Chirurgische behandeling van ooglidafwijkingen

A
B
Afb. 27. A. Aplasia palpebrae in een geringgradige
(versmalde rand met distichiasis) en
een ernstige vorm (B); De lidrand en een deel
van het lid ontbreekt en de huid gaat direct
over in de limbus. Bij de limbus bevinden zich
oppervlakkige vaten in de cornea, als gevolg
van irritatie. Het onderooglid vertoont tevens
lateraal entropion.
Deze kittens worden vaak geboren met een
(gedeeltelijk) geopende oogspleet (Afb. 26), of
de oogspleet opent zich te kort na de geboorte.
Soms is de lidrand zelf wel aangelegd, maar
ontbreken slechts de Meibomse klieren. Vaak
bevinden zich in dit gedeelte enkele extra ciliën
(Afb. 27 A). In dergelijke gevallen treedt
een geringe, chronische irritatie van het corresponderende
corneagebied op. Bij grotere
defecten ontbreekt vaak ook een “dieper” deel
D.M. 56e jaargang - No. 1 blz. 26
van het ooglid. De huid van het bovenooglid
sluit dan direct aan op de conjunctiva (Afb. 27
B). De oogleden kunnen niet of onvoldoende
worden gesloten, het corresponderende deel
van de cornea kan niet worden voorzien van
een traanfilm en de haren van de huid komen
in direct contact met de cornea. De cornea kan
hier tekenen van chronische irritatie (oedeem,
vaatingroei, defecten, pigmentatie en sequestervorming)
gaan vertonen. Bij sommige gevallen
wordt de situatie extra gecompliceerd,
doordat de primaire traanklieren niet functioneren
en er derhalve een keratoconjunctivitis
sicca ontstaat.
Differentieel diagnostisch moet worden gedacht
aan een distichiasis en/of trichiasis.
Daarbij zijn de ooglidranden normaal gevormd
en de uitmondingen van de Meibomse
klieren duidelijk te herkennen.
Therapie: Bij lichte gevallen is geen therapie
nodig. Indien er extra ciliën aanwezig zijn,
dienen deze te worden verwijderd (zie 3.5:
Distichiasis). Bestaat er slechts een geringe irritatie
van de cornea, dan kan worden volstaan
met het lokaal toedienen van bijvoorbeeld vitamine
A-olie-oogdruppels (1-4dd). Bij grotere
defecten dient een vervangend “oogliddeel”
te worden vervaardigd door middel van een
blepharoplastiek (Afb. 28 en 82-83).
Indien men niet vertrouwd is met deze technieken,
kan hiervoor beter worden verwezen.
Indien tevens de traanproductie ontbreekt, kan
daarnaast nog een ductus parotideus transpositie
worden overwogen. Bij dergelijke gecompliceerde
gevallen met een slechte prognose
zal een aantal fokkers/eigenaren direct besluiten
tot euthanasie van de patiënt.
Afb. 28. Aplasia palpebrae bij een Pers, enkele
dagen postoperatief, na een beiderzijdse boogplastiek.
De kat kan de oogleden sluiten.