18.01.2013 Views

Autograaf 33.pdf - Martens en Van Oord

Autograaf 33.pdf - Martens en Van Oord

Autograaf 33.pdf - Martens en Van Oord

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

nummer<br />

33<br />

december 2005<br />

Betuweroute<br />

nadert<br />

voltooiing<br />

(zie pag. 3)<br />

<strong>Autograaf</strong><br />

Bagger<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> overslag<br />

in Tw<strong>en</strong>te<br />

(zie pag. 6)<br />

Bijzondere<br />

werkmethode<br />

in Waalwijk<br />

(zie pag. 10)


Be good and tell it !<br />

Deze wijze marketingles heb ik ooit e<strong>en</strong>s gehoord. Er wordt mee<br />

bedoeld dat bedrijv<strong>en</strong> in eerste instantie goed moet<strong>en</strong> zijn in het<br />

werk dat ze do<strong>en</strong> maar dat ze daarnaast ook duidelijk moet<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong><br />

aan de buit<strong>en</strong>wereld dát ze zo goed zijn.<br />

Terugkijk<strong>en</strong>d op het afgelop<strong>en</strong> jaar kunn<strong>en</strong> we volg<strong>en</strong>s mij concluder<strong>en</strong><br />

dat we als bedrijf veel mooie ding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> gepresteerd.<br />

We hebb<strong>en</strong> al het grondwerk uitgevoerd voor de Blauwe<br />

Stad, het grootste landschappelijk project in Nederland sinds de<br />

aanleg van de IJsselmeerpolders. We hebb<strong>en</strong> in ruim 100 werkdag<strong>en</strong><br />

70 kilometer ballastbed aangebracht voor de Betuweroute.<br />

Met e<strong>en</strong> unieke werkmethode hebb<strong>en</strong> we gezorgd dat de aanleg<br />

van e<strong>en</strong> nieuw industrieterrein in Waalwijk zonder verlaging van de<br />

grondwaterstand is uitgevoerd. In Roermond hebb<strong>en</strong> we grote<br />

bouwkuip<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> hoge productie ontgrav<strong>en</strong>; hier zull<strong>en</strong> we<br />

tev<strong>en</strong>s grindrugg<strong>en</strong> op 15 meter diepte aan gaan legg<strong>en</strong>. Ook de<br />

aanleg van de A35 met het zett<strong>en</strong> van graszod<strong>en</strong> in 19 km sloot <strong>en</strong><br />

het bagger<strong>en</strong> van het Tw<strong>en</strong>tekanaal is e<strong>en</strong> mooi werk.<br />

Inhoud<br />

2<br />

Hoe trots ik ook b<strong>en</strong>, ik vind natuurlijk wel dat er e<strong>en</strong> aantal zak<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> stuk beter zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong>. Maar dit ligt ook wel in mijn karakter<br />

<strong>en</strong> zal daarom niet verander<strong>en</strong>.<br />

Al met al vind ik dat we trots mog<strong>en</strong> zijn op wat we bereikt hebb<strong>en</strong>.<br />

Nu is het alle<strong>en</strong> nog belangrijk om dit aan de buit<strong>en</strong>wereld over te<br />

br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Dit do<strong>en</strong> we o.a. door de uitgave van deze <strong>Autograaf</strong>,<br />

e<strong>en</strong> DVD over het gebruik van GPS-techniek op verschill<strong>en</strong>de project<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> het lancer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> nieuwe website (eind februari). Het<br />

belangrijkste is echter dat onze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> dat zij all<strong>en</strong> als<br />

ambassadeur van het bedrijf e<strong>en</strong> taak hebb<strong>en</strong> om ander<strong>en</strong> te<br />

overtuig<strong>en</strong> van de mogelijkhed<strong>en</strong> van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong>.<br />

Ik dank u voor de inzet van het afgelop<strong>en</strong> jaar <strong>en</strong> w<strong>en</strong>s iedere<strong>en</strong><br />

fijne kerstdag<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> voorspoedig 2006.<br />

Teus van <strong>Oord</strong><br />

4Grindrugg<strong>en</strong> als fundering voor tunnelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

6Verruiming Tw<strong>en</strong>tekanaal<br />

10 Drijfzeil in Waalwijk<br />

12 <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> in beweging<br />

Zeeschip wordt belad<strong>en</strong> met padmateriaal in Noorse groeve.


Lever<strong>en</strong> padmateriaal ballastbed Betuweroute<br />

Nieuwe kans<strong>en</strong> op het spoor<br />

Zoals bek<strong>en</strong>d heeft <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> in 2004 het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van het complete<br />

ballastbed voor de Betuweroute tuss<strong>en</strong> Gorinchem <strong>en</strong> het Pannerd<strong>en</strong>schkanaal<br />

aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Het hele traject is 70 kilometer lang. In februari van 2005 was het<br />

grootste gedeelte van de werkzaamhed<strong>en</strong> voor <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> al afgerond.<br />

In de tuss<strong>en</strong>tijd is hoofdaannemer Strukton Railinfra verder gegaan met het bouw<strong>en</strong><br />

van de uiteindelijke spoorconstructie <strong>en</strong> het installer<strong>en</strong> van de bov<strong>en</strong>leiding.<br />

