Chirurgische behandeling van ooglidafwijkingen

Prognose/preventie: Bij kleine defecten is
de prognose gunstig. Bij grote defecten is een
blepharoplastiek noodzakelijk. De ingedraaide
huidflap wordt aan de binnenzijde bekleed
met epitheel, als voortzetting van de conjunctiva
en kan als een redelijk volwaardig(e)
ooglid(rand) functioneren. Mogelijk blijft het
levenslang toedienen van vitamine A druppels
of zalf noodzakelijk. Ontbreekt de traanproductie
bij aplasia palpebrae dan is de prognose
duidelijk veel minder gunstig. Bestaat een
combinatie van meerdere congenitale afwijkingen
dan dienen deze bij de prognosestelling
te worden meegewogen.
In verband met de mogelijke erfelijkheid is
het goed ook de ouderdieren en de nestgenoten,
zeer nauwkeurig, op de afwijking(en) te
controleren. Soms ontbreken er slechts enkele
Meibomse kliertjes! (lateraal-superior).
Lijders en directe familie kunnen beter van de
fokkerij worden uitgesloten.
3.4 Dermoïd/Dysplasia palpebrae
Hieronder wordt verstaan een ectopisch geplaatst
eilandje huid of een verkeerd aangelegd
of misvormd, veelal onderooglid, aan een of
beide ogen. Dit zijn incidentele, mogelijk erfelijke,
afwijkingen, vaak van het onderooglid,
nabij de laterale ooghoek, met name bij de
hond. Gepredisponeerde rassen zijn de Duitse
Herder, Dalmatiner, St. Bernard, Dashond
(ruwhaar), Franse Bulldog en Birmese kat.
Een eilandje huid of een huidwrong onderbreekt
de lidrand en slaat over naar de conjunctiva
of eventueel ook de cornea. De ooglid
lengte is veelal normaal. De lidslag wordt gestoord
en de afwijkend gelocaliseerde en gerichte
haren kunnen de cornea irriteren (Afb.
29 A-B), met oedeem, vaatingroei en pigmentatie
tot gevolg.
Therapie: Het afwijkende huid- en eventueel
conjunctivadeel dient te worden verwijderd,
waarna de lidrand nauwkeurig wordt gesloten.
Een blepharoplastiek is zelden nodig omdat de
ooglidrand toch vaak voldoende lengte heeft.
Het is dan ook van belang, voorafgaande aan
de operatie, de lengte van het normaal uitziende
deel van de lidrand te meten en te vergelijken
met de lengte van de andere oogspleet,
of, indien ook afwijkend, van een andere pup.
Blijkt wel een deel van de oogspleet te ontbreken,
dan dient dit te worden gevuld door
A
B
Afb. 29. Dysplasia palpebrae voor (A) en na
operatieve correctie (B). Het min of meer normale
deel van de lidrand bleek voldoende lang
om, na het verwijderen van het afwijkende
deel, de oogspleet zonder verder plastieken te
kunnen sluiten.
middel van een blepharoplastiek (Zie 3.13:
Reconstructieve blepharoplastieken). De operatie
wordt bij voorkeur tussen de 8e en 12e
week verricht (niet eerder in verband met het
anesthesierisico). Indien men niet vertrouwd
is met deze technieken, kan hiervoor beter
worden verwezen. De nabehandeling bestaat
uit chloramphenicol (4 dd, 10-14 dg)
Prognose/preventie: De prognose is in het
algemeen gunstig. Preventief verdient het
aanbeveling de ouderdieren en nestgenoten te
controleren op de afwijking. De lijder en eventueel
de directe familie kunnen beter van de
fokkerij worden uitgesloten.
3.5 Distichiasis en ectopische ciliën
3.5.1 Distichiasis
Distichiasis kan worden gedefinieerd als één
of meerdere haren, een rij of meerdere rijen
haren op/vanuit de vrije ooglidrand (Afb. 30).
De afwijking komt veelal beiderzijds voor. Er
D.M. 56e jaargang - No. 1 blz. 27