Chirurgische behandeling van ooglidafwijkingen

3. Ooglidafwijkingen
3.1 Trauma
Verwondingen van de oogleden en conjunctivaalzak
komen vaak voor bij jonge dieren, zijn
vaak winkelhaakvormig (Afb. 20 A) en bloeden
heftig. Zij kunnen worden onderverdeeld
in verwondingen waarbij het ooglid deels of
geheel is doorsneden, de ooglidrand al of niet
is gelaedeerd of waarbij het traanafvoerapparaat
is betrokken. De sterke vascularisatie van
de oogleden beschermt ze goed tegen ischaemie
en necrose. Als de lidrand doorsneden is,
zal het defect zich spontaan vergroten, door
retractie van de m. orbicularis oculi, in de
aanliggende lidranden en zal zich een ”knol”
bindweefsel vormen in de wondeinden (Afb.
20 B). Ooglidverwondingen parallel aan de
lidrand en dus aan de vezels van de orbicularis,
geven veelal minder problemen, maar
kunnen wel tot ongewenste littekenvorming
aanleiding geven. Ooglidverwondingen dienen
dan ook altijd direct te worden gehecht.
Ook indien zij al ouder zijn dan acht uur.
Haren langs de wondrand kunnen eventueel
worden weggeknipt. De scheermachine
bladen zijn nogal eens sterk vervuild en derhalve
een ongewenste infectiebron. Voor het
hechten is algehele anesthesie noodzakelijk.
Natuurlijk moet de algemene conditie van de
patiënt, na het trauma, anesthesie wel toelaten.
A B
De ooglidwond en de conjunctivaalzak worden
grondig gespoeld. De pulserende waterstraal
van een “aquapik” is hiervoor zeer
geschikt. Een ingedroogde wondrand kan
eventueel met een mes worden opgefrist totdat
deze weer gaat bloeden. Wondtoilet dient
tot een uiterst minimum beperkt te blijven.
Los hangende delen groter dan ca. 1 mm, met
name van de lidrand, worden niet weggenomen,
maar gebruikt om het defect te vullen.
Meestal geeft dit een beter eindresultaat dan
een directe of latere blepharoplastiek.
De wond dient ter hoogte van de lidrand zeer
nauwkeurig te worden geadapteerd met een
acht- of U-vormige hechting (monofilament,
5-0 of 6-0, niet resorbeerbaar; paard 4-0; bij
agressieve of bij dieren met een hoog anesthesierisico,
wel resorbeerbaar), waardoor de
knoop niet bij de cornea wordt gepositioneerd.
De 8-vorm-hechting (of als alternatief, bij dikkere
lidranden een staande U-hechting), wordt
begonnen op 1-2 mm van de lidrand, ter hoogte
van de haargrens (Afb. 21). De openingen
van de Meibomse klieren kunnen dienen als
leidraad voor een nauwkeurige sluiting. Gelet
moet worden op een optimale symmetrie en
congruentie van de 8-hechting. Horizontale of
verticale niveauverschillen in de lidrand zijn
Afb. 20. A. Winkelhaakvormige wond van het onderooglid, beginnend bij de mediale canthus
(dus mogelijke traanbuisschade!). B. Niet gehechte winkelhaakvormige onderooglidwond. Het
defect is spontaan vergroot door retractie van de m. orbicularis oculi, de flap is sterk verkort en
er heeft zich aan het einde een ”knol” bindweefsel gevormd.
D.M. 56e jaargang - No. 1 blz. 21