richtlijn onteigening voor ruimte voor de rivier - Vastgoed van het rijk

in de vorm van een gemeentelijke beleidsvisie in een inrichtingsschets, in het bestemmingsplan zelf
dan wel in de bijbehorende toelichting of in een afzonderlijk besluit van de gemeenteraad.
Bij het criterium urgentie gaat het om de vraag of voldoende aannemelijk is dat het werk waarvoor de
onteigening noodzakelijk is binnen afzienbare tijd wordt uitgevoerd. De Kroon hanteert hierbij een
termijn van ongeveer vijf jaar. Indien niet is aangetoond dat het werk binnen die termijn een aanvang
neemt, zal de Kroon de onteigening afwijzen.
In de bijzondere procedure op grond van Titel IV, artikel 87, is geen sprake van goedkeuring van een
(gemeenteraads)besluit. Hier geldt dus niet eerder genoemde bepaling van artikel 10.27 van de Awb,
waarin is neergelegd dat goedkeuring kan worden onthouden wegens strijd met het recht. Toch zal de
Kroon geen positief koninklijk besluit tot stand brengen als in de procedure op grond van artikel 87 in
strijd met het recht is gehandeld. Daarnaast hanteert de Kroon hier dezelfde toetsingsmaatstaven die
hiervoor al besproken zijn (ruimtelijk ontwikkelingsbelang, publiek belang, noodzaak en urgentie).
Bij de toepassing van de Titels II, IIa en IIc van de Onteigeningswet hanteert de Kroon niet wezenlijk
andere criteria dan bij de toepassing van Titel IV. In dit geval zijn deze echter niet specifiek in de wet
vastgelegd (zoals bij Titel IV, artikel 79) maar moeten we afgaan op de besluiten van de Kroon. Ook
bij toepassing van de Titels II, IIa en IIc zal de Kroon de onteigening wegens strijd met het recht
afwijzen als bijvoorbeeld wettelijke bepalingen over de kennisgeving van de terinzagelegging van de
onteigeningsstukken zijn geschonden. Toetsing aan het ruimtelijke ontwikkelingsbelang speelt bij de
Titels II, IIa of IIc niet, aangezien een onteigening in dat geval niet specifiek ter uitvoering van dat
belang plaatsvindt. De overige criteria (publiek belang, noodzaak en urgentie) hanteert de Kroon wel.
Bij het begrip noodzaak gaat het er, naast de vraag of en in hoeverre minnelijk overleg is gevoerd, ook
om of er sprake is van een voldoende vaststaand plan. Voldoende zeker moet zijn dat het plan waarvoor
de onteigening is ingezet ook zo zal (kunnen) worden uitgevoerd. Blijkt in de onteigeningsprocedure
dat er nog wijzigingen in het plan mogelijk zijn of dat het onzeker is of het plan wel op de
voorgestelde wijze zal worden uitgevoerd, dan zal de Kroon de noodzaak tot onteigening niet
aanwezig achten. Dit is een kwetsbaar punt, met name indien sprake is van een open planproces
waarin de wijze van uitvoering van een werk nog nader bepaald moet worden of in gevallen waarin
bijvoorbeeld een aannemer de uitvoering van een werk nader kan bepalen kan. In die gevallen moet de
onteigenende partij ervoor waken dat de onteigeningsprocedure te vroeg wordt gestart, hetgeen echter
weer een knelpunt kan opleveren met de planning van het werk.
19