hoofdstukoverzicht - Pearson Education
hoofdstukoverzicht - Pearson Education hoofdstukoverzicht - Pearson Education
Het beenderstelsel in perspectief Voor alle stelsels Biedt mechanische stevigheid; opslag energiereserves; opslag calcium- en fosfaatreserves Figuur 6-41 Functionele relaties tussen het beenderstelsel en andere stelsels De huid • • Synthese vitamine D3, noodzakelijk voor de opname van calcium en fosfor (botonderhoud en -groei) Biedt structurele ondersteuning Het spierstelsel • • Stabiliseert botposities; door spanning in pezen wordt botgroei en -onderhoud gestimuleerd Samenvatting Levert calcium dat nodig is voor normale spiercontracties; beenderen werken als hefboom om bewegingen van het lichaam mogelijk te maken Het zenuwstelsel • • Aansturing positie beenderen door de spieren tot contractie aan te zetten Levert calcium voor functioneren zenuwstelsel; beschermt hersenen, ruggenmerg; receptoren bij gewrichten leveren informatie omtrent lichaamshouding Het hormoonstelsel • • Het cardiovasculaire stelsel • • Het lymfestelsel • • • • • • Lymfocyten helpen bij de verdediging van beenweefsel na verwondingen Lymfocyten en andere cellen van het immuunstelsel worden in beenmerg gevormd en opgeslagen Het spijsverteringsstelsel Het urinair stelsel • • • • Skeletgroei gereguleerd door groeihormoon, schildklierhormonen en geslachtshormonen; mobilisatie calcium gereguleerd door parathyroïdaal hormoon en calcitonine Beschermt hormoonklieren, vooral in hersenen, borstkas en bekkenholte Levert zuurstof, voedingsstoffen, hormonen, bloedcellen; verwijdert afvalstoffen en koolstofdioxide Levert calcium dat nodig is voor samentrekking hartspier; productie bloedcellen in beenmerg Het ademhalingsstelsel Levert zuurstof en verwijdert koolstofdioxide Bewegingen van de ribben belangrijk voor ademhaling; axiaal skelet omgeeft en beschermt longen Levert voedingsstoffen, calcium en fosfaat Ribben beschermen delen van lever, maag en darmen Voorkomt uitscheiding calcium en fosfaat dat nodig is voor botgroei; verwijdert afvalstoffen Axiaal skelet biedt enige bescherming voor nieren en urineleiders; bekken beschermt urineblaas en proximale urinebuis Het voortplantingsstelsel Geslachtshormonen bevorderen groei en onderhoud van beenderen; plotselinge piek in de productie van geslachtshormonen bij begin puberteit veroorzaakt een versnelling van de groei en sluiting van het epifysekraakbeen Bekken beschermt voortplantingsorganen van de vrouw, beschermt delen van de zaadleiders en geslachtsklieren van de man 211 6
6 Andy Walshe is manager bij het atletische programma van de Amerikaanse Ski and Snowboard As- Sporttrainer sociation. Hij werkt nauw Andy Walshe samen met meer dan 150 atleten die voor het Olympische kampioenschap trainen. Andy staat aan het hoofd van een groep fysiologen, diëtisten, biomechanici en sportpsychologen. Voor trainers op dit niveau is geen dag hetzelfde. ‘Dit beroep is vol variatie. De ene dag heb je de leiding van een trainingskamp en de volgende dag ben je in de sneeuw in Zuid-Amerika, en neem je video’s op voor bewegingsanalyse.’ Toptraining Behalve dat Andy de leiding heeft van het trainingsteam, ontwikkelt hij prestatiemodellen voor topsporten, schema’s waarmee een trainer een atleet kan analyseren met betrekking tot zijn sport om zijn sterke en zwakke punten te bepalen. Hij is gespecialiseerd in biomechanische en fysiologische analyse. Hiervoor is een gedegen achtergrondkennis van anatomie en fysiologie nodig. ‘Je moet bewegingspatronen begrijpen en analyseren en dat is onmogelijk zonder een goed inzicht in spieren en beenderen. En je moet ook inzicht hebben in energiesystemen, dus het fysiologische element is heel belangrijk.’ In feite zegt Andy voor zijn hele personeel: ‘Anatomie en fysiologie zijn noodzakelijk. Deze vakken geven kennis over de onderdelen van de machine die je probeert te verbeteren en het is de basis waarop alle sportdisciplines zijn gebaseerd.’ Andy maakt deel uit van een kleine groep topsporttrainers die met de beste atleten ter wereld werken. De bijdrage van toptrainers bestaat uit een combinatie van academisch werk van hoog niveau en praktische ervaring. Voor dit type werk is een academische opleiding nodig. Andy werkte eerst vrijwillig als assistent-fysioloog, en reisde in een onbetaalde baan met de teams mee. Van daaruit werkte hij zich omhoog tot zijn huidige baan, 212 professioneel profiel ‘Anatomie en fysiologie zijn noodzakelijk. Deze vakken geven kennis over de onderdelen van de machine die je probeert te verbeteren en het is de basis waarop alle sportdisciplines zijn gebaseerd.’ die hij al zeven jaar heeft. ‘Ik was altijd al geïnteresseerd in sport en prestaties. Ik wilde mijn belangstelling op het hoogste niveau toepassen. Ik begon met zomersporten, met surfen en ging daarna over naar snowboarden en skiën.’ ‘Voor een sporttrainer is het een goed idee zoveel mogelijk praktische training te hebben in verschillende sporten waarbij je met atleten en coaches werkt. Ga als vrijwilliger werken. Doe wat nodig is om binnen te komen.’ Carrièremogelijkheden Sporttrainers kunnen op verschillende niveaus werken. Er zijn kansen om in andere landen te werken. Op het topniveau begin je meestal op een onbetaalde stageplaats, waar je de kans hebt om te leren, terwijl je de trainers kunt laten zien wat je kunt. Andy is dol op zijn werk in de wereld van de topsport ondanks dat het tempo intensief is. ‘Dit werk vult je hele leven. Je bent voortdurend op- roepbaar, en doet van alles en nog wat dat nodig is om topsporters voor te bereiden. In een baan als deze ben je een manusje-van-alles. Het is belangrijk dat je flexibel bent en bereid bent je leven gedeeltelijk opzij te zetten. Per jaar ben ik meer dan 200 dagen op reis en ik werk zeven dagen per week.’ Maar de beloning is geweldig. ‘De atleten en de coaches vormen het beste deel van het werk. Het is fantastisch om deel uit te maken van het team dat atleten helpt hun dromen te realiseren. Tijdens het werk sluit je fantastische vriendschappen.’ En er is een nog belangrijker doel. ‘Onze belangrijkste doelstelling is meer kinderen bij sport te betrekken. Natuurlijk zijn we hier om te zorgen dat onze sporters medailles winnen, maar het effect van deze medailles is dat we meer kinderen bij sport betrekken.’
