Feiten om te delen - Considerati

feiten om te delen digitale contentdistributie in nederland
KEA (2006) onderzocht in opdracht van de Europese
Commissie wat op basis van Europese gebruiken
de beste methodologie is voor het bepalen van
de economische omvang van de culturele sector. 5
Het KEA-model kijkt eerst naar variaties in benaderingen
en benamingen tussen de Britse, Franse,
Scandinavische en enkele transnationale organisaties
(waaronder de WIPO) alvorens een eigen model voor
te stellen dat enige overeenkomsten vertoont met het
WIPO-model.
Breed genomen, kent de culturele economie volgens
het KEA-model verschillende lagen:
1. de kern van het kunstenveld, dat non-industriële
producten omvat (zoals de schilderkunst, uitvoerende
kunsten en erfgoed),
2. de eerste cirkel, met culturele industrieën wiens voortbrengselen
geheel uit culturele producten bestaan
(zoals film, video, televisie, radio, games, muziek en
boeken),
3. de tweede cirkel met creatieve industrieën en activiteiten
waarvan de voortbrengsels functioneel
zijn, maar die elementen van de voorgaande lagen
gebruikt (zoals design, architectuur en reclame), en
4. de derde cirkel met related industries. Deze bestaat,
in het verlengde van de beschrijving uit het WIPOmodel,
uit industrieën die niet bestaan uit, maar
wel afhankelijk zijn van producten uit de culturele
en creatieve industrieën (zoals bijvoorbeeld fabrikanten
van geluidsdragers).
Volgens het KEA-model vallen de eerste drie lagen
onder de reikwijdte van de culture economie. Zij
hebben als gemeenschappelijk kenmerk dat wat ze
voortbrengen concreet en verhandelbaar wordt door
auteursrechtelijke bescherming. Op basis van het KEAmodel
wordt in 2003 de toegevoegde waarde van de
creatieve en culturele economie van de EU berekend op
654 miljard euro, oftewel 2,6% van het Europese BBP
en is de sector goed voor 5,8 miljoen banen, hetgeen
gelijkstaat aan 3,1% van de totale werkzame populatie
in de EU. De entertainmentindustrie zoals bedoeld in
dit onderzoek zou in het KEA-model bestaan uit (een
deel van) de eerste cirkel, welke slechts een deel van
de culturele economie uitmaakt. Het KEA-onderzoek
geeft echter geen nadere specificering over het aandeel
BBP of banenaanbod van de afzonderlijke cirkels in de
gehele Europese culturele economie.
De TERA (2010) studie in opdracht van de International
Chamber of Commerce maakt een kritische
vergelijking van het WIPO-model en het KEA-model. 6
TERA komt, door beide modellen grotendeels samen te
voegen, tot een uitgebreid model voor het meten van
de creatieve industrie van de lidstaten van de EU. Kort
samengevat omvat het TERA-model alle elementen
van het WIPO-model, met toevoeging van enkele
componenten uit het KEA-model.
Het TERA-model voor het bepalen van de creatieve
industrie omvat drie lagen:
1. de core creative industries (zoals literatuur, muziek,
video en software),
3. de interdependent industries (zoals producenten van
instrumenten, mediaspelers, computers en randapparatuur,
datadragers enzovoorts), en
3. de non dedicated support industries (zoals groot- en
detailhandel, transportindustrie en telecommunicatie).
Het TERA-model berekent de economische waarde
van de Europese creatieve industrie in 2008 in totaal
op 862 miljard euro (6,9% van de totale toegevoegde
waarde in de EU). Het aandeel van de core creative
industries in het geheel is ongeveer 65%, dat wil zeggen
zoín 560 miljard. Dat staat gelijk aan 4,5% van de
totale toegevoegde waarde in de EU. Hiermee is creatieve
de industrie goed voor 3,8% van de werkgelegenheid
oftewel 8,5 miljoen banen.
2.1.2 nederlandse rekenmodellen
Voor het bepalen van de omvang van de markt voor
entertainment producten in Nederland zijn twee
recente onderzoeken, alsmede twee Kamerbrieven van
belang.
6 TERA Consultancy (2010), Building a Digital Economy, The importance of saving jobs in the EU’s creative industries.
16