De afbouwfase is nu aangebrok<strong>en</strong>.<br />

Inspectiepad<strong>en</strong><br />

In oktober 2005 is <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong><br />

begonn<strong>en</strong> met het lever<strong>en</strong> van fijne ste<strong>en</strong>slag<br />

(0 tot 8 mm) voor de aanleg van<br />

inspectiepad<strong>en</strong> naast het spoor. Aangezi<strong>en</strong><br />

het spoor al volledig gebouwd is<br />

wordt het materiaal per trein op de<br />

bestemming afgeleverd. De ste<strong>en</strong>slag<br />

komt met e<strong>en</strong> zeeschip van 25.000 ton<br />

vanuit e<strong>en</strong> groeve in Noorweg<strong>en</strong> naar<br />

Amsterdam. In Amsterdam wordt het<br />

materiaal overgelad<strong>en</strong> in duwbakk<strong>en</strong>, die<br />

het vervolg<strong>en</strong>s doorvar<strong>en</strong> naar Tiel.<br />

In Tiel is met behulp van grote stal<strong>en</strong> rijplat<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> depot ingericht voor de tuss<strong>en</strong>opslag<br />

van het materiaal. Elke avond<br />

wordt er vanuit dit depot e<strong>en</strong> complete<br />

trein met ste<strong>en</strong>slag belad<strong>en</strong>.<br />

De inhoud van iedere wagon wordt door<br />

middel van de weeginstallatie van de shovel<br />

gewog<strong>en</strong> om zo overbelading te voorkom<strong>en</strong>.<br />

Overdag is er e<strong>en</strong> vrachtwag<strong>en</strong> die<br />

op <strong>en</strong> neer rijdt tuss<strong>en</strong> de hav<strong>en</strong> van Tiel <strong>en</strong><br />

het depot om zo de voorraad op peil te<br />

houd<strong>en</strong>. “Volg<strong>en</strong>s mij is dit voor het eerst in<br />

de geschied<strong>en</strong>is dat <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong><br />

zich bezighoudt met het belad<strong>en</strong> van treinwagons”<br />

aldus projectleider Evert Hof.<br />

Strukton br<strong>en</strong>gt het materiaal vervolg<strong>en</strong>s<br />

per trein in het werk. Zij hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> machine<br />

ontwikkeld om de ste<strong>en</strong>slag te verwerk<strong>en</strong><br />

langs het spoor. Naar verwachting zijn<br />

alle inspectiepad<strong>en</strong> in maart gereed.<br />

A-laag<br />

Begin 2006 zal tev<strong>en</strong>s begonn<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

met het exact uitlijn<strong>en</strong> van de spor<strong>en</strong>. Hierbij<br />

word<strong>en</strong> alle mogelijke oneff<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> in<br />

de hoogteligging van het spoor eruit<br />

Werktrein Strukton<br />

gehaald. <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> heeft in e<strong>en</strong><br />

eerdere fase al twee lag<strong>en</strong> ste<strong>en</strong>slag aangebracht,<br />

de zog<strong>en</strong>aamde C- <strong>en</strong> B-laag.<br />

De bov<strong>en</strong>ste laag, de A-laag, wordt met<br />

zelfloss<strong>en</strong>de wagons in het werk gebracht<br />

<strong>en</strong> op de spoorconstructie gestort. Met<br />

e<strong>en</strong> speciale machine, e<strong>en</strong> stopmachine,<br />

zal deze ballast onder het spoor word<strong>en</strong><br />

‘geduwd’ totdat het spoor het gew<strong>en</strong>ste<br />

niveau heeft bereikt. De levering van deze<br />

ballast per spoor wordt door <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong><br />

<strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> verzorgd.<br />

Nieuwe markt<br />

De werkzaamhed<strong>en</strong> aan de Betuweroute<br />

pass<strong>en</strong> in het strev<strong>en</strong> van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong><br />

<strong>Oord</strong> om meer werkzaamhed<strong>en</strong> uit te gaan<br />

voer<strong>en</strong> die gerelateerd zijn aan de spoorbouw.<br />

Trein wordt ook tijd<strong>en</strong>s nachtelijke ur<strong>en</strong> belad<strong>en</strong>.<br />

3


Mak<strong>en</strong> van grindrugg<strong>en</strong> voor het afzink<strong>en</strong> van de Roertunnel<br />

Vijfti<strong>en</strong> meter<br />

onder de waterspiegel<br />

In de vorige editie van de <strong>Autograaf</strong> werd uitvoerig stilgestaan bij het ontgrav<strong>en</strong><br />

van de bouwkuip<strong>en</strong> voor de Roertunnel. Op één belangrijk facet, namelijk het<br />

mak<strong>en</strong> van grindrugg<strong>en</strong>, wordt thans dieper ingegaan. Aan het woord zijn Bart<br />

Faber (43) <strong>en</strong> Jos Scho<strong>en</strong>makers (27). Beid<strong>en</strong> zijn als werktuigbouwkundig<strong>en</strong> zeer<br />

betrokk<strong>en</strong> bij de ontwikkeling van het equipm<strong>en</strong>t <strong>en</strong> de uitwerking van de werkmethode<br />

om het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van het grind tot e<strong>en</strong> goed einde te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Bart kwam in 1999 in di<strong>en</strong>st <strong>en</strong> is bij <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> verantwoordelijk voor de<br />

begeleiding bij de aankoop <strong>en</strong> het beheer<br />

van nieuw materieel. Tev<strong>en</strong>s d<strong>en</strong>kt hij mee<br />

