Feiten om te delen - Considerati

12.4.1 verbod op downloaden uit
illegale bron
Welk effect een algemeen verbod op het downloaden
uit illegale bron heeft op het gedrag van consumenten,
is in de literatuur op twee manieren onderzocht.
De eerste manier is om consumenten te vragen wat
voor effect een downloadverbod zou hebben op hun
gedrag. In Nederland is een tweetal van dat soort
onderzoeken gedaan, in het buitenland zijn ook meerdere
onderzoeken gedaan. Uit het onderzoek van
Huygen et al. (2009) volgt dat 19% van de Nederlandse
respondenten verwacht meer muziek, DVD’s,
bioscoopkaartjes en games te gaan kopen ‘als downloaden
niet meer mogelijk is’. De meerderheid (64,5%)
zou in dat geval evenveel blijven kopen, terwijl 16,5%
aangeeft minder te zullen gaan kopen als downloaden
niet meer mogelijk is. 297
In een onderzoek van Multiscope dat werd gedaan in
opdracht van de stichting Copyright en Nieuwe Media
(2010) onder een representatief deel van de Nederlandse
bevolking, geeft 22% van de ondervraagden aan
te zullen minderen of stoppen met downloaden uit illegale
bron op het moment dat er een downloadverbod
wordt ingevoerd, ongeacht of het verbod streng wordt
gehandhaafd. Meer dan de helft geeft aan pas te zullen
stoppen of minderen met illegale downloads wanneer
de pakkans hoog is (43%) of er wanneer er legale alternatieven
zijn (10%). Een kwart (25%) van de respondenten
zal sowieso niet stoppen met downloaden uit
illegale bron, ongeacht de pakkans. 298
In landen waar reeds een downloadverbod geldt geven
respondenten wel aan dat dit voor hen een belangrijke
reden is om geen bestanden uit illegale bron te downloaden
(zie hoofdstuk 5). Of een downloadverbod
daadwerkelijk consumenten afschrikt hangt samen
met de effectiviteit van de handhaving.
12 appendix ii: handhaving van het auteursrecht
297 Huygen, A., Poort, J., Van Eijk, N. (2009), �����������������������������������������������������������������������������������
,
januari 2009, TNO/SEO/IViR, p. 86.
298 Stichting Copyright & Nieuwe Media (2010), Downloadverbod zal industrie niet helpen, p. 7.
299 Adermon, A., Liang, C. Y. (2010), Piracy, music and movies, a natural experiment, 28 oktober 2010, p. 20.
300 Adermon, A., Liang, C. Y. (2010), Piracy, music and movies, a natural experiment, 28 oktober 2010, p. 18.
De tweede manier is het daadwerkelijk meten van
veranderingen in het gedrag na de invoering van een
downloadverbod of het strenger handhaven van een
bestaand downloadverbod. Het spreekt voor zich dat
voor deze laatste situatie, die niet vaak voorkomt,
weinig onderzoek beschikbaar is. Om die reden is het
onderzoek van Adermon & Liang (2010) interessant.
Adermon & Liang (2010) onderzochten de gevolgen
van de implementatie van de Europese Handhavingsrichtlijn
in de Zweedse wet op 1 april 2009, waarmee
de kans op vervolging voor het downloaden uit illegale
bron aanzienlijk toenam. Adermon en Liang constateerden
dat na de wetswijziging over een periode van
een half jaar het internetverkeer met 18% afnam,
terwijl de verkoop van muziek op fysieke dragers
met 27% en digitale muziek met 48% toenam. Verder
vroegen Adermon en Liang respondenten in hoeverre
de wetswijziging hun gebruik van file sharing websites
had veranderd. Het merendeel geeft aan dat ze ermee
zijn gestopt (23%) of geminderd (37%). De minderheid
van de respondenten geeft aan file sharing sites
evenveel (37%) of zelfs meer (4%) dan voorheen te
gebruiken. 299 De onderzoekers schrijven de wetswijziging
een blijvend positief effect toe voor wat betreft de
ontwikkeling van meer aanbod van digitale muziek en
de consumptie daarvan. 300 De nieuwe wet had echter
geen significant effect op de verkoop van bioscoopkaartjes
of DVD’s. Overigens nam een half jaar na
het downloadverbod het internetverkeer weer toe en
daalde de verkoop van muziek. Het downloadverbod
heeft kennelijk voor een korte schrikreactie geleid,
welke na een aantal maanden afzwakte. Hoewel de
onderzoekers dit niet onderzochten zou de daadwerkelijke
handhaving een belangrijke rol kunnen spelen in
het wegebben van het effect van het downloadverbod.
De cijfers over de effecten van downloadverbod van
Adermon & Liang (2010) verschillen met die van
de verwachte effecten van een downloadverbod van
127