Chirurgische behandeling van ooglidafwijkingen

Chirurgische behandeling van ooglidafwijkingen Chirurgische behandeling van ooglidafwijkingen

18.01.2013 Views

of zak ruimte waar de ooglidrand en conjunctiva niet aanliggen aan de cornea en waardoor de lidreflex, knipperreflex en traanfilm hun normale corneabeschermende werk niet kunnen uitoefenen. Een onvoldoende ontwikkeling van het L. palpebrale laterale, excessieve huidplooien en zeer zware oorschelpen, maar ook relatief kleine oogbollen werken ECT/ TROS vaak nog verder in de hand. Dit heeft op zijn minst een chronische catarrhale conjunctivitis tot gevolg. Bij de ernstiger gevallen (bijvoorbeeld Bloedhond, St. Bernard, Duitse Dog, New Foundlander, Mastiffs, een aantal van de spaniël rassen [Clumber] en Franse jachthonden) verliezen de oogleden lateraal en mediaal ook nog hun steun aan de oogbol waardoor daar laaggradig entropion kan optreden, met een chronische purulente conjunctivitis tot gevolg. De congenitale en primaire vormen van ECT/ TROS berusten vrijwel zonder uitzondering op een polygeen erfelijke afwijking. Helaas wordt de afwijking en de diamantruitvorm door eigenaren en door “kynologen” als normaal en gewenst beschouwd (“Het geeft zo’n devote, treurende (bedoeld wordt: treurige) aanblik”). Zo staat in de rasstandaarden van sommige rassen bijvoorbeeld “niet te veel uitgezakt” (Sussex Spaniel); ”het rood (cryptische omschrijving van een chronisch ontstoken conjunctiva!) mag soms zichtbaar zijn” (Basset Artrésien Normand); “vaak openvallend, iets van het rood zichtbaar” (Grand bleu de Gascogne); “het rood (een cryptische omschrijving van een ontstoken conjunctiva) zichtbaar, zonder overdrijving” (Bassethound) en in optima forma: “.. onderste ooglid is zeer afhangend, waardoor het donkerrode (!) oogvlies zichtbaar is..” (St. Hubertushond = Bloedhond). Gepredisponeerde rassen zijn de hiervoor reeds genoemde, de Amerikaanse Cocker Spaniël en de Boxer. Merkwaardig genoeg verbieden de meeste kennel clubs en rasverenigingen het fokken met lijders aan entropion of ectropion. De afwijking komt bij andere diersoorten uiterst zelden voor. Ectropion kan, bij uitzondering, op een overgecorrigeerd entropion berusten. Secundaire vormen kunnen verder worden veroorzaakt door littekenretractie, D.M. 56e jaargang - No. 1 blz. 42 A B Afb. 46. A. Ectropion en macroblepharon – ruitvormige oogspleet bij een St. Bernardhond en vervolgens (B) bij lengtemeting met de schuifmaat (hier 45,3 mm). trauma, of een neurogene oorzaak hebben. Symptomen: Symptomen van ECT/TROS zijn: min of meer afhangende onderooglidrand (waarbij men kijkt op de uitmondingen van de Meibomse klieren), soms ruitvormige (Afb. 46 A-B) oogspleet. De conjunctivae vertonen roodheid, zwelling en geplooidheid en er is traanvloed, extra slijmproductie en eventueel pus. Er bestaat een lichte enophthalmus, waardoor de oogbol nog verder van de lidrand af komt te liggen. Vooral in rust zijn de afwijkingen optimaal zichtbaar. Bij verhoogde activiteit (bijvoorbeeld op een tentoonstelling, op de behandeltafel en zeker bij vasthouden bij/ aan het halsvel) kan het vrijwel “verdwenen” zijn. Er is dan alleen nog lateraal een teveel aan sclera zichtbaar. Differentieel diagnostisch dient bijvoorbeeld gedacht te worden aan processen die een enophthalmus of phthisis veroorzaken (syndroom van Horner, uveïtis). Therapie: Therapeutisch kan bij geringe afwijkingen vaak worden volstaan met spoelen en een afschermende oliedruppel (bijvoor-