4<br />

bij het zoek<strong>en</strong> naar technische oplossing<strong>en</strong><br />

voor speciale project<strong>en</strong>. Jos is sinds 2000<br />

bij <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> werkzaam. Sam<strong>en</strong><br />

met Niels Versteeg werkte hij aan het afstu-<br />

Monitoringsoftware<br />

deerproject ‘de mobiele transportband’.<br />

K<strong>en</strong>nelijk tot grote tevred<strong>en</strong>heid van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong>. Op e<strong>en</strong> dinsdag war<strong>en</strong> zij<br />

afgestudeerd <strong>en</strong> de daarop volg<strong>en</strong>de<br />

maandag war<strong>en</strong> beid<strong>en</strong> reeds in di<strong>en</strong>st.<br />

Innovatieve bouwmethode<br />

Zoals reeds uitgelegd in de vorige editie<br />

van de <strong>Autograaf</strong> heeft de bouwcombinatie<br />

Besix-Strukton e<strong>en</strong> revolutionaire werkwijze<br />

gekoz<strong>en</strong> voor de bouw van de Roertunnel.<br />

Overzicht van de werkmethode


De complete tunnel wordt gebouwd volg<strong>en</strong>s<br />

de afzinkmethode. De tunneldel<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> hierbij drijv<strong>en</strong>d vervoerd vanaf het<br />

c<strong>en</strong>trale bouwdok naar de afzinklocatie.<br />

Voordeel van deze methode is dat er op de<br />

plaats waar de tunnel wordt afgezonk<strong>en</strong><br />

ge<strong>en</strong> dure onderwaterbeton-constructie<br />

gemaakt hoeft te word<strong>en</strong>. Het bagger<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

het afzink<strong>en</strong> van de tunnelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

gebeurt volledig ‘in d<strong>en</strong> natte’.<br />

Volledige oplegging<br />

Het afzink<strong>en</strong> van tunnelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op de<br />

bodem is e<strong>en</strong> zeer nauwkeurig werk. Er<br />

mog<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> hoogteverschill<strong>en</strong> in de overgang<strong>en</strong><br />

tuss<strong>en</strong> de elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong>. Normaal<br />

gesprok<strong>en</strong> word<strong>en</strong> er daarom bij e<strong>en</strong><br />

zinktunnel van tevor<strong>en</strong> grote betonn<strong>en</strong><br />

‘tegels’ op de bodem aangebracht die di<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

als vijzelplateau. Met behulp van cilinders<br />

in het tunnelelem<strong>en</strong>t kan de exacte<br />

hoogteligging dan word<strong>en</strong> ingesteld. Deze<br />

methode was echter niet bruikbaar voor de<br />

bouw van de Roertunnel. “Om de effect<strong>en</strong><br />

van aardschokk<strong>en</strong> die in dit gebied kunn<strong>en</strong><br />

optred<strong>en</strong> zo klein mogelijk te houd<strong>en</strong> voor<br />

de tunnelconstructie, wordt de traditionele<br />

meerpuntsoplegging niet gebruikt <strong>en</strong> is er<br />

gekoz<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> volledige oplegging van<br />

de tunnelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> grindbed als<br />

fundering. Er is ge<strong>en</strong> sprake van e<strong>en</strong> vlak<br />

grindbed maar er moet<strong>en</strong> rugg<strong>en</strong> haaks op<br />

de l<strong>en</strong>gterichting van de kuip gemaakt wor-<br />

Principeweergave onderwatergrader<br />

d<strong>en</strong>. De te mak<strong>en</strong> rugg<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> halve<br />

meter hoog met e<strong>en</strong> afwerktolerantie van +<br />

<strong>en</strong> - drieënhalve c<strong>en</strong>timeter. En dit alles op<br />

e<strong>en</strong> diepte van 15 meter onder de waterspiegel!<br />

Onderwatergrader<br />

Na e<strong>en</strong> grondige studie van de alternatiev<strong>en</strong><br />

is er uiteindelijk gekoz<strong>en</strong> voor het principe<br />

van e<strong>en</strong> onderwatergrader. <strong>Van</strong> tevor<strong>en</strong><br />

wordt de b<strong>en</strong>odigde hoeveelheid materiaal<br />

op de bodem gestrooid. De grader wordt<br />

1 2<br />

Stap 1: Ponton voorzi<strong>en</strong> van onderwatergrader wordt in bouwkuip gevar<strong>en</strong>. Na vaststelling van de juiste<br />

positie via GPS meting, wordt het onderwaterponton afgezonk<strong>en</strong>.<br />

