hoofdstukoverzicht - Pearson Education

6
176
het beenderstelsel
van de rand van de oogkassen (zie figuur 6-11a•); (2)
de wanden van de neusholte; en (3) het voorste deel
van het monddak of harde gehemelte (palatum durum)
(zie figuur 6-12b•). De maxillae bevatten grote maxillaire
sinussen (bovenkaakholten), waardoor het gedeelte
van de maxillae boven de ingebedde tanden en
kiezen lichter is. Infecties van tandvlees of gebitselementen
verspreiden zich soms naar de sinussen van de
maxilla, waardoor de pijn verergert en de behandeling
wordt bemoeilijkt.
Ossa palatinum (gehemeltebeenderen) De gepaarde
gehemeltebeenderen vormen het achterste oppervlak
van het benig gehemelte of harde gehemelte, het ‘monddak’
(zie figuur 6-11b en 6-12b•). De bovenste oppervlakken
van het horizontale gedeelte van elk van beide
gehemeltebeenderen maken deel uit van de bodem van
de neusholte. Het bovenste uiteinde van het verticale
gedeelte van elk van beide gehemeltebeenderen maakt
deel uit van de bodem van beide oogkassen.
Os vomer De onderste rand van het os vomer (ploegschaarbeen)
is verbonden met de gepaarde gehemeltebeenderen
(zie figuur 6-11b en 6-12b•). Het os
vomer ondersteunt een belangrijke scheiding die deel
uitmaakt van het neustussenschot, samen met het os
ethmoidale (zie figuur 6-11a en 6-12b•).
Os zygomaticum Aan beide zijden van de schedel is
een os zygomaticum (jukbeen) met het os frontale en
de maxilla verbonden, en vormt daarmee het laatste
gedeelte van de laterale wand van de oogkas (zie figuur
6-10 en 6-11a•). Langs de laterale rand loopt elk van
beide jukbeenderen over in een dunne, benige uitloper
die zich lateraal en achterwaarts buigt en doorloopt tegen
een uitloper van het os temporale aan. Samen vormen
deze uitlopers de arcus zygomaticus (jukboog)
of jukbeenderen.
Ossa nasalia De ossa nasalia (neusbeenderen) vormen
de brug van de neus, in het midden tussen de
oogkassen. Ze zijn met het os frontale en de beenderen
van de maxilla verbonden (zie figuur 6-10 en 6-
11a•).
Ossa lacrimalia De ossa lacrimalia (lacrimae, tranen;
traanbeenderen) bevinden zich in de oogkas op het
mediale oppervlak. Ze zijn verbonden met het os frontale,
het os ethmoidale en de beenderen van de maxilla
(zie figuur 6-10 en 6-11a•).
De onderste neusschelpen De gepaarde onderste
neusschelpen steken vanaf de laterale wanden van de
neusholte naar buiten uit (zie figuur 6-11a en 6-12c•).
Door hun vorm vertragen ze de luchtstroming en buigen
ze de binnenkomende lucht af in de richting van
de reukzintuigen die zich bovenin de neusholte bevinden.
De neus De neus bestaat uit de beenderen die de bovenste
en laterale wanden van de neusholten vormen en
de holten die daarin uitmonden. Het os ethmoidale en
het os vomer vormen het benige gedeelte van het septum
nasi (neustussenschot), dat het linker en rechter
gedeelte van de neusholte scheidt (zie figuur 6-11a•).
Het os frontale, het os sphenoidale, het os ethmoidale,
het palatum en de beenderen van de maxilla bevatten
met lucht gevulde compartimenten, die samen de
neusbijholten (paranasale sinussen) worden genoemd
(figuur 6-13•). (De kleine holten in het palatum, niet
afgebeeld, monden uit in de holten van het os ethmoidale.)
Door de neusbijholten wordt niet alleen het gewicht
van de schedel verminderd, deze holten helpen
ook de luchtwegen beschermen. De neusbijholten zijn
met de neusholten verbonden en met een slijmvlies bekleed.
Het slijm wordt in de neusholte afgegeven en het
trilhaarepitheel voert het slijm terug naar de keel, waar
het uiteindelijk wordt ingeslikt of door hoesten uitgestoten.
De binnenkomende lucht wordt bevochtigd
en verwarmd terwijl deze over de slijmlaag stroomt.
Vreemde deeltjes zoals stof en bacteriën raken in het
kleverige slijm gevangen en worden ingeslikt of uitgestoten.
Met behulp van dit mechanisme worden de
kwetsbare delen van de luchtwegen beschermd.
De mandibula De brede mandibula is het bot van de
onderkaak. Dit bot vormt een brede, horizontale boog
met verticale uitsteeksels aan beide zijden. Elk verticaal
uitsteeksel of ramus draagt twee uitsteeksels. Het
voorste knobbelige uitsteeksel eindigt bij de processus
condylaris, een gebogen oppervlak dat met de fossa
mandibularis van het os temporale aan die zijde is
verbonden. Deze verbinding is tamelijk beweeglijk en
het nadeel van een dergelijke beweeglijkheid is dat de