eeld met vitamine A) na de wandeling, zeker zolang het hoofd nog niet volgroeid is. Bij ernstiger afwijkingen is een aantal chirurgische correctietechnieken beschikbaar, maar ook dan kan beter worden gewacht tot de schedel geheel is uitgegroeid en maximaal bespierd en een goede orbitale vetopbouw aanwezig is (reuzenrassen 2-2,5 jaar). De chirurgische correctie van ECT/TROS moet streven naar een relatief normale lengte van het onderooglid, een goede ooglidaansluiting aan de oogbol en een geringe hoeveelheid littekenvorming. Afb. 47. Principe van een lidsplijting-dubbellaags verspringende wond methodiek ter correctie van ectropion en macroblepharon volgens Kuhnt, Kuhnt-Szymanowski-Helmbold. De methodieken variëren van het wijzigen van de positie van het onderooglid, het verkorten van de onder- en bovenooglidlengte, al of niet geholpen door verankering of tractie naar lateraal. In verband met de stevige verankering van de oogleden mediaal en de extra structuren in de mediale canthus (traanafvoer, m. nictitans) worden vrijwel alle ECT/TROS correcties meer in de laterale canthus uitgevoerd. De basis voor de moderne ectropionchirurgie bij de mens gaat ongeveer 150 jaar terug toen de Duitse oogarts Kuhnt (1850-1925) voortbouwde op de lidsplijtingstechniek van de Griek Antyllus (2-3e eeuw voor de jaartelling). Bij deze techniek wordt het ooglid, ter hoogte van het ectropion gespleten en aan de conjunctivale zijde wordt een wig verwijderd. Verspringend naar lateraal wordt aan de buitenzijde een gelijkvormige wig huid weggenomen. Door de twee lagen naar elkaar toe te verschuiven wordt een verkorting en versteviging van het ooglid bereikt en een “waterdichte” wondafsluiting verkregen De techniek werd later verder verfijnd door Szymanowski en Helmbold (Afb. 47 A-C), en nog weer later door Blaskovics. In het algemeen geven de auteurs de voorkeur aan de techniek volgens Kuhnt, gemodificeerd door Blaskovics voor ectropion van het onderooglid, of the eenvoudige totale oogspleet verkortingstechniek bij een macroblepharon. De belangrijkste technieken bestaan uit: 3.7.1 Methodieken gepaard gaande met het aanhalend effect door inkorting aan de conjunctiva zijde of het opstuwend effect door huidtoevoeging bij ongewijzigde oogspleetlengte. a. Conjunctivale inkorting: Hierbij wordt een banaanvormig deel uit de conjunctiva verwijderd en doorlopend gehecht. Door de verkorting van de conjunctiva wordt een betere aansluiting aan de oogbol bereikt. De methode heeft echter geen invloed op de oogspleetlengte en is daardoor alleen te overwegen bij een locaal, laaggradig ectropion zonder een te ruime oogspleet. Deze vormen zijn zeldzaam, het resultaat van de methode is slecht voorspelbaar en er kunnen D.M. 56e jaargang - No. 1 blz. 43