3 4<br />

Stap 3: Na het doorhal<strong>en</strong> van de schuif wordt het volledige onderwaterponton via de spudpal<strong>en</strong> aan het<br />

drijv<strong>en</strong>d ponton omhoog gehaald. De schuif kan nu in vrije beweging naar oorspronkelijke positie word<strong>en</strong><br />

teruggeschov<strong>en</strong><br />

geleid langs e<strong>en</strong> ponton dat zich tev<strong>en</strong>s<br />

onder water bevindt. Het ponton is in alle<br />

richting<strong>en</strong> verstelbaar <strong>en</strong> wordt afgestempeld<br />

op het eerder gestrooide grind. In de<br />

grader is e<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong>ing opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> om<br />

ook de vereiste dwarssleuv<strong>en</strong> te creër<strong>en</strong>.<br />

Dit gebeurt gelijktijdig met het afwerk<strong>en</strong><br />

van de grindlaag. De sleuv<strong>en</strong> zijn nodig om,<br />

onder andere tijd<strong>en</strong>s het plaats<strong>en</strong> van de<br />

tunnelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op het grindbed, het water<br />

af te voer<strong>en</strong> <strong>en</strong> mogelijke zetting<strong>en</strong> op te<br />

vang<strong>en</strong>.<br />

Stap 2: D.m.v. stempels op de vier hoek<strong>en</strong> wordt het onderwaterponton in hoogte nauwkeurig vlakgesteld.<br />

Na fi xatie van onderwaterponton - via zijwaartse stempels teg<strong>en</strong> de damwand - kan de schuif word<strong>en</strong><br />

doorgehaald. Hierbij ontstaat in één beweging e<strong>en</strong> grindrug <strong>en</strong> e<strong>en</strong> voor van exacte afmeting.<br />

Stap 4: Gehele constructie wordt d.m.v. lier<strong>en</strong> op de beide oevers verhaald. GPS meting garandeert e<strong>en</strong><br />

exacte verplaatsing van 2,51 m.<br />

5


De opdrachtgever doet bij dit project e<strong>en</strong><br />

beroep op de aanwezige k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> het<br />

innovatievermog<strong>en</strong> bij de aannemer. De<br />

uitdaging is om het kanaal geschikt te<br />

mak<strong>en</strong> voor klasse Va-scheepvaart (tot ca.<br />

2000 ton laadvermog<strong>en</strong>). Hiervoor di<strong>en</strong>t<br />

e<strong>en</strong> verruiming plaats te vind<strong>en</strong> over e<strong>en</strong><br />

l<strong>en</strong>gte van 19 kilometer.<br />

Op maandag 24 oktober kon te Alm<strong>en</strong>, na<br />

e<strong>en</strong> int<strong>en</strong>sieve voorbereidingstijd van <strong>en</strong>ige<br />

maand<strong>en</strong>, daadwerkelijk met het bagger<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> begonn<strong>en</strong>. Na het nodige d<strong>en</strong>kwerk<br />

volgd<strong>en</strong> constructieve aanpassing<strong>en</strong><br />

aan de ponton ‘Dongeoord’. <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong><br />

Bestaande bodem<br />

met kwelremm<strong>en</strong>de laag<br />

6<br />

Bagger<strong>en</strong> als proces<br />

Verruiming van het Tw<strong>en</strong>tekanaal<br />

Onder de kop ‘Bijzonder werk in Tw<strong>en</strong>te’ werd in de vorige editie van de <strong>Autograaf</strong><br />

het gecombineerde werk ‘aanleg Rijksweg 35/36 <strong>en</strong> de verruiming van het Tw<strong>en</strong>tekanaal’<br />

beschrev<strong>en</strong>. Niet alle<strong>en</strong> de combinatie weg <strong>en</strong> kanaal is bijzonder, maar ook<br />

de organisatiestructuur. Door de terugtred<strong>en</strong>de rol van de opdrachtgever wordt er<br />

van de aannemer meer verlangd dan bij e<strong>en</strong> standaardcontract. Dit artikel gaat<br />

nader in op het onderdeel ‘verruiming van het kanaal’ <strong>en</strong> met name het bagger<strong>en</strong>.<br />

Ontgrav<strong>en</strong> slib <strong>en</strong> zand<br />

<strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> is erin geslaagd e<strong>en</strong> werkmethode<br />

op te zett<strong>en</strong> die past binn<strong>en</strong> de strakke<br />

randvoorwaard<strong>en</strong> van de opdrachtgever.<br />

Kwelrisico<br />

Onder de directie van Rijkswaterstaat is er<br />

in het verled<strong>en</strong> al meerdere mal<strong>en</strong> gebaggerd<br />

op het Tw<strong>en</strong>tekanaal. E<strong>en</strong> terugker<strong>en</strong>d<br />

probleem daarbij was het ontstaan<br />

van ongew<strong>en</strong>ste kwelstrom<strong>en</strong>. Het huidige<br />

kanaalpeil ligt namelijk hoger dan het<br />

omring<strong>en</strong>de polderpeil <strong>en</strong> dit di<strong>en</strong>t ook zo<br />

te blijv<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> sliblaag, die op de bodem<br />

van het kanaal aanwezig is, zorgt voor e<strong>en</strong><br />

15<br />

10<br />

natuurlijke beperking van de hoeveelheid<br />

kwelwater vanuit het kanaal naar de omgeving.<br />

Zodra er gebaggerd wordt zal deze<br />

sliblaag ook verdwijn<strong>en</strong>, waardoor er teveel<br />

kwelstrom<strong>en</strong> ontstaan. Het peil, in zowel<br />

het kanaal als de polder, zou dan niet meer<br />

goed te beheers<strong>en</strong> zijn. De taak voor <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> is daarom het uitdiep<strong>en</strong><br />

