hoofdstukoverzicht - Pearson Education

6
192
het beenderstelsel
beweging niet nodig is, of wanneer beweging gevaarlijk
zou kunnen zijn, kunnen botverbindingen heel sterk
zijn. De naden van de schedel zijn bijvoorbeeld zo
complex en uitgebreid dat ze de onderdelen zodanig
sterk verbinden alsof het één enkel bot was. Bij andere
botverbindingen is beweeglijkheid van groter belang
dan stevigheid. De botverbinding bij de schouder laat
uitgebreide bewegingen van de arm toe, die meer door
de omringende spieren worden beperkt dan door de
bouw van het gewricht. Het gewricht zelf is betrekkelijk
zwak en daardoor komen verwondingen van de
schouder vrij vaak voor.
6.8.1 De indeling van botverbindingen
Botverbindingen kunnen worden ingedeeld aan de
hand van hun bouw of functie. De indeling aan de
hand van de bouw is gebaseerd op de anatomie van
het gewricht. Wat dit betreft, worden botverbindingen
als volgt ingedeeld: junctura fibrosa, een verbinding
die bestaat uit bindweefsel; de kraakbeenverbinding
en de junctura synovialis, wat in het dagelijks leven
een gewricht wordt genoemd. De eerste twee botverbindingen
worden door bindweefsel bij elkaar gehouden.
Dergelijke botverbindingen laten weinig of geen
beweging toe. Een junctura synovialis is omgeven door
Tabel 6-2 Een functionele indeling van botverbindingen
vezelig weefsel en de uiteinden van de beenderen zijn
met kraakbeen bedekt. Daardoor wordt voorkomen
dat de beenderen direct met elkaar in contact komen.
Bij dergelijke gewrichten is vrije beweging mogelijk.
Bij de indeling naar functie worden gewrichten ingedeeld
aan de hand van de mate van beweging die ze
toelaten. Een onbeweeglijke botverbinding is een synartrose
(syn, samen + arthros, verbinding); een gewricht
met zeer beperkte beweging is een amfiartrose
(amphi-, aan beide zijden); een botverbinding waarbij
de beenderen vrij kunnen bewegen, is een diartrose
(dia-, door) of synoviaal gewricht. In tabel 6-2 staat een
functionele indeling van botverbindingen waarbij een
relatie wordt gelegd met de bouw. Ook zijn enkele
voorbeelden vermeld.
Onbeweeglijke botverbindingen (synartrosen)
Bij een synartrose bevinden de benige randen zich tamelijk
dicht bij elkaar en kunnen zelfs in elkaar grijpen.
Een synartrose kan vezelig of kraakbenig zijn.
Twee voorbeelden van vezelige onbeweeglijke botverbindingen
zijn in de schedel te vinden. Bij een naadverbinding
(sutuur, sutura, aan elkaar naaien), grijpen
de beenderen van de schedel in elkaar en worden ze
door dicht bindweefsel bijeengehouden. Bij een spij-
FUNCTIONELE GROEP STRUCTURELE GROEP BESCHRIJVING VOORBEELD
Synartrose
(geen beweging)
Amfiartrose
(weinig beweging)
Diartrose
(vrije beweging)
Vezelig
Naad
Spijkergewricht of
gomphosis
Kraakbeen
Synchondrose
Vezelig
Syndesmose
Kraakbeen
Symfyse
Vezelige verbindingen plus in elkaar
grijpende oppervlakken
Vezelige verbindingen plus inplanting
in benige holte (tandkas)
Tussengelegen kraakbeenplaat
Verbinding met banden
Verbinding door een kussentje van
vezelig kraakbeen
Synoviaal Complex gewricht omgeven door gewrichtskapsel
die gewrichtsvloeistof
bevat
Tussen de beenderen van de schedel
Tussen de gebitselementen en de
kaken
Epifysekraakbeen
Tussen de fibula en tibia
Tussen de rechter- en linkerhelft van
het os pubis; tussen aangrenzende
wervels van de wervelkolom
Talrijke; ingedeeld aan de hand van de
bewegingsmogelijkheden (zie figuur
6-35•)