Chirurgische behandeling van ooglidafwijkingen

nadeel dat zij in combinatie met de krachtige
operatieloep tot extra gewicht aan het voorhoofd
en op de neusrug leiden, met mogelijk
(hoofd)pijn en extra vermoeidheid tot gevolg.
2.4 Afdekking
Afdekking rond het operatieveld gaat het gemakkelijkst
met een flink grote (ca. 100 x 120
cm), niet te zware operatiedoek met een speciaal,
rondom gering verstevigd ooggat. Plastic
vellen zijn te glad en glijden voortdurend weg.
Plakplastic veroorzaakt ongewenste tractie op
de oogleden en beïnvloedt de ooglidpositie
veel te sterk. Het “papiervezeldoek” waarvan
de huidige wegwerp-operatiejassen en doeken
worden vervaardigd, is op zich goed, maar
voorzien van een goede oogopening en van
voldoende grootte, moeilijk verkrijgbaar en
relatief duur.
De operatiedoek wordt gefixeerd met één
doekklem bij de mediale- en één ter hoogte
van de laterale ooghoek. De zittende oogchirurg
(of de assistent) heeft de neiging de operatiedoek
met de knieën mee onder de operatietafel
te trekken. Er mag echter tijdens de
chirurgie geen tractie op het operatieveld optreden,
derhalve wordt de operatiedoek zorgvuldig
onder de kop ingestopt (Afb. 9).
2.5 Optisch vergrotende hulpmiddelen
Een eerste vereiste bij oogchirurgie is een
goede optische vergroting. Voor ingrepen aan
de oogleden is een 3-5x vergroting vaak vol-
Afb. 9. De altijd zittende oogchirurg (of de
assistent) heeft de neiging de operatiedoek met
de knieën mee onder de operatietafel te trekken.
Er mag echter geen tractie op het operatieveld
optreden, de operatiedoek wordt dan
ook zorgvuldig onder de kop ingestopt.
D.M. 56e jaargang - No. 1 blz. 14
doende. Voor het fijnere werk is het beschikken
over een vergroting, in de vorm van een
hoog kwalitatieve operatieloep (4-6x) of een
operatiemicroscoop (5-25x), onontbeerlijk.
Een opzetbare koudlichtbron geeft een mooie
uitlichting, maar heeft ook nadelen, zoals het
veroorzaken van irritatie aan het hoofd.
2.6 Hemostase
Hemostase kan veelal al worden bereikt door
middel van het dichtdrukken van een kleine
bloeding en een korte tijd wachten of d.m.v.
een druppel adrenaline 0,1 %. Ook kan hemostase
worden bewerkstelligd met behulp van
(bipolaire) diathermie of specifiek voor de
oogheelkunde vervaardigde (batterij) microthermocauters.
In verband met de necroseplek
die men hiermee veroorzaakt, dient men niet
te snel tot cauterisatie over te gaan. Overigens
zullen diffuse bloedingen veelal spontaan
stoppen. Om niet te hoeven wachten tot het
bloeden spontaan stopt, kan het beste steeds
van het laagste naar een hoger gelegen punt
toe worden gesneden. Echte spuitertjes worden
afgeklemd en vervolgens gecauteriseerd.
Ligering, ook met het huidige oplosbare materiaal,
wordt bij ooglidchirurgie liever niet gebruikt
in verband met het ingebrachte corpus
alienum en de daarop volgende, ongewenste
bindweefselreactie en eventuele tractievorming.
Diffuse bloedingen gedurende de lidchirurgie
resulteren al snel in zwelling van de minst stevige
aanliggende weefsels. Zo zal bijvoorbeeld
bij entropion of ectropion chirurgie de achterliggende
conjunctiva al heel snel zwellen. Bij
bijvoorbeeld onderooglid entropioncorrectie
veroorzaakt dit een ectropionering, die de lidrand
wat meer wegdrukt van het vaak al geirriteerde
of beschadigde cornea-oppervlak.
Op zich is dit niet ongewenst, maar het heeft
wel als nadeel dat het bovenooglid, bij het
sluiten, met zijn wimperharen de conjunctiva
van het onderooglid kan irriteren waardoor
enophthalmus, met secondaire cornea-irritatie,
nu door de bovenooglid-wimperharen als
gevolg. Deze nieuwe irritatieprikkel, die tot
hernieuwd entropion kan leiden, dient te worden
voorkomen d.m.v. enkele reefhechtingen
in het bovenooglid aan te brengen (zie verder
3.6.: entropion complicaties, blz. 40).
Concluderend kan worden gezegd dat een goe-