van het kanaal, waarbij de aanwezige sliblaag<br />

op bepaalde plaats<strong>en</strong> weer wordt<br />

teruggebracht op de bodem. Uiteindelijk<br />

komt bij het bagger<strong>en</strong> 1.100.000 m 3 zand<br />

vrij om te word<strong>en</strong> verwerkt in de aanleg van<br />

de Rijksweg 35/36.<br />

T<strong>en</strong> behoeve van de originele taludbescherming<br />

werd mijnste<strong>en</strong> toegepast. Deze<br />

mijnste<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> verwijderd <strong>en</strong><br />

daarna teruggeplaatst op bepaalde plaats<strong>en</strong>.<br />

Ook hier is rek<strong>en</strong>ing mee gehoud<strong>en</strong> in<br />

het ontwikkel<strong>en</strong> van de baggermethode.<br />

Afwerk<strong>en</strong> kanaalbodem


Dongeoord<br />

De ponton ´Dongeoord´ is aangepast voor<br />

dit specifieke werk. Dit betek<strong>en</strong>de e<strong>en</strong><br />

gewijzigde lay-out. Er zijn twee kantelbare<br />

spudpal<strong>en</strong> gebouwd <strong>en</strong> aan de ponton<br />

gekoppeld. Tijd<strong>en</strong>s het passer<strong>en</strong> van de<br />

brugg<strong>en</strong> over het Tw<strong>en</strong>tekanaal kunn<strong>en</strong> de<br />

pal<strong>en</strong> met het kantelmechanisme in horizontale<br />

positie word<strong>en</strong> gebracht. Deze<br />

nieuwe pal<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> tev<strong>en</strong>s voor e<strong>en</strong> verbeterde<br />

stabiliteit tijd<strong>en</strong>s het bagger<strong>en</strong>.<br />

Op de ponton is de tweede Liebherr R974B<br />

geplaatst. Deze kraan in uitgerust met e<strong>en</strong><br />

grijper <strong>en</strong> knijpt het materiaal uit de bodem<br />

<strong>en</strong> gooit het vervolg<strong>en</strong>s in e<strong>en</strong> stortbak die<br />

aan de voorzijde van de ponton hangt<br />

(onder de waterlijn). <strong>Van</strong>uit de bak wordt<br />

het m<strong>en</strong>gsel van slib, zand, mijnste<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

water via e<strong>en</strong> drijv<strong>en</strong>de leiding naar e<strong>en</strong><br />

zeefkist op de sproeiponton vervoerd. Met<br />

behulp van zeving wordt de mijnste<strong>en</strong> uit<br />

het zand gehaald. <strong>Van</strong>af de zeefkist wordt<br />

het m<strong>en</strong>gsel van slib, zand <strong>en</strong> water via e<strong>en</strong><br />

laadarm in beunschep<strong>en</strong> gelad<strong>en</strong>.<br />

Terugbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> sliblaag<br />

Tijd<strong>en</strong>s het belad<strong>en</strong> van de schep<strong>en</strong> spoelt<br />

het water <strong>en</strong> het lichter materiaal (slib) uiteindelijk<br />

overboord, het zwaardere materiaal<br />

(zand) bezinkt in de beun. Hierdoor wordt<br />

tev<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> hoge kwaliteit zand verkreg<strong>en</strong>,<br />

geschikt als zand voor zandbed. En... door<br />

Belad<strong>en</strong> van de schep<strong>en</strong> Overvloei van de slibfractie<br />

het uitspoel<strong>en</strong> van het lichte materiaal<br />

wordt de sliblaag op de kanaalbodem hersteld.<br />

Via het kraanschip <strong>en</strong> de laadarm<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> de beunschep<strong>en</strong> belad<strong>en</strong>. Nu zijn<br />

er zev<strong>en</strong> schep<strong>en</strong> in touw, op langere afstand<strong>en</strong><br />

zull<strong>en</strong> dit er neg<strong>en</strong> à ti<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />

Verdiepte kanaalbodem inclusief kwelremm<strong>en</strong>de sliblaag<br />

7


8<br />

Loswal in Almelo<br />

Transportband<br />

over weg<br />

Deze schep<strong>en</strong> vervoer<strong>en</strong> het materiaal naar<br />

de losplaats te Almelo voor verdere verwerking<br />

in de aardebaan voor de nieuwe Rijksweg.<br />

Taluds<br />

Op de ponton staat nog e<strong>en</strong> tweede kraan.<br />

Met deze kraan word<strong>en</strong> de taluds geprofileerd.<br />

Na het afwerk<strong>en</strong> van de taluds wordt<br />

de uitgezeefde mijnste<strong>en</strong> weer teruggebracht<br />

op bepaalde locaties.<br />

Loswal<br />

In Almelo is e<strong>en</strong> losinstallatie ingericht met<br />

e<strong>en</strong> grote capaciteit. Er is geïnvesteerd in<br />

vier nieuwe trechters die di<strong>en</strong><strong>en</strong> als e<strong>en</strong> tijdelijke<br />

buffer zodat er minder onderlinge<br />

afhankelijkheid is tuss<strong>en</strong> het baggerproces<br />

<strong>en</strong> de afvoer van het zand. <strong>Van</strong>uit de trechters<br />

wordt het zand met dumpers <strong>en</strong> de<br />

Bell-scraper het werk in gebracht.<br />

Trechters<br />

Afvoer naar A35/36


De m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die het mak<strong>en</strong><br />

