Jaarboek no. 89. 2010/2011 - Koninklijke Maatschappij voor ...

ichting van inval te bepalen. Naarmate het aantal
detecties toeneemt, kan bekeken worden of er
voorkeursrichtingen aan de hemel te vinden zijn.
De radiosignalen van kosmische straling zijn nog
niet eerder met een dergelijke antenne-dichtheid
gemeten.
Zoals verwacht uit theorie en eerdere experimenten,
valt de signaalsterkte snel af met de afstand tot
de kern van de air shower. In fig. 6 is te zien dat dit
voor afstanden boven 100 m exponentieel gebeurt,
terwijl voor korte afstanden het signaal ruwweg
even sterk blijft.
Door deze gegevens te vergelijkingen met simulaties
kunnen we informatie halen over het soort
deeltje dat de air shower veroorzaakte. De hoogte
in de atmosfeer waar de radio-emissie maximaal
Natuurkundige voordrachten I Nieuwe reeks 89
LOFAR: op zoek naar de snelste deeltjes in het heelal vanaf Drentse terpen
Figuur 6
De gemeten pulssterkte varieert met de afstand tot de as van de deeltjeslawine. De eerste 80 m blijft deze ongeveer
constant, daarna valt deze bij benadering exponentieel af.
is varieert met het type deeltje. Door nauwkeurige
calibratie van de aankomsttijden zal het mogelijk
zijn deze hoogte ook direct te bepalen.
De radio-detectie levert hiermee informatie onafhankelijk
van andere methodes, en kan zo een
belangrijke bijdrage leveren aan het onderzoek
naar kosmische straling.
De ontwikkeling van de LOFAR-telescoop gaat
verder, ook nu alle hardware in het veld staat. Zo
kunnen steeds grootschaliger observaties gedaan
worden. Door het ontsluiten van een nieuw frequentiegebied
en het gebruik van volledig digitale
techniek is de verwachting dat LOFAR op alle
genoemde onderzoeksgebieden nieuwe wetenschappelijke
resultaten zal opleveren.
107