Chirurgische behandeling van ooglidafwijkingen

palpebrale conjunctiva (Afb. 59) of erger nog,
het dorsolaterale deel van de cornea (Afb.
62). Het proces wordt nog verergerd door de
inwaarts roterende kracht (vooral als de neus
laag wordt gehouden) die op de bovenooglidrand
wordt uitgeoefend door de overmaat
aan voorhoofdshuid, “geholpen” door het, in
de loop der jaren, uitzakken van de kophuid
en de zware oorschelpen bij rassen zoals de
Bloedhond, Bassets en de Engelse Cocker
Spaniël. De afwijking komt rasgebonden
voor bij de Bloedhond, Chow Chow, Shar Pei
en veroorzaakt daar vaak ernstige ulceraties
van de cornea. De afwijking komt minder frequent
voor bij bijvoorbeeld de oudere Engelse
Cocker Spaniël en de Bassets, waarbij het uitzakken
van de kophuid meer een rol speelt.
Er ontstaat een combinatie van trichiasisentropion
van het bovenooglid. Door de irritatie
worden traanvloed en blepharospasme
opgewekt, die de prikkel nog versterken. De
bovenooglidharen, vooral aan de laterale zijde
zijn nat, donker verkleurd en de lidrand is
daar min of meer naar binnen gedraaid. De
conjunctiva wordt rood en zwelt en het cornea-epitheel
wordt beschadigd (Afb. 62). Bij
voortdurende irritatie zal het corneadefect
zich verdiepen en kan granulatie in het defect
Afb. 65. Geforceerde granulatie- (open) methode
volgens Stades ter correctie van trichiasis
entropion bij een Shar Pei, 14 dagen postoperatief.
De aanvankelijk “open” gelaten
wond is door secundaire granulatie gesloten
en is aan het verlittekenen, maar is nog ongepigmenteerd.
Het onderooglid wordt, voor de
foto, naar beneden getrokken.
optreden; bij uitzondering ontstaat er perforatie.
Uiteindelijk resteren er meestal (ernstige)
littekens en pigmentaties van de cornea.
Therapie:
a. Medicamenteus. De irritatie door trichiasis
(vaak gecombineerd met entropion) kan in
een aantal gevallen (tijdelijk) worden verminderd
door middel van afscherming van
de cornea met indifferente (vitamine A) zalf
of olie. Er dient echter vrijwel steeds chirurgisch
te worden ingegrepen.
b. Een eenvoudige entropioncorrectie, zoals
hiervoor bij het entropion is beschreven
(Celsus-Hotz), of cryodestructie van de
haarzakjes is in principe mogelijk, maar levert
aan het bovenooglid zelden voldoende
resultaat op.
c. Geforceerde granulatiemethode volgens
Stades. Vaak biedt de radicale verwijdering
van de huid van het bovenooglid met
de wimperharen daarop en een geforceerde
secundaire wondsluiting (waardoor het
bovenooglid wordt bedekt met onbehaard
epitheel en littekenweefsel) bij ernstige
gevallen de beste oplossing (Afb. 63). De
eerste incisie wordt hierbij geplaatst op ca.
0,5 mm van en evenwijdig aan de lidrand,
zonder de klieren van Meibom te beschadigen.
Vervolgens wordt een 15-25 mm,
”clown’s-wenkbrauw”-vormig huiddeel van
het bovenooglid omsneden en oppervlakkig
afgeprepareerd. Veelal wordt eerst het
grootste huiddeel weggenomen en daarna
het huiddeel over de klieren van Meibomtarsaalplaat.
De distale wondrand wordt
hierna, met ca. vijf enkelvoudige knoophechtingen
aan de basis van de tarsaalplaat,
gelijkelijk verdeeld (de distale wondrand is
veel langer dan die bij ooglidrand), vastgehecht
(Afb. 64 A-D). Hier overheen wordt
met een doorlopende hechting (resorbeerbaar,
6-0) de distale wondrand verder verankerd.
De rest van de wond, met een breedte
van ca. 4-5 mm blijft aldus onbedekt! De
eigenaar dient hiervoor tevoren te worden
gewaarschuwd. Deze “open” wond dient
zich door secundaire granulatie te sluiten.
Uiteindelijk wordt het distale bovenoogliddeel
bedekt met littekenweefsel (Afb. 65),
D.M. 56e jaargang - No. 1 blz. 57