Ondanks het knap ontworp<strong>en</strong> <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gestelde<br />

equipm<strong>en</strong>t komt het op m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

aan. Niels Versteeg, als technisch medewerker,<br />

is verantwoordelijk voor het ontwerp<br />

van de ponton. De pontonbemanning<br />

bestaat uit de machinist<strong>en</strong> Johan Verschur<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> Peter Midd<strong>en</strong>dorp. Dies van Eijker<strong>en</strong><br />

is de schipper van de ‘Dongeoord’ <strong>en</strong><br />

de peilvlet. Berry van Oostrom is uitvoerder/surveyor.<br />

Dolf van Atteveld is projectleider<br />

nam<strong>en</strong>s <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong>. In<br />

1997 studeerde hij af aan de Hogeschool<br />

Lar<strong>en</strong>stein te Velp met als studierichting<br />

cultuurtechniek. Na zijn studie is hij als trainee<br />

begonn<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> baggerbedrijf alwaar<br />

hij in acht jaar doorgroeide in verschill<strong>en</strong>de<br />

functies. Hij is sinds de zomer van 2005 in<br />

di<strong>en</strong>st van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong>.<br />

Op de loswal in Almelo zorgt Gilbert<br />

Nerings voor het snel loss<strong>en</strong> van de schep<strong>en</strong><br />

zodat deze do<strong>en</strong> waarvoor ze<br />

gebouwd zijn: zoveel mogelijk var<strong>en</strong>.<br />

Verwerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> profiler<strong>en</strong><br />

Oude tijd<strong>en</strong> herlev<strong>en</strong> met de<br />

herintroductie van de scraper<br />

Sinds begin 2005 beschikt <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> over e<strong>en</strong> voor Europa unieke<br />

machine die nog niet eerder in de <strong>Autograaf</strong> is toegelicht. Het gaat om e<strong>en</strong><br />

Bell-rupstractor met daarachter 2 Miskin-scraperbakk<strong>en</strong>. Machinist op deze 25<br />

meter lange <strong>en</strong> 422 pk sterke combinatie is Ron van Dijk.<br />

Het principe van de scraper is eig<strong>en</strong>lijk<br />

betrekkelijk e<strong>en</strong>voudig. Door e<strong>en</strong> platligg<strong>en</strong>d<br />

mes aan de onderzijde van de bak<br />

met e<strong>en</strong> grote kracht door de grond te<br />

trekk<strong>en</strong> wordt er telk<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> laag materiaal<br />

afgeschraapt. Het losgekom<strong>en</strong> materiaal<br />

komt in de bak van de scraper. Aangekom<strong>en</strong><br />

op de loslocatie wordt de bak<br />

van de scraper gekiept <strong>en</strong> wordt het platligg<strong>en</strong>de<br />

mes gebruikt om het materiaal<br />

weer te verdel<strong>en</strong>. De scraper is daarom<br />

e<strong>en</strong> machine die meerdere werkgang<strong>en</strong><br />

combineert: ontgrav<strong>en</strong>, vervoer<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong>.<br />

30 jaar geled<strong>en</strong> werd het principe van de<br />

scraper nog veelvuldig toegepast in<br />

Nederland. Dit war<strong>en</strong> to<strong>en</strong> machines uit<br />

één stuk <strong>en</strong> met e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele bak. Er was<br />

dus ge<strong>en</strong> sprake van e<strong>en</strong> trekker met losse<br />

bakk<strong>en</strong>. Door de introductie van efficiënte<br />

knikdumpers <strong>en</strong> grote graafmachines,<br />

begin 80’er jar<strong>en</strong>, zijn de scrapers<br />

geleidelijk uit het beeld verdw<strong>en</strong><strong>en</strong>. De<br />

to<strong>en</strong>malige scrapers war<strong>en</strong> namelijk erg<br />

duur in aanschaf, hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orm<br />

hoog brandstofverbruik <strong>en</strong> kond<strong>en</strong> niet<br />

altijd goed werk<strong>en</strong> op de Nederlandse<br />

bodem.<br />

In Amerika is er sinds kort e<strong>en</strong> groei<strong>en</strong>de<br />

populariteit van e<strong>en</strong> nieuw type scraper.<br />

Hierbij wordt e<strong>en</strong> zware trekker ingezet die<br />

1, 2 of 3 scraperbakk<strong>en</strong> voorttrekt. Het grote<br />

voordeel is dat dit nieuwe type scraper in<br />

verhouding minder vermog<strong>en</strong> nodig heeft<br />

om e<strong>en</strong> bepaalde hoeveelheid materiaal te<br />

lad<strong>en</strong>. In de oude situatie was er erg veel<br />

vermog<strong>en</strong> nodig om het materiaal in de<br />

bak omhoog te stuw<strong>en</strong>. De scraperbakk<strong>en</strong><br />

die nu gebruikt word<strong>en</strong> zijn veel lager<br />

waardoor er minder kracht nodig is om ze<br />

te vull<strong>en</strong>. Tev<strong>en</strong>s word<strong>en</strong> de bakk<strong>en</strong> na<br />

