hoofdstukoverzicht - Pearson Education

6
208
het beenderstelsel
den met de proximale kootjes. Vier van de vingers
bevatten drie kootjes; de pollex of duim heeft er
slechts twee (figuur 6-25).
De bekkengordel 187
8. De bekkengordel bestaat uit twee ossa coxae (figuur
6-8, 6-9, 6-26).
9. Het grootste deel van het os coxae, het os ilium
(darmbeen) is vergroeid met het os ischium (zitbeen)
dat op zijn beurt met het os pubis (schaambeen)
is vergroeid. De symphysis pubica beperkt
de bewegingsmogelijkheden van de schaambeenderen
ten opzichte van elkaar (figuur 6-26).
10. Het bekken bestaat uit de ossa coxae, het os sacrum
en het os coccygis (figuur 6-26, 27).
De benen 189
11. Het femur (dijbeen) is het langste bot in het lichaam.
Het is bij het kniegewricht met het tibia
verbonden. Een ligament vanaf de patella (de knieschijf)
is aan de tuberositas tibiae aangehecht (figuur
6-28, 6-29).
12. Andere oriëntatiepunten op de tibia zijn onder
meer de ventrale kam en de mediale malleolus.
De kop van de fibula is onder de knie met de tibia
verbonden en de laterale malleolus stabiliseert de
enkel (figuur 6-29).
13. De enkel bestaat uit zeven tarsale beenderen; alleen
de talus is verbonden met tibia en fibula. Als
we normaal staan, wordt het grootste deel van ons
gewicht overgebracht op de calcaneus of het hielbeen;
het overige deel van het gewicht wordt op de
metatarsale beentjes overgedragen (figuur 6-30).
14. Het bouwplan van de metatarsale beentjes en kootjes
van de voet lijkt op dat van de hand.
6.8 Botverbindingen 191
De indeling van botverbindingen 192
1. Botverbindingen bestaan overal waar twee beenderen
aan elkaar grenzen. Onbeweeglijke botverbindingen
zijn synartrosen, enigszins beweeglijke
botverbindingen worden amfiatrosen genoemd en
botverbindingen die vrij kunnen bewegen, worden
diartrosen genoemd (Tabel 6-2).
2. Voorbeelden van synartrosen zijn: een beennaad,
een gomphosis (spijkergewricht) en een synchondrose
(beenstukken verbonden door kraakbeen).
3. Voorbeelden van amfiartrosen zijn een syndesmo-
se en een symfyse.
4. De benige oppervlakken bij diartrosen of synoviale
gewrichten zijn met gewrichtskraakbeen bedekt,
worden door synoviaalvocht gesmeerd en
zijn door een gewrichtskapsel omgeven. Andere
onderdelen van een gewricht zijn onder meer de
meniscus, vetkussentjes en verschillende banden
(ligamenten) (figuur 6-31).
Synoviale gewrichten: beweging en bouw 194
5. Belangrijke termen waarmee dynamische bewegingen
bij synoviale gewrichten worden aangeduid,
zijn: flexie, extensie, hyperextensie, abductie,
adductie, circumductie en rotatie (figuur 6-32, 6-
33).
6. De beenderen in de onderarm laten pronatie en supinatie
toe (figuur 6-33).
7. Bewegingen van de voet zijn onder meer inversie
en eversie. De enkel ondergaat dorsiflexie en
plantaire flexie. Oppositie is de beweging van de
duim naar de handpalm, waardoor we voorwerpen
kunnen oppakken en vasthouden (figuur 6-34).
8. Bij protractie wordt een deel van het lichaam
naar voren bewogen; bij retractie naar achteren.
Depressie en elevatie treden op wanneer we een
lichaamsdeel respectievelijk omlaag of omhoog bewegen
(figuur 6-34).
9. Belangrijke typen synoviale gewrichten zijn onder
meer glijdende gewrichten, scharniergewrichten,
draaigewrichten, ellipsoïde gewrichten, zadelgewrichten
en kogelgewrichten (figuur 6-35).
Belangrijk 199
Voorbeelden van gewrichten 200
10. De gewrichtsuitsteeksels van aangrenzende wervels
vormen glijdende gewrichten. Aangrenzende
wervellichamen zijn door kraakbeen verbonden en
worden gescheiden door kussentjes die tussenwervelschijven
worden genoemd (figuur 6-36).
11. Het schoudergewricht wordt gevormd door de
schouderkom en de kop van de humerus. Dit gewricht
is buitengewoon beweeglijk; hierdoor is het
gewricht ook instabiel, waardoor het gemakkelijk
ontwricht raakt (figuur 6-37).
12. Slijmbeurzen bij het schoudergewricht verminderen
de wrijving van spieren en pezen tijdens bewegingen
(figuur 6-37).
13. Het ellebooggewricht laat alleen flexie en extensie