- Page 5 and 6: 6 160 het beenderstelsel benige sta
- Page 7 and 8: 6 162 het beenderstelsel 3. Hoe zal
- Page 9 and 10: 6 164 het beenderstelsel Wanneer de
- Page 11 and 12: 6 166 het beenderstelsel cent toene
- Page 13 and 14: 6 168 het beenderstelsel 45ste leve
- Page 15 and 16: 6 170 het beenderstelsel Figuur 6-8
- Page 17 and 18: 6 172 het beenderstelsel neusholten
- Page 19 and 20: 6 174 het beenderstelsel �� �
- Page 21 and 22: 6 176 het beenderstelsel van de ran
- Page 23 and 24: 6 178 het beenderstelsel schedel zo
- Page 25 and 26: 6 180 het beenderstelsel ���
- Page 27 and 28: 6 182 het beenderstelsel crale kana
- Page 29 and 30: 6 184 het beenderstelsel ledematen
- Page 31 and 32: 6 186 het beenderstelsel lijk uit d
- Page 33 and 34: 6 188 het beenderstelsel ���
- Page 35 and 36: 6 190 het beenderstelsel en mediale
- Page 37 and 38: 6 192 het beenderstelsel beweging n
- Page 39 and 40: 6 194 het beenderstelsel kraakbeen
- Page 41 and 42: 6 196 het beenderstelsel treedt hyp
- Page 43 and 44: 6 198 het beenderstelsel ���
- Page 45 and 46: 6 200 het beenderstelsel 6.8.3 Voor
- Page 47 and 48: 6 202 het beenderstelsel ���
- Page 49 and 50: 6 het beenderstelsel hoofdstukoverz
- Page 51 and 52: 6 206 het beenderstelsel 6.3 Botrem
- Page 53 and 54: 6 208 het beenderstelsel den met de
- Page 55: 6 210 het beenderstelsel (a) ulna,
Het beenderstelsel<br />
in perspectief<br />
Voor alle stelsels<br />
Biedt mechanische<br />
stevigheid; opslag<br />
energiereserves; opslag<br />
calcium- en fosfaatreserves<br />
Figuur 6-41 Functionele relaties<br />
tussen het beenderstelsel en andere<br />
stelsels<br />
De huid<br />
•<br />
•<br />
Synthese vitamine D3, noodzakelijk voor de opname van calcium en<br />
fosfor (botonderhoud en -groei)<br />
Biedt structurele ondersteuning<br />
Het spierstelsel<br />
•<br />
•<br />
Stabiliseert botposities; door spanning in pezen wordt botgroei en<br />
-onderhoud gestimuleerd<br />
Samenvatting<br />
Levert calcium dat nodig is voor normale spiercontracties; beenderen werken als<br />
hefboom om bewegingen van het lichaam mogelijk te maken<br />
Het zenuwstelsel<br />
•<br />
•<br />
Aansturing positie beenderen door de spieren tot contractie aan te zetten<br />
Levert calcium voor functioneren zenuwstelsel; beschermt hersenen, ruggenmerg;<br />
receptoren bij gewrichten leveren informatie omtrent lichaamshouding<br />
Het hormoonstelsel<br />
•<br />
•<br />
Het cardiovasculaire stelsel<br />
•<br />
•<br />
Het lymfestelsel<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Lymfocyten helpen bij de verdediging van beenweefsel na verwondingen<br />
Lymfocyten en andere cellen van het immuunstelsel worden in beenmerg<br />
gevormd en opgeslagen<br />
Het spijsverteringsstelsel<br />
Het urinair stelsel<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Skeletgroei gereguleerd door groeihormoon, schildklierhormonen en<br />
geslachtshormonen; mobilisatie calcium gereguleerd door parathyroïdaal<br />
hormoon en calcitonine<br />
Beschermt hormoonklieren, vooral in hersenen, borstkas en bekkenholte<br />
Levert zuurstof, voedingsstoffen, hormonen, bloedcellen; verwijdert<br />
afvalstoffen en koolstofdioxide<br />
Levert calcium dat nodig is voor samentrekking hartspier; productie<br />
bloedcellen in beenmerg<br />
Het ademhalingsstelsel<br />
Levert zuurstof en verwijdert koolstofdioxide<br />
Bewegingen van de ribben belangrijk voor ademhaling; axiaal skelet omgeeft<br />
en beschermt longen<br />
Levert voedingsstoffen, calcium en fosfaat<br />
Ribben beschermen delen van lever, maag en darmen<br />
Voorkomt uitscheiding calcium en fosfaat dat nodig is voor botgroei;<br />
verwijdert afvalstoffen<br />
Axiaal skelet biedt enige bescherming voor nieren en urineleiders; bekken<br />
beschermt urineblaas en proximale urinebuis<br />
Het voortplantingsstelsel<br />
Geslachtshormonen bevorderen groei en onderhoud van beenderen;<br />
plotselinge piek in de productie van geslachtshormonen bij begin puberteit<br />
veroorzaakt een versnelling van de groei en sluiting van het epifysekraakbeen<br />
Bekken beschermt voortplantingsorganen van de vrouw, beschermt delen van de<br />
zaadleiders en geslachtsklieren van de man<br />
211<br />
6