elkaar gelad<strong>en</strong>, wat ook zorgt voor e<strong>en</strong><br />

reductie van de b<strong>en</strong>odigde trekkracht. De<br />

Bell-tractor van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> is<br />

uitgerust met rups<strong>en</strong>, wat zorgt voor<br />

extra grip zodat de machine ook op e<strong>en</strong><br />

gladde ondergrond in staat is om de bakk<strong>en</strong><br />

vol te trekk<strong>en</strong>.<br />

Op dit mom<strong>en</strong>t wordt de machtige combinatie<br />

ingezet bij de aanleg van de A35.<br />

Zand, afkomstig van het baggerproces op<br />

het Tw<strong>en</strong>tekanaal, wordt met de scraper<br />

naar het tracé van de toekomstige snelweg<br />

gered<strong>en</strong> <strong>en</strong> daarin verwerkt. In dit<br />

geval wordt de scraper onder de trechter<br />

gelad<strong>en</strong>.<br />

9


De aanwezige grond <strong>en</strong> zand op de reeds<br />

aanwezige folie is verwijderd met de meeste<br />

zorg. Dit was nodig om te voorkom<strong>en</strong> dat<br />

de oude folie beschadigd zou word<strong>en</strong>. De<br />

folie is omhoog gebracht met behulp van<br />

10<br />

Drijfzeil van 10.000 m 2<br />

Aanleg bedrijv<strong>en</strong>terrein<br />

Waalwijk fase Hav<strong>en</strong> VIIB<br />

De aanleg van dit bedrijv<strong>en</strong>terrein in Waalwijk is in de vorige <strong>Autograaf</strong> reeds aan<br />

de orde geweest. E<strong>en</strong> speciaal onderdeel van dit project is als laatste uitgevoerd.<br />

Het ging hierbij om e<strong>en</strong> folieconstructie van 10.000 m 2 die in de vorm van e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamd<br />

drijfzeil werd uitgevoerd. Bijzonder in dit werk is de aansluiting van de nieuwe<br />

folie van Hav<strong>en</strong> VIIB op de eerder aangebrachte <strong>en</strong> aangevulde folie van Hav<strong>en</strong> VIIA.<br />

lier<strong>en</strong> waarna de nieuwe folie bov<strong>en</strong> water<br />

aan de oude folie is gelast.<br />

Het drijfzeil van 10.000 m 2 was van tevor<strong>en</strong><br />

op de juiste maat gemaakt. Met handkracht<br />

<strong>en</strong> lier<strong>en</strong> werd het zeil drijv<strong>en</strong>d over<br />

het water getrokk<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> goede monitoring<br />

van het totale proces was hierbij zeer<br />

belangrijk. Via drains onder de folie werd<br />

het water er onderuit gepompt waardoor<br />

de folie naar de juiste positie op de bodem<br />

zonk. Het vrijkom<strong>en</strong>de water werd weer<br />

bov<strong>en</strong>op de folie gepompt.<br />

Bert van Wijl<strong>en</strong> is nam<strong>en</strong>s <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong><br />

<strong>Oord</strong> projectleider. Het overtrekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> afzink<strong>en</strong><br />

van het drijfzeil is in één week tijd <strong>en</strong><br />

in nag<strong>en</strong>oeg volcontinudi<strong>en</strong>st gerealiseerd.


iolering<br />

wegconstructie<br />

1. Bestaande situatie.<br />

hulpdijk<br />

grondwaterpeil<br />

zandpakket<br />

eerder aangebrachte folielaag<br />

2. Ontgrav<strong>en</strong> eerste fase <strong>en</strong> aanleg hulpdijk.<br />

3. Verhog<strong>en</strong> van de grondwaterstand.<br />

Wegzuig<strong>en</strong> van het zand van de eerder aangebrachte folie.<br />

nieuw foliepakket<br />

wordt gelast aan<br />

bestaande folie<br />

Hav<strong>en</strong> VII A Hav<strong>en</strong> VII B<br />

Hav<strong>en</strong> VII A Hav<strong>en</strong> VII B<br />

Hav<strong>en</strong> VII A Hav<strong>en</strong> VII B<br />

Hav<strong>en</strong> VII A Hav<strong>en</strong> VII B<br />

4. Terugslaan folie. Nieuwe folie vastlass<strong>en</strong> aan bestaande.<br />

Weghal<strong>en</strong> van dam tuss<strong>en</strong> Hav<strong>en</strong> VIIA <strong>en</strong> VIIB.<br />

