Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...
Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...
Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Levensredder of levensbeperker? 1<br />
Ambivalente patiëntenervaringen met de implanteerbare hartdefibrillator<br />
A.L. van Staa en G. Weustink<br />
Medische technologie is omstreden: aan de ene kant staan krachten die<br />
haar ontwikkeling aanmoedigen, aan de andere kant wordt zij met bezorgdheid<br />
en soms met argwaan bekeken. Nieuwe doorbraken in de geneeskunde<br />
krijgen veel publiciteit en worden door technologie-ontwikkelaars<br />
soms ’gepusht’ en door de medische professie omarmd. Ook de critici<br />
van de toenemende ’vertechnisering’ van de geneeskunde zitten niet stil.<br />
Sommige ethici en filosofen omschrijven de medisch-technologische ontwikkeling<br />
als een stuurloos, autonoom proces, dat niet de mens en zijn<br />
welzijn centraal stelt, maar mensen afhankelijk maakt van het medisch be<strong>dr</strong>ijf<br />
(Reiser 1978; Oderwald e.a. 1992). Financieel beheerders en politici<br />
menen dat medische technologie ongebreidelde kosten genereert en bijna<br />
niet valt te beheersen. Zij <strong>dr</strong>ingen aan op ’medische technology assessment’<br />
(MTA) waarbij doelmatigheid een belangrijke toetssteen zou moeten<br />
zijn voor het al dan niet gebruiken van technologische vernieuwingen.<br />
Wat is de rol en de visie van patiënten ten aanzien van medische technologie?<br />
Deze vraag staat centraal in dit hoofdstuk. Volgens Achterhuis<br />
(1994) suggereren de meningen, wensen en verlangens van de Nederlandse<br />
bevolking eerder een vraag om méér technologie dan een aanklacht hiertegen.<br />
Gezondheid is niet alleen de hoogste waarde in het leven van de gemiddelde<br />
Nederlander, maar mensen blijken ook bereid extra te betalen<br />
om medische behandelingen, ongeacht de kosten, mogelijk te maken<br />
(Sociaal Cultureel Planbureau 1992). Ook Van der Geest (1994) meent dat<br />
de meeste pressie voor technologische vernieuwing waarschijnlijk van de<br />
patiënten komt. Patiënten willen ’alles’ proberen om te verhinderen dat<br />
men later spijt krijgt een bepaalde behandeling niet geprobeerd hebben,<br />
1 Wij danken Gerhard Nijhof, Sjaak van der Geest, Herman Stoevelaar, <strong>Ate</strong> <strong>Nievaard</strong> en<br />
de redacteuren van deze bundel voor hun commentaren op eerdere versies van dit hoofdstuk.<br />
87
Change language