of zak ruimte waar de ooglidrand en conjunctiva<br />

niet aanliggen aan de cornea en waardoor<br />

de lidreflex, knipperreflex en traanfilm hun<br />

normale corneabeschermende werk niet kunnen<br />

uitoefenen. Een onvoldoende ontwikkeling<br />

<strong>van</strong> het L. palpebrale laterale, excessieve<br />

huidplooien en zeer zware oorschelpen, maar<br />

ook relatief kleine oogbollen werken ECT/<br />

TROS vaak nog verder in de hand.<br />

Dit heeft op zijn minst een chronische catarrhale<br />

conjunctivitis tot gevolg. Bij de ernstiger<br />

gevallen (bijvoorbeeld Bloedhond, St. Bernard,<br />

Duitse Dog, New Foundlander, Mastiffs, een<br />

aantal <strong>van</strong> de spaniël rassen [Clumber] en<br />

Franse jachthonden) verliezen de oogleden lateraal<br />

en mediaal ook nog hun steun aan de<br />

oogbol waardoor daar laaggradig entropion<br />

kan optreden, met een chronische purulente<br />

conjunctivitis tot gevolg.<br />

De congenitale en primaire vormen <strong>van</strong> ECT/<br />

TROS berusten vrijwel zonder uitzondering<br />

op een polygeen erfelijke afwijking. Helaas<br />

wordt de afwijking en de diamantruitvorm<br />

door eigenaren en door “kynologen” als normaal<br />

en gewenst beschouwd (“Het geeft zo’n<br />

devote, treurende (bedoeld wordt: treurige) aanblik”).<br />

Zo staat in de rasstandaarden <strong>van</strong> sommige<br />

rassen bijvoorbeeld “niet te veel uitgezakt”<br />

(Sussex Spaniel); ”het rood (cryptische omschrijving<br />

<strong>van</strong> een chronisch ontstoken conjunctiva!)<br />

mag soms zichtbaar zijn” (Basset<br />

Artrésien Normand); “vaak openvallend,<br />

iets <strong>van</strong> het rood zichtbaar” (Grand bleu de<br />

Gascogne); “het rood (een cryptische omschrijving<br />

<strong>van</strong> een ontstoken conjunctiva) zichtbaar,<br />

zonder overdrijving” (Bassethound) en in optima<br />

forma: “.. onderste ooglid is zeer afhangend,<br />

waardoor het donkerrode (!) oogvlies<br />

zichtbaar is..” (St. Hubertushond = Bloedhond).<br />

Gepredisponeerde rassen zijn de hiervoor reeds<br />

genoemde, de Amerikaanse Cocker Spaniël en<br />

de Boxer. Merkwaardig genoeg verbieden de<br />

meeste kennel clubs en rasverenigingen het<br />

fokken met lijders aan entropion of ectropion.<br />

De afwijking komt bij andere diersoorten uiterst<br />

zelden voor. Ectropion kan, bij uitzondering,<br />

op een overgecorrigeerd entropion<br />

berusten. Secundaire vormen kunnen verder<br />

worden veroorzaakt door littekenretractie,<br />

D.M. 56e jaargang - No. 1 blz. 42<br />

A<br />

B<br />

Afb. 46. A. Ectropion en macroblepharon –<br />

ruitvormige oogspleet bij een St. Bernardhond<br />

en vervolgens (B) bij lengtemeting met de<br />

schuifmaat (hier 45,3 mm).<br />

trauma, of een neurogene oorzaak hebben.<br />

Symptomen: Symptomen <strong>van</strong> ECT/TROS<br />

zijn: min of meer afhangende onderooglidrand<br />

(waarbij men kijkt op de uitmondingen<br />

<strong>van</strong> de Meibomse klieren), soms ruitvormige<br />

(Afb. 46 A-B) oogspleet. De conjunctivae vertonen<br />

roodheid, zwelling en geplooidheid en<br />

er is traanvloed, extra slijmproductie en eventueel<br />

pus. Er bestaat een lichte enophthalmus,<br />

waardoor de oogbol nog verder <strong>van</strong> de lidrand<br />

af komt te liggen. Vooral in rust zijn de afwijkingen<br />

optimaal zichtbaar. Bij verhoogde activiteit<br />

(bijvoorbeeld op een tentoonstelling, op<br />

de behandeltafel en zeker bij vasthouden bij/<br />

aan het halsvel) kan het vrijwel “verdwenen”<br />

zijn. Er is dan alleen nog lateraal een teveel<br />

aan sclera zichtbaar.<br />

Differentieel diagnostisch dient bijvoorbeeld<br />

gedacht te worden aan processen die een<br />

enophthalmus of phthisis veroorzaken (syndroom<br />

<strong>van</strong> Horner, uveïtis).<br />

Therapie: Therapeutisch kan bij geringe afwijkingen<br />

vaak worden volstaan met spoelen<br />

en een afschermende oliedruppel (bijvoor-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!