hoofdstukoverzicht - Pearson Education
hoofdstukoverzicht - Pearson Education
hoofdstukoverzicht - Pearson Education
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
���� ����<br />
Figuur 6-6 Appositionele botgroei<br />
����������� �������<br />
���� ������������<br />
6.3 Botremodellering en homeostatische<br />
mechanismen<br />
Van de vijf belangrijke functies van het skelet die eerder<br />
in dit hoofdstuk zijn besproken, hangen de stevigheid<br />
en de opslag van mineralen samen met de dynamische<br />
aard van beenweefsel. Bij volwassenen houden de botcellen<br />
in de lacunen de omringende matrix in stand;<br />
hierbij worden de omringende calciumzouten voortdurend<br />
verwijderd en vervangen. Maar osteoclasten en<br />
osteoblasten blijven ook actief nadat de epifysairschijven<br />
al zijn gesloten. Normaal gesproken zijn hun activiteiten<br />
in evenwicht: terwijl het ene osteon door de<br />
activiteit van osteoblasten ontstaat, wordt een ander osteon<br />
door osteoclasten afgebroken. De turn-over-snelheid<br />
van bot is tamelijk hoog en bij volwassenen wordt<br />
elk jaar ongeveer achttien procent van het eiwit en de<br />
mineralen verwijderd en via het proces van remodellering<br />
vervangen. Niet elk deel van elk bot is hierbij<br />
betrokken: de turn-over-snelheid verschilt, afhankelijk<br />
van de plaats. Het spongieuze beenweefsel in de kop<br />
van het femur wordt bijvoorbeeld twee of drie keer per<br />
jaar vervangen, terwijl het compacte beenweefsel langs<br />
de schacht grotendeels onveranderd blijft.<br />
6.3.1 De rol van remodellering bij de stevigheid<br />
Door een regelmatige turn-over van de mineralen<br />
heeft elk bot het vermogen zich aan nieuwe vormen<br />
van belasting aan te passen. Zwaar belaste beenderen<br />
worden dikker en sterker en ontwikkelen opvallender<br />
benige oppervlakteranden: beenderen die niet aan normale<br />
belasting onderhevig zijn, worden dun en broos.<br />
Regelmatige lichaamsbeweging is dus een belangrijke<br />
6.3 Botremodellering en homeostatische mechanismen<br />
����<br />
�����������<br />
��������� ����<br />
������������<br />
prikkel voor het handhaven van een gezonde botstructuur.<br />
In het skelet treden degeneratieve veranderingen op,<br />
zelfs al na een korte periode van inactiviteit. Door het<br />
gebruik van krukken als een been in het gips zit, wordt<br />
het gewonde been niet langer belast. Na enkele weken<br />
heeft het onbelaste been tot circa een derde van zijn<br />
botmassa verloren. Zodra de beenderen weer normaal<br />
worden belast, herstellen ze zich weer even snel.<br />
belangrijk<br />
����������<br />
Wat niet wordt gebruikt, gaat verloren. De belasting<br />
waaraan beenderen tijdens lichaamsbeweging<br />
onderhevig zijn, is noodzakelijk om de botsterkte en<br />
botmassa te handhaven.<br />
6.3.2 Homeostase en mineraalopslag<br />
De beenderen van het skelet zijn meer dan een rek<br />
waaraan de spieren hangen. Het zijn belangrijke mineralenreservoirs,<br />
vooral voor calcium, het mineraal dat<br />
in het menselijk lichaam het meest voorkomt. Meestal<br />
bevat het menselijk lichaam 1 tot 2 kilo calcium, waarvan<br />
99 procent in het skelet is afgezet.<br />
Calciumionen spelen een rol bij veel fysiologische<br />
processen, dus dient de concentratie van deze ionen<br />
nauwkeurig te worden gereguleerd. Zelfs kleine afwijkingen<br />
van de normale concentratie zijn van invloed<br />
op de werking van cellen, en grotere veranderingen<br />
kunnen een klinische crisis teweegbrengen. Neuronen<br />
en spiercellen zijn bijzonder gevoelig voor veranderingen<br />
van de concentratie calciumionen. Als de calciumconcentratie<br />
in de lichaamsvloeistoffen met 30 pro-<br />
165<br />
6