Feiten om te delen - Considerati

‘endogeen’ is. 149 Dit betekent dat er factoren zijn,
waarvan sommige niet worden gezien door de onderzoekers,
die zowel downloads als verkopen gelijktijdig
beïnvloeden. 150 Deze endogeniteit maakt het lastig om
causale verbanden aan te tonen tussen downloads en
stijgende of dalende verkopen. Om het probleem van
endogeniteit te vermijden maken econometristen
gebruik van diverse technieken. Een methode die in
het empirisch onderzoek naar het downloaden uit
illegale bron veel gebruikt is, is het zoeken naar variabelen
die wel samenhangen met het downloadgedrag
maar niet met het aanschaffen van content (exogene
variabelen). 151 Dergelijke exogene variabelen worden
‘instrumenten’ genoemd en kunnen gebruikt worden
om causale relaties aan te tonen. Helaas is het vinden
van goede instrumenten bijzonder lastig. De kritiek die
op veel studies wordt geleverd is dat zij of in het geheel
niet instrumenteren, of dat de variabelen die worden
gebruikt voor het instrumenteren niet exogeen zijn,
waardoor de onderzoeksresultaten invalide zijn.
De verschillende manieren waarop economen hun
data verzamelen en analyseren en de omgang met
het probleem van endogeniteit heeft geleid tot veel
tegengestelde conclusies en twisten over gehanteerde
methodologieën, gebruikte data en uitkomsten. Het
is dan ook niet goed mogelijk om de inhoud van de
verschillende studies direct te vergelijken, te beoordelen
en daaruit definitieve conclusies te trekken. Om
deze reden zullen wij de verschillende studies kort
beschrijven (inhoud, methodologie, gebruikte data,
eventuele kritiek) en de belangrijkste conclusies weergeven.
152 Hiermee kan vervolgens een beeld worden
geschetst van de huidige status van het wetenschappelijk
discours.
Hieronder bespreken wij de negatieve en positieve
effecten die het downloaden uit illegale bron moge-
7 invloed illegaal aanbod op de legale markt
lijkerwijs heeft op de verkoop van legaal aangeboden
content. Wij richten ons op die studies die het meest
relevant zijn. Indicaties hiervoor zijn de gezaghebbendheid
van de studie (welke bijvoorbeeld is af te leiden
uit het tijdschrift waarin de studie is gepubliceerd),
de publicatiedatum (recentere studies worden relevanter
geacht), de mate waarin studies terugkomen in
het maatschappelijk debat en de eventuele kritiek op
de studies. Wij beseffen ons dat wij door de gemaakte
selectie niet geheel volledig kunnen zijn maar menen
dat de selectie representatief is voor de literatuur.
7.3.1 negatieve effecten
Met name het substitutie effect is uitgebreid onderzocht
in de literatuur. De overige twee negatieve
effecten (vraaguitval door sampling en uitstel van
koop) zijn zeer nauw gerelateerd aan substitutie,
hetgeen een verklaring kan zijn waarom nagenoeg
geen studies specifiek kijken naar deze effecten.
7.3.1.1 substitutie
De invloed van het downloaden uit illegale bron op de
legale verkopen is met name voor muziek uitgebreid
onderzocht. Dit is niet verwonderlijk, nu muziek
in MP3 formaat het eerste entertainment product
is dat sinds 1999 op grote schaal via p2p netwerken
werd uitgewisseld. De meeste datasets die gebruikt
zijn voor het empirisch onderzoek naar de substitutie
door downloaden uit illegale bron stammen ook uit
de periode 1999-2004. Voor de Nederlandse markt
is weinig specifiek onderzoek gedaan, alleen Huygen
et al. (2009) en Forrester Research (2009) onderzoeken
de invloed van het downloaden uit illegale
bron op de legale verkopen van muziek in Nederland.
Zij komen respectievelijk tot een omzetverlies van
maximaal 100 miljoen euro per jaar (inclusief BTW)
en een omzetverlies van rond de 80 miljoen euro per
jaar (inclusief BTW).
149 Huygen, A., Poort, J., Van Eijk, N. (2009), �����������������������������������������������������������������������������������
,
januari 2009, TNO/SEO/IViR, p. 105.
150 Oberholzer-Gee, F., Strumpf, K. (2009), Filesharing and copyright, Working paper 9-132, Harvard Business School, p. 18.
151 Oberholzer-Gee, F., Strumpf, K. (2009), Filesharing and copyright, Working paper 9-132, Harvard Business School, p. 18 en Huygen, A., Poort, J.,
Van Eijk, N. (2009), �����������������������������������������������������������������������������������������
, januari 2009, TNO/SEO/IViR,
p. 105.
152 Dejean, S. (2009), What Can We Learn from Empirical Studies About Piracy?, in: CESifo Economic Studies, 2009, 55 (2), p. 326.
65