmwereld. Zo geven Huygen et al.
(2009) aan dat het eenmalige consumptiekarakter
van films waarschijnlijk een hoger substitutie effect
tot gevolg heeft. Zij betogen voorts dat de positieve
effecten van het downloaden uit illegale bron (netwerk
effecten, sampling) voor films minder sterk zullen zijn.
De onderzoekers geven wel aan dat in veel gevallen
een gedownloade film geen goed substituut vormt
voor een kwalitatief hoogwaardige DVD of een bioscoop-bezoek.
180 Ze vermoeden daarom dat een koopkrachtige
en koopbereide consument eerder voor een
bioscoopbezoek of een DVD kiest, dan voor een download.
Aldus zijn het waarschijnlijk de minder koopkrachtige
en/of koopbereide consumenten die voor
een download kiezen.
Een wat ouder onderzoek van Bounie et al. (2006)
vond dat file sharing van films geen invloed heeft op
het bioscoopbezoek, maar wel op de markt voor home
entertainment video en verhuur. 181 Dit onderzoek lijkt
het vermoeden van Huygen et al. te bevestigen dat een
bioscoopbezoek en een filmdownload als producten
minder sterk met elkaar concurreren, terwijl een kwalitatief
goede download wel sterk concurreert met huur-
en koop DVD’s. Ook de cijfers van het bioscoopbezoek,
de huurmarkt en de home entertainment in Nederland
lijken dit vermoeden te bevestigen.
Onderzoek van Waldfogel & Rob (2007) onder Franse
studenten wijst uit dat de substitutiegraad bij films
nagenoeg één is. 182 Wanneer iemand dus een film downloadt,
is de kans zeer gering dat de film nog gekocht
wordt, of dat een bioscoopbezoek volgt. Dit betekent
dat substitutie een significant groter probleem vormt
voor films dan voor muziek. Hierbij moet worden
opgemerkt dat een sterke daling in het bioscoop-
bezoek als gevolg van het downloaden uit illegale bron
uit de omzetcijfers van de bioscopen niet direct valt
af te leiden. Hiervoor zijn diverse verklaringen aan te
voeren. Zo kan het zijn dat bioscoopbezoek en thuis
een film kijken verschillende soorten ‘belevingen’ zijn
die niet met elkaar concurreren, hetgeen betekent
dat de conclusies van Waldfogel en Rob niet kloppen.
Een alternatieve verklaring kan echter ook zijn dat
mensen door het downloaden uit illegale bron meer
geld overhouden dat zij kunnen besteden aan bioscoopbezoek.
Wanneer wij van deze hypothese uitgaan
blijft de conclusie van Waldfogel en Rob wel overeind,
maar is het effect ervan niet direct terug te zien in de
omzetcijfers.
DeVany & Walls (2007) onderzochten het effect van
pre-release piraterij en courante downloads op de
recette van een film van één van de grote Hollywood
studios. 183 Zij vonden een negatief verband tussen
de aanwezigheid van illegaal aanbod op file sharing
netwerken en de omzet van de film in de bioscoop.
De geschatte schade als gevolg van gederfde omzet
bedroeg voor de productie in kwestie 40 miljoen euro.
Met het oog op de vraag hoe groot de invloed is van
het downloaden uit illegale bron is een problematisch
punt aan de studie van DeVany & Walls dat de door
hen gebruikte data niet openbaar is, omdat deze door
de Hollywood studio vertrouwelijk ter beschikking is
gesteld. Het is dus niet mogelijk de onderzoeksresultaten
te verifiëren en onduidelijk in hoeverre de resultaten
voor alle films gelden.
180 Huygen, A., Poort, J., Van Eijk, N. (2009), �����������������������������������������������������������������������������������
,
januari 2009, TNO/SEO/IViR.
181��������������������������������������������������������������������������������������������� Review
of Economic Research on Copyright Issues, 2006, vol. 3(2), pp. 15 – 27.
182 Waldfogel, J., Rob, R. (2007), Piracy on the Silver Screen, in: The Journal of Industrial Economics, Volume 55, Issue 3, september 2007,
p. 379 – 395.
183 ����������������������������������������������������������������������������������������������
p. 291 – 301.
70