hoofdstukoverzicht - Pearson Education
hoofdstukoverzicht - Pearson Education
hoofdstukoverzicht - Pearson Education
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
6<br />
202<br />
het beenderstelsel<br />
����������<br />
�����<br />
��� ������������<br />
����������<br />
������<br />
����������<br />
������������������<br />
���������������<br />
�������������<br />
����������<br />
�������� ���<br />
��������<br />
������������<br />
���������������<br />
�����<br />
��� ���������������<br />
Figuur 6-39 Het heupgewricht<br />
(a) Het heupgewricht is buitengewoon sterk en stabiel, gedeeltelijk<br />
vanwege het grote kapsel en de omringende ligamenten. (b) Op deze<br />
doorsnede van de rechterheup is de bouw van het gewricht te zien.<br />
kom, een sterk gewrichtskapsel, verstevigende ligamenten<br />
en opvulling met spieren is dit een buitengewoon<br />
stabiel gewricht. Breuken van de femurkop of<br />
tussen de trochanters komen feitelijk vaker voor dan<br />
ontwrichtingen van het heupgewricht. Hoewel flexie,<br />
extensie, adductie, abductie en rotatie mogelijk zijn,<br />
zijn de totale bewegingsmogelijkheden aanzienlijk geringer<br />
dan die van de schouder. Flexie is de belangrijkste<br />
normale heupbeweging en de mate van flexie wordt<br />
voornamelijk door de omringende spieren beperkt.<br />
Andere bewegingsrichtingen worden beperkt door ligamenten<br />
en het kapsel.<br />
klinische aantekening<br />
Heupfracturen<br />
Heupfracturen komen het meest voor bij mensen<br />
ouder dan 60, wanneer de femora door osteoporose<br />
zijn verzwakt. Deze verwondingen kunnen gepaard<br />
gaan met luxatie (ontwrichting) van de heup of met<br />
bekkenfracturen. Bij mensen met osteoporose genezen<br />
dergelijke fracturen zeer traag. Daarbij kunnen de krachtige<br />
spieren die het gewricht omgeven, er gemakkelijk<br />
voor zorgen dat de botfragmenten ten opzichte van<br />
elkaar verschoven raken. Fracturen van de trochanter<br />
genezen gewoonlijk goed als het gewricht kan worden<br />
gestabiliseerd; stalen frames, pennen, schroeven of een<br />
combinatie van deze instrumenten kan of kunnen nodig<br />
zijn om de botfragmenten onderling in de juiste positie<br />
te houden en een normale genezing mogelijk te maken.<br />
Het kniegewricht Het heupgewricht draagt het lichaamsgewicht<br />
over op het femur en bij het kniegewricht<br />
wordt het gewricht door het femur op de tibia<br />
overgedragen. Hoewel de knie als een scharniergewricht<br />
werkt, is de gewrichtswerking veel complexer<br />
dan bij de elleboog of zelfs de enkel. De afgeronde condylen<br />
van het femur rollen over de bovenkant van de<br />
tibia, zodat de contactpunten voortdurend veranderen.<br />
Belangrijke kenmerken van het kniegewricht zijn in figuur<br />
6-40• te zien.<br />
Wat bouw betreft, zijn in de knie drie afzonderlijke gewrichten<br />
gecombineerd: twee tussen het femur en de<br />
tibia (mediale gewrichtsknobbel tot mediale gewrichtsknobbel<br />
en laterale gewrichtsknobbel tot laterale gewrichtsknobbel)<br />
en een tussen de patella en het femur.<br />
Er is niet één enkelvoudig, gezamenlijk gewrichtskapsel<br />
en ook geen gezamenlijke synoviaalholte. Twee kussentjes<br />
van vezelig kraakbeen, de mediale en laterale<br />
menisci, liggen tussen de oppervlakken van het femur<br />
en de tibia (zie figuur 6-40a•). Ze werken als schokbrekers<br />
en nemen de vorm aan van de gewrichtsoppervlakken<br />
wanneer de houding van het femur verandert.<br />
Opvallende vetkussentjes werken als schokbrekers<br />
rond de randen van het gewricht en verminderen, samen<br />
met de slijmbeurzen, de wrijving tussen de patella<br />
en andere weefsels (figuur 6-40b•).<br />
Ligamenten stabiliseren de ventrale, dorsale, mediale<br />
en laterale oppervlakken van dit gewricht en een volledige<br />
ontwrichting van de knie komt buitengewoon