Het bedrijv<strong>en</strong>terrein Hav<strong>en</strong> VII te Waalwijk<br />

ligt tuss<strong>en</strong> de Maas <strong>en</strong> de rijksweg<br />

A59 <strong>en</strong> is 100 hectare groot. Onder het<br />

gebied loopt e<strong>en</strong> waterstroom die vanuit<br />

België richting het nabijgeleg<strong>en</strong> natuurgebied<br />

‘Het Labbegat’ stroomt. Deze<br />

grondwaterstroom zorgt in het natuurgebied<br />

voor e<strong>en</strong> kwelstroom met water van<br />

e<strong>en</strong> zeer goede kwaliteit. Bij e<strong>en</strong> traditionele<br />

wijze van aanleg van het bedrijv<strong>en</strong>terrein<br />

zoud<strong>en</strong> de aanwezige afdicht<strong>en</strong>de<br />

kleilag<strong>en</strong> word<strong>en</strong> doorsned<strong>en</strong>. Hierdoor<br />

zou e<strong>en</strong> wijziging van de grondwaterstroom<br />

met kwelwater optred<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

verdroging van het natuurgebied zou het<br />

gevolg zijn. Ter vervanging van de waterdichte<br />

kleilag<strong>en</strong> wordt e<strong>en</strong> pvc-folie aangebracht<br />

zodat de oorspronkelijke grondwaterstroming<strong>en</strong><br />

niet word<strong>en</strong> verstoord.<br />

5. Overtrekk<strong>en</strong> van de folie. Gecontroleerd afzink<strong>en</strong> van de folie.<br />

6. Aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> b<strong>en</strong>odigde ballastzand.<br />

7. Verlag<strong>en</strong> waterstand in de foliebak <strong>en</strong> legg<strong>en</strong> van riolering ‘in d<strong>en</strong> droge’.<br />

8. Aanvull<strong>en</strong> van de riolering <strong>en</strong> doortrekk<strong>en</strong> van de wegconstructie.<br />

11


<strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> in beweging<br />

<strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> is betrokk<strong>en</strong> bij<br />

vele spectaculaire project<strong>en</strong> <strong>en</strong> loopt<br />

voorop in het gebruik van moderne<br />

techniek<strong>en</strong>. Om meer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te overtuig<strong>en</strong><br />

van onze k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> kunde is er<br />

beslot<strong>en</strong> om meer aandacht te gev<strong>en</strong><br />

aan promotie <strong>en</strong> voorlichting richting<br />

de buit<strong>en</strong>wereld.<br />

In het afgelop<strong>en</strong> jaar zijn er video-opnam<strong>en</strong><br />

gemaakt op <strong>en</strong>kele spraakmak<strong>en</strong>de<br />

werk<strong>en</strong>. De films van drie project<strong>en</strong>, de<br />

Betuweroute, industrieterrein Waalwijk <strong>en</strong><br />

de Blauwe Stad zijn sam<strong>en</strong>gevat op één<br />

DVD. Onder de naam ‘<strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong><br />

<strong>Oord</strong>, On the Move’ geeft deze DVD e<strong>en</strong><br />

overzicht van het gebruik van GPS-techniek<strong>en</strong><br />

bij deze verschill<strong>en</strong>de project<strong>en</strong>. In<br />

de toekomst zull<strong>en</strong> er meer van dergelijke<br />

DVD’s verschijn<strong>en</strong>, waarbij er steeds e<strong>en</strong><br />

kijkje in de keuk<strong>en</strong> wordt gegev<strong>en</strong> op de<br />

verschill<strong>en</strong>de toonaangev<strong>en</strong>de project<strong>en</strong><br />

waar <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> bij betrokk<strong>en</strong> is.<br />

Naast de DVD heeft <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong><br />

e<strong>en</strong> kal<strong>en</strong>der uitgegev<strong>en</strong> voor het jaar<br />

2006. Tev<strong>en</strong>s wordt er gewerkt aan e<strong>en</strong><br />

12<br />

nieuwe website. In vergelijking met<br />

de oude site zal er veel meer gewerkt<br />

word<strong>en</strong> met beeldmateriaal. Er zal<br />

veel informatie te vind<strong>en</strong> zijn over de<br />

verschill<strong>en</strong>de project<strong>en</strong> maar ook de<br />

hoogwaardig secundaire bouwmaterial<strong>en</strong><br />

waarin gehandeld wordt<br />

kom<strong>en</strong> aan bod. De nieuwe website<br />

zal naar verwachting eind februari<br />

2006 operationeel zijn.<br />

Indi<strong>en</strong> u ge<strong>en</strong> DVD of kal<strong>en</strong>der heeft<br />

ontvang<strong>en</strong> <strong>en</strong> dit wel zou will<strong>en</strong>, kunt u<br />

deze bestell<strong>en</strong> bij de receptie van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong>, telefoonnummer 0162-474747.<br />

Colofon<br />

<strong>Autograaf</strong> is e<strong>en</strong> uitgave van<br />

Rederijweg 6,<br />

Postbus 326, 4900 AH Oosterhout<br />

tel. +31(0)162474747, fax +31(0)162 474748<br />

e-mail: info@mvogroep.nl<br />

website: www.mvogroep.nl<br />

Redactie:<br />

Advies <strong>en</strong><br />

Tobias van <strong>Oord</strong><br />

organisatie: Prijd<strong>en</strong> Public Relations<br />

Grafische Grafisch Ontwerpbureau<br />

verzorging: Kees Kanters<br />

Fotografie: Fotografie Piet Mes e.a.<br />

Drukwerk: Drukkerij Leonard

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!