Feiten om te delen - Considerati

12 Appendix II: Handhaving van het auteursrecht
Het recht op bescherming van eigendom en in het
verlengde daarvan het recht op bescherming van
intellectuele eigendom is vastgelegd in een aantal in-
ternationale verdragen en in nationale wetgeving.
Zo is het recht op eigendom onder andere vastgelegd
in het eerste artikel van het eerste Protocol bij het
Verdrag voor de Rechten van de Mens en de Fundamentele
Vrijheden (EVRM). Blijkens de jurisprudentie
van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens
(EHRM) valt ook de bescherming van het intellectueel
eigendom onder de reikwijdte van het artikel. 284 Ook
in het Handvest van de Grondrechten van de Europese
Unie is de bescherming van het intellectueel eigendom
vastgelegd. In artikel 17 lid 2 van het Handvest staat
vastgelegd dat het intellectueel eigendom beschermd
wordt. In diverse aanvullende richtlijnen zoals de
Richtlijn Auteursrecht in de Informatiemaatschappij
(2001/29/EG) en de Handhavingsrichtlijn (2004 /48/
EG) zijn de rechten en plichten die voortvloeien uit
het auteursrecht nader uitgewerkt. Op mondiaal
zien onder andere de Berner Conventie en het TRIPs
verdrag (Trade Related aspects of Intellectual Property
rights agreement) op de inrichting en handhaving van
het auteursrecht.
Voor de werking en geloofwaardigheid van elk recht
is het noodzakelijk dat het recht gehandhaafd kan
worden bij schendingen ervan, hetzij door de rechthebbende
zelf, hetzij door een derde partij (meestal
de overheid). Dit is voor het auteursrecht niet anders.
In deze appendix staat de achtergrond en opzet van
diverse facetten van Nederlandse en Europese handhavingsmodaliteiten
centraal. Resultaten van onderzoeken
naar handhavingsstrategieën worden, voor
zover bekend, vermeld.
12.1 voorlichting
Auteursrecht is een juridische constructie die voor
niet-juristen dikwijls lastig te bevatten is. Uit onder-
284 Zie bijvoorbeeld: Helfer, L. R. (2008), The New Innovation Frontier? Intellectual Property and the European Court of Human Rights, in: Harvard
International Law Journal, Volume 49, number 1, Winter 2008.
zoek door Huygen et al. (2009) blijkt dat veel Nederlanders
niet weten hoe het auteursrecht werkt. Van de
downloaders denkt 9% (onterecht) dat downloaden
voor eigen gebruik verboden is; 16% denkt (onterecht)
dat automatisch uploaden is toegestaan en 12%
denkt (onterecht) dat het toevoegen van uploads is
toegestaan. Niet-downloaders zijn nog slechter op de
hoogte van wat al dan niet toelaatbaar is binnen het
auteursrecht.
Om te voorkomen dat uit onbekendheid onbewust
onrechtmatige handelingen wordt gepleegd welke tot
handhavingsacties en juridische procedures kunnen
leiden, is het van belang het publiek voor te lichten
over de inhoud, werking en betekenis van het auteursrecht.
Er zijn enkele initiatieven bekend welke in deze
paragraaf kort worden weergegeven.
In 2005 startte de voorlichtingscampagne ‘Ban Illegale
Games & Software (BIG)’ door de stichting Multimediaproducenten.
De primaire doelgroep van de campagne
was gebruikers van games en software tussen de 13 en
19 jaar. Het doel van de BIG-campagne was het ‘duurzaam
verlagen van de sociale acceptatie van games- en
andere softwarepiraterij’. Dit beoogde de campagne te
bereiken door onder jongeren een discussie over het
onderwerp op gang te brengen. De campagne deed
uitingen via diverse kanalen zoals de website, commercials
op radio en tv, advertenties in tijdschriften en op
websites, een scholentour, flyeracties op verschillende
Nederlandse gaming-evenementen, een spel, een documentaire
en een kennisquiz.
De resultaten van de BIG-campagne zijn in opdracht
van de NVPI (2006) na anderhalf jaar bekeken. 81%
van de jongeren is tegen die tijd bekend met de BIGcampagne.
Sinds de start van de campagne daalde het
percentage jeugd dat het normaal vond om illegale
kopieën te maken of te krijgen van 67% naar 51%.
123