richtlijn onteigening voor ruimte voor de rivier - Vastgoed van het rijk

IV is uitdrukkelijk aan de orde dat de onteigening geschiedt ter uitvoering van een bestemmingsplan.
Hebben gronden ingevolge een vigerend bestemmingsplan reeds de hoofdbestemming “Landbouw” en
de nevenbestemming “Waterstaatsdoeleinden” en blijft in een gewijzigd bestemmingsplan de hoofdbestemming
“Landbouw” gehandhaafd, dan is deze bestemming in feite al gerealiseerd. De Kroon zal
de noodzaak tot onteigening dan ook naar alle waarschijnlijkheid niet aanwezig achten. Is er sprake
van een wijziging van de hoofdbestemming van bijvoorbeeld “Landbouw” in “Natuur”, dan is toepassing
van Titel IV wel mogelijk, zulks ter realisering van die nieuwe hoofdbestemming.
Titel VII van de Onteigeningswet biedt een mogelijkheid om integraal voor de uit te voeren werken te
onteigenen, mits deze zijn opgenomen in een inrichtingsplan op grond van de Wilg.
4.3 - Dijkverbetering
Uit de beschrijving in paragraaf 2.2 blijkt dat Titel II van de Onteigeningswet specifieke ziet op de
onteigening in het belang van het herstel en onderhoud van waterkeringen. Dit herstel of onderhoud
behoeft niet specifiek betrekking te hebben op de daadwerkelijke verhoging van een waterkering. In
het kader van de verbetering kan het ook nodig zijn dat voorzieningen worden getroffen die de sterkte
van de waterkering vergroten. Hierbij valt te denken aan de aanleg of verbreding van steun- of pipingbermen.
Ook voor de realisering van dergelijke voorzieningen is toepassing van Titel II mogelijk. De
Kroon acht het bij de toepassing van deze titel namelijk redelijk, dat een onteigenende partij de eigendom
van de ondergrond van een waterkering wil verkrijgen, met inbegrip van de bijbehorende bermen,
om zowel op het moment van uitvoering van het werk als in de toekomst het vereiste veiligheidsniveau
te kunnen handhaven jegens alle eigenaren, ook de toekomstige. Zo is de onteigenende partij
dan niet afhankelijk van de medewerking van derden, wat bijvoorbeeld bij het vestigen van een erfdienstbaarheid
wel het geval zou zijn.
Ten behoeve van de verbetering van een primaire waterkering zal de beheerder van de waterkering een
dijkverbeteringsplan op grond van de Wet op de waterkering tot stand moeten brengen. Naast bepalingen
over de wijze waarop zo’n plan tot stand moet komen, bevat deze wet een bepaling die belangrijk
is voor de omvang van de onteigening (voor de werken waarvoor onteigening mogelijk is). Artikel
7j van de Wet op de waterkering bepaalt namelijk dat de onteigening op grond van Titel II mede kan
geschieden ter uitvoering van de maatregelen die in het plan voor de aanleg, versterking of verlegging
van een primaire waterkering voorzien zijn voor bijvoorbeeld het ongedaan maken of beperken van de
nadelige gevolgen van de uitvoering van het werk of voor de uitvoering van voorzieningen ter bevordering
van het belang van het landschap, de natuur of de cultuurhistorie. Daarmee kunnen in de
35